|
migdalã
migdalã (míg-da-lã) sf – vedz tu migdal
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: migdalmigdalat
migdalat (mig-da-látŭ) adg – vedz tu migdal
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: migdalmigdãljauã
migdãljauã (mig-dã-ljĭá-ŭã) sf – vedz tu migdal
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: migdalmigdal
migdal (míg-dalŭ) sm migdalj (míg-daljĭ) – pom shcurtu dit locurli caldi (ca-atseali dit Grãtsii i Turchii) cu frãndzi uvali (ca oulu tu videari), lundzi shi strimti, cu lilici albi-trandafilii shi poami cu oasili tsi s-mãcã ca nutsli; amigdal, migdãljauã, amigdãljauã
{ro: migdal}
{fr: amandier}
{en: almond tree}
§ migdãljauã (mig-dã-ljĭá-ŭã) sf migdãljei (mig-dã-ljĭéĭ) – (unã cu migdal)
§ amigdal (a-míg-dalŭ) sm amigdalj (a-míg-daljĭ) – (unã cu migdal)
§ amigdãljauã (a-mig-dã-ljĭá-ŭã) sf amigdãljei (a-mig-dã-ljĭéĭ) – (unã cu migdal)
§ migdalã (míg-da-lã) sf migdali/migdale (míg-da-li) – poama-a migdalui; oasa dit poama-a migdalui tsi s-mãcã (sh-ari un gustu ca di nucã); amigdalã, baemi, bademi
{ro: migdală}
{fr: amande}
{en: almond}
ex: migdalã amarã
§ amigdalã (a-míg-da-lã) sf amigdali/amigdale (a-míg-da-li) – (unã cu migdalã)
§ migdalat (mig-da-látŭ) adg migdalatã (mig-da-lá-tã), migdalats (mig-da-látsĭ), migdalati/migdalate (mig-da-lá-ti) – tsi sh-u-adutsi cu-unã migdalã (ca formã i ca hromã); amigdalat
{ro: ca migdala}
{fr: couleur ou forme d’amande}
amigdalã
amigdalã (a-míg-da-lã) sf – vedz tu migdal
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: migdalamigdal
amigdal (a-míg-dalŭ) sm – vedz tu migdal
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: migdalamigdalat
amigdalat (a-mig-da-látŭ) adg – vedz tu migdal
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: migdalamigdãljauã
amigdãljauã (a-mig-dã-ljĭá-ŭã) sf – vedz tu migdal
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: migdalamighdalã
amighdalã (a-mígh-da-lã) sf amighdali/amighdale (a-mígh-da-li) – unã cu amigdalã
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: amigdalãamighdal
amighdal (a-mígh-dalĭ) sf amighdalj (a-mígh-daljĭ) – unã cu amigdal
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: amigdalamighdalat
amighdalat (a-migh-da-látŭ) adg amighdalatã (a-migh-da-lá-tã), amighdalats (a-migh-da-látsĭ), amighdalati/amighdalate (a-migh-da-lá-ti) – unã cu amigdalat
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: amigdalatamighdãljauã
amighdãljauã (a-migh-dã-ljĭá-ŭã) sf amighdãljei (a-migh-dã-ljĭéĭ) – unã cu amigdãljauã
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: amigdãljauãbademi/bademe
bademi/bademe (ba-dé-mi) sf badenj (ba-dénjĭ) – poamã faptã di-amigdal, un pom shcurtu tsi creashti tu locurli caldi (ca-atseali dit Grãtsii i Turchii), cu frãndzi uvali (ca oulu tu videari), lundzi shi strimti, cu lilici albi-trandafilii shi poami cu oasili tsi s-mãcã ca nutsli; oasa dit poama-a migdalui tsi s-mãcã (sh-ari un gustu ca di nucã); baemi, migdalã, amigdalã
{ro: migdală}
{fr: amande}
{en: almond}
§ baemi/baeme (ba-ĭé-mi) sf baenj (ba-ĭénjĭ) – (unã cu bademi)
coadã
coadã (cŭá-dã) sf codz (códzĭ) shi coadi/coade (cŭá-di) –
1: mãdularlu di dinãpoi a prãvdzãlor, tsi-ansari dit truplu-a lor, di-aradã, ma nsus di cur, ca unã lugurii lungã shi suptsãri; partea cu peani tsi s-aflã tu dinãpoea-a truplui di pulj; partea di dinãpoi, di-aradã ma suptsãri, a truplui di ndauã prici ca, bunãoarã, pescul, nipãrtica, etc.;
2: perlu dit caplu-a muljerlor (sh-a bãrbatslor, cãtivãrãoarã) tsi creashti lungu shi easti mpiltit; cusitsã, pãltãnitsã, pultãnitsã, plitencã, cuseauã, chicã;
3: partea cu cari frãndzãli (lilicili, frutili, etc.) suntu ligati di truplu (alumãchili) a pomlui (a earbãljei, etc.);
4: partea suptsãri shi lungã dit unã pitachi (litacicã) tsi s-pindzurã cãtã nghios;
5: partea dit-unã hãlati (lupatã, meturã, tigani, tengiri, etc.) di cari s-acatsã cu mãna;
6: aradã lungã di oaminj tsi-ashteaptã tsiva; (fig:
1: coadã (sf) = (i) omlu (pravda, lucrul) cari, tu-unã aradã di oaminj (prãvdzã, lucri), s-aflã tu soni, easti coduslu, easti-atsel dit soni; (ii) omlu tsi easti nai ma putsãn bunlu, nai ma slablu, nai ma glarlu, etc., dit unã parei di oaminj; (iii) lãna di la coada-a oailjei; (iv) oai, pravdã; (v) un tsi s-dutsi tut chirolu dupã (cu) un altu, sh-nu lu-alasã s-hibã dip singur (cã-l va multu, cã va s-veadã iu s-dutsi sh-tsi fatsi, etc.); (vi) cusuri, mã-hãnã, catmeri, smãrdã; (vii) mãdularlu-a bãrbatlui tsi lu-aleadzi di muljari, sh-cari s-aflã tu partea di nafoarã, di nghios sh-di nãinti a truplui; putsã, pulã, mandal, nanciu, hãlati, noaci, noadã, ciulicã, sochi;
2: (n, tu) coadã (adv) = dit (tu) soni, dit (tu) bitisitã, tu mardzini, etc.; acabeti, angeac, artãc, neisi, etc.; expr:
3: coadã-baturã (cŭá-dã-bá-tu-rã) sf (pluralu: coadã-baturi/coadã-bature) – pulj njic, sumolcu (siv, bagav), tsi bãneadzã di-aradã piningã api, cu coada lungã tsi sh-u minã tut chirolu, sh-cari s-dutsi sã-sh treacã earna tu locuri ma caldi; bajancã, cutrubatã, codabatrã;
4: coadã-albushi/coadã-albushe sf (pluralu: coadã-albu-shi/coadã-albushe) = pulj cu coada tsi da ca pri albu; cudalbã;
5: coadã-aroshi/coadã-aroshe sf (pluralu: coadã-aroshi/coadã-aroshe shi codz-aroshi/codz-aroshe shi coadi-aroshi/coadi-aroshe) = pulj tsi ari coada aroshi;
6: coada-a calui sf (pluralu: codzli-a calui) = soi di earbã tsi creashti tu locurli vlãngoasi, dit vãljuri, cu dauã trupuri, goali pri dinãuntru, unlu cari adarã fructi shi altu sterpu;
7: coadã-shurichinã sf (pluralu: codz shurichinji) = earbã tsi creashti prit tuti locurli, pi cãmpu i pit uboarili-a oaminjlor, cu frãndzã ca peani sh-lilicili, di-aradã albi, adunati stog ca tu-unã soi di arapun i umbrelã; shuricinã, shurichinã;
míyδalã
RO:migdală
EN:almond
FR:amande
Dictsiunar Armãn-Romãn-Englez-Francez - Mariana Bara 2015