zapitã (za-pi-tắ) sm zapitadz (za-pi-tádzĭ) – om tsi lucreadzã trã chivernisi; soi di stratiot tsi fatsi lucrul di pulits tu-unã hoarã (cãsãbã, etc.); zaptie, zaptiu, zãptie, zãbit, zãpit; pulits, pulitsã
{ro: ofiţer administrator, prefect}
{fr: officier administrateur}
{en: government administrator}
ex: trapsirã ndreptu la zapitãlu (omlu-ali chivernisi)
§ zãpit (zã-pítŭ) sm zãpits (zã-pítsĭ) – (unã cu zapitã)
§ zãbit (zã-bítŭ) sm zãbits (zã-bítsĭ) – (unã cu zapitã)
ex: easti nviscut ca un zãbit; nã vinji un zãbit nou
§ zãptie (zãp-ti-ĭé) sm zãptiedz (zãp-ti-ĭédzĭ) – unã soi di stratiot tsi fatsi lucrul di pulits tu-unã hoarã (cãsãbã, etc.); omlu-ali chivernisi a curi lucru easti tra s-veadã cã ledzli-a statlui suntu tsãnuti tu hori shi cãsãbadz sh-cari, atumtsea cãndu suntu cãlcati, lj-acatsã oaminjlji tsi li calcã sh-lji leagã; geandar, jandar, gindãrmã, strãjar; pulits, pulitsã, zãbit, zãpit, zapitã, zaptie, zaptiu
{ro: jandarm, poliţist}
{fr: gendarme, policier}
{en: gendarme, soldier of the militia, policeman}
§ zaptie (zap-ti-ĭé) sm zaptiedz (zap-ti-ĭédzĭ) – (unã cu zãptie)
§ zaptiu (zap-tíŭ) sm zaptii (zap-tíĭ) – (unã cu zãptie)
ex: lu cãftã un zaptiu (gindar); doi zãptii (gindãrmadz) lu scularã
§ zabitlãcã (za-bit-lắ-cã) sf zabitlãts(?) (za-bit-lắtsĭ) – binaea (casa) iu sta sh-lucreadzã zapitadzlji shi pulitslji; gindãrmãrii, chivernisi
{ro: autoritate, poliţie}
{fr: autorité, police}
{en: autoritty, police}
§ zãptãsescu (zãp-tã-sés-cu) (mi) vb IV zãptãsii (zãp-tã-síĭ), zãptãseam (zãp-tã-seámŭ), zãptãsitã (zãp-tã-sí-tã), zãptãsiri/zãptãsire (zãp-tã-sí-ri) – astãmãtsescu pri cariva di la lucrul tsi-l fatsi; lu-arãd pri cariva sh-lji ljau (pi nindreptu) bunurli tsi ari (un ãndreptu, scamnul a unui vãsilje, etc.); tsãn pri cariva (lu stãpuescu) sum putearea-a mea; zãptisescu, stãpuescu
{ro: opri, împiedica, uzurpa, stăpâni}
{fr: arrêter, entraver, usurper, dominer}
{en: stop, usurp, dominate}
ex: sã zãptãsim (s-acumtinãm) aoatsi pamporea; valea zãptãsi apa din cali; a vãrnui nu-lj tsãnea sã-l zãptãseascã (astãmãtseascã) n cali; zulapea nu s-zãptãseashti (sã stãpueashti, s-tsãni pri loc)
§ zãptãsit (zãp-tã-sítŭ) adg zãptãsitã (zãp-tã-sí-tã), zãptãsits (zãp-tã-sítsĭ), zãptãsi-ti/zãptãsite (zãp-tã-sí-ti) – tsi easti astãmãtsit di la lucrul tsi-l fatsi; tsi easti sum putearea-a unui; zãptisit
{ro: oprit, împiedicat, uzurpat, stăpânit}
{fr: arrêté, entravé, usurpé, dominé}
{en: stopped, usurped, dominated}
§ zãptãsiri/zãptãsire (zãp-tã-sí-ri) sf zãptãsiri (zãp-tã-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-zãptãseashti tsiva
