|
|
vãrãguts
vãrãguts (vã-rã-gútsŭ) sn vãrãgutsã (vã-rã-gú-tsã) – mardzinea-a unui lucru stronghil (arucutos, gurguljitos) iu cati punctu (loc) a ljei s-aflã tu idyea dipãrtari di-un altu punctu (loc) dit mesi tsi s-acljamã chentru; tserclju di metal; tserclu njic di metal (ca un nel) cari, bãgati ma multi un tu-alantu, fac unã singiri; vãrãguci
{ro: cerc, verigă}
{fr: cercle, cerceau; chaînon, virole}
{en: circle, hoop; chain link}
§ vãrãguci1/vãrãguce (vã-rã-gú-ci) sf vãrãguci/vãrãguce (vã-rã-gú-ci) – tserclju njic di metal (her, cilechi, malamã, asimi, etc.) tsi poati s-aibã sh-chetri scumpi (dyeamanti) sh-cari s-poartã ca stulii tu dzeadziti trã mushuteatsã; tserclu njic di metal (ca un nel) cari, bãgati ma multi un tu-alantu fac unã singiri; vãrãguts, nel, anel
{ro: inel}
{fr: anneau; bague}
{en: ring}
§ vãrãguci2 (vã-rã-gúcĭŭ) sn vãrãguci/vãrãguce (vã-rã-gú-ci) – (unã cu vãrãguci1)
§ vãrigã (vã-rí-gã) sf pl(?) – tserclju di metal; tserclu njic di metal (ca un nel) cari, bãgati ma multi un tu-alantu, fac unã singiri; vãrãguci
{ro: verigă}
{fr: anneau, chaînon, virole}
{en: ring, link (of a chain), chain loop}
brãn3
brãn3 (brắnŭ) sn brãni/brãne (brắ-ni) – fashã di metal suptsãri sh-lungã (ca unã curauã) tsi s-bagã deavãrliga di-unã varelã (tra s-lji tsãnã deadun scãndurli di cari easti faptã); forma di nel tsi u ari un lucru arucutos; bãrnu, tserclju, tserchiu, stipari, rucoci, vãrãguts, ghirgal;
(expr: cãti brãni ma multi-lj badz a butiljei, ahãntu ma sãnãtoasã s-fatsi = cu cãt ma multu-l strãndzi, lu-avinj pri cariva, cu-ahãt ma multu si nvãrtushadzã)
{ro: cerc}
{fr: cercle, cerceau}
{en: circle}
ex: tsi cã nu-i greauã, brãni poartã noauã (angucitoari: butea); cãti brãni ma multi lj-badz a butiljei, ahãntu ma sãnãtoasã s-fatsi
§ bãrnu3 (bắr-nu) sn bãrni/bãrne (bắr-ni) – (unã cu brãn3)
ghirgal
ghirgal (ghír-galŭ) sn ghirgali/ghirgale (ghír-ga-li) – mardzinea-a unui lucru stronghil (arucutos, gurguljitos) iu cati punctu (loc) a ljei s-aflã tu idyea dipãrtari di-un altu punctu (loc) dit mesi tsi s-acljamã chentru; lucru arucutos (stronghil) tsi sh-u-adutsi tu videari cu un tserclju; lucru arucutos (ca un tserclju) di metal (lemnu, plasticã, etc.) tsi poati s-hibã mplin tu mesi i gol, sh-cari, anvãrtinda-si fatsi si s-minã un lucru (amaxi, moarã, funea di la puts, etc.); tserclju, tserchiu, vãrãguts, aroatã, roatã, arcoatã, arocut, rocut, arucot, furcutash, chirseni
{ro: cerc, roată}
{fr: cercle, roue}
{en: circle, wheel}
rucoci
rucoci (ru-cócĭŭ) sn rucoaci/rucoace (ru-cŭá-ci) –
1: mardzinea-a unui lucru stronghil (arucutos, gurguljitos) iu cati punctu (loc) a ljei s-aflã tu idyea dipãrtari di-un altu punctu (loc) dit mesi tsi s-acljamã chentru;
2: unã fashã suptsãri sh-lungã (ca unã curauã) di metal tsi s-bagã deavãrliga di-unã varelã (tra s-lji tsãnã deadun scãndurli di cari easti faptã); tserclju, tserchiu, stipari, vãrãguts, ghirgal, aroatã, roatã, arcoatã, arocut, rocut, arucot, furcutash, chirseni, soir, tãrcol
{ro: cerc}
{fr: cercle}
{en: circle}
tserclju
tserclju (tsér-cljĭu) sn tserclji (tsér-clji) shi tsercljuri (tsér-cljĭuri) –
1: mardzinea-a unui lucru gurguljitos (arucutos, stronghil) iu cati punctu (loc) a ljei s-aflã tu idyea dipãrtari di-un altu punctu (loc) dit mesi tsi s-acljamã chentru; forma di nel tsi u ari un lucru arucutos (stronghil);
2: lucru arucutos (stronghil) di metal (lemnu, plasticã, etc.) tsi poati s-hibã mplin tu mesi i gol, sh-cari, anvãrtinda-si fatsi si s-minã un lucru (amaxi, moarã, funea di la puts, etc.);
3: unã fashã di metal suptsãri sh-lungã (ca unã curauã) tsi s-bagã deavãrliga di-unã varelã (tra s-lji tsãnã deadun scãndurli di cari easti faptã); tserchiu, stipari, rucoci, vãrãguts, ghirgal, aroatã, roatã, arcoatã, arocut, rocut, arucot, furcutash, chirseni, soir, tãrcol;
(expr: cap cu tserclju = cap cu minti, cu giudicatã sãnãtoasã, cu caplu ligat, etc.)
{ro: cerc}
{fr: cerceau, cercle}
{en: hoop, circle}
ex: nu s-fatsi tserclju (ghirgal, aroatã) di lemnu-uscat; tserclju, di surtsel, s-fatsi?; s-ashtirnurã tserclju (ca un ghirgal, nel) deavãrliga; tsercljuri, tsercljuri shadi luna; furã capiti cu tserclju (fig: cu minti, cu giudicatã bunã, cu sicarã)
§ tserchiu (tsér-chĭu) sn tserchi (tsér-chi) shi tserchiuri (tsér-chĭuri) – (unã cu tserclju)
ex: s-agioacã cu un tserchiu
§ ntsircljedz (ntsir-cljĭédzŭ) vb I ntsircljai (ntsir-cljĭáĭ), ntsircljam (ntsir-cljĭámŭ), ntsircljatã (ntsir-cljĭá-tã), ntsircljari/ntsircljare (ntsir-cljĭá-ri) – fac (bag) un tserclju deavãrliga-a unui lucru; anvãrlighedz tsiva cu-un tserclju (di metal, di cheali, cu-un gardu, etc.); lu ncljid un lucru di tuti pãrtsãli; aduc ascheri anvãrliga di-un loc (hoarã, cãsãbã, etc.) shi nu-alas vãrnu ta s-intrã i s-easã; tsircljedz, ntserclju, nvãrlighedz, nvãrlig, anvãrlig, anvãrig, anvãrlighedz, ncurpiljedz, ãncurpiljedz, ncrupiljedz, tsingu
{ro: încercui, împrejmui}
{fr: cercler, entourer, cerner, assiéger}
{en: surround, enclose, encircle, to lay siege}
ex: s-nu nã ntsircljadzã diznou; treidzãts di niferi tra si ntsircljadzã hoara; un dor lji ntsirclje inima
§ ntserclju (ntsér-cljĭu) vb I ntsircljai (ntsir-cljĭáĭ), ntsircljam (ntsir-cljĭámŭ), ntsircljatã (ntsir-cljĭá-tã), ntsircljari/ntsircljare (ntsir-cljĭá-ri) – (unã cu ntsircljedz)
vãrãguci1/vãrãguce
vãrãguci1/vãrãguce (vã-rã-gú-ci) sf – vedz tu vãrãguts
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: vãrãgutsvãrãguci2
vãrãguci2 (vã-rã-gúcĭŭ) sn – vedz tu vãrãguts
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: vãrãgutsvãrigã
vãrigã (vã-rí-gã) sf – vedz tu vãrãguts
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: vãrãguts