Dictsiunar

hãrzãescu

hãrzãescu (hãr-zã-ĭés-cu) vb IV hãrzãii (hãr-zã-íĭ), hãrzãeam (hãr-zã-ĭámŭ), hãrzãitã (hãr-zã-í-tã), hãrzãiri/hãrzãire (hãr-zã-í-ri) – easti ananghi di tsiva i cariva; am ananghi; ãnj lipseashti; lipsescu, prindi
{ro: trebui}
{fr: devoir, falloir, être nécessaire}
{en: should, ought, must}
ex: vãsiljelu-l hãrzãea sh-nãs (ãlj lipsea, prindea s-lu aibã), un ahtari san; cãndu va ti hãrzãeascã (va s-ai ananghi, va tsã lipseascã) vãrãoarã agiutorlu a nostru; ti hãrzãeashti (tsã lipseashti) mumã

§ hãrzãit (hãr-zã-ítŭ) adg hãrzãitã (hãr-zã-í-tã), hãrzãits (hãr-zã-ítsĭ), hãrzãiti/hãrzãite (hãr-zã-í-ti) – di cari easti ananghi; lipsit
{ro: trebuit}
{fr: qui est nécessaire}
{en: which (what) is missed, needed, short of}

§ hãrzãiri/hãrzãire (hãr-zã-í-ri) sf hãrzãiri (hãr-zã-írĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu hãrzãeashti tsiva; lipsiri
{ro: acţiunea de a trebui}
{fr: action de devoir, de falloir, d’être nécessaire}
{en: action of being needed, of being obliged to do something}

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã

lipsescu

lipsescu (lip-sés-cu) (mi) vb IV lipsii (lip-síĭ), lipseam (lip-seámŭ), lipsitã (lip-sí-tã), lipsiri/lipsire (lip-sí-ri) – nu mi-aflu aclo iu u caftã arada (iu easti s-mi aflu); (un lucru) nu-ari atsea parti ti cari ari ananghi; easti ananghi di tsiva i cariva; ashi cum s-cadi s-hibã; prindi, hãrzãescu, istirisescu;
(expr:
1: lj-lipsescu drãnj = nu-ari unã drami di minti, nu-ari dip minti, easti lishor;
2: tsi tsã lipseashti? = tsi-ananghi ai ca s-ti-ameastits tu-aesti lucri? mutrea-ts huzmetea)
{ro: lipsi, trebui}
{fr: être absent, manquer; être nécessaire, falloir}
{en: miss, lack, want, be short of; must, shall, should}
ex: Andrushlu lipseashti (nu easti aoa), gri un ficior; lipsescu (easti ananghi ninga di; dusirã, s-featsirã afani) trei njilji; cara s-misurarã tuts puljlji, s-aflã cã un lipseashti (nu s-afla aclo); ti cãti lipsea (ti cãti eara ninga ananghi) trãdzea cãshtiga Toli; cu vreari, cu nivreari lji spuni, s-lja cãti lji lipsescu (di cãti ari-ananghi); aistã tehni ficiorlu u-anvitsã cum lipseashti (cum prindi); lipsea s-earai aclo tra s-vedz tsi alãvdari-lj featsirã a hilj-tui; s-lipseari (s-fure ananghi), ljau sh-giurat; lipseashti (prindi) ca s-nã turnãm; nu loai apã di-iu lipsea (di-iu prindea, di-iu eara ghini); lipseashti s-fudz di-acasã; nj-lipseashti (am ananghi di) un lucru ninga tra s-bitisescu casa; lja-u cãndu u-aflji, s-u ai trã cãndu lipseashti (trã cãndu va s-ai ananghi di ea); lu ndreg io cum lipseashti (cum prindi); tsi-ts lipseashti (tsi-ananghi ai) s-li scots tsãruhili, tini, om aush?; carishti iu mi duc di lipseashti (prindi s-vã caftu) ljirtari?; dzã sh-tini, cã nu-lj lipsescu drãnj!
(expr: cã nu easti glar!)

§ lipsit (lip-sítŭ) adg lipsitã (lip-sí-tã), lipsits (lip-sítsĭ), lipsiti/lipsite (lip-sí-ti) – (tsiva i cariva) di cari easti ananghi; hãrzãit, istirisit
{ro: lipsit, trebuit}
{fr: manqué, qui est absent; qui est nécessaire}
{en: which (what) is missed, lacked, short of, needed}
ex: ahtari om eara lipsit (eara ananghi di-ahtari om) ti la turmã; eara lipsit (eara hãrzãit) Nijopuli; cheatra cama lipsitã tu lumi (di cari lumea ari nai ma marea ananghi) easti cheatra di moarã; tuti cãti suntu lipsiti la un sumar shi la nã shauã

§ lipsi-ri/lipsire (lip-sí-ri) sf lipsiri (lip-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu lipseashti tsiva; hãrzãiri, istirisiri

{ro: acţiunea de a lipsi, de a trebui; lipsire}
{fr: action d’être absent, de manquer; d’être nécessaire, de falloir}
{en: action of missing, of lacking, of wanting, of needing, of being short of}
ex: lipsirli u-adusirã tu calea-aestã

§ nilipsit (ni-lip-sítŭ) adg nilipsitã (ni-lip-sí-tã), nilipsits (ni-lip-sítsĭ), nilipsiti/nilipsite (ni-lip-sí-ti) –
1: (tsiva i cariva) di cari nu easti ananghi; tsi nu lipseashti si s-facã;
2: tsi nu lipseashti dit (tsi s-aflã totna tu) un loc; tsi lipseashti totna si s-facã; nihãrzãit
{ro: nelipsit, care nu trebue, de care nu este lipsă, inutil}
{fr: qui ne manque pas, immanquable; qui n’est pas absent; qui n’est pas nécessaire, inutile}
{en: which (what) is not missed, not lacked, not short of, not needed}
ex: lucri nilipsiti (1: di cari nu-avem ananghi; icã (ii) tsi s-aflã totna); eara nilipsit di la measã (nu lipseashti vãrãoarã di la measã)

§ nilipsiri/nilipsire (ni-lip-sí-ri) sf nilipsiri (ni-lip-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu nu lipseashti tsiva (nu lipseashti dit un loc, etc.); nihãrzãiri
{ro: acţiunea de a nu lipsi, de a nu trebui; nelipsire}
{fr: action de ne pas être absent, de ne pas manquer; de ne pas être nécessaire, de ne pas falloir}
{en: action of not missing, of not lacking, of not wanting, of not needing, of not being short of}

§ lipsitã (lip-sí-tã) sf fãrã plural – atsea di cari easti ananghi tra si s-facã (ghini) un lucru; ananghi, nivolji, ihtizai, ihtizã, htizã
{ro: lipsă, necesitate}
{fr: besoin, nécessité}
{en: lack, necessity, need}
ex: easti multu lipsitã (ananghi) s-adunãm; cãndu fu lipsitã (nivolji) s-dishcljidã shcoala; di grãtseascã nu nã easti lipsitã (ihtizai); ma multu, dascale, nu nã eshti lipsitã (ihtizai); nu fu lipsitã (ananghi) ca si s-pidipseascã

§ istirisescu (is-ti-ri-sés-cu) (mi) vb IV istirisii (is-ti-ri-síĭ), istiriseam (is-ti-ri-seámŭ), istirisitã (is-ti-ri-sí-tã), istirisiri/istirisire (is-ti-ri-sí-ri) – (unã cu lipsescu)

§ istirisit (is-ti-ri-sítŭ) adg istirisitã (is-ti-ri-sí-tã), istirisits (is-ti-ri-sítsĭ), istirisiti/istirisite (is-ti-ri-sí-ti) – (unã cu lipsit)

§ istirisiri/istirisire (is-ti-ri-sí-ri) sf istirisiri (is-ti-ri-sírĭ) – (unã cu lipsiri)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã ma multu/ptsãn

DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ

hãrzãit

hãrzãescu

lipsescu

DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z