{ro: care închiriază; cărăuş}
{fr: qui loue quelque chose; muletier}
{en: who rents or lets (house, horses, etc.); muleteer}

{ro: număr de generalisimi}
{fr: nombre de généralissimes}
{en: number of commanders in chief}
ex: amirãlu avea serascheramea (tuts seraschelji) dupã nãs

§ buin (bu-ínŭ) adg buinã (bu-í-nã), buinj (bu-ínjĭ), buini/buine (bu-í-ni) – ca di bou;
(expr: oclju buin = gãrnuts mari cu multu pronj; gãrnutslu-atsel bunlu; furuntsel, furnutsel, sufrãntsel, etc.)
{ro: de bou}
{fr: (comme) de boeuf}
{en: pertaining to an ox, bovine}

§ buyear (bu-yĭárŭ) sm buyeari (bu-yĭárĭ) – omlu tsi pashti boilji, tsi ari frundida-a boilor
{ro: boar, bouar}
{fr: bouvier, vacher}
{en: cowherd}

(expr: va ncljidã 19 anj); va vã cãlcãm
(expr: yinim la voi) cãndu nu va shtits; s-nu-ts caltsi
(expr: s-nu-ts arniseshti) giuratlu; s-nu-sh calcã (si sh-lu tsãnã) zborlu dat; Gardani cãlcã ciciorlu
(expr: sã ngricã); arbineshlji lã cãlcarã
(expr: nãpãdirã tu, mprãdarã) loclu; ti ncljinash la turcu? ma-arãu va ti calcã
(expr: tirãnseascã, nducheascã, avinã); nu lj-avea cãlcatã pirifanja
(expr: nu lj-avea cãtãdixitã, nu l-avea frãmtã nãrli, nu lj-avea faptã s-lã scadã tinjia); pi Giuvara sã-l cãlcãm
(expr: s-lu mprãdãm); s-cãlcãm
(expr: s-lu mprãdãm) astarã amirãlu; furlji nã cãlcarã
(expr: nã mprãdarã) cãrvanea; calcã-lj stranjili
(expr: ischeadzã-lj stranjili sufrusiti cu herlu caldu); calcã-nj cãmeasha cã va mi duc la bisearicã; calcã pri urma-a tatã-sui
(expr: easti, fatsi ca tatã-su; ari tuti hãrli shi huili a lui); lj-cãlcã
(expr: featsi semnu) cu ocljul a tatã-sui; noaptea nã calcã
(expr: nã vinji oaspi sh-nã mãyipsi) cãti unã aumbrã; calcã-l pri cicior
(expr: fã-lj tsiva tsi nu lu-ariseashti dip, tsi-l cãrteashti multu); cãlcãnda pri ungljili di cicioari
(expr: imnãndalui pe-agalea fãrã s-fac vrondu); pi tini ti calcã calea
(expr: a tsia tsã si caftã, tsã si cadi tra) s-ti duts cã eshti ma njica

§ cãlcat (cãl-cátŭ) adg cãlcatã (cãl-cá-tã), cãlcats (cãl-cátsĭ), cãlcati/cãlcate (cãl-cá-ti) – (lucru) pri cari cariva sh-bãgã ciciorlu; (lucru, loc) apitrusit cu ciciorlu; etc.
{ro: călcat, păşit, cutreierat, etc.}
{fr: mis les pieds sur; marché, foulé, écrasé, foulé aux pieds, etc.}
{en: stepped on, trampled, trod, crushed, travelled all over, etc.}
ex: fesea cãlcatã (ndreaptã cu herlu caldu di cãlcari)

§ cãlcari/cãlcare (cãl-cá-ri) sf cãlcãri (cãl-cắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva calcã i easti cãlcat
{ro: acţiunea de a călca, de a păşi, de a cutreiera, etc.; călcare, păşire, cutreierare, etc.}
{fr: action de mettre les pieds sur; de marcher, de parcourir; de passer, de fouler aux pieds, etc.}
{en: action of stepping on, of trampling, of treading, of crushing, of traveling all over, etc.}

§ nicãlcat (ni-cãl-cátŭ) adg nicãlcatã (ni-cãl-cá-tã), nicãlcats (ni-cãl-cátsĭ), nicãlcati/nicãlcate (ni-cãl-cá-ti) – tsi nu easti cãlcat; (loc) tsi nu easti alãgat (cutriyirat, mprãdat, etc.)
{ro: necălcat, nepăşit, necutreierat, neprădat, etc.}
{fr: qui n’a pas été exploré (pillé), etc.}
{en: which is not stepped on (trampled, crushed, travelled all over, etc.)}
ex: loc nicãlcat di om (pri iu nu-ari alãgatã omlu); pãduri nicãlcatã (pri cari nu-ari cãlcatã cicior di om); nicãlcatã nu-i pãduri; mizii-ascãpã cãrvãnjli nicãlcati (tra s-nu hibã mprãdati); n poartã-s erghi mãri, shi nicãlcati

