DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

aduc

aduc (a-dúcŭ) vb III shi II adush (a-dúshĭŭ), adutseam (a-du-tseámŭ) shi atseam (a-tseámŭ), adusã (a-dú-sã), adutsiri/adutsire (a-dú-tsi-ri) shi adutseari/adutseare (a-du-tseá-ri) shi atseari (a-tseá-ri) – ljau (portu) un lucru cu mini cãndu mi duc iuva (tra s-lu tsãn cu mini icã s-lu dau a unui); portu, ljau, duc cu mini;
(expr:
1: nj-aduc aminti = thimisescu;
2: nj-u-aduc cu… = escu unã soi cu…, undzescu cu…;
3: hiu adus (di/tu pãltãri) = hiu cu pãltãrli aplicati, dip canda am un cusor; escu ncusurat, cãmbur, gãrbuv, zglob, gribos, cushal, etc.;
4: mi-aduc ca om = mi portu ca om bun;
5: lu-aduc pi imani = l-fac s-aducheascã;
6: lu-aduc pi cali = l-cãndãrsescu, l-bag di cali, lu nduplic, lu-apuaduc, lj-u umplu mintea, etc.)
{ro: aduce, transporta}
{fr: porter}
{en: bring, carry}
ex: ca s-nu-adutsearim pãnã mãni; adusi apã aratsi di la fãntãnã; adu tisãdzli; mãni-adutsets irghiliili; lu-adutsea pri pat (l-purta, yinea cu el pi pataloni); moartea a frati-njui nj-adutsi jali; pri tini-aminti ti-adutsea
(expr: ti timisea); nj-aduc aminti di tini; sh-u-adutsi
(expr: undzeashti) cu mini tu fatsã; ma multu pri ursã sh-u-adutsea
(expr: sh-undzea) ca di pri om; adu-ti
(expr: poartã-ti) ca om; nu s-adutsi n cali
(expr: nu pots s-lu cãndãrseshti, nu pots s-lj-alãxeshti mintea) ne cu-arãulu, ne cu ghinili

§ adus (a-dúsŭ) adg adusã (a-dú-sã), adush (a-dúshĭ), adusi/aduse (a-dú-si) – loat (purtat) cu mini cãndu mi duc iuva; dus cu mini; purtat, loat
{ro: adus, transportat}
{fr: porté}
{en: brought, carried}
ex: easti adusã
(expr: ncusuratã) di pãltãri

§ adutsiri/adutsire (a-dú-tsi-ri) sf adutsiri (a-dú-tsirĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-adutsi tsiva; loari (purtari) cu mini cãndu mi duc iuva; adutseari, loari, purtari, thimisiri
{ro: acţiunea de a aduce, de a transporta; aducere, transport}
{fr: action de porter, de transporter; transport}
{en: action of bringing, of carrying; transportation}

§ adutsea-ri/adutseare (a-du-tseá-ri) sf adutseri (a-du-tsérĭ) – (unã cu adutsiri)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn

pat1

pat1 (pátŭ) sn paturi (pà-turĭ) –
1: momila din casã (crivatea di lemnu i metal) pri cari omlu sh-ashtearni tra s-doarmã noaptea (di-aradã pri unã strozmã);
2: loclu tu cari prãvdzãli (oaminjlji, puljlji, pricili, etc.) pot si sh-aflã apanghiu tra s-arihãtipseascã (cãndu suntu avursits), s-doarmã (noaptea cãndu lã easti somnu), si s-ascundã (cãndu vor si s-afireascã di dushmanj), etc.;
3: udã mari dit casa-a omlui iu muljerli sh-featili pot s-lucreadzã; crivati, yitachi, ashtirnut, culcush, strozmã; udã;
(expr: hiu pri pat = hiu lãndzit)
{ro: pat, culcuş; cameră mai mare unde pot să lucreze femeile}
{fr: lit; chambre spacieuse où travaillent les femmes et les jeunes filles}
{en: bed, room where young women work}
ex: sh-adusi paturi (crivãts) di her; pat (crivati) di mushclju si ts-adar; s-bãgã tu pat (crivati); scara ntribã patlu (udãlu)

§ pataloni (pa-ta-ló-ni) adv – purtat cu mãnjli (di doi oaminj) pi-unã soi di pat (adrat di pãndzã, scãnduri, bratsi di oaminj, etc. tu cari easti bãgat un lãndzit, un pliguit dit polim, etc.)
{ro: în targă, pe braţe}
{fr: (porter quelqu’un) sur un branchard}
{en: (move someone) on a stretcher, on stretched arms}
ex: ãlj grirã sh-lu-adusirã pataloni (purtat pi mãnj, pi-un pat adrat di mãnj)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

targã

targã (tár-gã) sf tãrdzã (tắr-dzã) – unã soi di pat fãrã cicioari, ma cu dauã bratsã, tra s-poatã s-hibã tsãnut cu mãnjli di doi oaminj, cãndu vor s-lu poartã iuva (pataloni), vãrã om lãndzit i pliguit tu polim
{ro: targă}
{fr: civière}
{en: stretcher}
ex: adutsea cu targa chetri; lu-adusirã pi targã (pataloni)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã