{en: bird, chick}
ex: tsi-aruts tu vimtu sh-nu cadi? (angucitoari: puljlu); clocea i di leamni sh-cheatrã, puljlji-lj sunt di cheali sh-carni (angucitoari: casa shi oaminjlji); puljlu atsel bunlu, s-cunoashti dupã creastã; acãtsai un pulj; alãndura scoasi pulj (featsi njits); puljlu di gãljinã azbuirã; lj-furarã doi pulj sh-nã pulji; pi arburi eara un cuibar di vulturi cu pulj (njits); nu-alasã puljlu s-ts-azboairã; clocea tsi nu s-ashtearni tu cuibar, pulj nu scoati; armasirã ca pulj fãrã cloci
(expr: fãrã mutriri, agiutor di la vãrnu); s-videm tsi pulj va s-acats!
(expr: s-videm ma s-fats vãrã prucuchii); sh-lapti di pulj adutsi!
(expr: fatsi itsido, fatsi lucri nipututi, tsi nu pot si s-facã)

§ puilj (púĭljĭŭ) sm puilj (púĭljĭ) – (unã cu pulji1)
ex: amintã sh-el un puilj di ficior; s-videm, tsi puilj va s-acats?
(expr: tsi va pots s-fats?, va fats tsiva?; va u scots naparti?; va-lj dai di cap?)

§ pulji1/pulje (pú-lji) sf pulji/pulje (pú-lji) – njiclu (feamin) di gãljinã; gãljinã njicã sh-tinirã; gãljinushi, puljicã, plitsã, pljitsã, puljishor
{ro: puică}
{fr: poulette}
{en: young hen}
ex: suschirã, puljlji suschirã… bagã-nj-ti, pulje, bagã-nj-ti

§ puljitsã (pu-ljí-tsã) sf puljitsã (pu-ljí-tsã) – (unã cu pulji1)
ex: lj-fu njilã s-talji puljitsa

§ puljicã (pu-ljí-cã) sf puljitsã (pu-ljí-tsã) – (unã cu pulji1)

§ pljitsã (pljí-tsã) sf pljitsã (pljí-tsã) – (unã cu pulji1)

§ plitsã (plí-tsã) sf plitsã (plí-tsã) – (unã cu pulji1)

§ Pulji2/Pulje (Pú-lji) sf fãrã pl – unã parei (adunãturã) di steali di pri tser tsi sh-u-adutsi cu-unã gãlinushi cu pulj deavãrliga; Gãljinushi, Closhca cu Pulj
{ro: Cloşca cu Pui (stele)}
{fr: Pléiade}
{en: Pleiad}

§ puljishor (pu-lji-shĭórŭ) sm puljishori (pu-lji-shĭórĭ) – pulj njic (feamin i mascur); njiclu-a unui pulj
{ro: puişor}
{fr: petit oiseau}
{en: little bird}

§ pulj di noaptea (púljĭŭ di nŭáp-tea) sm pulj di noaptea (púljĭ di nŭáp-tea) – prici tsi sh-u-adutsi cu un shoaric cu arpiti, tsi bãneadzã cu bumbãrats, bubulits, mushti, etc., tsi sta dzua prit locuri ascumti, scutidoasi sh-azboairã di-aradã noaptea; nihtiridã, nihtire, burduljac, bubureac, dobruljac, dubruljac, dubãrac
{ro: liliac (animal)}
{fr: chauve-souris}
{en: bat}
ex: vidzui un pulj di noaptea (un burduljac)

§ puljlu picurar (púljĭ-lu pi-cu-rárŭ) sm puljlji picu-rari (púljĭ-lji pi-cu-rárĭ) – agru-pulj cunuscut trã ciuciula cu cari s-cãmãruseashti sh-cari u-aspuni pirifan pri creashtitlu-a caplui; ciuciuljan, ciuciurlii, ciuciulan, ciuciuleai, ciurleai, ciuleai, tsitsivelj, tsitsivei, tsurtsuljan
{ro: ciocârlie}
{fr: alouette}
{en: lark}

§ mpuljedz (mpu-ljĭédzŭ) vb I mpuljai (mpu-ljĭáĭ), mpuljam (mpu-ljĭámŭ), mpuljatã (mpu-ljĭá-tã), mpuljari/mpuljare (mpu-ljĭá-ri) – (arburi, earbã, lilici) scoati pulj (vlãstari) dit arãdã-tsinã; fac pulj, nmultsãscu
{ro: scoate pui (vlăstare la rădăcină), înmulţi}
{fr: pulluler; taller}
{en: multiply (rapidly); to sucker (tree shoots)}
ex: suntu flori cari mpuljadzã multu, di-unã arãdãtsinã s-fatsi pãduri

