|
|
firaon
firaon (fi-ra-ónŭ) adg – vedz tu firaun
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: firaunatim
atim (á-timŭ) adg atimã (á-ti-mã), atinj (á-tinjĭ), atimi/atime (á-ti-mi) – tsi ahãrzeashti ca lumea s-lu aibã tu catafronisi (cã easti pushclju, tihilai, firaun, etc.); firaon, firaun, andihristu, blãstimat, nihit, pushclju, pezevenghiu, pushtean, pushtan, pushtu, etc.
{ro: infam}
{fr: infâme}
{en: vile, infamous}
§ atimii/atimie (a-ti-mí-i) sf atimii (a-ti-míĭ) – hãrli uruti tsi-l fac un om s-hibã atim; firaunlãchi
{ro: infamie, dezonoare}
{fr: infamie, indignité}
{en: infamy, dishonor}
§
firaun
firaun (fi-ra-únŭ) adg firaunã (fi-ra-ú-nã), firaunj (fi-ra-únjĭ), firauni/firaune (fi-ra-ú-ni) – tsi s-aspuni bun pri fatsã ma, pri dinãpoi, easti shiret (cumalindru, ponir, mãlãgar, andihristu, etc.); om tsi nu pots s-lji fats besã; firaon, blãstimat, afurisit, andihristu, nihit, pushclju, pezevenghiu, pushtean, pushtan, pushtu, etc.
{ro: perfid, nemernic}
{fr: perfide, vaurien, abominable}
{en: treacherous, rascal, loathsome}
ex: cu firauna (andihrista, blãstimata) atsea s-ti uidiseshti
§ firaon (fi-ra-ónŭ) adg firaoanã (fi-ra-ŭá-nã), firaonj (fi-ra-ónjĭ), firaoani/firaoane (fi-ra-ŭá-ni) – (unã cu firaun)
§ firaunlãchi/firaunlãche (fi-ra-un-lắ-chi) sf firaunlãchi (fi-ra-un-lắchĭ) – hãrli uruti tsi-l fac un om s-hibã firaun; atimii
{ro: perfidie, infamie}
{fr: perfidie, infâmie}
{en: treachery, infamy}
ex: alasã-ts firaunlãchea cã cu tsiniva nu va s-pots s-trets
pizivenghiu
pizivenghiu (pi-zi-vén-ghĭu) adg (mash masculin) pizivenghi (pi-zi-vénghĭ) – tsi ahãrzeashti ca lumea s-lu aibã tu catafronisi (cã easti atim, tihilai, firaun, pushclju, etc.); pezevenghiu, atim, pushclju, pushtean, pushtu, pushtan, andihristu, firaon, firaun, blãstimat, nihit, etc.
{ro: pezevenghi, infam}
{fr: infâme}
{en: vile, infamous}
§ pezevenghiu (pe-ze-vén-ghĭu) adg (mash masculin) pezevenghi (pe-ze-vénghĭ) – (unã cu pizivenghiu)
§ pizi-vinglãchi/pizivinglãche (pi-zi-vin-glắ-chi) sf pizivinglãchi (pi-zi-vin-glắchĭ) – harea tsi-l fatsi un om tra s-hibã pizivenghiu; atsea tsi fatsi un pizivenghiu cãndu lu-arãdi pi cariva
{ro: pezevenglâc, infamie}
{fr: infamie}
{en: vileness, infamy}
ex: nj-featsi unã pizivinglãchi (mi-arãsi)
pushclju
pushclju (púsh-cljĭu) adg pushclji/pushclje (púsh-clji), pushclji (púsh-clji), pushclji/pushclje (púsh-clji) – tsi easti atim (tihilai, firaun, etc.) shi ahãrzeashti ca lumea s-lu aibã tu catafronisi; pushtu, pushtean, pushtan, atim, pezevenghiu, firaon, firaun, andihristu, blãstimat, nihit, etc.
{ro: infam}
{fr: infâme}
{en: vile, infamous}
§ pushtu (púsh-tu) adg pushtã (púsh-tã), pushteanj (push-teánjĭ), pushteani/pushteane (push-teá-ni) – cari dutsi unã banã di om tsi alagã mash dupã muljeri (bãrbats, paradz, beari, glindisiri, etc.); om tsi ahãrzeashti ca lumea s-lu aibã tu catafronisi (cã easti atim, tihilai, firaun, etc.); pãnghios, pushtan, pushtean, pushclju, atim, pezevenghiu, firaon, firaun, andihristu, blãstimat, nihit, etc.
{ro: infam, desfrănat, stricat, nemernic}
{fr: infâme, débauché, libertin}
{en: vile, infamous, debauched, libertine}
ex: pi pushti (pãnghiosh) vãrã nu lj-aproachi n casã; nu-avdzã cucotslj-al pushtu (atim, pushclju) di-amirã cum cãntã?
§ pushtean (push-teánu) adg pushteanã (push-teá-nã), pushteanj (push-teánjĭ), pushteani/pushteane (push-teá-ni) – (unã cu pushtu)
§ pushtan (push-tánu) adg pushtanã (push-tá-nã), pushtanj (push-tánjĭ), pushtani/pushtane (push-tá-ni) – (unã cu pushtu)
ex: pushtane shi cap-di-cãni, tini ts-arãdz cu mini?
§ pushtuescu (push-tu-ĭés-cu) (mi) vb IV pushtuii (push-tu-íĭ), pushtueam (push-tu-ĭámŭ), pushtuitã (push-tu-í-tã), pushtui-ri/pushtuire (push-tu-í-ri) – lu-acats mbratsã sh-lu stringu la cheptu (di-aradã di vreari, di dor, cã nu-l vidzui di multu chiro, etc.); mbrãtsitedz, mbrãtsishedz, mbrãtsushedz, ambratsit, am-brats, angãljisescu, ncurpiljedz, hiritsescu, gugustedz
{ro: îmbră-ţişa}
{fr: embrasser}
{en: embrace}
§ pushtuit (push-tu-ítŭ) adg pushtuitã (push-tu-í-tã), pushtuits (push-tu-ítsĭ), pushtui-ti/pushtuite (push-tu-í-ti) – tsi easti acãtsat mbratsã (ãn bratsã) di cariva; mbrãtsitat, mbrãtsishat, mbrãtsushat, ambrãtsitat, ambrãtsat, angãljisit, ncurpiljat, hiritsit, gugustat