|
mer1
mer1 (mérŭ) sm meri (mérĭ) – pom di grãdinã cu frãndzã mãri, uvali, piroasi, cu lilici albi-trandafilii sh-cu-unã mushatã anju-rizmã, criscut di oaminj tu livãdz, bãhceadz, uboari, trã fructili (mearili) mãri tsi li fatsi, di hromã veardi-aroshi-galbinã, cãrnoasi, arucutoasi shi multu nostimi tu mãcari; (fig:
1: mer = lumachi di brad i cupaci stulsitã cu meari aroshi, unã adeti di la numtãli armãneshtsã; expr:
2: mer di Stã-Mãria-Atsea Marea = mer tsi da meari tsi s-coc cãtã tu mesea-a meslui Avgustu;
3: mer di earnã = mer tsi da meari tsi s-coc toamna amãnat sh-tsãn tutã earna;
4: la merlu avdzãt, nu ti du cu saclu mari = cãndu cariva (tsiva) easti multu alãvdat, s-nu ti-ashteptsã s-li aflji tuti dealihea, ashi cum tsã suntu aspusi; nu li pistipsea tuti cã, di-aradã, lumea ari adetea s-facã un lucru mari di dip tsiva, s-li umflã lucrili, s-li nflureascã, s-lã bagã coadi, s-lã bagã coarni, s-facã di per funi, etc.)
{ro: măr (pom)}
{fr: pommier}
{en: apple tree}
ex: mearili sum mer (pom tsi da meari) cad; siminai un mer tu ubor; tru grãdina-a noastrã, suntu multsã meri; alicirã (anãltsarã) merlu (fig: alumachea di brad stulsitã cu meari) shi flamura pri casã
§ miric (mi-rícŭ) sm mirits (mi-rítsĭ) – mer (pom) njic; mirici
{ro: măr (pom) mic, merişor}
{fr: petit pommier}
{en: small apple tree}
§ mirici (mi-rícĭŭ) sm mirici (mi-rícĭ) – (unã cu miric)
ex: lemnul atsel ãndreptu di cari ãl leagã miricilu easti pãrintili icã dascalu tri ficior
§ mer2 (mérŭ) sn meari/meare (meá-ri) – yimisha faptã di pomlu mer, mari sh-cãrnoasã, cu simintsã tu mesi, cu chealea-aroshi-trandafilii-veardi-galbinã sh-cu-un gustu dultsi-acrishor; muzã, maioshcu; (fig:
1: mer = sin, tsãtsã; expr:
2: mer di fatsã = partea usoasã di pi fatsa-a omlui tsi easi niheamã cãtã nafoarã di-unã parti sh-di-alantã a nariljei; buca-a fatsãljei;
3: mer dit loc = (i) aripani, ripani, repã; (ii) carotã, morcuv;
4: ca merlu-atsel aroshlu = arosh ca merlu, mushat;
5: li gioc mearili cu ea = mi-agioc cu sinili-a ljei; intru tu-ashtirnut cu ea;
6: merlu s-aruts, mpadi nu cadi = s-dzãtsi cãndu laolu adunat easti-ahãntu mari, apitrusit cã un mer arcat tu lao nu poati s-treacã prit lumi shi s-agudeascã loclu;
aghrumer1
aghrumer1 (a-ghru-mérŭ) sm aghrumeri (a-ghru-mérĭ) (scriat shi aghru-mer) – unã cu agrumer1
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: agrumer1agrombal1
agrombal1 (a-ghróm-balŭ) sm – vedz tu mer1
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: mer1agrombal2
agrombal2 (a-gróm-balŭ) sn – vedz tu mer1
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: mer1agromin1
agromin1 (a-gró-minŭ) sm – vedz tu mer1
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: mer1agromin2
agromin2 (a-gró-minŭ) sn – vedz tu mer1
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: mer1agrumer1
agrumer1 (a-ghru-mérŭ) sm – vedz tu mer1
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: mer1agrumer2
agrumer2 (a-ghru-mérŭ) sn – vedz tu mer1
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: mer1maioshcu1
maioshcu1 (ma-ĭósh-cu) sm – vedz tu mer1
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: mer1