|
maramangã
maramangã (ma-ra-mán-gã) sf maramandzi (ma-ra-mán-dzi) – turlii di insecti (yets, bubulits) cu optu cicioari lundzi sh-pãnticã ntreagã (nidispãrtsãtã tu neali ca alti insecti) tsi s-hrãneashti cu sãndzili suptu di la alti insecte njits acãtsati tu-unã pãndzinã suptsãri tsãsutã di nãsã prit locuri ma-ascumti; merimangã, mirimangã, merimagã, mirumagã, pangu, paingu, paeangu
{ro: păianjen}
{fr: araignée}
{en: spider}
§ merimangã (me-ri-má-gã) sf merimãndzi (me-ri-mắndzĭ) – (unã cu maramangã)
§ mirimangã (mi-ri-mán-gã) sf mirimandzi (mi-ri-mán-dzi) – (unã cu maramangã)
§ merimagã (me-ri-má-gã) sf merimãdz (me-ri-mắdzĭ) – (unã cu maramangã)
§ mirumagã (mi-ru-má-gã) sf mirumãdz (mi-ru-mắdzĭ) – (unã cu maramangã)
ex: imna pri tini nã mirumagã (un pangu); calcã-u mirumaga cu ciciorlu
merimagã
merimagã (me-ri-mán-gã) sf – vedz tu maramangã
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: maramangãmerimangã
merimangã (me-ri-má-gã) sf – vedz tu maramangã
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: maramangãmirimangã
mirimangã (mi-ri-mán-gã) sf – vedz tu maramangã
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: maramangãmirumagã
mirumagã (mi-ru-má-gã) sf – vedz tu maramangã
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: maramangãpangu
pangu (pán-gu) sm pandzi (pán-dzi) – turlii di insecti (yets, rimi) cu optu cicioari lundzi sh-pãnticã ntreagã (nidispãrtsãtã tu neali ca alti insecti) tsi s-hrãneashti cu sãndzili suptu di la alti insecte njits acãtsati tu-unã pãndzinã suptsãri tsãsutã di nãsã prit locuri ma-ascumti; paingu, paeangu, maramangã, merimangã, mirimangã, merimagã, mirumagã; (fig:
1: pangu = pãndzã faptã di pangu, pãndzinã; expr:
2: am hãirea-a pangului = nu prucupsescu, nu-am tihi, nu ved hãiri)
{ro: păianjen}
{fr: araignée}
{en: spider}
ex: taha pangul (maramanga) easti suflitlu-a vãrnui; s-umplu casa di pandzi; pangul fatsi pãndzã; tsã si pãrea, cã nu-i di mãnã, ma pãndzã di pangu; nã fustani minutã ca pãndza di pangu; lja pangul (fig: pãndzina) atsel dit chioshi; hãirea-a pamgului s-ai
(expr: s-nu prucupseshti); vidzu hãirea-a pangului
(expr: nu prucupsi)
§ paingu (pá-in-gu) sm paindzi (pá-in-dzi) – (unã cu pangu)
§ paeangu (pá-ĭan-gu) sm paeandzi (pá-ĭan-dzi) – (unã cu pangu)
§ pãndzinã (pãn-dzí-nã) sf pãndzinj (pãn-dzínjĭ) – pãndzã adratã di pangu; canã;
(expr: ocljilj nj-acãtsarã pãndzinã = ved ca prit unã pãndzã; nu para ved ghini; ocljilj ãnj suntu mintits, tulburats)
{ro: păienjeniş}
{fr: toile d’araignée}
{en: spider’s web}
ex: curã pãndzina dit cohi di tãvani aspindzurã unã pãndzinã (canã)
§ pãnjisescu2 (pã-nji-sés-cu) vb IV pãnjisii (pã-nji-síĭ), pãnjiseam (pã-nji-seámŭ), pãnjisitã (pã-nji-sí-tã), pãnjisi-ri/pãnjisire (pã-nji-sí-ri) – nu para ved ghini cã ocljilj nj-acãtsarã ca unã soi di pãndzinã dininti; ved ca prit unã negurã; nji sã zãvunsescu ocljilj ca di-unã pãndzinã; pãngusescu
{ro: împăienjeni (ochii)}
{fr: voiler les yeux}
{en: grow hazy (eyes)}
ex: nj-si pãnjisirã ocljilj; tsã-l pãnjisea (tsã loa videarea, ti urghea), di nyilciri tsi-lj fãtsea fatsa
§ pãnjisit2 (pã-nji-sítŭ) adg pãnjisitã (pã-nji-sí-tã), pãnjisits (pã-nji-sítsĭ), pãnjisiti/pãnjisite (pã-nji-sí-ti) – tsi veadi ca prit unã negurã cã ocljilj lj-acãtsarã ca unã pãndzinã dininti; pãngusit