DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

chihlibari/chihlibare

chihlibari/chihlibare (chih-li-bá-ri) sf chihlibãri (chih-li-bắrĭ) – arucinã veaclji di njilj di anj, armasã shi nvãrtushatã di chiro, mushatã tu videari, di-unã hromã tsi da di-aradã ca pri galbin, dit cari s-fac lucri ca giuvairi (cumbuloyi, etc.)
{ro: chihlimbar}
{fr: ambre jaune}
{en: amber}
ex: aushlu avea cumbuloyi di chihlibari; lj-featsi pishcheshi nã tsigaretã di chihlibari; vidzu dirvishlu un tsigãret di chihlibari

§ chihribari/chihribare (chi-hri-bá-ri) sf chihribãri (chi-hri-bắrĭ) – (unã cu chihlibari)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

cumbuloyi/cumbuloye

cumbuloyi/cumbuloye (cum-bu-ló-yi) sf cumbuloyi (cum-bu-lóyĭ) – bair di mãrdzeali (di os, lemnu, chihlibari, etc.) cu cari cãlugrilj sh-crishtinjlji mbistimenj numirã rigeili (ncljinãciunjli) tsi li fac cu-arada; bair di mãrdzeali tsi oaminjlji (aushanjlji) li trec prit deadziti, unã cãti unã, tra s-lã treacã oara; ori;
(expr: mi priimnu cu cumbuloyea tu mãnã = nj-fac nã banã di om avut; cu mãnjli dinãpoi mi priimnu)
{ro: mătanie}
{fr: chapelet, rosaire}
{en: string of beads, rosary}
ex: anvãrti cumbuloyea pi deadziti; aproapea tuts aushlji la noi poartã cumbuloyi; cu oasili molj ca pãntica, cu coarnili ca cumbuloyea, zmuticat ca lailu ali lai!

§ cumbuloi/cumbuloe (cum-bu-ló-i) sf cumbuloi (cum-bu-lóĭ) – (unã cu cumbuloyi)
ex: paplu doarmi ningã vatrã, cumbuloea-a (orli-a) lui tu mãnj; cu cumbuloea tu mãnã s-priimnã

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

lule

lule (lu-lé) sm luledz (lu-lédzĭ) – hãlati (ca ciubuchea) cu cari s-bea (s-tradzi, s-fumeadzã) tutumea, tsi ari dauã pãrtsã: unã parti easti ca unã soi di lingurã (iu s-bagã tutumea s-ardã) sh-alantã parti unã coadã (ma shcurtã di-atsea di ciubuchi), goalã nãuntru, pri iu s-soarbi fumlu dit tutumea tsi ardi; lulei, ciubuchi, cibucã
{ro: lulea, pipă}
{fr: pipe}
{en: pipe}
ex: dit lule cum fumlu-l sorghi

§ lulei/lulee (lu-lé-i) sf lulei (lu-léĭ) – (unã cu lule)
ex: luleea di la ciubuca-atsea cu imamea (?) di chihlibari

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

ori2

ori2 (órĭ) sf pl – bair di mãrdzeali (di os, lemnu, chihlibari, etc.) cu cari cãlugrilj sh-crishtinjlji mbistimenj numirã rigeili (ncljinãciunj-li) tsi li fac cu-arada; bair di mãrdzeali tsi oaminjlji (aushanjlji) li trec prit deadziti, unã cãti unã, tra s-lã treacã oara; cumbuloyi, cumbuloi
{ro: mătănii}
{fr: chapelet, rosaire}
{en: string of beads, rosary}
ex: nj-adusi doarã ori (cumbuloyi) di chihlibari; imna cu orli (cumbuloyili) di chihlibari tru mãnã

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

tsigarã

tsigarã (tsi-gá-rã) sf tsigãri (tsi-gắrĭ) – sul njic di carti multu suptsãri tu cari s-ari bãgatã nuntru tutumi tãljatã tu cumãts njits, tsi s-aprindi la un capit sh-cu capitlu-a alantu, hiptu n gurã, s-tradzi fum tu cheptu;
(expr: beau (trag) unã tsigarã = bag unã tsigarã n gurã, u-aprindu la un capit shi trag tu cheptu fumlu tsi treatsi prit tsigarã)
{ro: ţigară}
{fr: cigarette}
{en: cigarette}
ex: tsigarã di tutumi; s-adarã nã tsigarã; si-nj dai unã tsigarã

§ tsigari/tsigare (tsi-gá-ri) sf tsigãri (tsi-gắrĭ) – (unã cu tsigarã)
ex: sã-nj dai nã tsigarã; fã-nj unã tsigari; nu bãgai oarã cã tatã-su bea tsigari; el bea nã tsigari peascumta; lj-dau tutumi ca s-adarã nã tsigari; altu sh-ardi barba sh-altu sh-aprindi tsigarea; tsi-lj yini s-adarã nã tsigarã; cum tsãnea tu mãnã tsigarea neasteasã, taha scoasi s-aprindã tsigarea sh-apreasi peana; sh-aprindi tsigara shi s-tindi ningã vatrã

§ tsigareti/tsigarete (tsi-ga-ré-ti) sf tsigarets (tsi-ga-rétsĭ) – cutii tu cari s-tsãn tsigãrli tu gepi; tsigaret
{ro: ţigaret}
{fr: porte-cigarette}
{en: cigarette-case}
ex: sh-featsi nã tsigareti di-asimi sh-di chihlibari

§ tsigaret (tsi-ga-rétŭ) sn tsigareti/tsigarete (tsi-ga-re-ti) – (unã cu tsigareti)
ex: tsigaret di chihlibari

§ tsigãret (tsi-gã-rétŭ) sn tsigãreti/tsigãrete (tsi-gã-re-ti) – (unã cu tsigareti)
ex: vidzu dirvishlu un tsigãret di chihlibari tsi pãrea cã-lj fatsi cu ocljul; dzãsi sã-nj dai shi tsigãretlu, cã-lj yini dor di nãs; ãlj pitricui sh-mini punga-a lui cu flurii, tsigãretlu, oara, cijmili

§ tsigarohartã (tsi-ga-ró-har-tã) sf tsigaroharti/tsigaroharte (tsi-ga-ró-har-ti) – carti suptsãri, faptã maxus trã fãtsearea-a tsigãrlor
{ro: foiţă de ţigară}
{fr: papier à cigarette}
{en: cigarette paper}
ex: dã-nj nã tsigarohartã

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn