|
adastu
RO:adăsta, v -astepta … Dictsiunar Armãn-Romãn Data DB:27236>2014-05-14 22:30:59.756729 »
dãscãlãchi/dãscãlãche
dãscãlãchi/dãscãlãche (dãs-cã-lắ-chi) sf – vedz tu dascal
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: dascaldãscãlami/dãscãlame
dãscãlami/dãscãlame (dãs-cã-lá-mi) sf – vedz tu dascal
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: dascaldascal
dascal (dás-calŭ) sm, sf dascalã (das-cá-lã), dascalj (dás-caljĭ), dascali/dascale (das-cá-li) – omlu tsi lji nveatsã njitsli carti, sã scrii shi sã dghivãseascã; (fig: dascal = omlu tsi-l urnipseashti, tsi-l simvulipseashti, tsi lu nveatsã pri cariva)
{ro: dascăl, învăţător, profesor}
{fr: instituteur, professeur, maître d’école}
{en: teacher, professor}
ex: coarni am shi bou nu hiu, am sumar, nu hiu gumar, imnu shi scriu, shi dascal nu-nj hiu (angucitoari: zmelciul); nãs lj-eara dascal; vinjirã trei dascali; sh-adusi aminti di zboarili a dascalui; mash cu izinea a dascalãljei la cari shed atseali feati
§ dascu (dás-cu) sm pl(?) – (unã cu dascal)
§ dãscãlic (dãs-cã-lícŭ) sm, sf dãscãlitsã (dãs-cã-lí-tsã), dãscãlits (dãs-cã-lítsĭ), dãscãlitsi/dãscãlitse (dãs-cã-lí-tsi) – dascal tinir; dascal njic di boi
{ro: dascăl (învăţător), tănăr sau mic}
{fr: instituteur jeune ou petit}
{en: young or short teacher}
§ dãscãlami/dãscãlame (dãs-cã-lá-mi) sf fãrã pl – multimi di dascalj sh-dascali; ntreaga isnafi a dascaljlor
{ro: mulţime de dascali, de învăţători}
{fr: grand nombre s’instituteurs}
{en: large number of teachers}
ex: s-adunã dãscãlamea (tuts dascaljlji) di tuti horli
§ dãscãlichi/dãs-cãliche (dãs-cã-lí-chi) sf dãscãlichi (dãs-cã-líchĭ) – tehnea (lucrul) di dascal
dãscãlescu1
dãscãlescu1 (dãs-cã-lés-cu) (mi) vb IV – vedz tu dascal
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: dascaldãscãlescu2
dãscãlescu2 (dãs-cã-lés-cu) adg – vedz tu dascal
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: dascaldãscãlic
dãscãlic (dãs-cã-lícŭ) sm, sf – vedz tu dascal
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: dascaldãscãlichi/dãscãliche
dãscãlichi/dãscãliche (dãs-cã-lí-chi) sf – vedz tu dascal
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: dascaldãscãlii/dãscãlie
dãscãlii/dãscãlie (dãs-cã-lí-i) sf – vedz tu dascal
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: dascaldãscãlipsescu
dãscãlipsescu (dãs-cã-lip-sés-cu) (mi) vb IV – vedz tu dascal
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: dascaldãscãlipsiri/dãscãlipsire
dãscãlipsiri/dãscãlipsire (dãs-cã-lip-sí-ri) sf – vedz tu dascal
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: dascaladãstari/adãstare
adãstari/adãstare (a-dãs-tá-ri) sf – vedz tu adastu
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: adastuadãstat
adãstat (a-dãs-tátŭ) adg – vedz tu adastu
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: adastuadastu
adastu (mi) (a-dás-tu) vb I adãstai (a-dãs-táĭ), adãstam (a-dãs-támŭ), adãstatã (a-dãs-tá-tã), adãstari/adãstare (a-dãs-tá-ri) – stau iuva tra s-hiu aclo cãndu va si s-facã tsiva (s-ved pri cariva, etc.); lu-alas pri cariva s-amãnã un chiro cu fãtsearea-a unui lucru; ashteptu, shteptu, apãndãxescu, apãndixescu, pãndixescu
{ro: aştepta, adăsta}
{fr: attendre}
{en: wait}
ex: lu-adãstai (lu-ashtiptai) doauã sãhãts; nu pot s-adastu (s-ashteptu) cama multu; nu shtiai tsi ti adãsta (ashtipta); dorlu easti c-adãstãm; adastã putsãn (ashteaptã putsãn, aravdã niheamã); adãstã (ashtiptã, arãvdã) noauã anj; tutã dzua ti-adãstai
§ adãstat (a-dãs-tátŭ) adg adãstatã (a-dãs-tá-tã), adãstats (a-dãs-tátsĭ), adãstati/adãstate (a-dãs-tá-ti) – tsi easti ashtiptat di cariva; ashtiptat, shtiptat, apãn-dãxit, apãndixit, pãndixit
{ro: aşteptat, adăstat}
{fr: attendu}
{en: waited}
§ adãstari/adãstare (a-dãs-tá-ri) sf adãstãri (a-dãs-tắrĭ) – atsea tsi fatsi un cãndu ashteaptã; ashtiptari, shtiptari, apãndãxiri, apãndixiri, pãndixiri
{ro: acţiunea de a aştepta; aşteptare, adăstare}
{fr: action d’attendre}
{en: action of waiting}
agalea
agalea (a-gá-lea) adv – fãrã-agunjii, fãrã avrapã; putsãn cãti putsãn; galea, preagalea, peagalea, pagalea, anarga, anargalui, peanarga, preanarga, omnja, cãteanjor, cãtilin
{ro: agale}
{fr: lente-ment, nonchalamment}
{en: slowly, nonchalant}
ex: agalea-agalea (fãrã-avrapã, putsãn cãti putsãn) agiumsirã; agalea, agalea (peanar-ga-anarga), o lai, frate
§ galea (gá-lea) adv – (unã cu agalea)
ex: galea, galea, o, lai sor
§ agali/agale (a-gá-li) adv – (unã cu agalea)
§ agalits (a-ga-lítsŭ) adv – (unã cu agalea)
ex: agalits (peanarga) yin
§ agalitsa (a-ga-lí-tsa) adv – (unã cu agalea)
§ preagalea (prea-gá-lea) adv – (unã cu agalea)
§ peagalea (pea-gá-lea) adv – (unã cu agalea)
§ pagalea (pa-gá-lea) adv – (unã cu agalea)
§ agalnic (a-gál-nic) adg agalnicã (a-gál-ni-cã), agalnits (a-gál-nitsĭ), agalnitsi/agalnitse (a-gál-ni-tsi) – tsi fatsi lucrili peanarga; yeavashcu
{ro: molatic}
{fr: lent, nonchalant}
{en: slow, nonchalant}
§ agãlescu (a-gã-lés-cu) vb IV agãlii (a-gã-líĭ), agãleam (a-gã-leámŭ), agãlitã (a-gã-lí-tã), agãliri/agãlire (a-gã-lí-ri) –
1: fac lucrili (s-neagã, s-creascã, si s-minã, etc.) cama peagalea; agãlisescu, agãljisescu;
2: ashteptu, adastu
{ro: încetini, aştepta}
{fr: rallentir; attendre}
{en: slow down; wait}
ex: pri cali cãrvãnjli agãlescu (s-minã cama peagalea); agãlits (imnats ma peanarga), s-tritsem traplu; agãlits (ashtiptats) s-u ntribãm
§ agãlit (a-gã-lítŭ) adg agãlitã (a-gã-lí-tã), agãlits (a-gã-lítsĭ), agãliti/agãlite (a-gã-lí-ti) – tsi s-fatsi (i s-ari faptã) ma peanarga; agãlisit, agãljisit, ashtiptat, etc.
ahaincã
ahaincã (a-há-in-cã) sf pl(?) – tritsearea-a chirolui cu oaspits, measã, mãcari sh-beari, cãntic sh-gioc, etc.; ziafeti, zefcã, zefchi, cimbuzi, gimbusi, giumbusi, giumbiushi, diaschedasi, festã, harei
{ro: petrecere, divertisment}
{fr: divertissement}
{en: amusement}
ex: s-gioacã sh-mãnjli n plascu shi ahainca (chefea) tsi sh-au
ahar
ahar (a-hárŭ) adg aharã (a-há-rã), ahari (a-hárĭ), ahari/ahare (a-há-ri) – tsi easti aproapi sufliteashti (cu vreari) di cariva; ahãr, vrut, durut, dash, dashur, scumpu, sãrmai, yem, curbani, geanã, lele
{ro: drag}
{fr: cher, chéri, bien-aimé}
{en: dear, beloved}
ex: ursea cu sãnãtati, aharã (vrutã) Ghiulã; nu shtii, aharã (vrutã) vitsinã?; aidi aharã (dasha-a mea), tsi amãnash?; tsi spunj, aharã (scumpã)?; aharã (vrutã) cuscrã, ti tsãnj mari!
