|
|
bizilicã
bizilicã (bi-zi-gí-cã) sf – vedz tu biligicã
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: biligicãarãvoanã
arãvoanã (a-rã-vŭá-nã) sf arãvoani/arãvoane (a-rã-vŭá-ni) –
1: partea di pãradz tsi-lj dai a unui cãndu-lj tãxeshti cã va s-acumpri un lucru di la el (icã va s-fats unã alishvirishi) ma amãnat;
2: semnul (lucrul, nelu, fluriili, etc.) tsi s-da a unei featã di partea-a unui ficior, ca unã soi di arvunã (zbor), cã va si nsoarã cu ea; tsirimonja tsi s-fatsi cãndu doi tiniri (featã shi ficior) sh-da zborlu si s-lja (s-isusescu, multi ori dinintea-a unui preftu, la bisearicã); aruvoanã, arvunã, arvonã, arãvoni, cãpari, cãparã, semnu, nishani, pei; isozmatã, isozmã, ishazmati
{ro: arvună; logodnă}
{fr: arrhes; tout ce qu’on donne comme gage pour les fiançailles (anneau, etc.); fiançailles}
{en: deposit; the object given as a pledge for a future marriage (ring, etc.); engagement}
ex: cu arãvoanã di un migit; cu fluriili di arãvoanã; arucã aruvoana-a ljei nuntru; arãvoanã datã di ficiorlu di-amirã; cuvenda-a mea i scumpã arãvoanã
§ aruvoanã (a-ru-vŭá-nã) sf aruvoani/aru-voane (a-ru-vŭá-ni) – (unã cu arãvoanã)
§ arvonã (ar-vó-nã) sf arvoni/arvone (ar-vó-ni) – (unã cu arãvoanã)
ex: lj-deadi arvonã unã sãhati di-amalamã, unã bizilicã di-amalamã shi minghiushi di flurii
§ arvunã (ar-vú-nã) sf arvuni/arvune (ar-vú-ni) – (unã cu arãvoanã)
ex: di la gioni lo arvunã (semnul di isusiri)
§ arãvoni/arãvone (a-rã-vó-ni) sf arãvonj(?) (a-rã-vónjĭ) – (unã cu arãvoanã)
ex: ma, na-ts nelu di arãvoni (isozmatã)
§ arãvunjisescu (a-rã-vu-nji-sés-cu) (mi) vb IV arãvunjisii (a-rã-vu-nji-síĭ), arãvunjiseam (a-rã-vu-nji-seámŭ), arãvunjisitã (a-rã-vu-nji-sí-tã), arãvunjisiri/arãvunjisire (a-rã-vu-nji-sí-ri) –
1: dau cãparã; dau arãvoanã; cãpãrusescu;
2: fac isozmata; (mi) isusescu
{ro: arvuni; logodi}
{fr: donner des arrhes, arrher; (se) fiancer}
{en: deposit; get engaged (to marry someone)}
ex: lu-arãvunjisi (lu isusi) cu-unã featã din hoarã
§ arãvunjisit (a-rã-vu-nji-sítŭ) adg arãvunjisitã (a-rã-vu-nji-sí-tã), arãvunjisits (a-rã-vu-nji-sítsĭ), arãvunjisiti/arãvunjisite (a-rã-vu-nji-sí-ti) – tsi-lj s-ari datã arãvoanã; cãpãrusit, isusit
biligicã
biligicã (bi-li-gí-cã) sf biligits (bi-li-gítsĭ) – stulii tsi sh-u-adutsi cu-un tserclju (nel mari), di-aradã di-asimi i malamã, tsi s-poartã di muljeri tu brats ningã mãnã; bilingicã, biliungicã, biligic, biligechi, bilgechi, bizilicã, biliczii
{ro: brăţară}
{fr: bracelet}
{en: bracelet}
ex: lj-featsi doarã nã biligicã di-asimi; purta la mãnã unã biligicã di malãmã
§ bilingicã (bi-lin-gí-cã) sf bilingits (bi-lin-gítsĭ) – (unã cu biligicã)
§ bilingiucã (bi-lin-gĭú-cã) sf biliungits (bi-lin-gĭútsĭ) – (unã cu biligicã)
§ biligic (bi-li-gícŭ) sn biligicuri (bi-li-gí-curĭ) – (unã cu biligicã)
ex: zãnatea easti biligic di-amalãmã
§ biligechi/biligeche (bi-li-gé-chi) sf biligechi (bi-li-géchĭ) – (unã cu biligicã)
§ bilgechi/bilgeche (bil-gé-chi) sf bilgechi (bil-géchĭ) – (unã cu biligicã)
§ bizilicã (bi-zi-lí-cã) sf bizilits (bi-zi-lítsĭ) – (unã cu biligicã)
ex: bizilicã di malãmã lucratã sirmatiro; mi miscu cu unã bizilicã di asimi afumatã tu flurii
§ biliczii/biliczie (bi-lic-zí-i) sf biliczii (bi-lic-zíĭ) – (unã cu biligicã)
sirmã2
sirmã2 (sír-mã) sf sirmati/sirmate (sír-ma-ti) shi sirmuri (sír-nurĭ) shi sirnji (sír-nji) – hir di metal (di cilechi, bãcãri, asimi, malamã, etc.); hir di metal prit cari treatsi zborlu pitricut cu tilefunlu di la un loc la altu; hir di metal prit cari s-pitreatsi tilegraflu; teli
{ro: sârmă}
{fr: fil métallique; fil télégraphique}
{en: wire}
ex: sirmã di-asimi; pitricu hãbari pri sirmã (hirlu di tilegraf, teli)
§ sãrmã2 (sắr-mã) sf sãrmi/sãrme (sắr-mi) – (unã cu sirmã2)
ex: purtã multu chiro chiurcu cusut cu sãrmã (hir di-amalãmã); sãrma (hirlu di-amalãmã) easti scumpu
§ sirmatiro (sir-ma-ti-ró) sm sirmatiradz (sir-ma-ti-rádzĭ) – lucrãtura (chindisirea) tsi s-fatsi (ti mushiteatsã) cu hiri multu suptsãri di-amalamã (di-asimi, etc.) alichiti pri lucri di metal (giuvairi, apali, etc.); sermai
{ro: filigran}
{fr: filigrane, de fil de fer}
{en: filigree}
ex: bizilicã di malamã lucratã cu sirmatiro; timsi pala lucratã cu sirmatiro
§ sermai/ser-mae (ser-má-i) sf sermãi (ser-mắĭ) – (unã cu sirmatiro)