{ro: acţiunea de a toarce; toarcere}
{fr: action de tordre}
{en: action of spinning}

§ turtseari/turtseare (tur-tsĭá-ri) sf turtseri (tur-tsérĭ) – (unã cu toartsiri)
ex: acãtsats-vã di turtseari

§ tortu (tór-tu) sn torturi (tór-turĭ) – hir torsu di lãnã (bumbac, cãnipã, ljin, etc.); gljem (crunã, etc.) di-ahtari hir; cheadin, chedin
{ro: tort}
{fr: laine filée}
{en: spun wool}
ex: deapinã tortu; ma arosh di sãndzi-i albul-lj tortu; tortu arosh

§ distorcu (dis-tór-cu) (mi) vb III shi II distorshu (dis-tór-shĭu), disturtseam (dis-tur-tsĭámŭ), distoarsã (dis-tŭár-sã), distoartsiri/distoartsire (dis-tŭár-tsi-ri) shi disturtseari/disturtseare (dis-tur-tsĭá-ri) – lu-aduc un lucru torsu (shutsãt) tu catastasea tu cari s-afla nãinti di turtseari; torcu anapuda; dishuts; (fig: distorcu = fac cariva s-ducã unã banã arushinoasã, multi ori banã di purnilji, curvãrilji shi pãnghii, etc.; dizmal, dishuts, dizbrãnedz, distsingu)
{ro: destoarce}
{fr: détordre, tordre à l’envers}
{en: untwist (yarn, etc.); twist backward}
ex: distoarsim tuti fusili; distoartsi (u fatsi s-da anapuda, cãtrã nãpoi) cicrica; ficiorlji s-distoarsirã multu (fig: s-asparsirã multu, duc unã banã arushinoasã di purnilji); multu s-distoarsi (fig: dutsi unã banã arushinoasã di purnilji)

§ distorsu (dis-tór-su) adg distoarsã (dis-tŭár-sã), distorshi (dis-tór-shi), distoarsi/distoarse (dis-tŭár-si) – tsi easti adus la starea tu cari s-afla nãinti di turtseari; tsi easti torsu anapuda; dishutsãt
{ro: destors}
{fr: détordu, tordu à l’envers}
{en: untwisted; twisted backward}

§ distoartsiri/distoartsire (dis-tŭár-tsi-ri) sf distoartsiri (dis-tŭár-tsirĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu lãna easti distoarsã; dishutsãri
{ro: acţiunea de a destoarce; destoarcere}
{fr: action de détordre, de tordre à l’envers}
{en: action of untwisting (yarn, etc.), of twisting backward}

§ disturtseari/disturtseare (dis-tur-tsĭá-ri) sf disturtseri (dis-tur-tsérĭ) – (unã cu distoartsiri)

(expr: mi nsãnai, mi-alãxii tu fatsã sh-aspun ma sãnãtos, dupã lãngoarea tsi feci); e, e, lj-u toarnã
(expr: lj-deadi apandisea) preftul; valea-nj turnã zborlu
(expr: nj-apãndisi cu iholu tsi scoasi); s-turnã di grai
(expr: sh-cãlcã zborlu, nu featsi atseali trã tsi avea datã zbor); s-turnarã turtsã
(expr: s-featsirã turtsã, di pistea nturtseascã)

§ turnat (tur-nátŭ) adg turnatã (tur-ná-tã), turnats (tur-nátsĭ), turnati/turnate (tur-ná-ti) –
1: tsi easti virsat (yin, apã, etc.) dit unã shishi (putir, cãldari, etc.) sh-bãgat tu tsiva i pristi tsiva;
2: vinjit nãpoi di-iu eara dus; (lucru) tsi easti dat nãpoi (di la-atsel tsi lu-avea loatã nãinti);
3: tsi easti shutsãt di-alantã parti;
4: tsi s-ari abãtutã din cali;
5: (sartsina di pi cal, gumar) tsi s-ari aplicatã ma multu di-unã parti
{ro: turnat, întors, revenit}
{fr: tourné, retourné, revenu}
{en: turned, returned}
ex: l-vidzurã turnat (vinjit nãpoi); cu ciocurli mãri turnati (shutsãti); ti turnash (vinjis nãpoi) turnat tu fatsã (sãnãtos tu fatsã)

§ turnari/turnare (tur-ná-ri) sf turnãri (tur-nắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-toarnã tsiva, cãndu s-toarnã cariva; turnãturã
{ro: acţiunea de a turna, de a (se) întoarce, de a reveni; turnare, întoarcere, revenire}
{fr: action de tourner, de retourner, de revenir}
{en: action of turning, of returning}
ex: dipãrtoasã-i calea sh-nu shtiu a lor turnari (sh-nu shtiu di easti sigurã a lor yiniri nãpoi); ma-agonja va s-lja lãna di turnari (tra s-hibã trasã ninga unãoarã tu scamnu)

§ niturnat (ni-tur-nátŭ) adg niturnatã (ni-tur-ná-tã), niturnats (ni-tur-nátsĭ), niturnati/niturnate (ni-tur-ná-ti) – tsi nu easti turnat; (fig: niturnat = atsel tsi easti mortu, sh-nu s-mata toarnã tu banã)
{ro: neturnat, neîntors, etc.}
{fr: qui n’est pas tourné, qui n’est pas rentré; etc.}
{en: who has not been turned, who is not returned, etc.}
ex: du-ti la niturnatslji (fig: la-atselj tsi nu s-toarnã, la mortsã)

§ niturna-ri/niturnare (ni-tur-ná-ri) sf niturnãri (ni-tur-nắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu nu s-toarnã tsiva, cãndu nu s-toarnã cariva
{ro: acţiunea de a nu turna, de a nu (se) întoarce; etc.}
{fr: action de ne pas tourner, de ne pas retourner, de ne pas revenir}
{en: action of not turning, of not returning}

§ turnatã (tur-ná-tã) sf turna-ti/turnate (tur-ná-ti) – oara tsi s-toarnã cariva
{ro: întoarcere}
{fr: retour}
{en: return}
ex: s-aflã calea tu turnatã (tu oara tsi va s-toarnã); tru turnata (tu oara tsi va s-toarnã) di la oi; va yin s-ti ved tu turnatã (tu turnari, cãndu va mi tornu); unã turnatã (cum s-toarnã; cum s-turnã), bãrbat-su, sh-acãtsã s-plãngã

§ turnãturã (tur-nã-tú-rã) sf turnãturi (tur-nã-túrĭ) – atsea tsi fatsi cariva cãndu toarnã tsiva (vearsã apã, yini nãpoi di-iu eara, shutsã un lucru di-alantã parti, etc.); turnari, uspitsãlji;
(expr: tsi s-nu-aibã turnãturã la nãs = tsi nu va-lj facã vizitã, tsi nu va-lj hibã oaspi acasã)
{ro: întoarcere, întorsătură, detur, ospitalitate, traducere, etc.}
{fr: retour, détour, hospitalité, traduction, etc.}
{en: return, detour, turn, translation, etc.}
ex: doi mesh tsãni imnãtura shi altsã ahãntsã turnãtura (yinirea nãpoi); calea aestã ari multi turnãturi (shutsãturi); s-hibã turnãtura (turnarea, tritsearea, uspitsãlja tu turnatã) pri-acasã; nu eara om tsi s-nu-aibã turnãturã (tsi s-nu-lj yinã vizitã s-nu-lj treacã ca oaspi pri) la nãs; greauã easti turnãtura
(expr: turnarea, spunearea-a noimãljei tu-unã altã limbã) a aishtui cãntic

§ ntornu (ntór-nu) (mi) vb I nturnai (ntur-náĭ), nturnam (ntur-námŭ), nturnatã (ntur-ná-tã), nturnari/nturnare (ntur-ná-ri) – (unã cu tornu)
ex: alasã s-tsã ntoarnã (toarnã); ntoarnã (ngreacã ma multu) nandreapta; s-tsã si ntoarnã shi la caplu-a tãu; nturnai (abãtui) via tu gãrdinã

§ nturnat (ntur-nátŭ) adg nturnatã (ntur-ná-tã), nturnats (ntur-nátsĭ), nturnati/nturnate (ntur-ná-ti) – (unã cu turnat)

§ nturnari/nturnare (ntur-ná-ri) sf nturnãri (ntur-nắrĭ) – (unã cu turnari)

§ arãstornu (a-rãs-tór-nu) (mi) vb I arãsturnai (a-rãs-tur-náĭ), arãsturnam (a-rãs-tur-námŭ), arãs-turnatã (a-rãs-tur-ná-tã), arãsturnari/arãsturnare (a-rãs-tur-ná-ri) – min (pingu) un lucru dit semtea-a lui di-aradã sh-lu fac s-cadã di-unã parti i di-alantã; tornu (arucutescu) di partea-alantã; arustornu, alãstornu, alustornu, rãstornu, ristor; arucutescu, surpu; (fig:
1: arãstornu = beau i mãc; trec prit gãrgãlan mãcari i beari;
2: lu-arãstornu = l-vatãm, lu-aruc mpadi di-l vatãm)
{ro: răsturna}
{fr: renverser}
{en: turn over}
ex: lu-arãsturnai (l-surpai, lu-arcai mpadi) di pri cal; s-arãsturnã furtia di pri gumar; butinlu s-arãstoarnã; dzua fudzi di njelj shi noaptea arãstoarnã (vatãmã) boulu; trag armãnjlji, lj-arãstoarnã (ãlj vatãmã)

§ arãsturnat (a-rãs-tur-nátŭ) adg arãsturnatã (a-rãs-tur-ná-tã), arãsturnats (a-rãs-tur-nátsĭ), arãsturnati/arãsturnate (a-rãs-tur-ná-ti) – tsi easti turnat di partea-alantã; arusturnat, alãsturnat, alusturnat, rãsturnat, risturat; arucutit, surpat
{ro: răsturnat}
{fr: renversé}
{en: turned over}
ex: tuti s-videa arãsturnati (turnati di partea-alantã) nuntru, tu baltã

§ arãsturnari/arãsturnare (a-rãs-tur-ná-ri) sf arãsturnãri (a-rãs-tur-nắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-arãstoarnã tsiva; arusturnari, alãsturnari, alusturnari, rãsturnari, risturari; arucutiri, surpari
{ro: acţiunea de a răsturna}
{fr: action de renverser}
{en: action of turning over}
ex: s-avdzã unã arãsturnari

§ rãstornu (rãs-tór-nu) (mi) vb I rãsturnai (rãs-tur-náĭ), rãstur-nam (rãs-tur-námŭ), rãsturnatã (rãs-tur-ná-tã), rãsturnari/rãs-turnare (rãs-tur-ná-ri) – (unã cu arãstornu)

§ rãsturnat (rãs-tur-nátŭ) adg rãsturnatã (rãs-tur-ná-tã), rãsturnats (rãs-tur-nátsĭ), rãsturnati/rãsturnate (rãs-tur-ná-ti) – (unã cu arãsturnat)

§ rãs-turnari/rãsturnare (rãs-tur-ná-ri) sf rãsturnãri (rãs-tur-nắrĭ) – (unã cu arãsturnari)

§ arustornu (a-rus-tór-nu) (mi) vb I arusturnai (a-rus-tur-náĭ), arusturnam (a-rus-tur-námŭ), arusturnatã (a-rus-tur-ná-tã), arusturnari/arusturnare (a-rus-tur-ná-ri) – (unã cu arãstornu)
ex: s-arusturnã carotsa

§ arus-turnat (a-rus-tur-nátŭ) adg arusturnatã (a-rus-tur-ná-tã), arusturnats (a-rus-tur-nátsĭ), arusturnati/arusturnate (a-rus-tur-ná-ti) – (unã cu arãsturnat)

§ arusturnari/arusturnare (a-rus-tur-ná-ri) sf arusturnãri (a-rus-tur-nắrĭ) – (unã cu arãsturnari)

§ ristor (ris-tór) (mi) vb I risturai (ris-tu-ráĭ), risturam (ris-tu-rámŭ), risturatã (ris-tu-rá-tã), risturari/risturare (ris-tu-rá-ri) – (unã cu arãstornu)
ex: birbeclu mi mbutsã shi mi risturã (mi-arãsturnã)

§ risturat (ris-tu-rátŭ) adg risturatã (ris-tu-rá-tã), risturats (ris-tu-rátsĭ), risturati/risturate (ris-tu-rá-ti) – (unã cu arãsturnat)

§ risturari/risturare (ris-tu-rá-ri) sf risturãri (ris-tu-rắrĭ) – (unã cu arãsturnari)

§ alãstornu (a-lãs-tór-nu) (mi) vb I alãsturnai (a-lãs-tur-náĭ), alãsturnam (a-lãs-tur-námŭ), alãsturnatã (a-lãs-tur-ná-tã), alãsturnari/alãsturnare (a-lãs-tur-ná-ri) – (unã cu arãstornu)

§ alãsturnat (a-lãs-tur-nátŭ) adg alãs-turnatã (a-lãs-tur-ná-tã), alãsturnats (a-lãs-tur-nátsĭ), alãsturna-ti/alãsturnate (a-lãs-tur-ná-ti) – (unã cu arãsturnat)

§ alãstur-nari/alãsturnare (a-lãs-tur-ná-ri) sf alãsturnãri (a-lãs-tur-nắrĭ) – (unã cu arãsturnari)

§ alustornu (a-lus-tór-nu) (mi) vb I alusturnai (a-lus-tur-náĭ), alusturnam (a-lus-tur-námŭ), alustur-natã (a-lus-tur-ná-tã), alusturnari/alusturnare (a-lus-tur-ná-ri) – (unã cu arãstornu)

§ alusturnat (a-lus-tur-nátŭ) adg alustur-natã (a-lus-tur-ná-tã), alusturnats (a-lus-tur-nátsĭ), alusturna-ti/alusturnate (a-lus-tur-ná-ti) – (unã cu arãsturnat)
ex: fliturlu alusturnat (arãsturnat)

§ alusturnari/alusturnare (a-lus-tur-ná-ri) sf alusturnãri (a-lus-tur-nắrĭ) – (unã cu arãsturnari)

(expr: tsi ncoa tsi nclo = tsi unã, tsi altã; si ncljidem zborlu, aestã easti)
{ro: încolo}
{fr: de là}
{en: there, that side, the other side}
ex: trapsi nclo (cãtrã-aclo); va-nj fug nclo (cãtrã-aclo), diparti; nclo (cãtrã tu-atsea parti) l-vidzui; ncoa, nclo alãgai (alãgai sh-di-aestã parti sh-di-alantã); yin di nclo (di di-alantã parti)

§ nclotsi/nclotse (ncló-tsi) adv – (unã cu nclo)
ex: sh-cama nclotsi (cãtrã-aclo), capidane!

§ ãnclo (ãn-cló) adv – (unã cu nclo)
ex: voi, rumãnjlji, di-ashi ãnclo (di-aclo, diparti)

§ ãnclotsi/ãnclotse (ãn-cló-tsi) adv – (unã cu nclo)

§ nculo (ncu-ló) adv – aclo, ma nclo, di-aclo, di diparti
{ro: încolo, de acolo, de departe}
{fr: là, de là, de loin}
{en: there, from there, from a distance}
ex: tricurã nculo (nclo); nculo (di-alantã parti) di arãu; di nculo (di diparti)

§ nculea (ncu-leá) adv –
1: di-aestã parti; cãtrã-aoa, ncoa, ãncoa, ncoatsi, ãncoatsi;
2: di-alantã parti; di-atsea parti; cãtrã-aclo; nclo, ãnclo, nclotsi, ãnclotsi;
(expr: di-aoa shi nculea = di-aoa shi nclo, di-aoa sh-ninti)
{ro: încoace; încolo}
{fr: de ce côté-ci; de ce côté-là}
{en: here, this side; there, the other side}
ex: nu yinu nculea (ncoa); cã di aoa nculea
(expr: di-aoa shi nclo; di-aoa sh-ninti), apili va s-curã totna; apili di-aoa nculea nu va hibã tsãnuti tu cljai; di-aoa nculea s-ti aveglji singur s-nu pats tsiva

§ ãnculea (ãn-cu-leá) adv – (unã cu nculea)

§ anculea (an-cu-leá) adv – (unã cu nculea)

§ dinclo (din-cló) adv – di-alantã parti di loclu iu s-aflã atsel tsi zburashti; di-alantã parti; ma nclo; naparti, anaparti, dindi, didindi
{ro: dincolo}
{fr: au delà, loin, de l’autre coté}
{en: over there, on the other side}
ex: arupsirã dinclo (ma nclo); dinclo (de-alantã parti) di cãshari; alipidã dinclo di dzeanã

§ dinclotsi (din-cló-tsi) adv – (unã cu dinclo)

§ acumtinari/a-cumtinare (a-cum-ti-ná-ri) sf acumtinãri (a-cum-ti-nắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-acumtinã tsiva i cariva; acumtiniri, acundinari, acundisiri, ascumtinari; astãmãtsiri, dãnãsiri, curmari, pupsiri, pãpsiri, pãfsiri, pãxiri, agãlisiri, apãnghisiri, aprucheari; chindruiri, chinduriri, pupusiri, etc.
{ro: acţiunea de a înceta, de a opri, de a poposi, de a primi, de a rezema, etc.; încetare, oprire, poposire, primire, rezemare, etc.}
{fr: action d’appuyer, de cesser, d’arrêter, de faire une halte, d’apaiser, d’abriter, d’approcher, d’accueillir, d’appuyer, etc.}
{en: action of stopping, of making a halt, of quie-ting, of receiving, of supporting, etc.}
ex: neaua nu ari acumtinari (astãmãtsiri); vimtul tsi suflã fãrã acumtinari (dipriunã, fãrã pãpsiri); sh-aflã acumtinari (tsiva tra si s-andoapirã, aradzim, andoapir); nu mi-acumtinã (mi-aproachi) vãrnu

§ neacumtinat1 (nea-cum-ti-nátŭ) adg neacumtinatã (nea-cum-ti-ná-tã), neacum-tinats (nea-cum-ti-nátsĭ), neacumtinati/neacumtinate (nea-cum-ti-ná-ti) – tsi nu easti astãmãtsit; tsi nu easti aprucheat; neacumtinit, nicurmat, etc.
{ro: neîncetat, neprimit, etc.}
{fr: qui n’a pas cessé, qui n’est pas accueilli, etc.}
{en: who is not stopped, who is not received, etc.}

