DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

uvreu

uvreu (u-vréŭ) sm, sf uvreauã (u-vreá-ŭã), uvrei (u-vréĭ), uvrea-li/uvreale (u-vreá-li) – om dit miletea veaclji dit cari s-trãdzea Hristolu sh-cari s-aflã shi azã arãspãnditã tu ntreaga lumi (cu tuti cã di ma nsus di 60 di anj sh-ari statlu-a ljei Israel); cifut, ciufut, mãtur;
(expr:
1: s-agiutã (s-tsãn) ca uvreilji = tu-ananghi, s-agiutã multu, un cu-alantu;
2: easti fricos ca uvreilji = easti multu fricos; s-aspari lishor;
3: easti murdar ca uvreilji = easti multu murdar;
4: giurã ca uvreilji = giurã strãmbu;
5: aurlã ca uvreilji = aurlã multu;
6: ti-arãdi ca uvreilji = nu lipseashti s-lã fats besã a uvreilor, cã ti-arãd, suntu minciunosh;
7: nu-nj vidzui, nu-avdzãi ca uvreilji = fac inheari, dzãc minciunj;
8: fudzi ca uvreulu di cãrãvidã = fudzi diparti di-un lucru, nu va sã shtibã, cã s-pistipseashti cã uvreilji nu u mãcã sh-nu vor s-u veadã cãrãvida;
9: uvreulu, shi da, shi strigã = ca uvreulu tsi ari stepsu sh-tut el easti-atsel tsi aurlã cã nu stipseashti)
{ro: evreu}
{fr: juif}
{en: jew}
ex: sãnãtatea-a noastrã, heavra-a uvreilor; multsã uvrei yin la pãnãyiri

§ uvridã (u-vrí-dã) sf uvridi/uvride (u-vrí-di) – uvreauã, cifutã, ciufutã, mãturã
{ro: evreică}
{fr: juive}
{en: jewess}
ex: aurlã ca uvridã
(expr: aurlã multu)

§ uvriescu (u-vri-ĭés-cu) adg uvriascã (u-vri-ĭás-cã), uvrieshtsã (u-vri-ĭésh-tsã), uvrieshti (u-vri-ĭésh-ti) – tsi ari s-facã cu uvreilji shi pistea-a lor; di uvreu;
(expr: ca havrã uvriascã = cu aurlãri, cu ncãceri cu boatsi-analtã, sculatã)
{ro: evreiesc}
{fr: hébreu, de juif}
{en: jewish}

§ uvrescu (u-vrés-cu) adg uvreascã (u-vreás-cã), uvreshtsã (u-vrésh-tsã), uvreshti (u-vrésh-ti) – (unã cu uvriescu)
ex: ncãceari uvreascã
(expr: ca di uvrei cu ncãceri sh-aurlãri); cãti poati s-voamã limba uvreascã (a uvreilor), tsi sh-apili li doarmi

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

vãcufi/vãcufe

vãcufi/vãcufe (vã-cú-fi) sf vãcuhi (vã-cúhĭ) – aveari (adãrãminti, binãi, biserits, etc.) shi tuti alanti lucri tsi tsãn di-unã pisti (crishtineascã, uvreascã, muslimã, etc.)
{ro: fundaţie religioasă (biserică, moscheie, havră)}
{fr: fondation religieuse (église, mosquée, synagogue)}
{en: religious institution (church, mosque, synagogue)}
ex: vãcuhi shi uminitati

§ vãcãfi/vãcãfe (vã-cắ-fi) sf vãcãhi (vã-cắhĭ) – (unã cu vãcufi)
ex: vãcãfea nu s-vindi

§ vãcufescu (vã-cu-fés-cu) adg vãcufeascã (vã-cu-feás-cã), vãcufeshtsã (vã-cu-fésh-tsã), vãcufeshti/vãcufeshte (vã-cu-fésh-ti) – tsi tsãni di-unã vãcufi, di vãcufi, vãcfescu
{ro: bisericesc}
{fr: qui appartient a une “vãcufi”}
{en: that belongs to a “vãcufi”}

§ vãcfescu (vãc-fés-cu) adg vãcfeascã (vãc-feás-cã), vãcfeshtsã (vãc-fésh-tsã), vãcfeshti/vãcfeshte (vãc-fésh-ti) – (unã cu vãcufescu)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã