§ lãtipsiri/lãtipsire (lã-thip-sí-ri) sf lãtipsiri (lã-thip-sírĭ) – (unã cu alãtipsiri)

§ lãtãsescu (lã-thã-sés-cu) vb IV lãtãsii (lã-thã-síĭ), lãtãseam (lã-thã-seámŭ), lãtãsitã (lã-thã-sí-tã), lãtãsiri/lãtãsire (lã-thã-sí-ri) – (unã cu alãtipsescu)

§ lãtãsit (lã-thã-sítŭ) adg lãtãsitã (lã-thã-sí-tã), lãtãsits (lã-thã-sítsĭ), lãtãsiti/lã-tãsite (lã-thã-sí-ti) – (unã cu alãtipsit)

§ lãtãsiri/lãtãsire (lã-thã-sí-ri) sf lãtãsiri (lã-thã-sírĭ) – (unã cu alãtipsiri)

ex: vrutã, luna cãndu-alsari (da, easi, si scoalã); soarili alsari (da, easi, si scoalã)

§ alsãrit2 (al-sã-rítŭ) adg alsãritã (al-sã-rí-tã), alsãrits (al-sã-rítsĭ), alsãriti/alsãrite (al-sã-rí-ti) – (unã cu arsãrit2)

§ alsãriri2/alsãrire (al-sã-rí-ri) sf alsãriri (al-sã-rírĭ) – (unã cu arsãriri2)

(expr: va ncljidã 19 anj); va vã cãlcãm
(expr: yinim la voi) cãndu nu va shtits; s-nu-ts caltsi
(expr: s-nu-ts arniseshti) giuratlu; s-nu-sh calcã (si sh-lu tsãnã) zborlu dat; Gardani cãlcã ciciorlu
(expr: sã ngricã); arbineshlji lã cãlcarã
(expr: nãpãdirã tu, mprãdarã) loclu; ti ncljinash la turcu? ma-arãu va ti calcã
(expr: tirãnseascã, nducheascã, avinã); nu lj-avea cãlcatã pirifanja
(expr: nu lj-avea cãtãdixitã, nu l-avea frãmtã nãrli, nu lj-avea faptã s-lã scadã tinjia); pi Giuvara sã-l cãlcãm
(expr: s-lu mprãdãm); s-cãlcãm
(expr: s-lu mprãdãm) astarã amirãlu; furlji nã cãlcarã
(expr: nã mprãdarã) cãrvanea; calcã-lj stranjili
(expr: ischeadzã-lj stranjili sufrusiti cu herlu caldu); calcã-nj cãmeasha cã va mi duc la bisearicã; calcã pri urma-a tatã-sui
(expr: easti, fatsi ca tatã-su; ari tuti hãrli shi huili a lui); lj-cãlcã
(expr: featsi semnu) cu ocljul a tatã-sui; noaptea nã calcã
(expr: nã vinji oaspi sh-nã mãyipsi) cãti unã aumbrã; calcã-l pri cicior
(expr: fã-lj tsiva tsi nu lu-ariseashti dip, tsi-l cãrteashti multu); cãlcãnda pri ungljili di cicioari
(expr: imnãndalui pe-agalea fãrã s-fac vrondu); pi tini ti calcã calea
(expr: a tsia tsã si caftã, tsã si cadi tra) s-ti duts cã eshti ma njica

§ cãlcat (cãl-cátŭ) adg cãlcatã (cãl-cá-tã), cãlcats (cãl-cátsĭ), cãlcati/cãlcate (cãl-cá-ti) – (lucru) pri cari cariva sh-bãgã ciciorlu; (lucru, loc) apitrusit cu ciciorlu; etc.
{ro: călcat, păşit, cutreierat, etc.}
{fr: mis les pieds sur; marché, foulé, écrasé, foulé aux pieds, etc.}
{en: stepped on, trampled, trod, crushed, travelled all over, etc.}
ex: fesea cãlcatã (ndreaptã cu herlu caldu di cãlcari)

§ cãlcari/cãlcare (cãl-cá-ri) sf cãlcãri (cãl-cắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva calcã i easti cãlcat
{ro: acţiunea de a călca, de a păşi, de a cutreiera, etc.; călcare, păşire, cutreierare, etc.}
{fr: action de mettre les pieds sur; de marcher, de parcourir; de passer, de fouler aux pieds, etc.}
{en: action of stepping on, of trampling, of treading, of crushing, of traveling all over, etc.}

§ nicãlcat (ni-cãl-cátŭ) adg nicãlcatã (ni-cãl-cá-tã), nicãlcats (ni-cãl-cátsĭ), nicãlcati/nicãlcate (ni-cãl-cá-ti) – tsi nu easti cãlcat; (loc) tsi nu easti alãgat (cutriyirat, mprãdat, etc.)
{ro: necălcat, nepăşit, necutreierat, neprădat, etc.}
{fr: qui n’a pas été exploré (pillé), etc.}
{en: which is not stepped on (trampled, crushed, travelled all over, etc.)}
ex: loc nicãlcat di om (pri iu nu-ari alãgatã omlu); pãduri nicãlcatã (pri cari nu-ari cãlcatã cicior di om); nicãlcatã nu-i pãduri; mizii-ascãpã cãrvãnjli nicãlcati (tra s-nu hibã mprãdati); n poartã-s erghi mãri, shi nicãlcati

§ nicãl-cari/nicãlcare (ni-cãl-cá-ri) sf nicãlnicãri (ni-cãl-cắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva nu easti cãlcat
{ro: acţiunea de a nu călca, de a nu păşi, de a nu cutreiera, etc.}
{fr: action de ne pas mettre les pieds sur; de ne pas marcher, de ne pas parcourir; de ne pas passer, de ne pas fouler aux pieds, etc.}
{en: action of not stepping on, of not trampling, of not treading, of not crushing, of not traveling all over, etc.}
ex: trã nicãlcarea a pãniljei a domnu-sui (trã sibepea cu cari fu mbistimen (pisto) a domnului tri cari lucra)

§ cãlcãturã1 (cãl-cã-tú-rã) sf cãlcãturi (cãl-cã-túrĭ) – soea cu cari calcã omlu cãndu imnã; urmã, tor, imnatic; cãlcarea-a stranjilor cu herlu caldu
{ro: călcătură, pas}
{fr: pas; repassage}
{en: step; cloth ironing}

§ paracalcu (pá-ra-cál-cu) vb I paracãlcai (pá-ra-cãl-cáĭ), paracãlcam (pá-ra-cãl-cámŭ), paracãlcatã (pá-ra-cãl-cá-tã), paracãlcari/paracãlcare (pá-ra-cãl-cá-ri) – calcu strãmbu (arunic, mi ncheadic, etc.); (fig: paracalcu = fac unã alatusi, alãtusescu, stipsescu)
{ro: călca greşit, aluneca}
{fr: faire un faux pas, glisser}
{en: stumble, slip}
ex: s-paracãlca (fig: s-alãtusea) vãr; paracãlcai (feci alatusi) la-aestu grai

§ paracãlcat (pá-ra-cãl-cátŭ) adg paracãlcatã (pá-ra-cãl-cá-tã), paracãlcats (pá-ra-cãl-cátsĭ), paracãlcati/paracãlcate (pá-ra-cãl-cá-ti) – cari cãlcã strãmbu
{ro: care a călcat greşit, alunecat}
{fr: qui a fait un faux pas, qui a glissé}
{en: stumbled, slipped}

§ paracãlcari/paracãlcare (pá-ra-cãl-cá-ri) sf paracãlcãri (pá-ra-cãl-cắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva paracalcã
{ro: acţiunea de a călca greşit, de a aluneca}
{fr: action de faire un faux pas, de glisser}
{en: action of stumbling, of slipping}

§ cãroari/cãroare (cã-rŭá-ri) sf cãrori (cã-rórĭ) – (unã cu cãloari)
ex: nj-easti cãroari, va-nj scot saclu; mari cãroari fu aeri

§ curoari/curoare (cu-rŭá-ri) sf curori (cu-rórĭ) – (unã cu cãroari)
ex: pri curoari sh-asudoari

§ acuroari/acuroare (a-cu-rŭá-ri) sf acurori (a-cu-rórĭ) – (unã cu cãroari)
ex: tsi nj-easti acuroari!

§ cãlduros (cãl-du-rósŭ) adg cãlduroasã (cãl-du-rŭá-sã), cãldurosh (cãl-du-róshĭ), cãlduroasi/cãlduroase (cãl-du-rŭá-si) – tsi easti caldu; tsi tsãni (da, adutsi) cãldurã
{ro: călduros}
{fr: qui donne ou garde de la chaleur}
{en: that keeps or gives warmth}
ex: bãtea un vimtu cãlduros (caldu, tsi adutsea cãldurã); udãlu easti cãlduros (caldu, tsi tsãni cãldura)

§ cãruros (cã-ru-rósŭ) adg cãruroasã (cã-ru-rŭá-sã), cãrurosh (cã-ru-róshĭ), cãruroasi/cãruroase (cã-ru-rŭá-si) – tsi easti multu caldu; tsi tsãni (da, adutsi) cãroari; cãlduros
{ro: călduros}
{fr: qui donne ou garde de la chaleur excessive}
{en: that keeps or gives intense heat}
ex: oda easti cãruroasã (multu cãl-duroasã)

§ ncãldzãscu (ncãl-dzãs-cu) (mi) vb IV ncãldzãi (ncãl-dzắĭ), ncãldzam (ncãl-dzámŭ), ncãldzãtã (ncãl-dzắ-tã), ncãldzã-ri/ncãldzãre (ncãl-dzắ-ri) – l-fac pri cariva sã-lj hibã caldu; lu-aprochi un lucru di-un izvur di cãldurã tra s-lu fac ma caldu; (chirolu) s-fatsi ma caldu; mi-aprindu di cãldurã, alãgari shi avursealã multã; ncãlduredz, ncãluredz, dugurescu;
(expr: nu mi ncãldzashti = nu mi ntiriseadzã; nu mi sinfirseashti; nu-nj dzãtsi mari lucru)
{ro: (se) încălzi, (se) înfierbânta}
{fr: (se) chauffer}
{en: warm up, heat up}
ex: soarili ncãldzashti loclu; la chept s-lu strãndzi s-lu ncãldzãshti; si ncãldza tu soari; ncãldzashti carnea; aestã bideni va s-lji ncãldzascã oslu; si ncãldzã chirolu; mi-apru-cheai di foc s-mi ncãldzãscu; nu mi ncãldzãscu mini
(expr: nu-nj dzãc mari lucru) aesti; nu si ncãldzã faua ghini

§ ncãldzãt (ncãl-dzắtŭ) adg ncãldzãtã (ncãl-dzắ-tã), ncãldzãts (ncãl-dzắtsĭ), ncãldzãti/ncãldzãte (ncãl-dzắ-ti) – tsi lj-easti (tsi s-featsi) ma caldu; ncãldurat, ncãlurat
{ro: încălzit, înfierbântat}
{fr: chauffé}
{en: warmed up, heated up}

§ ncãldzãri/ncãldzãre (ncãl-dzắ-ri) sf ncãldzãri (ncãl-dzắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva i tsiva si ncãldzashti; ncãldurari, ncãlurari
{ro: acţiunea de a (se) încălzi, de a (se) înfierbânta; încălzire}
{fr: action de (se) chauffer}
{en: action of warming up, of heating up}

§ ncãlduredz (ncãl-du-rédzŭ) (mi) vb I ncãldurai (ncãl-du-ráĭ), ncãlduram (ncãl-du-rámŭ), ncãlduratã (ncãl-du-rá-tã), ncãldurari/ncãldurare (ncãl-du-rá-ri) – (unã cu ncãldzãscu)

§ ncãldurat (ncãl-du-rátŭ) adg ncãlduratã (ncãl-du-rá-tã), ncãldurats (ncãl-du-rátsĭ), ncãldura-ti/ncãldurate (ncãl-du-rá-ti) – (unã cu ncãldzãt)

§ ncãldura-ri/ncãldurare (ncãl-du-rá-ri) sf ncãldurãri (ncãl-du-rắrĭ) – (unã cu ncãldzãri)

§ ncãluredz (ncã-lu-rédzŭ) vb I ncãlurai (ncã-lu-ráĭ), ncãluram (ncã-lu-rámŭ), ncãluratã (ncã-lu-rá-tã), ncãlura-ri/ncãlurare (ncã-lu-rá-ri) – l-fac pri cariva tra sã-lj hibã multã cãldurã; lu-aprochi un lucru di-un izvur di cãldurã tra s-lu fac multu caldu; mi-aprindu di multã cãldurã, alãgari shi avursealã multã; ncãldzãscu; dugurescu; ncãlduredz
{ro: (se) înfierbânta}
{fr: (se) chauffer}
{en: heat up}
ex: di cãloari mari, tuts aveam ncãluratã (apreasã di cãldurã), pãnã sh-caljlji

§ ncãlurat (ncã-lu-rátŭ) adg ncãluratã (ncã-lu-rá-tã), ncãlurats (ncã-lu-rátsĭ), ncãlura-ti/ncãlurate (ncã-lu-rá-ti) – tsi s-ari ncãldzãtã multu; tsi s-ari apreasã multu (di-alãgari, di avursiri); ncãldzãt, ncãlurat
{ro: înfierbântat}
{fr: chauffé}
{en: heated up}

§ ncãlura-ri/ncãlurare (ncã-lu-rá-ri) sf ncãlurãri (ncã-lu-rắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva sã ncãlureadzã; ncãldzãri, ncãldurari, duguriri
{ro: acţiunea de a (se) înfierbânta}
{fr: action de (se) chauffer}
{en: action of heating up}

{ro: falşifica; înşela}
{fr: falsifier, tromper}
{en: falsify, forge, cheat}
ex: avea cãlpuzãnatã niscãnti umuluyii sh-tr-atsea lu-arcarã tu-ahapsi; pri cari nu-l cãlpuzãnã (nu lu-arãsi) omlu aestu?

§ cãlpuzãnat (cãl-pu-zã-nátŭ) adg cãlpuzãnatã (cãl-pu-zã-ná-tã), cãlpuzãnats (cãl-pu-zã-nátsĭ), cãlpuzãnati/cãlpuzãnate (cãl-pu-zã-ná-ti) – (carti) tsi eastã adratã s-aspunã un lucru minciunos (tsi easti calpitã); (om) tsi easti arãs di cariva
{ro: falşificat; înşelat}
{fr: falsifié, trompé}
{en: falsified, forged, cheated}

§ cãlpuzãnari/cãlpuzãnare (cãl-pu-zã-ná-ri) sf cãlpuzãnãri (cãl-pu-zã-nắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu omlu cãlpuzãneashti tsiva i pri cariva
{ro: acţiunea de a falşifica, de a înşela; falşificare, înşelare}
{fr: action de falsifier, de tromper}
{en: action of falsifying, of forging, of cheating}

§ cãlpuzãnii/cãlpuzãnie (cãl-pu-zã-ní-i) sf cãlpuzãnii (cãl-pu-zã-níĭ) – mãsturilja tsi u-ari atsel tsi poati sã ndreagã cãrtsã calpi; ndridzearea di cãrtsã calpi; plastugrafii; harea tsi u ari un calpuzan tra s-poatã s-arãdã pri cariva; arãdearea tsi lj-u fatsi un calpuzan a unui om
{ro: falsitate, înşelăciune}
{fr: falsification, tromperie}
{en: forgery, deceit, fraud}
ex: cãlpuzãnia-a aishtui om easti cunuscutã

§ cãlpuzãnescu (cãl-pu-zã-nés-cu) adg cãlpuzãneascã (cãl-pu-zã-neás-cã), cãlpuzãneshtsã (cãl-pu-zã-nésh-tsã), cãlpuzãneshti/cãlpuzãneshte (cãl-pu-zã-nésh-ti) – tsi tsãni di-un calpuzan; tsi easti calpic; calpu, calpic, etc.
{ro: falş}
{fr: faux}
{en: false}
ex: lucrurili-aesti suntu cãlpuzãneshti, nu-s di oaminj tinjisits

§ cãlpuzãneashti/cãlpuzãneashte (cãl-pu-zã-neásh-ti) adv – (tsi easti) ca faptu di-un calpuzan; cu minciunj; cu arãderi
{ro: fals}
{fr: faussement}
{en: falsely}
ex: cu caitsido avu daraveri, s-purtã calpuzãneashti (cu minciunj, cu arãderi)