alumtã (a-lúm-tã) sf alumti/alumte (a-lúm-ti) – bãteari (i ncãceari) tsi s-fatsi namisa di doauã (i ma multi) pãrtsã (partii, oaminj, etc.) iu unã parti (i ma multi) caftã s-u-azvingã pi-alantã (i pri-alanti, i un lucru); atsea tsi s-fatsi cãndu s-alumtã cariva; alumtatic, lumtã, lumptã, aluptã, luptã, ljuftã, bãteari, bãtii, bãtichi, bãtic, polim, cãvgã
{ro: luptă, bătălie}
{fr: combat, lutte}
{en: combat, fight}
ex: la-alumtã turtsilj s-duc cu harauã; cari-i cama bun tu-alumtã; Vuscopulea eara partidz shi eara alumtã mari; sh-nãs s-amisticã tu atsea alumtã
§ alumtatic (a-lum-tá-ticŭ) sn alumtatitsi/alum-tatitse (a-lum-tá-ti-tsi) – (unã cu alumtã)
§ lumtã1 (lúm-tã) sf lumti/lumte (lúm-ti) – (unã cu alumtã)
ex: bãrbãteasca lumtã (alumtã); s-himusescu la lumtã (alumtã) ndreaptã; trã nãtheam di oarã bitisi lumta (bãtia)
§ aluptã (a-lúp-tã) sf alupti/alupte (a-lúp-ti) – (unã cu alumtã)
§ luptã (lúp-tã) sf lupti/lupte (lúp-ti) – (unã cu alumtã)
§ lumptã (lúmp-tã) sf lumpti/lumpte (lúmp-ti) – (unã cu alumtã)
§ ljuftã1 (ljĭúf-tã) sf ljufti/ljufte (ljĭúf-ti) – (unã cu alumtã)
ex: fu tu loclu-atsel nã ljuftã mari iu chirurã njilj di sufliti
§ alumtu (a-lúm-tu) (mi) vb I alumtai (a-lum-táĭ), alumtam (a-lum-támŭ), alumtatã (a-lum-tá-tã), alumtari/alumtare (a-lum-tá-ri) –
1: acats s-mi bat (s-mi ncaci, etc.) cu un (i ma multsã, oaminj i lucri) sh-caftu s-lj-azvingu; aluptu, lumtu, luptu, ljuftu, apulimsescu, mi bat;
2: (mi) alumtu cu chetsrãli; cilistisescu, cilãstisescu, agunsescu; ambulisescu, tirinsescu; etc.;
(expr:
1: mi-alumtu dzua sh-noaptea = lucredz dzuã sh-noapti, tut chirolu, nu-astãmãtsescu dip; lucredz multu greu tra s-amintu i s-fac tsiva;
2: mi-alumtu cu casa = mintescu, arãspãndescu, pispilescu, etc. lucrili din casã;
3: alumtu locuri (hori, cãsãbadz, etc.) = mi duc (mi priimnu) prit locuri multi; cutriyir, alag; cutriyir, alag horli (cãsãbadzlji);
4: mi-alumtã minduirli = nj-trec multi prit minti, minduiri sh-cripãri, mi frimintã multu mintea;
5: lj-alumtã ploili = ãlj tirinsescu, lj-munduescu ploili)
{ro: lupta}
{fr: combattre, lutter, lapider}
{en: combat, fight with stones}
ex: mi-alumtu cu tini; bãrbãteashti s-alumtarã (s-bãturã); s-alumtarã (s-bãturã) ashi di dimneatsa pãnã cãtrã searã; s-alumtarã zmeilji trei dzãli shi trei noptsã; furlji s-alumtarã cu ascherea dauã ori; un cucosh, sh-acats s-lu-alumtu cu chetrili (s-lu-ambulisescu, s-aruc chetri pri el); acãtsã s-alumtã casa
(expr: s-li lja shi s-li-arãspãndeascã lucrili din casã) shi s-minteascã tuti; avea sh-nãs un semnu di calj cu cari alumta
(expr: cutriyira) cãsãbadzlji tuts; mi-alumtu dzua sh-noaptea
(expr: lucredz greu) s-nji scot hrana; alumtu
(expr: fac) multi lucri; mi-alumtã greu
(expr: mi frimintã) minduirli
§ alumtat (a-lum-tátŭ) adg alumtatã (a-lum-tá-tã), alumtats (a-lum-tátsĭ), alumtati/alumtate (a-lum-tá-ti) – tsi ari faptã unã alumtã cu cariva; aluptat, lumtat, luptat, ljuftat, ljuftit, ljuftuit, apulimsit, bãtut, alãgat, cutriyirat, cilistisit, etc.
{ro: luptat}
{fr: guerroyé, combattu, lutté, lapidé}
{en: fought; fought with stones}
§ alumtari/alumtare (a-lum-tá-ri) sf alumtãri (a-lum-tắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva s-alumtã; aluptari, lumtari, luptari, ljuftari, ljuftiri, ljuftuiri; alumtã, apulimsiri; alumtã, alumtatic, bãtii, cilistisiri, cutriyirari, etc.
{ro: acţiunea de a lupta; luptare; luptă}
{fr: action de lutter, de lapider; lutte}
{en: action of fighting; of fighting with stones; fight}
ex: aeri, ma gionili tu-alumtãri (alumti)
§ alumtãtor (a-lum-tã-tórŭ) sm, sf, adg alumtã-toari/alumtãtoare (a-lum-tã-tŭá-ri), alumtãtori (a-lum-tã-tórĭ), alumtãtoari/alumtãtoare (a-lum-tã-tŭá-ri) – atsel tsi s-alumtã cu tsiva i cariva; lumtash, ljuftã
{ro: luptător}
{fr: guerrier, com-battant, lutteur}
{en: combatant, fighter}
§ lumtu (lúm-tu) (mi) vb I lumtai (lum-táĭ), lumtam (lum-támŭ), lumtatã (lum-tá-tã), lumtari/lumtare (lum-tá-ri) – (unã cu alumtu)
ex: s-lumtã (s-alumtã) pãnã apuni soarili; s-lumtã (s-alumtã) sãptãmãnj ãntredz
§ lumtat (lum-tátŭ) adg lumtatã (lum-tá-tã), lumtats (lum-tátsĭ), lumtati/lumtate (lum-tá-ti) – (unã cu alumtat)
§ lumta-ri/lumtare (lum-tá-ri) sf lumtãri (lum-tắrĭ) – (unã cu alumtari)
§ lumtash (lum-táshĭŭ) adg lumtashi/lumtashe (lum-tá-shi), lumtash (lum-táshĭ), lumtashi/lumtashe (lum-tá-shi) – (unã cu alumtãtor)
ex: xenj lumtash nã calcã greu
§ lumptu (lúmp-tu) (mi) vb I lumptai (lump-táĭ), lumptam (lump-támŭ), lumptatã (lump-tá-tã), lumptari/lumptare (lump-tá-ri) – (unã cu alumtu)
ex: s-lumptã (s-alumtã) cu tuti chiametsli
§ lumptat (lump-tátŭ) adg lumptatã (lump-tá-tã), lumptats (lump-tátsĭ), lumptati/lumptate (lump-tá-ti) – (unã cu alumtat)
§ lumptari/lumptare (lump-tá-ri) sf lumptãri (lump-tắrĭ) – (unã cu alumtari)
§ aluptu (a-lúp-tu) (mi) vb I aluptai (a-lup-táĭ), aluptam (a-lup-támŭ), aluptatã (a-lup-tá-tã), aluptari/aluptare (a-lup-tá-ri) – (unã cu alumtu)
ex: s-intrãm tu oasti s-n-aluptãm (ampulisim); shi lj-aluptash (lj-ampulisish, lj-ai azvimtã) ehtsãrlji a tãi
§ aluptat (a-lup-tátŭ) adg aluptatã (a-lup-tá-tã), aluptats (a-lup-tátsĭ), aluptati/aluptate (a-lup-tá-ti) – (unã cu alumtat)
§ aluptari/aluptare (a-lup-tá-ri) sf aluptãri (a-lup-tắrĭ) – (unã cu alumtari)
§ luptu (lúp-tu) (mi) vb I luptai (lup-táĭ), luptam (lup-támŭ), luptatã (lup-tá-tã), luptari/luptare (lup-tá-ri) – (unã cu alumtu)
ex: s-luptã (s-alumtã) pãnã nu-armãni sãndzi
§ luptat (lup-tátŭ) adg luptatã (lup-tá-tã), luptats (lup-tátsĭ), luptati/luptate (lup-tá-ti) – (unã cu alumtat)
§ luptari/luptare (lup-tá-ri) sf luptãri (lup-tắrĭ) – (unã cu alumtari)
§ ljuftu1 (ljĭúf-tu) (mi) vb I – ljuftai (ljĭuf-táĭ), ljuftam (ljĭuf-támŭ), ljuftatã (ljĭuf-tá-tã), ljuftari/ljuftare (ljĭuf-tá-ri) – (unã cu alumtu)
ex: aflã luplu ljuftãndalui (alumtãndalui) cu ursa
§ ljuftat1 (ljĭuf-tátŭ) adg ljuftatã (ljĭuf-tá-tã), ljuftats (ljĭuf-tátsĭ), ljuftati/ljuftate (ljĭuf-tá-ti) – (unã cu alumtat)
§ ljuftari1/ljuftare (ljĭuf-tá-ri) sf ljuftãri (ljĭuf-tắrĭ) – (unã cu alumtari)
§ ljuftã2 (ljĭúf-tã) sm ljufteanj (ljĭúf-teanjĭ) – (unã cu alumtãtor)
ex: un gioni ljuftã (alumtãtor), mari cãt un munti; ari altu ljuftã (alumtãtor) ma arpid di Gogã?
§ ljuftescu1 (ljĭuf-tés-cu) vb IV ljuftii (ljĭuf-tíĭ), ljufteam (ljĭuf-teámŭ), ljuftitã (ljĭuf-tí-tã), ljuftiri/ljuftire (ljĭuf-tí-ri) – (unã cu alumtu)
ex: ljuftescu (s-alumtã) di dimneatsã cã tufechili shi topili nu pãpsirã; amirãlu-a nostru nu vrea s-ljufteascã ma nu lu-alãsarã rihati
§ ljuftit1 (ljĭuf-títŭ) adg ljuftitã (ljĭuf-tí-tã), ljuftits (ljĭuf-títsĭ), ljuftiti/ljuftite (ljĭuf-tí-ti) – (unã cu alumtat)
§ ljuftiri1/ljuftire (ljĭuf-tí-ri) sf ljuftiri (ljĭuf-tírĭ) – (unã cu alumtari)
§ ljuftuescu1 (ljĭuf-tu-ĭés-cu) vb IV – ljuftuii (ljĭuf-tu-íĭ), ljuftueam (ljĭuf-tu-ĭámŭ), ljuftuitã (ljĭuf-tu-í-tã), ljuftuiti/ljuftuite (ljĭuf-tu-í-ti) – (unã cu alumtu)
§ ljuftuit1 (ljĭuf-tu-ítŭ) adg ljuftuitã (ljĭuf-tu-í-tã), ljuftuits (ljĭuf-tu-ítsĭ), ljuftuiti/ljuftuite (ljĭuf-tu-í-ti) – (unã cu alumtat)
§ ljuftui-ri1/ljuftuire (ljĭuf-tu-í-ri) sf ljuftuiri (ljĭuf-tu-írĭ) – (unã cu alumtari)
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã ma multu/ptsãn