yin2 (yínŭ) vb IV shi II vinj (vínjĭŭ) shi vinjii (vi-njíĭ), vinjam (vi-njĭámŭ) shi yineam (yi-neámŭ), vinjitã (vi-njí-tã) shi vinitã (vi-ní-tã) shi yinitã (yi-ní-tã), vinjiri/vinjire (vi-njí-ri) shi viniri/vinire (vi-ní-ri) shi vineari/vineare (vi-neá-ri) shi yineari/yineare (yi-neá-ri) – mi min cãtrã cariva; agiungu iuva i la cariva; agiungu la loclu iu voi (lipseashti) s-mi aflu; (un lucru) agiundzi iuva pitricut di cariva; trec pri la cariva; am orixi (mirachi) s-adar tsiva (s-arãd, s-plãngu, s-mi duc iuva, etc.); am arãdãtsina (am arãzga, izvurãscu, dipun) dit…; agiungu, asescu, trec, lj-fac unã vizitã;
(expr:
1: yini pãnea (aloatlu, mãeaua) = maeaua l-fatsi aloatlu di pãni si s-umflã (s-creascã);
2: vinji laptili = s-acri, s-asparsi laptili;
3: nj-yini oara (s-mor) = nj-dau suflitlu, escu pri moarti, easti oara tsi va lji ncljid ocljilj;
4: nj-yin lãcrinjli = nchisescu s-plãngu;
5: yin la zborlu-a lui = agiungu s-dzãc ca el;
6: nj-yini tu minti = nj-treatsi prit minti;
7: nj-vinji mintea la cap = mi nvitsai minti, tora u-am mintea tutã, isihãsii;
8: nj-yini (nj-sta) pri limbã = escu etim s-dzãc tsiva, cãt ãnj yini s-dzãc tsiva;
9: (cu) cãt yini = (cu) cãt treatsi chirolu;
10: nj-vinji inima la loc = isihãsii, nu mata nj-easti fricã;
11: yini (dupã cariva) = s-aflã (easti tu-unã aradã) dupã cariva;
12: yini arãulu (yini apa, apili) = curã arãulu; s-vearsã arãulu di apa multã tsi ari;
13: un du-ti-yinu = un loc (unã catastasi) iu urdinã multã dunjai;
14: yin tu-un adiljatic = yin unãshunã;
15: aclo sã-lj yinã! = s-patã nipãtsãtili; si s-ducã la drats!; si-l lja neclu!; s-lã hibã di cap! aclo s-lã hibã!)
{ro: veni, sosi; dospi}
{fr: venir, arriver; fermenter, lever}
{en: come, arrive; ferment; rise (bread)}
ex: lj-dzãsh ma nu va s-yinã; vinjirã (agiumsirã) ficiorlji; cuclu si-nj vineari; cãndu yineam (nã minam cãtrã) ncoa; na iu yin doauã alãnduri; nu-ari vãrnu s-yinã; cãndu yinea Crãciun, cãndu yinea Pashti; earã pi scamnul di-amirã vinjirã (s-alinarã dupã el) ficiorlj-a sor-sai; lj-yinea (avea orixi) s-arãdã di-atseali tsi-avdza; lj-yini (ari mirachi) si s-ducã tu polim; nu-nj yini (nu para voi, nu mi tradzi inima) s-fac aestu lucru; lj-yini multu greu; nj-yini jali (nj-si fatsi jali); lasã-l aloatlu s-yinã
(expr: s-creascã) ghini; pãnea nu ari vinjitã
(expr: criscutã, mãeaua nu u featsi s-creascã); cãt yinea
(expr: cãt tritsea chirolu), inatea-a lui crishtea; atumtsea-lj vinji tu
(expr: lj-tricu prit) minti tsiva; iu-ts yini cãnili cu ocljul ca scafa, tr-un adiljatic (unãshunã)
§ vinjit1 (vi-njítŭ) adg vinjitã (vi-njí-tã), vinjits (vi-njítsĭ), vinjiti/vinjite (vi-njí-ti) – tsi ari agiumtã iuva i la cariva; tsi ari agiumtã aclo iu lipseashti si s-aflã; tsi s-ari dusã la cariva n vizitã; agiumtu, asit
{ro: venit, sosit; dospit}
{fr: venu, arrivé; fermenté, levé}
