1: harea tsi u-ari atsel tsi easti anapud (sh-cari fatsi lucrili anapuda); anapudilji, anapudzãlji, anãpudzãlji;
2: tihi anapudã; tihi oarbã; tihi lai; anapudilji, nitihi
{ro: îndărătnicie; ghinion}
{fr: esprit de travers; caprice; guignon, adversité}
{en: stubborness, awkward temper; misfortune, bad luck}
ex: las s-chearã anãpudilja

§ anapudilji/anapudilje (a-na-pu-dhí-lji) sf anapudilj (a-na-pu-dhílj) – (unã cu anãpudilji)
ex: vidzush ahãntã anapudilji (tihi oarbã)

§ anapudzãlji/anapudzãlje (a-na-pu-dzã-lji) sf anapudzãlj (a-na-pu-dzãlj) – (unã cu anãpudilji)

§ anãpudzã-lji/anãpudzãlje (a-nã-pu-dzã-lji) sf anãpudzãlj (a-nã-pu-dzãlj) – (unã cu anãpudilji)

§ anãpudzãscu (a-nã-pu-dzắs-cu) vb IV anãpudzãi (a-nã-pu-dzắĭ), anãpudzam (a-nã-pu-dzámŭ), anãpu-dzãtã (a-nã-pu-dzắ-tã), anãpudzãri/anãpudzãre (a-nã-pu-dzắ-ri) – nu voi s-ascultu di vãr sh-fac mash tsi voi mini, dupã caplu-a meu; mi fac multu anapud; fac lucri strãmbi (anapuda)
{ro: îndărătnici, deveni neascultător}
{fr: devenir retif et turbulent}
{en: become disobedient, stubborn and turbulent}
ex: ficiorlji anãpu-dzãrã (s-featsirã anapudz) ca vãrnãoarã; zboarãli-a lui mi-anãpu-dzãrã (mi featsirã arãu) multu

§ anãpudzãt (a-nã-pu-dzắtŭ) adg anãpudzãtã (a-nã-pu-dzắ-tã), anãpudzãts (a-nã-pu-dzắtsĭ), anãpudzãti/anãpudzãte (a-nã-pu-dzắ-ti) – lucru tsi easti faptu anapuda; tsi s-poartã ca un om anapud; tsi fatsi lucrili ashi cum va el, fãrã s-ascultã di vãr
{ro: îndărătnic, neascultător, încăpăţânat}
{fr: bizarre, turbulent, retif}
{en: turbulent, obstinate, reckless}

§ anãpudzãri/anãpudzãre (a-nã-pu-dzắ-ri) sf anãpudzãri (a-nã-pu-dzắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva anãpudzashti
{ro: acţiunea de a se îndărătnici, de a deveni neascultător; îndărătnicire; destrăbălare, neruşinare}
{fr: action de devenir retif et turbulent; turbulence, contrariété, dévergondage}
{en: action of becoming disobedient, stubborn and turbulent; shamelessness}

{ro: ascultător, docil, supus}
{fr: obéissant, docile, soumis}
{en: listener, obedient, submissive}

§ neascultat (neas-cul-tátŭ) adg neascultatã (neas-cul-tá-tã), neascultats (neas-cul-tátsĭ), neascultati/neascultate (neas-cul-tá-ti) – tsi nu easti ascultat; (boatsi, cãntic, vrondu, etc.) tsi nu easti avdzãt di cariva; (atsel) tsi nu-lj si fatsi vrearea (dimãndãciunea, etc.); (lucrul) tsi nu easti faptu dupã cum fu dimãndat; neavdzãt, nifaptu
{ro: neascultat}
{fr: qui n’est pas écouté (obéi)}
{en: who is not listened (obeyed)}
ex: easti om neascultat (tsi nu easti ascultat, tsi nu-lj da vãrnu di mãnear, tsi nu da vãr simasii la-atseali tsi dzãtsi

§ neas-cultari/neascultare (neas-cul-tá-ri) sf neascultãri (neas-cul-tắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva nu ascultã; neavdzãri, nifãtseari
{ro: acţiunea de a nu asculta, de a nu se supune}
{fr: action de ne pas écouter; de ne pas obéir}
{en: action of not listening; action of not obeying}

§ neascultãtor (neas-cul-tã-tórŭ) adg neascultãtoari/neascultãtoare (neas-cul-tã-tŭá-ri), neascultãtori (neas-cul-tã-tórĭ), neascultãtoari/neascultãtoare (neas-cul-tã-tŭá-ri) – atsel tsi nu-ascultã tsi-lj si dzãtsi; atsel tsi nu fatsi tsi-lj si caftã (tsi-lj si dimãndã, etc.)
{ro: neascultător, nedocil, nesupus}
{fr: qui n’est pas obéissant, n’est pas docile, n’est pas soumis}
{en: who is not a listener; who is not obedient, is not submissive}

§ parascultu (pá-ras-cúl-tu) vb I parascultai (pá-ras-cul-táĭ), parascultam (pá-ras-cul-támŭ), parascultatã (pá-ras-cul-tá-tã), parascultari/parascultare (pá-ras-cul-tá-ri) – ascultu multu; ascultu sh-fac ma multu di tsi-nj dzãtsi cariva s-fac
{ro: asculta prea mult, se supune prea mult}
{fr: écouter trop; se soumettre entièrement, obéir trop}
{en: listen too much; obey too much}

§ parascultat (pá-ras-cul-tátŭ) adg parascultatã (pá-ras-cul-tá-tã), parascultats (pá-ras-cul-tátsĭ), parascultati/parascultate (pá-ras-cul-tá-ti) – cari easti multu-ascultat (ma multu dicãt lipseashti)
{ro: care este ascultat prea mult, care este supus prea mult}
{fr: qui est trop écouté; trop obéi}
{en: who is listened too much; who is obeyed too much}

§ parascultari/parascultare (pá-ras-cul-tá-ri) sf parascultãri (pá-ras-cul-tắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva parascultã
{ro: acţiunea de a asculta prea mult, de a (se) supune prea mult}
{fr: action d’écouter trop; de se soumettre entièrement, d’obéir trop}
{en: action of listening too much; of obeying too much}

§ parascultãtor (pa-ras-cul-tã-tórŭ) adg parascultãtoari/parascultãtoare (pa-ras-cul-tã-tŭá-ri), parascultãtori (pa-ras-cul-tã-tórĭ), parascultãtoari/ascultãtoare (pa-ras-cul-tã-tŭá-ri) – atsel tsi-ascultã multu tsi-lj si dzãtsi; atsel tsi fatsi tut (ma multu di) tsi-lj si caftã s-facã (tsi-lj si dimãndã, etc.); tsi nu para easi dit zborlu-a unui; multu-ascultãtor
{ro: prea ascultător, prea docil, prea supus}
{fr: trop obéissant, trop docile, trop soumis}
{en: too good a listener, too obedient, too submissive}

(expr: cu-anami) hii; bãna unãoarã noauã furi avdzãts

§ avdzãri/avdzãre (av-dzắ-ri) sf avdzãri (av-dzắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-avdi tsiva; harea tsi u-ari omlu tra s-avdã; dãguiri, aflari, ascultari
{ro: acţiunea de a auzi; auzire, auzit}
{fr: action d’ouïr, d’entendre, d’obeir; ouïe}
{en: action of hearing}
ex: avdzãrea (harea tsi u-ari omlu tra s’avdã botsli) lj-easti bunã; tu-avdzãrea-a aishtor zboarã, el s-ciudusi