{ro: acţiunea de a opri, de a stăpâni}
{fr: action d’arrêter, d’entraver, d’usurper, de dominer}
{en: action of stopping, of usurping, of dominating}
§ nizãptãsit (ni-zãp-tã-sítŭ) adg nizãptãsitã (ni-zãp-tã-sí-tã), nizãptãsits (ni-zãp-tã-sítsĭ), nizãptãsi-ti/nizãptãsite (ni-zãp-tã-sí-ti) – tsi nu easti zãptãsit; nizãptisit
{ro: neîmpiedicat, neuzurpat}
{fr: qui n’est pas entravé (usurpé, saisi)}
{en: who is not stopped (usurped)}
§ nizãptãsiri/nizãptãsire (ni-zãp-tã-sí-ri) sf nizãptãsiri (ni-zãp-tã-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu nu s-zãptãseashti tsiva; nizãptisiri
{ro: acţiunea de a nu împiedica, de a nu uzurpa}
{fr: action de ne pas entraver (usurper, saisir)}
{en: action of not stopping (usurping)}
§ zãptisescu (zãp-ti-sés-cu) (mi) vb IV zãptisii (zãp-ti-síĭ), zãptiseam (zãp-ti-seámŭ), zãptisitã (zãp-ti-sí-tã), zãptisiri/zãptisire (zãp-ti-sí-ri) – (unã cu zãptãsescu)
ex: cari poati s-lu zãptiseascã (tsãnã, stãpueascã) zgrumatlu-atsel?; zãptisea (du-l, ursea-l) calu ghini; nu easti tu izoti s-u zãptiseascã (s-u tsãnã, s-u stãpueascã); nj-zãptisi tutã cãlãbãlãchea; nu putui s-mi zãptisescu (s-mi tsãn, s-aravdu, s-mi stãpuescu); mini-l zãptisii (mini-l tsãnui); nu shtiu cum mi shishirdisii shi nu-lj zãptisii (nu-lj loai, tsãnui) tsi nj-ari ti dari; sã zãptisim (s-u tsãnem, s-astãmãtsim) aoatsi pamporea
§ zãptisit (zãp-ti-sítŭ) adg zãptisitã (zãp-ti-sí-tã), zãptisits (zãp-ti-sítsĭ), zãptisiti/zãptisite (zãp-ti-sí-ti) – (unã cu zãptãsit)
§ zãptisi-ri/zãptisire (zãp-ti-sí-ri) sf zãptisiri (zãp-ti-sírĭ) – (unã cu zãptãsiri)
§ nizãptisit (ni-zãp-ti-sítŭ) adg nizãptisitã (ni-zãp-ti-sí-tã), nizãptisits (ni-zãp-ti-sítsĭ), nizãptisiti/nizãptisite (ni-zãp-ti-sí-ti) – (unã cu nizãptãsit)
§ nizãptisiri/nizãptisire (ni-zãp-ti-sí-ri) sf nizãptisiri (ni-zãp-ti-sírĭ) – (unã cu nizãptãsiri)
§ azapi/azape (a-zá-pi) sf azãpi (a-zắpĭ) shi azãchi (a-zắchĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva s-minã ma peagalea; atsea tsi s-fatsi cãndu cariva easti stãpuit (tsãnut, azãptisit); zapi, stãpuiri, azãptisiri;
(expr: lj-fac azapi = lj-dzãc tsi s-facã, l-tsãn s-nu facã un lucru, lu stãpuescu, lu-azãptisescu)
{ro: domolire; restrângere, stăpânire}
{fr: restriction; répression; action de maîtriser}
{en: action of restraining, of controlling someone}
ex: nu pot s-lji fac azapi (s-lu tsãn, s-lu stãpuescu, s-lu-azãptisescu)
§ zapi/zape (zá-pi) sf zãpi (zắpĭ) shi zãchi (zắchĭ) – (unã cu azapi)
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã ma multu/ptsãn