{en: who came, arrived; fermented; risen (bread)}
§ vinit1 (vi-nítŭ) adg vinitã (vi-ní-tã), vinits (vi-nítsĭ), viniti/vinite (vi-ní-ti) – (unã cu vinjit1)
ex: nu eara viniti (agiumti, asiti); pãnea nu-i vinitã
(expr: criscutã)
§ yinit (yi-nítŭ) adg yinitã (yi-ní-tã), yinits (yi-nítsĭ), yiniti/yinite (yi-ní-ti) – (unã cu vinjit1)
ex: easti yinit
(expr: criscut) aloatlu
§ vinjiri/vinjire (vi-njí-ri) sf vinjiri (vi-njírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva yini iuva; agiundzeari, agiundziri, asiri
{ro: acţiunea de a veni, de a sosi; de a dospi; venire, sosire, dospire}
{fr: action de venir, d’arriver; de fermenter, de lever; venue, arrivée, levure}
{en: action of coming, of arriving; arrival; of fermenting; of rising (bread)}
§ vini-ri/vinire (vi-ní-ri) sf viniri (vi-nírĭ) – (unã cu vinjiri)
§ vinea-ri/vineare (vi-neá-ri) sf vineri (vi-nérĭ) – (unã cu vinjiri)
ex: tu vinearea tsi fãtseam
§ yineari/yineare (yi-neá-ri) sf yineri (yi-nérĭ) – (unã cu vinjiri)
§ nivinjit (ni-vi-njítŭ) adg nivinjitã (ni-vi-njí-tã), nivinjits (ni-vi-njítsĭ), nivinjiti/nivinjite (ni-vi-njí-ti) – tsi nu easti vinjit; tsi nu-agiumsi iuva i la cariva; neagiumtu, neasit
{ro: nevenit, nesosit; nedospit}
{fr: qui n’est pas venu, qui n’est pas arrivé; qui n’a pas fermenté, qui n’est pas levé}
{en: who dit not come, who has not arrived; that has not fermented; that has not risen (bread)}
ex: cãndu s-ti videm, s-ti hãrsim sh-tini, nivinjitã, vrei shi s-fudz?; aloat nivinjit
§ nivinjiri/nivinjire (ni-vi-njí-ri) sf nivinjiri (ni-vi-njírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva i tsiva nu yini; neagiundzeari, neagiundziri, neasiri
{ro: acţiunea de a nu veni, de a nu sosi; de a nu dospi}
{fr: action de ne pas venir, de ne pas arriver; de ne pas fermenter, de ne pas lever}
{en: action of not coming, of not arriving; of not fermenting; of not rising (bread)}
§ vinitã1 (vi-ní-tã) sf fãrã pl – atsea tsi s-ari faptã cãndu vinji cariva; oara tsi yini cariva; vinjiri, viniri, vineari, yineari, agiundzeari
{ro: venire, sosire}
{fr: venue, arrivée}
{en: arrival}
ex: lã spusit trã tsi nã easti vinita? (sibepea trã cari vinjim?); tsi ts-u vinita? (cãtse vinjish?, cu tsi sibepi?; unã vinitã (cum vinjirã, oara tsi vinjirã) oaminjlji tu cãlivã
§ vinjitã (vi-njí-tã) sf fãrã pl – (unã cu vinitã)
ex: nvitsã ti tsi lã easti vinjita (scupolu trã cari vinjirã; trã tsi lã easti vizita); tu vinjita ncoa (cãndu yinea ncoa, n cali); unã vinitã (dit oara tsi agiumsirã) oaminjlji tu cãlivã
§ nivinitã (ni-vi-ní-tã) sf fãrã pl – ninti ca s-yinã; cãt (mizi) vinji (cariva)
{ro: înainte de venire; abia venit}
{fr: avant d’arriver; à peine venu ou arrivé}
{en: before arriving; just arrived}
ex: pãnea nivinitã
(expr: nicriscutã) nu s-umflã
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã ma multu/ptsãn