§ neacumtinat2 (nea-cum-ti-nátŭ) adv – tsi nu-astãmãtseashti; tsi nu s-curmã dip; neacumtinit, nicurmat, dipriunã, etc.
{ro: neîncetat, necontenit, mereu, încontinuu}
{fr: sans cesse}
{en: without stop}
ex: lj-frimintã neacumtinat (fãrã astamãtsiri, nicurmat, tut chirolu) mintea

§ neacumtinari/nea-cumtinare (nea-cum-ti-ná-ri) sf neacumtinãri (nea-cum-ti-nắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu nu s-acumtinã tsiva i cariva; neacumtiniri, nicurmari, nipãpsiri, neaprucheari, etc.
{ro: acţiunea de a nu înceta, de a nu primi, etc.}
{fr: action de ne pas cesser, de ne pas accueillir, etc.}
{en: action of not stopping, of not receiving, etc.}

§ acumtinescu (a-cum-ti-nés-cu) vb IV acumtinii (a-cum-ti-níĭ), acumtineam (a-cum-ti-neámŭ), acumtinitã (a-cum-ti-ní-tã), acum-tiniri/acumtinire (a-cum-ti-ní-ri) – (unã cu acumtin2)
ex: ploaea avea acumtinitã (astãmãtsitã); mizia acumtini (isihãsi) natlu; avearea, la vãr nu acumtineashti (dãnãseashti); acumtinea-ti (astãmãtsea, tsãni-ti) niheamã

§ acumtinit (a-cum-ti-nítŭ) adg acumtinitã (a-cum-ti-ní-tã), acumtinits (a-cum-ti-nítsĭ), acum-tiniti/acumtinite (a-cum-ti-ní-ti) – (unã cu acumtinat)

§ acum-tiniri/acumtinire (a-cum-ti-ní-ri) sf acumtiniri (a-cum-ti-nírĭ) – (unã cu acumtinari)

§ discumtinescu (dis-cum-ti-nés-cu) vb IV discumtinii (dis-cum-ti-níĭ), discumtineam (dis-cum-ti-neámŭ), discumtinitã (dis-cum-ti-ní-tã), discumtiniri/discumtinire (dis-cum-ti-ní-ri) – nu-acumtinescu, nu chindruescu tu-un loc shi-nj trag calea ninti
{ro: continua}
{fr: continuer}
{en: continue}
ex: discumtinã tini calea (nu-astãmãtsea, tradzi calea ninti)

§ discumtinit (dis-cum-ti-nítŭ) adg discumtinitã (dis-cum-ti-ní-tã), discumtinits (dis-cum-ti-nítsĭ), discumtiniti/discumtinite (dis-cum-ti-ní-ti) – tsi nu-acumtineadzã sh-tradzi calea; tsi-sh caftã di cali
{ro: continuat}
{fr: continué}
{en: continued}

§ discumtini-ri/discumtinire (dis-cum-ti-ní-ri) sf discumtiniri (dis-cum-ti-nírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-discumtineashti
{ro: acţiunea de a continua}
{fr: action de continuer}
{en: action of continuing}

§ cumtinescu (cum-ti-nés-cu) vb IV cumtinii (cum-ti-níĭ), cumti-neam (cum-ti-neámŭ), cumtinitã (cum-ti-ní-tã), cumtiniri/cum-tinire (cum-ti-ní-ri) – (unã cu acumtin2)
ex: cãtrã searã cumtini (astãmãtsi) ploaea; nu cumtini (pupsi) di plãngu tutã noaptea; cumtinea-ti nã minutã!

§ cumtinit (cum-ti-nítŭ) adg cumtinitã (cum-ti-ní-tã), cumtinits (cum-ti-nítsĭ), cumtiniti/cumtinite (cum-ti-ní-ti) – (unã cu acumtinat)

§ cumtiniri/cumtinire (cum-ti-ní-ri) sf cumtiniri (cum-ti-nírĭ) – (unã cu acumtinari)

§ ni-cumtinit (ni-cum-ti-nítŭ) adg nicumtinitã (ni-cum-ti-ní-tã), nicumtinits (ni-cum-ti-nítsĭ), nicumtiniti/nicumtinite (ni-cum-ti-ní-ti) – (unã cu neacumtinat1)
ex: ploi nicumtiniti (fãrã astãmãtsiri) deadi dauã stãmãnj mplini; nicumtinit (fãrã astãmãtsiri, dipriunã) plãndzi

§ nicumtiniri/nicumtinire (ni-cum-ti-ní-ri) sf nicumtiniri (ni-cum-ti-nírĭ) – (unã cu neacumtinari)

§ acundin (a-cún-dinŭ) (mi) vb I acundinai (a-cun-di-náĭ), acundinam (a-cun-di-námŭ), acundinatã (a-cun-di-ná-tã), acundinari/acundinare (a-cun-di-ná-ri) – (unã cu acumtin2)
ex: eara s-acundinã Polea (s-agiungã pãnã n Poli) tu locurli di Anthina

§ acundinat (a-cun-di-nátŭ) adg acundinatã (a-cun-di-ná-tã), acundinats (a-cun-di-nátsĭ), acundinati/acundinate (a-cun-di-ná-ti) – (unã cu acum-tinat)

§ acundinari/acundinare (a-cun-di-ná-ri) sf acundinãri (a-cun-di-nắrĭ) – (unã cu acumtinari)

§ acundisescu (a-cun-di-sés-cu) vb IV acundisii (a-cun-di-síĭ), acundiseam (a-cun-di-seámŭ), acundisitã (a-cun-di-sí-tã), acundisiri/acundisire (a-cun-di-sí-ri) – (unã cu acumtin2)
ex: demunlu nu ari hoarã s-acundiseascã (s-astãmãtseascã, si s-ducã si sta) la atselj tsi tsãn pãreasinj

§ acundisit (a-cun-di-sítŭ) adg acundisitã (a-cun-di-sí-tã), acundisits (a-cun-di-sítsĭ), acundisiti/acundisite (a-cun-di-sí-ti) – (unã cu acumtinat)

§ acundisiri/acundisire (a-cun-di-sí-ri) sf acundisiri (a-cun-di-sírĭ) – (unã cu acumtinari)

§ cundisescu (cun-di-sés-cu) vb IV cundisii (cun-di-síĭ), cundi-seam (cun-di-seámŭ), cundisitã (cun-di-sí-tã), cundisiri/cundisire (cun-di-sí-ri) – (unã cu acumtin2)
ex: cundisirã (astãmãtsirã, featsirã cunachi) tuts deadun Bituli; cundisim seara la unã hani; shi cundisirã (astãmãtsirã, featsirã cunachi) nafoarã di tsitati; bãrbatlu cundiseashti (agiundzi, astãmãtseashti, fatsi cunachi); cundisii la unã fãntãnã

§ cundisit (cun-di-sítŭ) adg cundisitã (cun-di-sí-tã), cundisits (cun-di-sítsĭ), cundisiti/cundisite (cun-di-sí-ti) – (unã cu acumtinat)

§ cundisiri/cundisire (cun-di-sí-ri) sf cundisiri (cun-di-sírĭ) – (unã cu acumtinari)

§ cudisescu (cu-di-sés-cu) vb IV cudisii (cu-di-síĭ), cudiseam (cu-di-seámŭ), cudisitã (cu-di-sí-tã), cudisiri/cudisire (cu-di-sí-ri) – (unã cu acumtin2)
ex: iu cudisirã (astãmãtsirã, featsirã cunachi) hiljlji cu nipotslji a lui

§ cudisit (cu-di-sítŭ) adg cudisitã (cu-di-sí-tã), cudisits (cu-di-sítsĭ), cudisiti/cudisite (cu-di-sí-ti) – (unã cu acumtinat)

§ cudisiri/cudisire (cu-di-sí-ri) sf cudisiri (cu-di-sírĭ) – (unã cu acumtinari)

§ cundusescu (cun-du-sés-cu) vb IV cundusii (cun-du-síĭ), cunduseam (cun-du-seámŭ), cundusitã (cun-du-sí-tã), cundusiri/cundusire (cun-du-sí-ri) – (unã cu acumtin2)

§ cundusit (cun-du-sítŭ) adg cundusitã (cun-du-sí-tã), cundusits (cun-du-sítsĭ), cundusiti/cundusite (cun-du-sí-ti) – (unã cu acumtinat)

§ cundusiri/cundusire (cun-du-sí-ri) sf cundusiri (cun-du-sírĭ) – (unã cu acumtinari)

§ cundupsescu (cun-dup-sés-cu) vb IV cundupsii (cun-dup-síĭ), cundupseam (cun-dup-seámŭ), cundupsitã (cun-dup-sí-tã), cundupsi-ri/cundupsire (cun-dup-sí-ri) – (unã cu acumtin2)
ex: iu astarã va s-cundupsits (stats, fãtsets cunachi)?

§ cundupsit (cun-dup-sítŭ) adg cundupsitã (cun-dup-sí-tã), cundupsits (cun-dup-sítsĭ), cundupsiti/cundupsite (cun-dup-sí-ti) – (unã cu acumtinat)

§ cundupsiri/cundupsire (cun-dup-sí-ri) sf cundupsiri (cun-dup-sírĭ) – (unã cu acumtinari)

§ acuntin (a-cún-tinŭ) vb I acuntinai (a-cun-ti-náĭ), acuntinam (a-cun-ti-námŭ), acuntinatã (a-cun-ti-ná-tã), acuntinari/acuntinare (a-cun-ti-ná-ri) – (unã cu acumtin2)
ex: s-acuntinã valea; aushlu sh-acuntinã yislu pãnã tu bitisitã

§ acuntinat (a-cun-ti-nátŭ) adg acuntinatã (a-cun-ti-ná-tã), acuntinats (a-cun-ti-nátsĭ), acuntinati/acuntinate (a-cun-ti-ná-ti) – (unã cu acumtinat)

§ acuntinari/acuntinare (a-cun-ti-ná-ri) sf acuntinãri (a-cun-ti-nắrĭ) – (unã cu acumtinari)

§ as-cumtin (as-cúm-tinŭ) vb I ascumtinai (as-cum-ti-náĭ), ascumti-nam (as-cum-ti-námŭ), ascumtinatã (as-cum-ti-ná-tã), ascumtina-ri/ascumtinare (as-cum-ti-ná-ri) – (unã cu acumtin2)
ex: lãcrinjli tsi nu putea s-li ascumtinã (s-li-astãmãtseascã)

§ ascumtinat (as-cum-ti-nátŭ) adg ascumtinatã (as-cum-ti-ná-tã), ascumtinats (as-cum-ti-nátsĭ), ascumtinati/ascumtinate (as-cum-ti-ná-ti) – (unã cu acumtinat)

§ ascumtinari/ascumtinare (as-cum-ti-ná-ri) sf ascumtinãri (as-cum-ti-nắrĭ) – (unã cu acumtinari)

§ atseari/atseare (a-tseá-ri) sf atseri (a-tsérĭ) – (unã cu adutsiri)

§ aducã (a-dú-cã) sf fãrã pl – adutseari, undziri
{ro: asemănare}
{fr: ressemblance}
{en: similarity}

§ aducãturã (a-du-cã-tú-rã) sf aducãturi (a-du-cã-túrĭ) – purtari bunã, areu, praxi, hui
{ro: conduită, purtare}
{fr: conduite, manière}
{en: behavior, manners}
ex: el ari aducãturã (purtari bunã, prãxi buni)

§ apuaduc (a-pŭa-dúcŭ) vb III shi II apuadush (a-pŭa-dúshĭŭ), apuadutseam (a-pŭa-du-tseámŭ), apuadusã (a-pŭa-dú-sã), apua-dutsiri/apuadutsire (a-pŭa-dú-tsi-ri) shi apuadutseari/adutseare (a-pŭa-du-tseá-ri) – aduc cu mini ma multu (di cãt lipseashti); lj-u tornu mintea sh-lu fac s-mindueascã ca mini; lu-adar si sh-alãxeascã pistea (si s-facã di pistea-a mea); l-cãndãrsescu, lu-anduplic
{ro: aduce aproape în întregime, convinge, converti}
{fr: apporter (presque) intégralement; convaincre, convertir}
{en: bring (almost) completely, convince, convert}
ex: s-lu apuaduc (s-lu fac s-mindueascã ca mini, s-lj-u tornu mintea)

§ apuadus (a-pŭa-dúsŭ) adg apuadusã (a-pŭa-dú-sã), apuadush (a-pŭa-dúshĭ), apuadusi/apuaduse (a-pŭa-dú-si) – tsi-lj s-ari turnatã mintea; tsi fu cãndãrsit si sh-alãxeascã pistea; cãndãrsit, anduplicat

§ apuadutsiri/apuadutsire (a-pŭa-dú-tsi-ri) sf apuadutsiri (a-pŭa-dú-tsirĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva easti apuadus; cãndãrsiri, nduplicari

§ apuadutseari/apuadutseare (a-pŭa-du-tseá-ri) sf apuadutseri (a-pŭa-du-tsérĭ) – (unã cu apuadutsi-ri)

§ neapuadus (nea-pŭa-dúsŭ) adg neapuadusã (nea-pŭa-dú-sã), neapuadush (nea-pŭa-dúshĭ), neapuadusi/neapuaduse (nea-pŭa-dú-si) – tsi nu poati s-hibã nduplicat; tsi nu-lj si toarnã lishor mintea; tsi nu-ari prãxi buni; neanduplicat, niprãxit, arãu
{ro: inflexibil, rău crescut, rău}
{fr: inflexible, mal élevé, méchant}
{en: inflexible, ill-mannered, bad}
ex: soacrã arauã, neapuadusã shi turcã

§ neapudus (nea-pu-dúsŭ) adg neapudusã (nea-pu-dú-sã), neapudush (nea-pu-dúshĭ), neapudusi/neapuduse (nea-pu-dú-si) – (unã cu neapuadus)

§ neapudutsiri/neapudutsire (nea-pu-dú-tsi-ri) sf neapudutsiri (nea-pu-dú-tsirĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva easti neapudus; atsea tsi ari atsel tsi nu-ari prãxi buni (purtari bunã)
{ro: purtare proastă}
{fr: mauvaise conduite}
{en: poor conduct}

{ro: nesimţit}
{fr: insensible, indolent}
{en: insensitive, indolent}
ex: easti un om neaduchit (tsi nu-l mealã di-alantsã, tsi dzãc i tsi fac)

§ neaduchiri/neaduchire (nea-du-chí-ri) sf neaduchiri (nea-du-chírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva nu aducheashti; atsea tsi s-fatsi cãndu cariva fatsi un lucru shi nu-l mealã di tsi minduescu alantsã; niduchiri, neachicãsiri
{ro: acţiunea de a nu înţelege, de a fi nesimţit}
{fr: action de ne pas comprendre, de ne pas sentir}
{en: action of not understanding, of not feeling for others}

§ nea-ducheari/neaducheare (nea-du-chĭa-ri) sf neaducheri (nea-du-chĭérĭ) – (unã cu neaduchiri)

§ neaduchiti/neaduchite (nea-du-chí-ti) adv – (cu pripuzitsia “pi” nãinti) tsi fatsi tsiva fãrã tra s-hibã aduchit
{ro: pe nesimţite}
{fr: insensiblement}
{en: imper-ceptibly}
ex: intrã pri neaduchiti (fãrã s-lu-aducheascã cariva)

§ aduchitor (a-du-chi-tórŭ) adg aduchitoari/aduchitoare (a-du-chi-tŭá-ri), aduchitori (a-du-chi-tórĭ), aduchitoari/aduchitoare (a-du-chi-tŭá-ri) – un tsi-aducheashti, tsi sãmti, angucitor, mintimen, etc.
{ro: înţelegător, simţitor}
{fr: sagace, sensible}
{en: wise man, one who can understand (feel, guess)}
ex: easti-un om aduchitor (tsi aducheashti lishor, tsi sãmti)

§ aduchiturã (a-du-chi-tú-rã) sf aduchituri (a-du-chi-túrĭ) – aduchiri, sãmtsãri, mintiminilji
{ro: pricepere, înţelegere}
{fr: sagacité, comprehension}
{en: wisdom, understanding}

§ duchescu (du-chĭés-cu) (mi) vb IV shi II duchii (du-chíĭ), ducheam (du-chĭamŭ), duchitã (du-chí-tã), duchiri/duchire (du-chí-ri) shi ducheari/ducheare (du-chĭa-ri) – (unã cu aduchescu)
ex: ducheam un dor di sini; easti un om tsi nu s-ducheashti; duchescu multu ghini; amãnat duchi lumea tsi easti; atumtsea duchii cari easti Gardani; tãmpãna s-bats, nu ducheashti cãndu doarmi; duchii cãndu vinjish; cara-l duchi, lu-acumpãrã; lj-bãtu fatsa ma nu s-duchi; easti di doauã oauã, nu s-ducheashti

§ duchit (du-chítŭ) adg duchitã (du-chí-tã), duchits (du-chítsĭ), duchiti/duchite (du-chí-ti) – (unã cu aduchit)
ex: s-ducheashti troarã vulpea, cã nu-ari ma duchitã

§ duchiri/du-chire (du-chí-ri) sf duchiri (du-chírĭ) – (unã cu aduchiri)
ex: vãrnu nu-avea ahãtã duchiri ca el

§ ducheari/ducheare (du-chĭa-ri) sf ducheri (du-chĭérĭ) – (unã cu aduchiri)

§ niduchit (ni-du-chítŭ) adg niduchitã (ni-du-chí-tã), niduchits (ni-du-chítsĭ), niduchiti/niduchite (ni-du-chí-ti) – (unã cu neaduchit)
ex: niduchitã (fãrã s-u-aducheascã vãr, nisãmtsitã) fudzi din casã; anj di dzãli niduchit bãnã tu hoara-a noastrã; bre, lae, niduchitã!

§ niduchiri/niduchire (ni-du-chí-ri) sf niduchiri (ni-du-chírĭ) – (unã cu neaduchiri)

§ niducheari/niducheare (ni-du-chĭa-ri) sf niducheri (ni-du-chĭérĭ) – (unã cu neaduchiri)

§ duchitor (du-chi-tórŭ) adg duchitoari/duchitoare (du-chi-tŭá-ri), duchitori (du-chi-tórĭ), duchitoari/duchitoare (du-chi-tŭá-ri) – (unã cu aduchitor)

§ duchiturã (du-chi-tú-rã) sf duchituri (du-chi-túrĭ) – (unã cu aduchiturã)