sufii/sufie

sufii/sufie (su-fí-i) sufii (su-fíĭ) –
1: harea (atsea) tsi-l fatsi un om s-hibã mintimen; puteari analtã a mintiljei (di giudicari shi aduchiri ti tsi easti bun sh-tsi easti arãu, ti cãndu lipseashti si s-aveaglji shi cum poati si s-afireascã di-arãu, etc.); mintiminilji, mintezã;
2: mihãnii adratã di cariva tra s-ljishureadzã bana-a omlui di cati dzuã (mihãnii tsi nu s-ari adratã altãoarã ma ninti, di altu om); idei ishitã dit mintea-a unui om (di-aradã multu shtiut shi mintios) cari nu-ari ishitã altãoarã dit mintea-a unui om
{ro: înţelepciune; invenţie}
{fr: sagesse; invention}
{en: wisdom; invention}
ex: si ciudisea pri shtirea a lui shi pri sufia (mintiminilja) a lui; sufiili a lui umplurã tut loclu; tsãsea nica cu sufii, sufii (cu minti, mintimenã)

§ sufsescu (suf-sés-cu) vb IV sufsii (suf-síĭ), sufseam (suf-seámŭ), sufsitã (suf-sí-tã), sufsiri/sufsire (suf-sí-ri) – discoapir (aflu, am unã idei di aflu) cum s-fac tsiva (discoapir unã mihãnii niminduitã di altsã ma ninti) cari s-ljishureadzã bana di cati dzuã a omlui; nj-bag tu minti cum s-fac un lucru ma ghini sh-ma lishor di cum s-fãtsea ma ninti (di mini i di altsã); nj-treatsi prit minti di cum pot s-lu fac un lucru (ma ghini)
{ro: inventa, imagina}
{fr: inventer, imaginer, s’aviser de, se mettre dans la tête}
{en: invent, imagine}
ex: tsi s-shadã si sufseascã (s-mindueascã, sã-lj treacã prit minti), tsi njira-lj ãntr-oclji s-lj-aflã?; tsi shadi di sufseashti (mindueashti, di-lj treatsi prit minti) mãlãgarlu?; tut s-minduea si sufseascã (s-aflã) tsiva, tsi s-nu poatã s-u facã ficiorlu; s-minduea si sufseascã tsiva (s-facã unã mihãnii nauã, niminduitã di altsã ma ninti)

§ sufsit (suf-sítŭ) adg sufsitã (suf-sí-tã), sufsits (suf-sítsĭ), sufsiti/sufsite (suf-sí-ti) – (mihãnii) tsi easti nauã, neadratã ma ninti di vãrã; (idei) niminduitã di altu ma ninti
{ro: inventat, imaginat}
{fr: inventé, imaginé, qui s’est avisé de, mis dans la tête}
{en: invented, imagined}

§ sufsiri/sufsire (suf-sí-ri) sf sufsiri (suf-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva sufseashti tsiva
{ro: acţiunea de a inventa, de a imagina; inventare, imaginare}
{fr: action d’inventer, d’imaginer, de s’aviser de, de se mettre dans la tête}