§ aburit (a-bu-rítŭ) adg aburitã (a-bu-rí-tã), aburits (a-bu-rítsĭ), aburiti/aburite (a-bu-rí-ti) – (unã cu aburat)
ex: pãnea aburitã easti ma bunã di pãnea caldã

§ aburiri/aburire (a-bu-rí-ri) sf aburiri (a-bu-rírĭ) – (unã cu aburari)

(expr: cãt s-lj-agiungã, cãt loc va s-lja sãrma tu stumahi)?; cãndu mi minduescu cãt lucru am, mi-acatsã heavra
(expr: canda lãndzidzãscu); acãtsat casã
(expr: loat casã cu nichi)?; pri mini mi-acatsã
(expr: ãnchisi s-mi doarã) tu lingurici; li mãcã! si-lj s-acatsã!
(expr: s-lj-armãnã tu grumadz); cu nãs nu putem s-n-acãtsãm
(expr: s-nã ncãrligãm, s-nã nciupãm; s-n-acãtsãm la ntreatsiri); acãtsã
(expr: cãdzu greauã) eapa cu nãs; mi-acãtsai
(expr: dada-nj cãdzu greauã cu mini) tru paranomãlj; nu lu-acatsã mintea
(expr: nu-achicãseashti, nu aducheashti); s-acãtsã
(expr: sicã, dãmlusi) di mãnj sh-di cicioari; lu-acatsã
(expr: ãlj sta ghini) armatli; lj-acãtsã ghini
(expr: vidzu hãiri cu) minciuna; lãili stranji mi-acatsã
(expr: nj-sta ghini); apa nu lu-avea acãtsatã
(expr: nu lj-avea faptã ghini); mi-acatsã
(expr: mi fatsi s-vom) amarea; bãgarã s-acatsã aloaturli trã numtã
(expr: si sã ndreagã trã numtã); lu-acãtsarã dratslji di ureclji
(expr: s-nãiri multu, s-inãtusi multu, timusi multu); s-avea acãtsatã di peri
(expr: s-avea ncãrligatã, nciupatã); muljari tsi lj-acatsã mãna di tuti
(expr: shtii s-facã multi lucri, cu mãsturilji, lishor sh-cum lipseashti); s-afirea s-nu lj-acatsã luna
(expr: s-nu-agiungã noaptea-amãnat); nu lu-acãtsa loclu
(expr: nu putea si sta tu-un loc; nu-l tsãnea, nu lu-avea loclu); zboarãli a tali acãtsarã loc
(expr: avurã griutati, featsirã lucrul tsi lipsea); nj-spunea cã la izvur acãtsarã feata aestã
(expr: u ncãlicarã, u-ambãirarã); cãldãrusha easti-acãtsatã
(expr: s-arsi pri foc) cu lapti; biu unã scafã di yin shi lu-acãtsã
(expr: lu-andrãlãsi, l-featsi sã-lj yinã mintsãli deavãrliga, lu mbitã); cum lu vidzu, acãtsã guvili
(expr: s-ascumsi); easti acãtsat cu mãyii
(expr: lj-si featsirã mãyi) di nu easti ghini; etc. etc.

§ acãtsat (a-cã-tsátŭ) adg acãtsatã (a-cã-tsá-tã), acãtsats (a-cã-tsátsĭ), acãtsati/acãtsate (a-cã-tsá-ti) – harea tsi u-ari un tsi easti acãtsat; tsi easti bãgat tu mãnã; loat, apucat, apcat, spindzurat, nchisit, etc.
{ro: agăţat, prins, ocupat}
{fr: accroché, attrapé, saisi, occupé}
{en: caught, occupied, started}
ex: suntu acãtsati (loati) cãljurli; cu mãnjli acãtsati (di lucru); ficiori acãtsats
(expr: a curi dadã avea cãdzutã greauã) Sãmbãta; tsi-ai di cãntsã acãtsat (mãrãnat)?

§ acãtsari/acãtsare (a-cã-tsá-ri) sf acãtsãri (a-cã-tsắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu acatsã cariva icã s-acatsã tsiva; loari, apucari, apcari, spindzurari, nchisiri, etc.
{ro: acţiunea de a agăţa, de a prinde, de a ocupa; agăţare, prindere, ocupare}
{fr: action d’accrocher, d’attraper, de saisir, d’occuper}
{en: action of catching, of occupying, of starting}
ex: nã acãtsam cu acãtsarea; tãmbarea vrea acãtsari (spindzurari di penurã)

§ neacãtsat (nea-cã-tsátŭ) adg neacãtsatã (nea-cã-tsá-tã), neacãtsats (nea-cã-tsátsĭ), neacãtsati/neacãtsate (nea-cã-tsá-ti) – tsi nu easti acãtsat; tsi nu-ari lucru; niloat, neapucat, nispindzurat, ninchisit, etc.
{ro: care nu este agăţat (prins, ocupat); neagăţat}
{fr: qui n’est pas pris, qui ne pas attrapé; inoccupé, chômeur}
{en: who is not caught (occupied); unemployed}
ex: ãl leagã di doi calj neacãtsats (tsi nu eara acãtsats; dit irghilii); easti neacãtsat (nu-ari lucru, shadi tutã dzua)

§ neacãtsari/neacãtsare (nea-cã-tsá-ri) sf neacãtsãri (nea-cã-tsắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva nu-acatsã icã nu s-acatsã tsiva; niloari, neapucari, nispindzurari, ninchisiri, etc.
{ro: acţiunea de a nu agăţa, de a nu prinde, de a nu ocupa}
{fr: action de ne pas attraper, de ne pas saisir, de ne pas occuper}
{en: action of not catching, of not occupying, of not starting}

§ acãtsãturã (a-cã-tsã-tú-rã) sf acãtsãturi (a-cã-tsã-túrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva acatsã tsiva; atsea tsi ari acãtsatã un; apucãturã, hui, tabieti, nvets, hãri (uruti), etc.; (fig: acãtsãturã = (i) stihimã; (ii) itii, sibepi, furnjii; (iii) alatusi, nindriptati)
{ro: agăţătură, nărav}
{fr: prise, (mauvaise) manière}
{en: catch, grasp, bad habit}
ex: lj-aflai unã acãtsãturã (fig: furnjii)

§ discats (dis-cátsŭ) (mi) vb I discãtsai (dis-cã-tsáĭ), discãtsam (dis-cã-tsámŭ), discãtsatã (dis-cã-tsá-tã), discãtsari/discãtsare (dis-cã-tsá-ri) – scot (ljau, dipun, etc.) un lucru di-aclo iu easti acãtsat (spindzurat);
(expr: hiu discãtsat = nu-am lucru)
{ro: desprinde (un lucru de unde este agăţat)}
{fr: décrocher}
{en: unhook, take down}
ex: discatsã-nj giuplu di pi penurã

§ discãtsat (dis-cã-tsátŭ) adg discãtsatã (dis-cã-tsá-tã), discãtsats (dis-cã-tsátsĭ), discãtsati/discãtsate (dis-cã-tsá-ti) – (lucru) tsi easti scos di-aclo iu eara acãtsat; (loclu) di iu easti loat un lucru spindzurat; fui discãtsat
(expr: nu-avui lucru) tutã veara
{ro: desprins (de unde este agăţat)}
{fr: décroché}
{en: unhooked, taken down}

§ discãtsari/discãtsare (dis-cã-tsá-ri) sf discãtsãri (dis-cã-tsắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-discatsã un lucru
{ro: acţiunea de a desprinde (un lucru de unde este agăţat)}
{fr: action de décrocher}
{en: action of unhooking, of taking down}

{fr: bonne chance, fortune, bo-nheur}
{en: good luck, happiness}
ex: cu ambãreatsã (tihi, prucuchii) tsi lucrats; vãrã ambãreatsã (hãiri, prucuchii) nu avea; nã vinji cu ambãreatsã (cu tihi)

§ ambãireatsã (am-bãĭ-reá-tsã) sf ambãirets (am-bãĭ-rétsĭ) – (unã cu ambãreatsã)
ex: lucrulu-lj njardzi mbãireatsã (cu tihi); mbãireatsã s-lji da (s-veadã hãiri di la) Dumnidzã; nu vidzui vãrnã-ambãireatsã (prucuchii) di la tini

§ ãmbãreatsã (ãm-bã-reá-tsã) sf ãmbãrets (ãm-bã-rétsĭ) – (unã cu ambãreatsã)
ex: ãmbãreatsã, s-lã dzãtsem sh-noi

§ mbãreatsã (mbã-reá-tsã) sf mbãrets (mbã-rétsĭ) – (unã cu ambãreatsã)
ex: ca s-njargã cu mbãreatsã (ca s-hibã cu tihi, ta s-vedz prucuchii); mbãreatsã s-nu oarã

