DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

buhare

buhare (bu-ha-ré) sm buharadz (bu-ha-rádzĭ) – guva prit cari easi fumlu din casã; parti dit sulina di pri citii prit cari easi fumlu din casã; buhar, ugeachi, cosh, fungar, bãge
{ro: coşul (de la casă), horn}
{fr: cheminée}
{en: chimney}
ex: esh prit buhare

§ buhar (bu-hárŭ) sm buhari (bu-hárĭ) – (unã cu buhare)

§ bãge (bã-gé) sm bãgeadz (bã-gĭádzĭ) – (unã cu buhare)
ex: bãgelu s-apreasi; cucuveaua sh-adrã shi cuibu tu bãge

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

cosh2

cosh2 (cóshĭŭ) sn coshuri (có-shĭurĭ) – guva prit cari easi fumlu din casã; parti dit sulina di pri citii prit cari easi fumlu din casã; ugeachi, buhare, bãge, fungar
{ro: ogeac, coş, horn}
{fr: cheminée, foyer, famille, âtre}
{en: chimney}
ex: fumlu easi prit cosh

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

ugeac

ugeac (u-gĭácŭ) sn ugeacuri (u-gĭá-curĭ) shi ugeatsi/ugeatse (u-gĭá-tsi) –
1: guva prit cari easi fumlu din casã; parti dit sulina prit cari easi fumlu din casã shi s-aflã pri citii; ujac, bãge, buhare, fungar, cosh;
2: loc tsi easti faptu maxus (ãn casã i nafoatã) tra s-ardã foclu; vatrã, veatrã, fucurinã; (fig:
1: ugeac = (i) casã, fumealji, scarã; (ii) lãgamã, soi bunã, di scarã analtã a lumiljei; expr:
2: nveasta u deadirã di ugeac = nveasta nauã (dupã cum easti adetea cãndu intrã tri prota oarã tu casa-a grambolui) u bãgarã s-pusputeascã vatra, ca semnu cã va s-ascultã di tuti vrerli a bãrbat-sui;
3: ugeaclu-i strãmbu, ma fumlu s-dutsi ndreptu! = nu va s-lu giudits omlu dupã videari mash, ma dupã fapti; cã s-poati s-lu facã un lucru cum lipceashti, shi s-nu-aspunã cã easti acshu)
{ro: ogeac, coş, horn; vatră}
{fr: cheminée, foyer, famille; âtre}
{en: chimney, fireplace}
ex: un aush cu nãrli lãi (angucitoari: ugeaclu); un aush discãcãrat, pristi foc shadi bãgat (angucitoari: ugeaclu); ugeaclu dit oda-atsea nauã ncunjadzã; nu tuti ugeacurli tsi afumã au nicuchiratã; s-lj-afumã ugeaclu (buharelu di la vatrã); s-apreasi ugeaclu; Bebeana u deadirã di ugeac
(expr: u bãgarã s-pusputeascã ugeaclu); ugeac veclju (fig: casã, fumealji veaclji); cu moartea-a lui si stimsi un ugeac veclju (fig: soi, fumealji di-anami, veaclji); s-creshti, s-lji dishcljidz ugeaclu (fig: casa, fumealja) a tatã-tui; lji si stimsi ugeaclu (fig: chiru casa, fumealja); ãlj s-astindzi casa, cã nu-alasã hilj si-lj poartã numa shi s-lj-afumã ugeaclu!

§ ujac (u-jĭácŭ) sn ujacuri (u-jĭá-curĭ) – (unã cu ugeac)
ex: s-alinã tru ujac

§ ugeachi/ugeache (u-gĭá-chi) sf ugechi (u-géchĭ) shi ugeatsi/ugeatse (u-gĭá-tsi) – (unã cu ugeac)
ex: easti di ugeachi
(expr: di soi analtã, di fumealji bunã, di lãgamã); featã di ugeachi veaclji
(expr: fumealji, soi veaclji, tinjisitã); nveastã di ugeachi
(expr: di soi bunã) shi cãni di la oi

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã