anvãlescu (an-vã-lés-cu) (mi) vb IV anvãlii (an-vã-líĭ), anvãleam (an-vã-leámŭ), anvãlitã (an-vã-lí-tã), anvãliri/anvãlire (an-vã-lí-ri) – acoapir tsiva cu-un lucru; lu-anvãrtescu un lucru cu tsiva (unã carti, vilendzã, etc.); anvãrlighedz (ntsircljedz) unã hoarã (pulitii, ascheri, etc.); anvilescu, nvãlescu, nvilescu, anvãrtescu, nvãrtescu, acoapir; (fig:
1: anvãlescu = fur, spãstrescu, ahulescu, nciulescu, agudescu, sec, bag tu tastru, etc.; expr:
2: anvãlescu casa = acoapir casa cu-unã citii; lj-bag citia-a unei casã;
3: cãrbuni anvãlit = om ipucrit, ascumtu, acupirit, cari dzãtsi unã sh-fatsi altã)
{ro: înveli, acoperi, încercui}
{fr: couvrir, envelopper, cerner}
{en: cover, wrap up, surround}
ex: lu-anvãli (lu-acupiri) cu poala-lj; moartea-nj mi-anvãleashti (mi-acoapirã, mi-anvãrteashti, mi nfashi tu tsiva); anvãlea-mi (acoapirã-mi) ghini; anvãlea (anvãrtea-li, acoapirã-li cu tsiva, cãpãchili di la) aestã carti; u-anvãlit
(expr: u-acupirit cu citii) casa?; lu-anvãlim
(expr: l-furãm) di la hani
§ anvãlit (an-vã-lítŭ) adg anvãlitã (an-vã-lí-tã), anvãlits (an-vã-lítsĭ), anvãliti/anvãlite (an-vã-lí-ti) – tsi easti acupirit di tsiva i anvãrtit tu tsiva; anvilit, nvãlit, nvilit, anvãrtit, nvãrtit, acupirit
{ro: învelit, acoperit, încercuit}
{fr: couvert, enveloppé, cerné}
{en: covered, wrapped up, surrounded}
ex: easti cãrbuni-anvãlit
(expr: easti om ascumtu, ipucrit)
§ anvãliri/anvãlire (an-vã-lí-ri) sf anvãliri (an-vã-lírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu si-anvãleashti tsiva; anvãliturã, anviliri, nvãliri, nviliri, anvãrtiri, nvãrtiri, acupiriri
{ro: acţiunea de a înveli, de a acoperi, de a încercui; învelire, acoperire, încercuire}
{fr: action de couvrir, d’envelopper, de cerner}
{en: action of covering, of wrapping up, of surrounding}
ex: cu anvãlirea (ntsircljarea) tsi lã featsirã
§ anvilescu (an-vi-lés-cu) (mi) vb IV anvilii (an-vi-líĭ), anvileam (an-vi-leámŭ), anvilitã (an-vi-lí-tã), anviliri/anvilire (an-vi-lí-ri) – (unã cu anvãlescu)
ex: mi-anvilii cu unã vilendzã; anvilea ficiorlu s-nu-arãtseascã; anvilim
(expr: bãgãm citia la, u-acupirim) casa cu cirmidz
§ anvilit (an-vi-lítŭ) adg anvilitã (an-vi-lí-tã), anvilits (an-vi-lítsĭ), anviliti/anvilite (an-vi-lí-ti) – (unã cu anvãlit)
ex: laptili easti anvilit (acupirit) cu distimelea
§ anviliri/anvilire (an-vi-lí-ri) sf anviliri (an-vi-lírĭ) – (unã cu anvãliri)
§ nvãlescu (nvã-lés-cu) (mi) vb IV nvãlii (nvã-líĭ), nvãleam (nvã-leámŭ), nvãlitã (nvã-lí-tã), nvãliri/nvãlire (nvã-lí-ri) – (unã cu anvãlescu)
ex: neaua nvãlea (acupirea) hoara ntreagã; nvãlea-ti ghini s-nu-arãtseshti; lã nvãlii casa
(expr: l-adrai citia) cã cura cãndu da ploaea
§ nvãlit (nvã-lítŭ) adg nvãlitã (nvã-lí-tã), nvãlits (nvã-lítsĭ), nvãliti/nvãlite (nvã-lí-ti) – (unã cu anvãlit)
§ nvãli-ri/nvãlire (nvã-lí-ri) sf nvãliri (nvã-lírĭ) – (unã cu anvãliri)
§ nvilescu (nvi-lés-cu) (mi) vb IV nvilii (nvi-líĭ), nvileam (nvi-leámŭ), nvilitã (nvi-lí-tã), nviliri/nvilire (nvi-lí-ri) – (unã cu anvãlescu)
§ nvilit (nvi-lítŭ) adg nvilitã (nvi-lí-tã), nvilits (nvi-lítsĭ), nviliti/nvilite (nvi-lí-ti) – (unã cu anvãlit)
§ nvili-ri/nvilire (nvi-lí-ri) sf nviliri (nvi-lírĭ) – (unã cu anvãliri)
§ anvãliturã (an-vã-li-tú-rã) sf anvãlituri (an-vã-li-túrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu si-anvãleashti tsiva; atsea cu cari si-anvileashti un lucru; nvãliturã, anvãliri, nvãliri, anviliri, nviliri, anvãrtiri, nvãrtiri, acupiriri; avilimintu, anvãlitoari, acupirãmintu, acupirãtoari
{ro: acţiunea de a înveli, de a acoperi; acoperământ}
{fr: action de couvrir; couverture}
{en: action of covering; cover}
§ nvãliturã (nvã-li-tú-rã) sf nvãlituri (nvã-li-túrĭ) – (unã cu anvãliturã)
ex: nvãliturli nji s-arupsirã
§ anvãlitoari/anvãlitoare (an-vã-li-tŭá-ri) sf anvãlitori (an-vã-li-tórĭ) – atsea cu cari si-anvileashti un lucru; nvãlitoari, anvãliturã, nvãliturã, avilimintu, acupirãmintu, acupirãtoari, bog
{ro: acoperământ}
{fr: couverture, housse}
{en: cover}
§ nvãlitoari/nvãlitoare (nvã-li-tŭá-ri) sf nvãlitori (nvã-li-tórĭ) – (unã cu anvãlitoari)
§ anvilimintu (an-vi-li-mín-tu) sn anviliminti/anviliminte (an-vi-li-mín-ti) – atsea cu cari si-anvi-leashti un lucru; anvãliturã, nvãliturã, anvãlitoari, nvilãtoari, acupirãmintu, acupirãtoari
{ro: acoperământ}
{fr: couverture, housse}
{en: cover}
§ avilimintu (a-vi-li-mín-tu) sn aviliminti/aviliminte (a-vi-li-mín-ti) – (unã cu anvilimintu)
§ dizvãlescu (diz-vã-lés-cu) (mi) vb IV dizvãlii (diz-vã-líĭ), dizvã-leam (diz-vã-leámŭ), dizvãlitã (diz-vã-lí-tã), dizvãliri/dizvãlire (diz-vã-lí-ri) – scot luguria cu cari easti-anvãlit (acupirit, anvãrtit) un lucru sh-lu-aspun ashi cum easti dealihea fãrã acupirãmintu; aflu sh-lu scot tu padi tra s-lu veadã tutã dunjaea, un lucru tsi eara ascumtu; dizvilescu, discoapir;
(expr:
1: mi dizvilescu di tsi ved i avdu = nj-yini-agunos, agnusescu di-atseali tsi ved i avdu;
2: mi dizvilescu = mi-aspun ashi cum hiu dealihea, nu cum mi veadi lumea;
3: hiu dizvãlit = hiu fãrã arshini)
{ro: dezveli, descoperi}
{fr: (se) dévoiler, (se) decouvrir}
{en: discover, unwrap}
ex: vrearea ntreagã-lj dizvãli; sh-dizvãli (sh-aspusi) inima la mini; vimtul nã dizvãli casa; tu scoluzmã, s-dizvãli
(expr: s-aspusi ashi cum eara dealihea); nã dizvilim
(expr: nã vinj-agnos) di tsi vidzum
§ dizvãlit (diz-vã-lítŭ) adg dizvãlitã (diz-vã-lí-tã), dizvãlits (diz-vã-lítsĭ), dizvãliti/dizvãlite (diz-vã-lí-ti) – tsi-lj s-ari scoasã acupirãmintul cu cari easti nvãlit (acupirit, anvãrtit) un lucru; dizvilit, discupirit
{ro: dezvelit, descoperit}
{fr: dévoilé, decouvert}
{en: discovered, unwrapped}
ex: casa dizvãlitã; ficiorlu doarmi dizvãlit (neacupirit); va-nj versu matsãli, ahãt hiu dizvãlitã
(expr: ahãntu-agnos ãnj yini) di voi; ari unã featã dizvãlitã
(expr: nearu-shinatã)
§ dizvãliri/dizvãlire (diz-vã-lí-ri) sf dizvãliri (diz-vã-lírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-dizvãleashti; dizviliri, discupiriri
{ro: acţiunea de a dezveli, de a descoperi}
{fr: action de (se) dévoiler, de (se) decouvrir}
{en: action of discovering, of unwraping}
§ dizvilescu (diz-vi-lés-cu) (mi) vb IV dizvilii (diz-vi-líĭ), dizvileam (diz-vi-leámŭ), dizvilitã (diz-vi-lí-tã), dizvili-ri/dizvilire (diz-vi-lí-ri) – (unã cu dizvãlescu)
§ dizvilit (diz-vi-lítŭ) adg dizvilitã (diz-vi-lí-tã), dizvilits (diz-vi-lítsĭ), dizvili-ti/dizvilite (diz-vi-lí-ti) – (unã cu dizvãlit)
§ dizviliri/dizvilire (diz-vi-lí-ri) sf dizviliri (diz-vi-lírĭ) – (unã cu dizvãliri)
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã ma multu/ptsãn