§ mpuljat (mpu-ljĭátŭ) adg mpuljatã (mpu-ljĭá-tã), mpuljats (mpu-ljĭátsĭ), mpuljati/mpuljate (mpu-ljĭá-ti) – (arburi) tsi ari faptã pulj (vlãstari); nmultsãt
{ro: puiat, înmulţit}
{fr: pullulé; tallé}
{en: multiplied (rapidly); suckered (tree shoots)}

§ mpulja-ri/mpuljare (mpu-ljĭá-ri) sf mpuljeri (mpu-ljĭérĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu sã mpuljadzã tsiva; nmultsãri
{ro: acţiunea de a scoate pui; puiare, înmulţire}
{fr: action de pulluler, de taller; tallement}
{en: action of multiplying (rapidly); of suckering (tree shoots)}

(expr: tsi ncoa tsi nclo = tsi unã, tsi altã; si ncljidem zborlu, aestã easti)
{ro: încolo}
{fr: de là}
{en: there, that side, the other side}
ex: trapsi nclo (cãtrã-aclo); va-nj fug nclo (cãtrã-aclo), diparti; nclo (cãtrã tu-atsea parti) l-vidzui; ncoa, nclo alãgai (alãgai sh-di-aestã parti sh-di-alantã); yin di nclo (di di-alantã parti)

§ nclotsi/nclotse (ncló-tsi) adv – (unã cu nclo)
ex: sh-cama nclotsi (cãtrã-aclo), capidane!

§ ãnclo (ãn-cló) adv – (unã cu nclo)
ex: voi, rumãnjlji, di-ashi ãnclo (di-aclo, diparti)

§ ãnclotsi/ãnclotse (ãn-cló-tsi) adv – (unã cu nclo)

§ nculo (ncu-ló) adv – aclo, ma nclo, di-aclo, di diparti
{ro: încolo, de acolo, de departe}
{fr: là, de là, de loin}
{en: there, from there, from a distance}
ex: tricurã nculo (nclo); nculo (di-alantã parti) di arãu; di nculo (di diparti)

§ nculea (ncu-leá) adv –
1: di-aestã parti; cãtrã-aoa, ncoa, ãncoa, ncoatsi, ãncoatsi;
2: di-alantã parti; di-atsea parti; cãtrã-aclo; nclo, ãnclo, nclotsi, ãnclotsi;
(expr: di-aoa shi nculea = di-aoa shi nclo, di-aoa sh-ninti)
{ro: încoace; încolo}
{fr: de ce côté-ci; de ce côté-là}
{en: here, this side; there, the other side}
ex: nu yinu nculea (ncoa); cã di aoa nculea
(expr: di-aoa shi nclo; di-aoa sh-ninti), apili va s-curã totna; apili di-aoa nculea nu va hibã tsãnuti tu cljai; di-aoa nculea s-ti aveglji singur s-nu pats tsiva

§ ãnculea (ãn-cu-leá) adv – (unã cu nculea)

§ anculea (an-cu-leá) adv – (unã cu nculea)

§ dinclo (din-cló) adv – di-alantã parti di loclu iu s-aflã atsel tsi zburashti; di-alantã parti; ma nclo; naparti, anaparti, dindi, didindi
{ro: dincolo}
{fr: au delà, loin, de l’autre coté}
{en: over there, on the other side}
ex: arupsirã dinclo (ma nclo); dinclo (de-alantã parti) di cãshari; alipidã dinclo di dzeanã

§ dinclotsi (din-cló-tsi) adv – (unã cu dinclo)

{ro: acţiunea de a nu adăpa, de a nu stropi; neadăpare, nestropire}
{fr: action de ne pas abreuver, de ne pas aroser}
{en: action of not watering animals or plants}

§ adãpãturã (a-dã-pã-tú-rã) sf adãpãturi (a-dã-pã-túrĭ) – adãpari
{ro: adăpătură, adăpat, stropit}
{fr: abreuvement, arrosage)}
{en: watering (plants, animals)}

§ alãsari/alãsare (a-lã-sá-ri) sf alãsãri (a-lã-sắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-alasã cariva; trãdzeari mãna; lãsari, sãlghiri, apãrãtsiri
{ro: acţiunea de a lăsa, de a renunţa; lăsare; nehotărâre, indiferenţă}
{fr: action de laisser, de renoncer; indifference}
{en: action of letting, of renouncing; indifference}
ex: seara di alãsari pãreasinj; lu-alãsã aestu cu alãsari mari (fãrã sã-l mealã dip)

§ paralas (pá-ra-lásŭ) (mi) vb I paralãsai (pá-ra-lã-sáĭ), paralãsam (pá-ra-lã-sámŭ), para-lãsatã (pá-ra-lã-sá-tã), paralãsari/paralãsare (pá-ra-lã-sá-ri) – nu-l fac un lucru (tora cãndu-i oara) tra s-lu fac ma nclo; alas un lucru (tsi lipseashti s-lu fac) di-unã dzuã pi-alantã; (mi-)alas
{ro: neglija}
{fr: trop laisser; négliger}
{en: neglect; take no care of}

§ paralãsat (pá-ra-lã-sátŭ) adg paralãsatã (pá-ra-lã-sá-tã), para-lãsats (pá-ra-lã-sátsĭ), paralãsati/paralãsate (pá-ra-lã-sá-ti) – tsi easti alãsat multu; (un) cari, di leani, alasã fãtsearea-a lucrilor di-unã dzuã pi-alantã; tsi nu para s-fatsi mucaeti s-adarã un lucru sh-lu-amãnã tut chirolu; (om) tsi alasã lucrili s-li facã ma nclo sh-nu li fatsi vãrãoarã; (lucru) tsi easti alãsat di pi-unã dzuã tu-alantã; alãsat
{ro: neglijat; care neglijează, neglijent}
{fr: négligé; négligent}
{en: neglected, not taken care of; negligent, careless}

§ paralãsari/paralãsare (pá-ra-lã-sá-ri) sf paralãsãri (pá-ra-lã-sắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva paralasã lucrili tsi li ari tr-adrari
{ro: acţiunea de a neglija; neglijenţă}
{fr: action de trop laisser; de négliger}
{en: action of neglecting; of taking no care of}

§ alãsãturã (a-lã-sã-tú-rã) sf alãsãturi (a-lã-sã-túrĭ) – atsea tsi armãni alãsatã; un om cari easti alãsat
{ro: lăsătură (de om)}
{fr: homme négligent}
{en: careless man}
ex: easti nã alãsãturã (om alãsat)

§ alãsãtonj (a-lã-sã-tónjĭŭ) sm, sf, adg alãsãtoanji/alã-sãtoanje (a-lã-sã-tŭá-nji), alãsãtonj (a-lã-sã-tónjĭ), alãsãtoanji/alã-sãtoanje (a-lã-sã-tŭá-nji) – tsi easti alãsãtor
{ro: neglijent}
{fr: négligent}
{en: negligent, careless}

§ las1 (lásŭ) (mi) vb I lãsai (lã-sáĭ), lãsam (lã-sámŭ), lãsatã (lã-sá-tã), lãsari/lãsare (lã-sá-ri) – (unã cu alas)
ex: lasã (alasã), sor, puljlji, las s-batã; lasã-l, nu-l cãrtea; fudzi shi sh-lasã (shi s-disparti di) nveasta

§ lãsat (lã-sátŭ) adg lãsatã (lã-sá-tã), lãsats (lã-sátsĭ), lãsati/lãsate (lã-sá-ti) – (unã cu alãsat)

§ lãsari1/lãsare (lã-sá-ri) sf lãsãri (lã-sắrĭ) – (unã cu alãsari)

§ lãsãturã (lã-sã-tú-rã) sf lãsãturi (lã-sã-túrĭ) – (unã cu alãsãturã)

§ lãsari2/lãsare (lã-sá-ri) sf lãsãri (lã-sắrĭ) – alãsari di sãndzi; loari cu-agoyi
{ro: lăsare de sânge; închiriere}
{fr: saignée; loyer}
{en: bleeding, blood letting; rent}

§ lasã (lá-sã) sf fãrã pl – lucru tsi easti alãsat tu dyeatã (mirazi) tra s-hibã dat a curiva dupã moarti
{ro: legat bănesc a evlavioşilor}
{fr: chose laissée par testament}
{en: something left in the will}

§ lasi (lá-si) invar – lasã!, alasã!, ai!, aidi!, haidi!, etc.
{ro: lasă!, fie!, haide!}
{fr: que, sois, laisse faire, allons!, etc.}
{en: let, let it be!, let’s go!, etc.}
ex: lasi (aidi) s-nã turnãm; lasi (alasã), nu-i tsiva; lasi (alasã sh-hibã) sh-cama ndoi paradz

§ las2 (lás) invar – (unã cu lasi)
ex: mea, deapoea, tsi s-va las s-hibã

§ la3 (lá) invar – (unã cu lasi)
ex: la (alasã) si sh-lu plãngã

§ asi (á-si) invar – formã shcurtã di la zborlu lasi; vedz lasi)
ex: nã-l furarã iedlu! asi (alasã, nu-i tsiva!)

§ alãxi-ri/alãxire (a-lãc-sí-ri) sf alãxiri (a-lãc-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-alãxeashti tsiva i cariva
{ro: acţiunea de a schimba, de a schimba îmbrăcămintea, de a se îmbrăca într-un costum nou; schimbare, schimbare de îmbrăcăminte}
{fr: action de changer; de changer de linge, de changer de vêtements, de s’habiller dans des habits neufs}
{en: action of changing; of changing clothes, of dressing in a new suit}

§ nealãxit (nea-lãc-sítŭ) adg nealãxitã (nea-lãc-sí-tã), nealãxits (nea-lãc-sítsĭ), nealãxiti/nealãxite (nea-lãc-sí-ti) – cari nu easti alãxit (cu-un altu lucru); cari nu easti nviscut cu stranji curati icã stranji nali
{ro: care nu s-a schimbat; care nu şi-a schimbat îmbrăcămintea (cu straie curate sau noi)}
{fr: qui n’a pas changé; qui n’a pas changé son linge ou ses vêtements (avec du linge propre ou habits neufs)}
{en: who has not changed; who has not changed clothes}
ex: hiu nealãxit (hiu cu stranjili veclji, murdari; nu nj-am alãxitã stranjili)

§ nealãxi-ri/nealãxire (nea-lãc-sí-ri) sf nealãxiri (nea-lãc-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu nu s-alãxeashti tsiva i cariva
{ro: acţiunea de a nu schimba ceva; de a nu schimba îmbrăcămintea}
{fr: action de ne pas changer; de ne pas changer de vêtements, de ne pas s’habiller dans des habits neufs}
{en: action of not changing; of not changing clothes, of not dressing in a new suit}

§ alãxãmintu (a-lãc-sã-mín-tu) sn alãxãminti/alãxãminte (a-lãc-sã-mín-ti) – stranjili (custumea, cãmeshli, zmeanili, etc.) cu cari si nveashti (s-alã-xeashti) cariva; tãcãmi, portu, forimã, furishauã
{ro: costum, schimb de rufe}
{fr: costume, lingerie, vêtements de rechange}
{en: change (clothes, costume)}
ex: un alãxãmintu di stranji (custumi, lucrili di-alãxiri)

§ dizlãxescu (diz-lãc-sés-cu) (mi) vb IV dizlãxii (diz-lãc-síĭ), dizlãxeam (diz-lãc-seámŭ), dizlãxitã (diz-lãc-sí-tã), dizlãxiri/dizlãxire (diz-lãc-sí-ri) – scot stranjili di pi cariva; scot atseali tsi acoapirã tsiva i cariva; dizvescu, gulishinedz, dispolj
{ro: (se) dezbrăca, (se) despuia}
{fr: (se) dévêtir, (se) déshabiller}
{en: undress, strip}
ex: dizlãxits-vã di stranjili atseali noauãli

§ dizlãxit (diz-lãc-sítŭ) adg dizlãxitã (diz-lãc-sí-tã), dizlãxits (diz-lãc-sítsĭ), dizlãxiti/dizlãxite (diz-lãc-sí-ti) – tsi s-ari dispuljatã di stranji; tsi nu-ari stranji pri el; dizviscut, gulishinat, dispuljat
{ro: dezbrăcat, despuiat}
{fr: dévêtu, déshabillé}
{en: undressed, stripped}

§ dizlãxi-ri/dizlãxire (diz-lãc-sí-ri) sf dizlãxiri (diz-lãc-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-dizlãxeashti tsiva i cariva; dizveashtiri, dizvishteare, gulishinari, dispuljari
{ro: acţiunea de a (se) dezbrăca, de a (se) despuia}
{fr: (se) action de dévêtir, de (se) déshabiller}
{en: action of undressing, of stripping}