§ ahãr (a-hắrŭ) adg ahãrã (a-hắ-rã), ahãri (a-hắrĭ), ahãri/ahãre (a-hắ-ri) – (unã cu ahar)
aleapid2
aleapid2 (a-leá-pidŭ) (mi) vb I alipidai (a-li-pi-dáĭ), alipidam (a-li-pi-dámŭ), alipidatã (a-li-pi-dá-tã), alipidari/alipidare (a-li-pi-dá-ri) – mi hiumusescu cãtrã (pristi) tsiva i cariva; leapid, hiumusescu, himusescu, anãpãdescu, citãsescu, arãvuescu, sãlãghescu, nãburu-escu
{ro: năpusti, repezi}
{fr: précipiter, jeter sur, lancer}
{en: rush over, jump over, throw himself over}
ex: shi s-alipidã (shi s-hiumusi) apoea cãvalã; na-l cãnili s-aleapidã (s-hiumuseashti); cãnjlji s-alipidarã dinãcali; s-alipidã pi furi; s-alipidarã (s-arcarã, s-hiumusirã) tu foc
§ alipidat2 (a-li-pi-dátŭ) adg alipidatã (a-li-pi-dá-tã), alipidats (a-li-pi-dátsĭ), alipidati/alipidate (a-li-pi-dá-ti) –
1: lipidat, hiumusit, himusit, anãpãdit, citãsit, arãvuit, sãlãghit, nãburuit;
2: cari aspuni cã ari curailu (nu-ari fricã) s-lu facã un lucru; cãidisit, cãindisit, cutidzat, dãldãsit, dãldisit, dãvrãnsit, cari easti gioni shi nu-ari fricã
{ro: năpustit, repezit; îndrăzneţ}
{fr: précipité, jeté sur, lancé; audacieux}
{en: rushed over, jumped over, thrown himself over; bold, daring}
ex: Burã, alipidat (gioni, sãlãghit) ca zmeulu
§ alipidari2/alipidare (a-li-pi-dá-ri) sf alipidãri (a-li-pi-dắrĭ) – atsea tsi-u fatsi un cãndu s-hiumuseashti cãtrã cariva i tsiva; lipidari, hiumusiri, himusiri, anãpãdiri, citãsiri, arãvuiri, sãlãghiri, nãburuiri
{ro: acţiunea de a se năpusti; năpustire, repezire}
{fr: action de se précipiter, de se jeter sur, de se lancer}
{en: action of rushing over, of jumping over}
§ leapid2 (leá-pidŭ) (mi) vb I lipidai (li-pi-dáĭ), lipidam (li-pi-dámŭ), lipidatã (li-pi-dá-tã), lipidari/lipidare (li-pi-dá-ri) – (unã cu aleapid2)
ex: ancãlicã calu sh-lipidã dzeana
§ lipidat2 (li-pi-dátŭ) adg lipidatã (li-pi-dá-tã), lipidats (li-pi-dátsĭ), lipidati/lipidate (li-pi-dá-ti) – (unã cu alipidat2)
§ lipidari2/lipidare (li-pi-dá-ri) sf lipidãri (li-pi-dắrĭ) – (unã cu alipidari2)
altu
altu (ál-tu) adg, pr altã (ál-tã), altsã (ál-tsã), alti/alte (ál-ti) – zbor tsi tsãni loclu a unei hiintsã (lucru) cari nu easti idyiul cu hiintsa (lucrul) trã cari easti zborlu (cari easti atsel di-aradã, cari easti dinintea-a noastrã, etc.); valtu, nu aestu;
(expr: altu bishi sh-altu nchirdãsi; altu fatsi sh-altu tradzi; altu harea sh-altu numa; altsã mãcã meari sh-a-altor l-amurtã dintsãlj = s-dzãtsi cãndu un easti atsel tsi stipseashti shi stepsul s-arucã pi altu)
{ro: altu}
{fr: autre}
{en: other}
ex: ni unã, ni altã; altsã yin, altsã fug; altã tsi ma caftsã
§ valtu2 (vál-tu) sn valturi (vál-turĭ) – (unã cu altu)
ex: cari valtu (altu) va u fãtsea?
amintu1
amintu1 (a-mín-tu) vb I amintai (a-min-táĭ), amintam (a-min-támŭ), amintatã (a-min-tá-tã), amintari/amintare (a-min-tá-ri) – nchirdãsescu tsiva (pãradz i altu lucru) cãndu fac unã stihimã (cãndu mi-alumtu, cãndu mi-antrec cu cariva, cãndu escu plãtit ti un lucru tsi-l fac, etc.); anchirdãsescu, ãnchirdãsescu, nchirdãsescu, chirdãsescu, cãzãnsescu, chindisescu, fac, aflu, scot
{ro: câştiga}
{fr: gagner}
{en: win, earn}
ex: lã si pãru cã amintarã unã vãsilii; fã Doamne, s-amintu; adz s-amintã, mãni s-amintã, tritsea dzãlili unã cãti unã; macã-i di la preftu, ghini featsish, cã nãsh li-amintã fãrã asudoari; cara s-hiu cu voi niscãntsã mesh va s-amintu (nchirdãsescu, nvets) multi; cu tsi gioni mi-amintai (nj-aflai, cãdzui tu vreari)!
§ amintat1 (a-min-tátŭ) adg amintatã (a-min-tá-tã), amintats (a-min-tátsĭ), amintati/amintate (a-min-tá-ti) – (lucru) tsi easti nchirdãsit; harea tsi u ari un tsi-ari amintatã tsiva; anchirdãsit, ãnchirdãsit, nchirdãsit, chirdãsit, cãzãnsit, chindisit, loat, scos
{ro: câştigat}
{fr: gagné}
{en: won}
ex: nãsh mãratslji lu-ashtipta s-yinã amintat (cu amintatic); paradzlji amintats di tatã-su cu asudori
§ amintari1/amintare (a-min-tá-ri) sf amintãri (a-min-tắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu si nchirdãseashti tsiva; anchirdãsiri, ãnchirdãsiri, nchirdãsiri, chirdãsiri, cãzãnsiri, chindisiri, loari, scuteari
{ro: acţiunea de a câştiga; câştigare}
{fr: action de gagner}
{en: action of winning, earning}
§ amintatic (a-min-tá-ticŭ) sm fãrã pl – atsea (pãradz, lucri, tinjii, etc.) tsi nchirdãseashti cariva; ncherdu, cheari
{ro: câştig, beneficiu}
{fr: gain, bénéfice}
{en: gain}
ex: mari amintatic easti; tora nu-ai vãrnu amintatic (tsiva tsi s-pots si nchirdãseshti); nu lj-eara di amintatic, cãt lj-eara di altã; veara aestã avum mari amintatic; am amintatic (ved hãiri, am intires) di la oaminjlj-aeshti; nvetslu-a limbãljei armãneascã easti mari amintatic trã armãnj
anagnosti
anagnosti (a-nag-nóstĭ) sm anagnosteanj (a-nag-nós-teanjĭ) – omlu dit altãsida-a bisearicãljei cari-lj toarnã zborlu-a preftului cãndu aestu dyivãseashti lituryia; psaltu, psaut, saltu
{ro: dascăl de biserică}
{fr: chantre, lécteur a l’église}
{en: psalm reader (church), cantor}
§ anagnostu (a-nag-nós-tu) sm anagnoshtsã(?) (a-nag-nósh-tsã) – ficiuric tsi lu-agiutã preftul tu bisearicã cãndu lituryiseashti
adastu
RO:
EN:to wait impatiently
FR:
Dictsiunar Armãn-Romãn-Englez-Francez - Mariana Bara 2015
(a)nkirdãsescu
RO:a câştiga, a prospera, a beneficia
EN:to thrive; to prosper; to flourish
FR:gagner; prospérer; fleurir
Dictsiunar Armãn-Romãn-Englez-Francez - Mariana Bara 2015
bãirushŭ
RO:linie, liniuţă
EN:line; dash
FR:ligne; trait
Dictsiunar Armãn-Romãn-Englez-Francez - Mariana Bara 2015
cicãrdãsescu
RO:a încurca, a da peste cap
EN:to lose one's head
FR:perdre la tête
Dictsiunar Armãn-Romãn-Englez-Francez - Mariana Bara 2015
dascalŭ, dhascalŭ
RO:dascăl, profesor
EN:teacher
FR:instituteur, maître d’école
Dictsiunar Armãn-Romãn-Englez-Francez - Mariana Bara 2015