§ nicãl-cari/nicãlcare (ni-cãl-cá-ri) sf nicãlnicãri (ni-cãl-cắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva nu easti cãlcat
{ro: acţiunea de a nu călca, de a nu păşi, de a nu cutreiera, etc.}
{fr: action de ne pas mettre les pieds sur; de ne pas marcher, de ne pas parcourir; de ne pas passer, de ne pas fouler aux pieds, etc.}
{en: action of not stepping on, of not trampling, of not treading, of not crushing, of not traveling all over, etc.}
ex: trã nicãlcarea a pãniljei a domnu-sui (trã sibepea cu cari fu mbistimen (pisto) a domnului tri cari lucra)

§ cãlcãturã1 (cãl-cã-tú-rã) sf cãlcãturi (cãl-cã-túrĭ) – soea cu cari calcã omlu cãndu imnã; urmã, tor, imnatic; cãlcarea-a stranjilor cu herlu caldu
{ro: călcătură, pas}
{fr: pas; repassage}
{en: step; cloth ironing}

§ paracalcu (pá-ra-cál-cu) vb I paracãlcai (pá-ra-cãl-cáĭ), paracãlcam (pá-ra-cãl-cámŭ), paracãlcatã (pá-ra-cãl-cá-tã), paracãlcari/paracãlcare (pá-ra-cãl-cá-ri) – calcu strãmbu (arunic, mi ncheadic, etc.); (fig: paracalcu = fac unã alatusi, alãtusescu, stipsescu)
{ro: călca greşit, aluneca}
{fr: faire un faux pas, glisser}
{en: stumble, slip}
ex: s-paracãlca (fig: s-alãtusea) vãr; paracãlcai (feci alatusi) la-aestu grai

§ paracãlcat (pá-ra-cãl-cátŭ) adg paracãlcatã (pá-ra-cãl-cá-tã), paracãlcats (pá-ra-cãl-cátsĭ), paracãlcati/paracãlcate (pá-ra-cãl-cá-ti) – cari cãlcã strãmbu
{ro: care a călcat greşit, alunecat}
{fr: qui a fait un faux pas, qui a glissé}
{en: stumbled, slipped}

§ paracãlcari/paracãlcare (pá-ra-cãl-cá-ri) sf paracãlcãri (pá-ra-cãl-cắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva paracalcã
{ro: acţiunea de a călca greşit, de a aluneca}
{fr: action de faire un faux pas, de glisser}
{en: action of stumbling, of slipping}

{ro: chirigiu, cărăuş}
{fr: charretier, muletier}
{en: waggoner, carrier}
ex: easti chiragilu-a nostru; chiragilu nj-adusi nã carti di la tatã-nju

§ chirãgi (chi-rã-gí) sm chirãgeadz (chi-rã-gĭádzĭ) – (unã cu chiragi)
ex: vinjirã cu chirãgeadzlji

§ chiragiu (chi-ra-gíŭ) sm chiragii (chi-ra-gíĭ) – (unã cu chiragi)
ex: chiragiilji discãrcarã tendili cu pãrmãtii

§ chiragi-bash (chi-rá-gí-bashĭŭ) sm pl(?) – ma mari (cap, cãpii) pristi chirageadz
{ro: chirigiu-şef}
{fr: chef des muletiers}
{en: head carrier}
ex: agiumsi s-hibã chiragi-bash (cap di chirageadz)

§ chiragilãchi/chiragi-lãche (chi-ra-gi-lắ-chi) sf chiragilãchi (chi-ra-gi-lắchĭ) – lucrul tsi-l (tehnea tsi u) fatsi chiragilu
{ro: cărăuşie}
{fr: profession de “chiragi”}
{en: profession of a “chiragi”}
ex: treatsi ghini cu chiragilãchea (cu lucrul di chiragi tsi-l fatsi)

§ caretã (ca-ré-tã) sf careti/carete (ca-ré-ti) – amaxi ncljisã (tra s-lu-apãrã omlu di ploai), cari sta pri arcuri (trã minari lishoarã), cu patru arocuti mãri (cãtivãrãoarã dauã), traptã di calj sh-faptã maxus trã purtarea-a oaminjlor (arariori trã purtari lucri); paitoni; cucii, caleashcã, cãleashcã, landon, landoni, dalingã, talingã; amaxi, carotsã, cãrutsã
{ro: caleaşcă, trăsură}
{fr: calèche, sorte de landeau}
{en: carriage}

§ caleashcã (ca-leásh-cã) sf caleshti (ca-lésh-ti) – (unã cu caretã)

§ cãleashcã (cã-leásh-cã) sf cãleshti (cã-lésh-ti) – (unã cu caretã)

{fr: action de craquer, de grincer, de grincer (les dents), de crevasser}
{en: action of cracking, of creaking, of grinding (one’s teeth)}
ex: dupã cãrtsãnirea-a sinduchiljei, aduchii cã cariva u dishcljidi

§ cãrtsãnos (cãr-tsã-nósŭ) adg cãrtsãnoasã (cãr-tsã-nŭá-sã), cãrtsãnosh (cãr-tsã-nóshĭ), cãrtsãnoasi/cãr-tsãnoase (cãr-tsã-nŭá-si) – cari fatsi un vrondu uscat ca-atsel a leamnilor cãndu s-freacã; cari fatsi un vrondu ca cãrtsãnirea din gurã; tsi cãrtsãneashti; crãtsãros, cãrtsãconj (fig:
1: cãrtsãnos = cari ti ciudiseashti di mushat sh-vãrtos tsi easti; expr:
2: trag unã cãrtsãnoasã = trag unã bishinã sãnãtoasã, tsi fatsi un vrondu mari)
{ro: care trozneşte, troznitor, scrâşniitor}
{fr: qui craque, qui grince)}
{en: who is cracking, creaking, grinding}
ex: pitã cãrtsãnoasã (tsi fatsi un vrondu cãndu u mãts); lj-trapsi nã batsã cãrtsãnoasã (tsi fatsi un vrondu mari); lj-trapsi nã bãshari cãrtsãnoasã; feati cãrtsãnoasi (fig: crefti, di canda cãrtsãnescu di sãnãtoasi tsi suntu); stranji lati sh-cãrtsãnoasi (fig: aspilati di canda cãrtsãnescu di curati cum aspun)

§ cãrtsãconj (cãr-tsã-cónjĭŭ) adg cãrtsãcoanji/cãrtsãcoanje (cãr-tsã-cŭá-nji), cãrtsãconj (cãr-tsã-cónjĭ), cãrtsãcoanji/cãrtsãcoanje (cãr-tsã-cŭá-nji) shi cãrtsãconj (cãr-tsã-cónjĭ) – (unã cu cãrtsãnos)
ex: cireashi cãrtsãcoanji (ca cheatra, tsi cãrtsãneashti n gurã); piti cãrtsãconj (cãrtsãnoasi, tsi cãrtsãnescu n gurã)

§ crãtsãnescu (crã-tsã-nés-cu) vb IV crãtsãnii (crã-tsã-níĭ), crãtsãneam (crã-tsã-neámŭ), crãtsãnitã (crã-tsã-ní-tã), crãtsãniri/crãtsãnire (crã-tsã-ní-ri) – (unã cu cãrtsãnescu)

§ crãtsãnit (crã-tsã-nítŭ) adg crãtsãnitã (crã-tsã-ní-tã), crãtsãnits (crã-tsã-nítsĭ), crãtsãniti/crãtsãnite (crã-tsã-ní-ti) – (unã cu cãrtsãnit)

§ crãtsãniri/crãtsãnire (crã-tsã-ní-ri) sf crãtsãniri (crã-tsã-nírĭ) – (unã cu cãrtsãniri)

§ crãtsãros (crã-tsã-rósŭ) adg crãtsãroasã (crã-tsã-rŭá-sã), crãtsãrosh (crã-tsã-róshĭ), crãtsãroasi/crãtsãroase (crã-tsã-rŭá-si) – (unã cu cãrtsãnos)

§ scãrtsãn (scãr-tsắnŭ) vb IV scãrtsãnii (scãr-tsã-níĭ), scãrtsãneam (scãr-tsã-neámŭ), scãrtsãnitã (scãr-tsã-ní-tã), scãrtsãniri/scãrtsãnire (scãr-tsã-ní-ri) – (unã cu cãrtsãnescu)
ex: scãrtsãnã chera cã nu easti umtã cu pisa

§ scãrtsãnit (scãr-tsã-nítŭ) adg scãrtsãnitã (scãr-tsã-ní-tã), scãrtsãnits (scãr-tsã-nítsĭ), scãrtsãniti/scãrtsãnite (scãr-tsã-ní-ti) – (unã cu cãrtsãnit)

§ scãrtsãniri/scãrtsãnire (scãr-tsã-ní-ri) sf scãrtsãniri (scãr-tsã-nírĭ) – (unã cu cãrtsãniri)