DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

yinglã

yinglã (yín-glã) sf yingli/yingle (yín-gli) – fashã largã di cheali (tsãsãturã) cu cari s-acatsã shaua sum pãntica-a calui; yinclã, yincãlã, yincalã, ghincalã
{ro: chingă}
{fr: sous ventrière}
{en: belly band, girth}
ex: tsãni sãmarlu cu yingla

§ yinclã (yín-clã) sf yincli/yincle (yín-cli) – (unã cu yinglã)
ex: strãndzi-lj yincla s-nu s-toarnã shaua

§ yincãlã (yín-cã-lã) sf yincãli/yincãle (yín-cã-li) – (unã cu yinglã)

§ yincalã1 (yín-ca-lã) sf yincali/yincale (yín-ca-li) – (unã cu yinglã)

§ ghincalã1 (ghín-ca-lã) sf ghincali/ghincale (ghín-ca-li) – (unã cu yinglã)
ex: strãmshu ghini ghincala tra s-nu s-njishcã shaua

§ yinglusescu (yin-glu-sés-cu) vb IV yinglusii (yin-glu-síĭ), yingluseam (yin-glu-seámŭ), yinglusitã (yin-glu-sí-tã), yinglusiri/yinglusire (yin-glu-sí-ri) – acats yingla pri cal
{ro: închinga}
{fr: mettre la sous ventrière}
{en: girth}
ex: yinglusii calu

§ yinglusit (yin-glu-sítŭ) adg yinglusitã (yin-glu-sí-tã), yinglusits (yin-glu-sítsĭ), yinglusiti/yinglusite (yin-glu-sí-ti) – tsi-lj s-ari acãtsatã yingla; cu yingla bãgatã
{ro: închingat}
{fr: avec la sous ventrière mise}
{en: girthed}

§ yinglusiri/yinglusire (yin-glu-sí-ri) sf yinglusiri (yin-glu-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-yingluseashti calu
{ro: acţiunea de a închinga}
{fr: action de mettre la sous ventrière}
{en: action of girthing}

§ yingluescu (yin-glu-ĭés-cu) vb IV yingluii (yin-glu-íĭ), yinglueam (yin-glu-ĭámŭ), yingluitã (yin-glu-í-tã), yinglui-ri/yingluire (yin-glu-í-ri) – (unã cu yinglusescu)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn

stringu

stringu (strín-gu) (mi) vb III shi II stresh (stréshĭŭ) shi strimshu (strím-shĭu), strindzeam (strin-dzeámŭ), streasã (streá-sã) shi strimtã (strím-tã), strindziri/strindzire (strín-dzi-ri) shi strindzea-ri/strindzeare (strin-dzeá-ri) – trag vãrtos di dauãli capiti, unã cioarã (spangu, funi, curauã, etc.) tsi s-aflã bãgatã deavãrliga di-un lucru (cioara di la pãputsã, curaua di mesi, etc.) faptã i nifaptã nod; ncljid vãrtos un lucru deavãrliga di-un altu lucru (mãna deavãrliga di-unã altã mãnã, bratsãli deavãrliga-a unui om vrut, dzeaditli cãndu s-acatsã di-un lucru, etc.); (fig:
1: mi stringu = mi fac multu shcljinciu, mi shcljinciuescu;
2: mi stringu (dupã cariva) = alag, mi duc iurushi dupã cariva;
3: lu stringu (s-facã tsiva) = ãlj bag zori, l-pingu, l-sãlnãescu, ãlj bag sula n coasti; expr:
4: nj-stringu inima cu dintsãlj = nj-fac gãireti, nj-ljau curailu, nj-ljau inima tu dintsã;
5: strindzi-ti draclu = zbor tsi va s-aspunã cãt agonja poati s-alagã cariva, agonja cum poati s-alagã mash draclu!;
6: hiu stres = (i) hiu strimturat; (ii) hiu scljinciu)
{ro: strânge, îmbrăţişa, forţa, obliga, constrânge, deveni zgârcit}
{fr: serrer, étreindre; tendre; faire des efforts; contreindre; devenir avare}
{en: tighten, embrace, hug; stretch; force; become avaricious (miserly, stingy)}
ex: si strimsi cu curaua (sh-trapsi curaua vãrtos di mesi) di mizi adilja; nu-apucã sã stringã dzeaditli; sã sh-u stringã mbratsã (mbrãtsiteadzã vãrtos); lu strimsi (mbrãtsitã, adunã) la sinlu-a ljei; leagã-l shi strindzi-l vãrtos; mi stringu curdeljili; nã streasim (fig: alãgãm ampatrulea) s-agiundzem domnjilj; si strimsirã sh-elj tu-apalã (fig: nchisirã s-alagã iurushi) tra s-lj-agiungã; fudzi feata cu ficiorlu, strindzi-ti draclu
(expr: sh-alagã draclu!); lu streasirã dip nãs (fig: (i) apãrnjirã s-alagã iurushi dupã nãs; icã (ii) lj-bãgarã multã zori); lu strimshu (fig: lj-bãgai zori, lj-bãgai sula n coasti) s-aspunã cai li ari furatã shi cai li ari ascumtã; cara u streasi (fig: cara-lj bãgã zori) multu foamea; streasi un frig shi un dzer (fig: s-alãsã unã arcoari) di s-alichea mãna di her; lu streasi (fig: lj-bãgã zori, l-sãlnui) cãroarea; amirãlu lji streasi (fig: lã bãgã zori, lã bãgã sula n coasti, lj-pimsi) picurarlji s-aspunã alihea; mi stresh ahãt multu (fig: avui ahãtã zori, cilãstisii ahãt), cã vrea nj-ansarã ocljilj; multu si streasi (fig: s-featsi multu shcljinciu): cã nitsi pãni nu mãca; strãndzi-ts inima cu dintsãlj
(expr: fã-ts gãireti, lja curai, lja-ts inima tu dintsã)

§ streg (strégŭ) (mi) vb III shi II stresh (stréshĭŭ) shi strimshu (strím-shĭu), strindzeam (strin-dzeámŭ), streasã (streá-sã) shi strimtã (strím-tã), strindziri/strindzire (strín-dzi-ri) shi strindzeari/strindzeare (strin-dzeá-ri) – (unã cu stringu)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn