![]() |
|
mademi/mademe
mademi/mademe (ma-dé-mi) sf madenj (ma-dé-njĭ) – adunãturã (grãmadã, grumur, suro, etc.) di lucri (cãrbunj, cãlcheri, shcãmbi, chetsrã tsi au her, amalamã, asimi, etc. tu eali), tsi s-aflã sum loc (di iu omlu li scoati cã ari ananghi di eali); madeni
{ro: mină}
{fr: mine}
{en: mine}
ex: acumpãrarã unã mademi di scuteari cheatrã; aestã tsi aflash tini easti unã mademi
§ madeni/madene (ma-dé-ni) sf madenj (ma-dé-njĭ) – (unã cu mademi)
capsã
capsã (cáp-sã) sf capsi/capse (cáp-si) – unã lugurii (ca unã cutii, fachir njic) cari fatsi ca s-plãscãneascã bãrutea (di la tufechi, di la mademi, etc.) atumtsea cãndu u va omlu; shpirtu di tufechi, shpirtu
{ro: capsă}
{fr: amorce, capsule}
{en: firing cap, fuse, detonator}
ex: nj-adusi di mpãzari unã cutii cu capsi
hrom
hrom (hrómŭ) sm pl(?) – mital dur, tsi sh-u-adutsi tu hromã cu cinusha, tsi easti ufilisit la fãtsearea di buei, la argãsirea di chelj, la fãtsearea-a unei soi di cilichi, etc.
{ro: crom}
{fr: chrome}
{en: chrome}
ex: aflai unã mademi di hrom
madeni/madene
madeni/madene (ma-dé-ni) sf – vedz tu mademi
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: mademishpirtu4
shpirtu4 (shpír-tu) sn shpirturi (shpír-turĭ) – unã lugurii (ca unã cutii, fachir njic) cari fatsi ca s-plãscãneascã bãrutea (di la tufechi, di la mademi, etc.) atumtsea cãndu u va omlu; shpirtu di tufechi; capsã
{ro: capsă}
{fr: amorce, capsule}
{en: firing cap, fuse, detonator}
ex: tufechi cu shpirtu (capsã)
vinã1
vinã1 (ví-nã) sf vini/vine (ví-ni) – vas (sulinã) prit cari curã sãndzili dit truplu-a omlui; vas (sulinã) prit cari curã dzama (apa, muljitura) dit arburi; vãnã, flevã, stringlji;
(expr: lji s-acãtsarã vinili = lu-ari acãtsatã frica)
{ro: vănă}
{fr: veine, artère}
{en: vein, artery}
ex: pricea easti moartã, ma vinili-lj tut bat (angucitoari: casa cu oaminjlji); sh-ari tãljatã vinili di la mãnã; sãndzili-lj ciucutea prit vini; vinã di om, vinã di arburi; vinã di mademi; lji si ncãlicarã vinili
§ vãnã (vắ-nã) sf vãni/vãne (vắ-ni) – (unã cu vinã1)
§ vinos (vi-nósŭ) adg vinoasã (vi-nŭá-sã), vinosh (vi-nóshĭ), vinoasi/vinoase (vi-nŭá-si) – tsi easti cu vini mãri sh-groasi
{ro: vânos}
{fr: veineux}
{en: venose, venous}
ex: gionj vinosh (cu vini mãri sh-groasi)