§ coatsiri/coatsire (cŭá-tsi-ri) sf coatsiri (cŭá-tsirĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu tsiva s-coatsi; cutseari, fãtseari, adrari, asiri, agiun-dzeari
{ro: acţiunea de a se coace; coacere}
{fr: action de (faire) cuire; de mûrir}
{en: action of cooking, of baking; of ripening}

§ cutseari/cutseare (cu-tseá-ri) sf cutseri (cu-tsérĭ) – (unã cu coatsiri)

§ nicoptu (ni-cóp-tu) adg nicoaptã (ni-cŭáp-tã), nicoptsã (ni-cóp-tsã), nicoapti/nicoapte (ni-cŭáp-ti) – (mãcarea, pãnea, carnea, curcubeta, etc.) tsi nu easti coaptã; (poamili) nu suntu ninga buni trã mãcari cã nu-asirã; nifaptu, neadrat, neasit, neagiumtu;
(expr: minti nicoaptã = ageamit)
{ro: necopt}
{fr: qui n’est pas cuit; qui n’est pas mûr}
{en: uncooked, unripened}
ex: eshti cu mintea nicoaptã (fig: eshti ageamit); scamnul nu-i trã caplu a meu nicoptu (fig: ageamit)

§ nicoatsiri/nicoatsire (ni-cŭá-tsi-ri) sf nicoatsiri (ni-cŭá-tsirĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu tsiva nu s-coatsi; nicutseari, nifãtseari, neadrari, neasiri, neagiundzeari
{ro: acţiunea de a nu se coace; necoacere}
{fr: action de ne pas (faire) cuire; de ne pas mûrir}
{en: action of not cooking, of not baking; of not ripening}

§ nicutseari/nicutseare (cu-tseá-ri) sf nicutseri (ni-cu-tsérĭ) – (unã cu nicoatsiri)

§ paracoc (pá-ra-cócŭ) vb III shi II paracopshu (pá-ra-cóp-shĭu), paracutseam (pá-ra-cu-tseámŭ), paracoaptã (pá-ra-cŭáp-tã), paracoatsiri/para-coatsire (pá-ra-cŭá-tsi-ri) shi paracutseari/paracutseare (pá-ra-cu-tseá-ri) – coc multu (multu di multu, ma multu dicãt lipseashti); pricoc; asescu multu (fructu)
{ro: coace prea mult}
{fr: (faire) cuire trop; (faire) mûrir trop}
{en: cook too much, bake too much; ripen too much}

§ paracoptu (pá-ra-cóp-tu) adg paracoaptã (pá-ra-cŭáp-tã), paracoptsã (pá-ra-cóp-tsã), paracoapti/paracoapte (pá-ra-cŭáp-ti) – tsi easti coptu multu, pricoptu; asit multu (fructu)
{ro: copt prea mult}
{fr: cuit trop; mûri trop}
{en: cooked too much, baked too much; ripened too much}

§ paracoatsi-ri/paracoatsire (pá-ra-cŭá-tsi-ri) sf paracoatsiri (pá-ra-cŭá-tsirĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu tsiva s-paracoatsi
{ro: acţiunea de a se coace prea mult}
{fr: action de (faire) cuire trop; de (faire) mûrir trop}
{en: action of cooking too much, of baking too much; of ripening too much}

§ paracutseari/paracutseare (pá-ra-cu-tseá-ri) sf paracutseri (pá-ra-cu-tsérĭ) – (unã cu paracoatsiri)

§ pricoc (pri-cócŭ) vb III shi II pricopshu (pri-cóp-shĭu), pricu-tseam (pri-cu-tseámŭ), pricoaptã (pri-cŭáp-tã), pricoatsiri/pri-coatsire (pri-cŭá-tsi-ri) shi pricutseari/pricutseare (pri-cu-tseá-ri) – (unã cu paracoc)
ex: li pricoapsish (li coapsish ca multu, li paracoapsish) oauãli

§ pricoptu (pri-cóp-tu) adg pricoaptã (pri-cŭáp-tã), pricoptsã (pri-cóp-tsã), pricoapti/pricoapte (pri-cŭáp-ti) – (unã cu paracoptu)

§ pricoatsiri/pricoatsire (pri-cŭá-tsi-ri) sf pricoatsiri (pri-cŭá-tsirĭ) – (unã cu paracoatsiri)

§ pri-cutseari/pricutseare (pri-cu-tseá-ri) sf pricutseri (pri-cu-tsérĭ) – (unã cu paracoatsiri)

§ cuptor (cup-tórŭ) sn cuptoari/cup-toare (cup-tŭá-ri) – loc ãncljis iu s-fatsi foc trã cutseari pãni, carni, pãtãts, etc. (cãtivãrãoarã di chirimidã i chetri nafoarã tu ubor, ma multili ori ãn casã deadun cu soba di fãtseari mãcãri); cuftor, cãftor, fur, furnu, furnã, cireap, cirap, cileap, shporet, cãminji
{ro: cuptor}
{fr: four}
{en: oven}
ex: ardi ca cuptor

§ cuftor (cuf-tórŭ) sn cuftoari/cuftoare (cuf-tŭá-ri) – (unã cu cuptor)

§ cãftor (cãf-tórŭ) sn cãftoari/cãftoare (cãf-tŭá-ri) – (unã cu cuptor)

§ cupturã (cup-tú-rã) sf cupturi (cup-túrĭ) – dzamã mãzgoasã, ca galbinã, tsi easi dit unã aranã tsi nu s-vindicã shi coatsi; pronj, proanji
{ro: coptură, puroi}
{fr: abcés, pus}
{en: pus}
ex: cum bãgã cutsutlu, cuptura (pronjlu) ansãri

§ cuptusescu (cup-tu-sés-cu) vb IV cuptusii (cup-tu-síĭ), cuptuseam (cup-tu-seámŭ), cuptusitã (cup-tu-sí-tã), cuptusiri/cuptusire (cup-tu-sí-ri) – scot pronj dit-unã aranã tsi-adunã, tsi nu-i vindicatã sh-coatsi; nj-coatsi, nj-adunã; prunjedz, mpronj, mprunjedz
{ro: puroia}
{fr: produire du pus, suppurer}
{en: suppurate, fester}
ex: curbani tsi-ts cuptuseashti (tsi-ts coatsi, prunjadzã) arana

§ cuptusit (cup-tu-sítŭ) adg cuptusitã (cup-tu-sí-tã), cuptusits (cup-tu-sítsĭ), cuptusi-ti/cuptusite (cup-tu-sí-ti) – (aranã, gãrnuts, etc.) tsi scoati pronj, tsi-adunã sh-fatsi pronj; coptu, adunat (pronj); prunjat, mprunjat
{ro: puroiat}
{fr: suppuré}
{en: suppurated, festered}

§ cuptusi-ri/cuptusire (cup-tu-sí-ri) sf cuptusiri (cup-tu-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cuptuseashti, adunã unã-aranã; cutseari, adunari (pronj); prunjari, mprunjari, cuptusiri
{ro: acţiunea de a puroia}
{fr: action de produire du pus, de suppurer}
{en: action of suppurating, of festering}

(expr: va lu-astalj n cali); oaspitslji s-tãljarã
(expr: s-curmarã tra s-mata yinã); l-tãljarã furlji (fig: l-vãtãmarã); shidea la measã shi tãlja groasi
(expr: s-alãvda, s-mãrea); fã cum ãts talji caplu
(expr: fã tsi vrei, cum tsã treatsi prit minti); lj-tãlja sh-caplu a avutlui (shtia sh-avutlu cum s-facã); s-pats arãulu ma nu-ts talji
(expr: ma s-nu-aducheshti ghini); talj-u tini (fig: lja tini apofasea), tsi-ashtseptsã; s-lu talji, nu spuni

§ tãljat (tã-ljĭátŭ) adg tãljatã (tã-ljĭá-tã), tãljats (tã-ljĭátsĭ), tãljati/tãljate (tã-ljĭá-ti) – dispãrtsãt (cu unã hãlati ghini struxitã) tu dauã i ma multi cumãts; (fig: tãljat = tsi-lj s-ari tãljatã chealea di la putsã; tsi-lj s-ari faptã suneti; uvreu, turcu)
{ro: tăiat; tăiat împrejur}
{fr: coupé, tué; circoncis}
{en: cut; circumcised}
ex: cu tãpoarili tãljats (fig: vãtãmats); nãpoi! tãljats (fig: cu putsa tãljatã) di turtsã!; tu chirolu a tãljatslor (fig: a uvreilor); atsel di-aclo easti tãljat (fig: uvreu, turcu)

§ tãljari/tãljare (tã-ljĭá-ri) sf tãljeri (tã-ljĭérĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-talji tsiva
{ro: acţiunea de a tăia; tăiere}
{fr: action de couper, de trancher}
{en: action of cutting}
ex: s-hibã bunã trã tãljari

§ nitãljat (ni-tã-ljĭátŭ) adg nitãljatã (ni-tã-ljĭá-tã), nitãljats (ni-tã-ljĭátsĭ), nitãljati/nitãljate (ni-tã-ljĭá-ti) – nidispãrtsãt (cu unã hãlati ghini struxitã) tu dauã i ma multi cumãts; (fig: nitãljat = tsi nu-lj s-ari tãljatã chealea di la putsã; tsi nu-lj-s-ari faptã suneti; tsi nu easti uvreu)
{ro: netăiat}
{fr: qui n’est pas coupé}
{en: uncut}
ex: cu perci nitãljati (lundzi, tsi nu li ari tãljati)

§ nitãljari/nitãljare (ni-tã-ljĭá-ri) sf nitãljeri (ni-tã-ljĭérĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu nu s-talji tsiva
{ro: acţiunea de a nu tăia}
{fr: action de ne pas couper}
{en: action of not cutting}

§ tãljitos (tã-lji-tósŭ) adg tãljitoasã (tã-lji-tŭá-sã), tãljitosh (tã-lji-tóshĭ), tãljitoasi/tãljitoase (tã-lji-tŭá-si) – tsi talji ghini; tsi easti ghini truxit; tãljos, sturyisit; (fig: tãljitos = tsi ari unã minti pirã, yii, easpirã; hitru, easpir, pirã)
{ro: tăios}
{fr: coupant, tranchant; aiguisé, sagace}
{en: cutting, sharp (edge)}
ex: dinti tãljitos (tsi talji ghini mãshcãtura); tãljitos cap ai
(expr: ai cap mintimen, dishteptu; eshti om tsi-lj talji caplu, mintea)

§ tãljos (tã-ljĭósŭ) adg tãljoasã (tã-ljĭŭá-sã), tãljosh (tã-ljĭóshĭ), tãljoasi/tãljoase (tã-ljĭŭá-si) – (unã cu tãljitos)

§ tãljiturã (tã-lji-tú-rã) sf tãljituri (tã-lji-túrĭ) – tãljarea tsi-lj s-ari faptã a unui lucru; urma (arana) alãsatã di-unã tãljari; loclu iu s-ari tãljatã un lucru; partea cutsutlui tsi talji; (fig: tãljiturã (di munti) = surpu, surpãturã, hauã, himã, aripidinã (di munti)
{ro: tăietură}
{fr: coupure; entaille; bord escarpé}
{en: cut, gash; steep slope, cliff}
ex: lu-aradi nã lishoarã tãljiturã; avea armasã tu tãljitura di tsupatã nã scãrpã; sh-featsi unã tãljiturã adãncã; tãljitura (fig: haua, surpul) a muntilui