pãduri/pãdure (pã-dú-ri) sf pãduri (pã-dúrĭ) – loc multu tes tu cari crescu arburi (di-aradã agri, icã siminats di om) tsi s-talji trã lemnu (cãndu omlu ari ananghi trã foc, sculari casi, fãtearea di cãrtsã, etc.), tu cari creashti sh-earbã, lilici, mushclji, etc. sh-bãneadzã agru prici, agru pulj, etc.; curii, codru, codur, dubrac, urmanj, das;
(expr:
1: pãduri greauã = pãduri stufoasã, ntunicoasã, cu multi shi ndisati tufishuri;
2: pãduri avigljatã = pãduri di-aradã cu ponj bitãrnji, tsãnutã ma multu trã mushuteatsã shi primnãri, iu nu s-alasã tãljarea-a arburlor;
3: buriclu di pãduri = mesea-a pãduriljei;
4: scos dit pãduri; om di pãduri = om pãdurish, om aghru, tsi easti aghru ca di la oi)
{ro: codru, pădure}
{fr: forêt, bois}
{en: woods, forest}
ex: n pãduri faptu fui, tut ãn pãduri criscui, sh-acasã-anda mi-adusirã, s-hiu nai mari-nj dzãsirã (angucitoari: ciumaglu); pãdurea-nj mi-avu, pãdurea-nj mi chiru, sh-cu tini sh-fãrã tini (angu-citoari: cãrliglu); boatsi-aratsi tu pãduri (angucitoari: chiprul); nu-i pãduri (curii) fãrã surtseali; nu-i pãduri (curii) fãrã schinj; pãdurli suntu multi; lja leamni dit pãduri; s-turna ncãrcatã cu leamni dit pãduri; suntu pãduri di cãstãnj; acãtsarã s-aurlã ljundarlji shi s-mutã pãdurea di zghic; avdu dit mardzinea-a pãduriljei nã vreavã mari; u-adusirã tu-unã pãduri stufoasã, ntuni-coasã; agiumsi tu buriclu di pãduri
(expr: tu mesea di pãduri); lu scoasi ficiorlu tu-unã pãduri greauã
(expr: pãduri ndisatã)
§ pãduricã (pã-du-rí-cã) sf pãduritsi/pãduritse (pã-du-rí-tsi) – pãduri njicã
{ro: pădurice}
{fr: petite forêt}
{en: small forest}
§ pãdurici/pãdurice (pã-du-rí-ci) sf pãdurici/pãdurice – (unã cu pãduricã)
§ pãdurami/pãdurame (pã-du-rá-mi) sf pãdurãnj (pã-du-rắnjĭ) – loc multu tes sh-cu multi pãduri
{ro: pădure întinsă}
{fr: grande forêt}
{en: large forest}
§ pãdurlichi/pã-durliche (pã-dur-lí-chi) sf pãdurlichi (pã-dur-líchĭ) – (unã cu pãdurami)
§ pãduros (pã-du-rósŭ) adg pãduroasã (pã-du-rŭá-sã), pãdurosh (pã-du-róshĭ), pãduroasi/pãduroase (pã-du-rŭá-si) – tsi easti acupirit di pãduri; tsi easti mplin di pãduri
{ro: păduros}
{fr: boisé}
{en: wooded}
ex: muntsãlj pãdurosh (mplinj di pãduri); locurli di la noi suntu pãduroasi (acupiriti di pãduri)
§ pãdurish (pã-du-ríshĭŭ) adg pãdurishi/pãdurishe (pã-du-rí-shi), pãdurish (pã-du-ríshĭ), pãdurishi/pãdurishe (pã-du-rí-shi) – tsi creashti (bãneadzã) tu pãduri; tsi yini dit pãduri; (fig: (om) pãdurish = (om) di pãduri; (om) tsi easti agru ca dit pãduri)
{ro: pădureţ}
{fr: forestier, qui vient de la forêt}
{en: forester, from the forest}
§ mpãdurescu (mpã-du-rés-cu) (mi) vb IV mpãdurii (mpã-du-ríĭ), mpãduream (mpã-du-reámŭ), mpãduritã (mpã-du-rí-tã), mpãduri-ri/mpãdurire (mpã-du-rí-ri) – plãntu un loc cu arburi njits tra s-creascã shi s-facã nã pãduri; cresc arburi tu-un loc shi s-fatsi pãduri; (fig: mpãdurescu = acoapir (umplu) un loc cu virdeatsã, cu erburi, cu jumeari)
{ro: împăduri}
{fr: boiser}
{en: afforest}
ex: mpãdurirã cu sãltsi mardzina di baltã; si mpãduri (s-umplu di pãduri) muntili; agãrli lji si mpãdurirã (fig: s-umplurã di erburi, jumeari) cã nu li ari prãshitã di an
§ mpãdurit (mpã-du-rítŭ) adg mpãduritã (mpã-du-rí-tã), mpãdurits (mpã-du-rítsĭ), mpãduri-ti/mpãdurite (mpã-du-rí-ti) – (loc) tsi s-ari plãntatã cu arburi tra si s-facã pãduri; (loc) tsi s-ari faptã pãduri; tsi easti-acupirit di pãduri
{ro: împădurit}
{fr: boisé}
{en: afforested}
§ mpãduri-ri/mpãdurire (mpã-du-rí-ri) sf mpãduriri (mpã-du-rírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu si mpãdureashti un loc
{ro: acţiunea de a împăduri; împădurire}
{fr: action de boiser}
{en: action of afforesting}
§ dispãdurescu (dis-pã-du-rés-cu) (mi) vb IV dispãdurii (dis-pã-du-ríĭ), dispãduream (dis-pã-du-reámŭ), dispãduritã (dis-pã-du-rí-tã), dispãduriri/dispãdurire (dis-pã-du-rí-ri) – talj tuts arburlji shi arburitslji dit unã pãduri; (furtuna) surpã tuts arburlji dit unã pãduri sh-lu-alasã loclu gol
{ro: despă-duri}
{fr: déboiser}
{en: deforest, clear woods}
ex: s-dispãdurirã muntsãlj di sindilia tsi fu
§ dispãdurit (dis-pã-du-rítŭ) adg dispãduritã (dis-pã-du-rí-tã), dispãdurits (dis-pã-du-rítsĭ), dispãduriti/dispãdurite (dis-pã-du-rí-ti) – (loc) iu eara pãduri ninti sh-di iu arburlji furã tuts tãljats di om i surpats di furtunj
{ro: despădurit}
{fr: déboisé}
{en: deforested, cleared (woods)}
§ dispãduriri/dispãdurire (dis-pã-du-rí-ri) sf dispãduriri (dis-pã-du-rírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu un loc s-dispãdureashti
{ro: acţiunea de a despădur; despădurire}
{fr: action de déboiser}
{en: action of deforesting, of clearing woods}