§ plicãtoari/plicãtoare (pli-cã-tŭá-ri) sf plicãtori (pli-cã-tórĭ) – (unã cu aplicãtoarã)
ex: s-mulgã oili plicãtori

§ aplicãturea-dzã (a-pli-cã-tu-reá-dzã) sf aplicãturedz (a-pli-cã-tu-rédzĭ) – loclu (tsarcul) iu s-tsãn aplicãtorli; plicãtureadzã, aplicãturedz, plicãturedz
{ro: locul unde se ţin “aplicătorile”}
{fr: endroit où l‘on garde les brebis “aplicãtori)}
{en: fold for the “aplicãtori”}

§ aplicãturedz (a-pli-cã-tu-rédzŭ) sn aplicãtureadzã (a-pli-cã-tu-reá-dzã) – (unã cu aplicãtureadzã)

§ plicãtureadzã (pli-cã-tu-reá-dzã) sf plicãturedz (pli-cã-tu-rédzĭ) – (unã cu aplicã-tureadzã)

§ plicãturedz (pli-cã-tu-rédzŭ) sn plicãtureadzã (pli-cã-tu-reá-dzã) – (unã cu aplicãtureadzã)

{ro: acţiunea de a nu-şi bate joc}
{fr: action de ne pas railler, de ne pas se moquer}
{en: action of not laughing at, of not making fun of, of not teasing}

§ nearãdeari2/nearãdeare (nea-rã-deá-ri) sf nearãderi (nea-rã-dérĭ) – (unã cu nearãdiri2)

§ arid2 (a-rídŭ) vb III shi II arish (a-ríshĭŭ), arideam (a-ri-deámŭ), arisã (a-rí-sã), aridiri/aridire (a-rí-di-ri) shi arideari/arideare (a-ri-deá-ri) – (unã cu arãd2)

§ aris2 (a-rísŭ) adg arisã (a-rí-sã), arish (a-ríshĭ), arisi/arise (a-rí-si) – (unã cu arãs2)

§ aridiri2/aridire (a-rí-di-ri) sf aridiri (a-rí-dirĭ) – (unã cu arãdiri2)

§ arideari2/arideare (a-ri-deá-ri) sf arideri (a-ri-dérĭ) – (unã cu arãdeari2)

(expr: vrea multu s-aibã, murea dupã) nã chicutã di apã; ardea di seati
(expr: murea, avea mari seati); ardea trã (avea mari mirachi tra s-aibã) nã featã, mãratslji

§ arsu (ár-su) adg arsã (ár-sã), arshi (ár-shi), arsi/arse (ár-si) – tsi s-ari afãnsitã di foc; tsi aspuni urmi tu loclu iu lu-ari arsã foclu; (cireaplu) tsi fu multu ngãldzãt (trã cutsearea-a pãniljei, a pitãljei, etc.
{ro: ars; încălzit}
{fr: brûlé, incendié}
{en: burned}
ex: hoara fu arsã; lemnul arsu eara nica tu vatrã; cireap arsu di noauã ori; suntu arshi
(expr: multu nvirinats) tu hicati; arsul
(expr: atsel tsi fu arãs, plãnãsit) sh-friptul a njeu frati; arsã di seati
(expr: tsi lj-easti multã seati); eara arsã dupã
(expr: avea multã mirachi, vreari multu s-aibã) fumealji

§ ardiri/ardire (ár-di-ri) sf ardiri (ár-dirĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu tsiva ardi
{ro: acţiunea de a arde; de a încălzi; ardere; încălzire, încingere}
{fr: action de brûler, d’incendier; incendie}
{en: action of burning; fire}
ex: ardirea-a Gramustiljei

§ ardeari/ardeare (ar-deá-ri) sf arderi (ar-dérĭ) – (unã cu ardiri)

§ ardurii/ardurie (ar-du-rí-i) sf ardurii (ar-du-ríĭ) – atsea tsi aducheashti omlu cãndu s-ardi iuva; durearea di la ardeari; usturimi
{ro: usturime}
{fr: acuité; cuisson}
{en: burning sensation}
ex: arduriili (durerli di la ardeari) nu fac ghini la sãnãtatea-a omlui

§ arsurã (ar-sú-rã) sf arsuri (ar-súrĭ) – arana alãsatã (i semnul alãsat) di unã ardeari; loclu iu s-arsi omlu; durearea aduchitã di-atsel tsi s-ardi iuva; ardurii, usturimi, ardeari, ardiri
{ro: arsură, usturime}
{fr: brûlure}
{en: burn}