|
|
zãvunsit
zãvunsit (zã-vun-sítŭ) adg – vedz tu zãvon
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: zãvonpangu
pangu (pán-gu) sm pandzi (pán-dzi) – turlii di insecti (yets, rimi) cu optu cicioari lundzi sh-pãnticã ntreagã (nidispãrtsãtã tu neali ca alti insecti) tsi s-hrãneashti cu sãndzili suptu di la alti insecte njits acãtsati tu-unã pãndzinã suptsãri tsãsutã di nãsã prit locuri ma-ascumti; paingu, paeangu, maramangã, merimangã, mirimangã, merimagã, mirumagã; (fig:
1: pangu = pãndzã faptã di pangu, pãndzinã; expr:
2: am hãirea-a pangului = nu prucupsescu, nu-am tihi, nu ved hãiri)
{ro: păianjen}
{fr: araignée}
{en: spider}
ex: taha pangul (maramanga) easti suflitlu-a vãrnui; s-umplu casa di pandzi; pangul fatsi pãndzã; tsã si pãrea, cã nu-i di mãnã, ma pãndzã di pangu; nã fustani minutã ca pãndza di pangu; lja pangul (fig: pãndzina) atsel dit chioshi; hãirea-a pamgului s-ai
(expr: s-nu prucupseshti); vidzu hãirea-a pangului
(expr: nu prucupsi)
§ paingu (pá-in-gu) sm paindzi (pá-in-dzi) – (unã cu pangu)
§ paeangu (pá-ĭan-gu) sm paeandzi (pá-ĭan-dzi) – (unã cu pangu)
§ pãndzinã (pãn-dzí-nã) sf pãndzinj (pãn-dzínjĭ) – pãndzã adratã di pangu; canã;
(expr: ocljilj nj-acãtsarã pãndzinã = ved ca prit unã pãndzã; nu para ved ghini; ocljilj ãnj suntu mintits, tulburats)
{ro: păienjeniş}
{fr: toile d’araignée}
{en: spider’s web}
ex: curã pãndzina dit cohi di tãvani aspindzurã unã pãndzinã (canã)
§ pãnjisescu2 (pã-nji-sés-cu) vb IV pãnjisii (pã-nji-síĭ), pãnjiseam (pã-nji-seámŭ), pãnjisitã (pã-nji-sí-tã), pãnjisi-ri/pãnjisire (pã-nji-sí-ri) – nu para ved ghini cã ocljilj nj-acãtsarã ca unã soi di pãndzinã dininti; ved ca prit unã negurã; nji sã zãvunsescu ocljilj ca di-unã pãndzinã; pãngusescu
{ro: împăienjeni (ochii)}
{fr: voiler les yeux}
{en: grow hazy (eyes)}
ex: nj-si pãnjisirã ocljilj; tsã-l pãnjisea (tsã loa videarea, ti urghea), di nyilciri tsi-lj fãtsea fatsa
§ pãnjisit2 (pã-nji-sítŭ) adg pãnjisitã (pã-nji-sí-tã), pãnjisits (pã-nji-sítsĭ), pãnjisiti/pãnjisite (pã-nji-sí-ti) – tsi veadi ca prit unã negurã cã ocljilj lj-acãtsarã ca unã pãndzinã dininti; pãngusit
zãvon
zãvon (zã-vónŭ) sf zãvoani/zãvoane (zã-vŭá-ni) shi zãvonuri (zã-vó-nurĭ) – cumatã di pãndzã (multi ori adratã di mitasi suptsãri prit cari treatsi lunjina shi s-veadi ghini prit ea) cu cari multi ori nveasta noauã sh-acoapirã fatsa; zvon, sãvon, vel, velã, ciumberi, schepi
{ro: voal de mireasă; văl}
{fr: voile de nouvelle mariée}
{en: bride veil}
ex: tora ma-lj bãga zãvonlu, a nveastãljei atsea naua; nveasta cu zãvonlu pi fatsã; ca un zãvon lai; tsãsea zãvon di yisi; zãvon di vreari sh-di lunjinã; tu zãvoani va ti tsingã; vãrã nveastã di sum zãvon, lu ntribã; tsi-nj arãpu nveasta, cãnili, di sum zãvon?; sh-tini troarã cu zãvonlu pi fatsã, nchisish sã zburãshti shi agrã s-ti portsã?
§ zvon (zvónŭ) sf zvoani/zvoane (zvŭá-ni) shi zvonuri (zvó-nurĭ) – (unã cu zãvon)
ex: ãlj greashti shi nveasta di sum zvon; nj-arãpu nveastã di sum zvon; zvon albu u-anvãlea; un mistiryiu lishor s-alãsã ca un zvon (zãvon, vel)
§ sãvon (sã-vónŭ) sf sãvoani/sãvoane (sã-vŭá-ni) shi sãvonuri (sã-vó-nurĭ) – (unã cu zãvon)
§ zãvunsescu (zã-vun-sés-cu) (mi) vb IV zãvunsii (zã-vun-síĭ), zãvunseam (zã-vun-seámŭ), zãvunsitã (zã-vun-sí-tã), zãvunsiri/zãvunsire (zã-vun-sí-ri) – (nj-)acoapir fatsa cu zãvonlu; bag zãvonlu sh-lj-acoapir fatsa-a nveastãljei atsea nauã; zãvunescu, nzãvon, nzãvunedz
{ro: acoperi faţa (miresei) cu voalul}
{fr: (se) voiler la face (de la mariée)}
{en: veil one’s (bride’s) face}
§ zãvunsit (zã-vun-sítŭ) adg zãvunsitã (zã-vun-sí-tã), zãvunsits (zã-vun-sítsĭ), zãvunsiti/zãvunsite (zã-vun-sí-ti) – tsi sh-ari acupiritã fatsa cu zãvonlu; zãvunit, nzãvunat
{ro: voalat}
{fr: voilé}
{en: veiled}
§ zãvunsiri/zãvunsire (zã-vun-sí-ri) sf zãvunsiri (zã-vun-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva si zãvunseashti; zãvuniri, nzãvunari
{ro: acţiunea de a acoperi faţa cu voalul}