§ neavdzãt (neav-dzắtŭ) adg neavdzãtã (neav-dzắ-tã), neavdzãts (neav-dzắtsĭ), neavdzãti/neavdzãte (neav-dzắ-ti) – (vrondu, boatsi) tsi nu easti avdzãtã;
(expr: neavdzãt = (i) om di cari nu si zburashti (nu s-ari zburãtã) multu; cari nu easti ghini cunuscut di lumi; tsi nu easti cu anami (cu numã, cunuscut); (ii) draclu, sã-lj creapã numa, atsel cu-un cicior, etc.)
{ro: neauzit}
{fr: inouï}
{en: unheard}
ex: nu cama adu aminti neavdzãtlu
(expr: draclu, atsel cu-un cicior); tuts s-njirarã di ciudia aestã, neavdzãtã (tsi nu s-avea avdzãtã) pãnã-atumtsea; lu-arsirã pri nari shi nividzuti, neavdzãti s-featsirã

§ neavdzãri/neavdzãre (neav-dzắ-ri) sf neavdzãri (neav-dzắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu nu s-avdi tsiva; harea tsi u-ari omlu tra s-nu-avdã; neascultari
{ro: acţiunea de a nu auzi; neauzire}
{fr: action de ne pas ouïr, de ne pas obéir}
{en: action of not hearing}

§ avdzãtã (av-dzắ-tã) sf fãrã pl – boatsea cum s-avdi; harea tsi u ari unã boatsi tsi s-avdi lungã; di-atseali tsi s-avdu; avdzãri
{ro: rezonanţă, din auzite}
{fr: voix; résonnance; par ouï dire}
{en: sound; resonance; from what we hear}
ex: numa-aestã nu ari avdzãtã; avea avdzãtã bunã (harea tsi-avea di-avdza ghini); di pri avdzãti (di-atseali tsi s-avdu)

§ neavdzãtã (neav-dzắ-tã) sf neavdzãti/neavdzãte (neav-dzắ-ti) – lucru (zbor, pãtsãri, arãvdari, huneri, etc., di-aradã urut) tsi nu s-ari avdzãtã icã faptã pãnã tora; nividzutã, nipãtsãtã, etc.
{ro: lucru extraordinar}
{fr: chose extraordinaire, inouïe}
{en: thing unheard until now}
ex: pãtsã neavdzãtili (nipãtsãtili)

§ paraavdu (pá-ra-áv-du) (mi) vb IV paraavdzãi (pá-ra-av-dzắĭ), paraavdzam (pá-ra-av-dzámŭ), para-avdzãtã (pá-ra-av-dzắ-tã), paraavdzãri/paraavdzãre (pá-ra-av-dzắ-ri) – avdu ma multu di cãt lipseashti; avdu ma multu di ghini;
(expr: nu paraavdu; nu para avdu = nu avdu ghini, nu avdu dip)
{ro: auzi prea bine}
{fr: entendre trop}
{en: hear too well}
ex: dzã-nj ninga nãoarã, cã nu paraavdu
(expr: nu para avdu; nu avdu ghini) ghini

§ paraavdzãt (pá-ra-av-dzắtŭ) adg paraavdzãtã (pá-ra-av-dzắ-tã), paraavdzãts (pá-ra-av-dzắtsĭ), paraavdzãti/para-avdzãte (pá-ra-av-dzắ-ti) – tsi easti ghini avdzãt
{ro: auzit prea bine}
{fr: trop bien entendu}
{en: heard too well}

§ paraavdzã-ri/paraavdzãre (pá-ra-av-dzắ-ri) sf paraavdzãri (pá-ra-av-dzắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva paraavdi
{ro: acţiunea de a auzi prea bine}
{fr: action d’entendre trop}
{en: action of hearing too well}

{fr: tomber; s’écrouler}
{en: fall; collapse}
ex: frãndzãli ma-ts cad earna; cadz, pitã di lapti, cadz, cãdãifi, cadz flurie, cadz fustane, cadz di tuti; casa va nã cadã (va nã s-aruvueascã, va nã si surpã); murlu-a casãljei cãdzu (s-surpã); trã Hristolu nãsh cãdzurã; cãdzu niptut
(expr: lãndzidzã) sh-muri; cãdzu arãulu
(expr: arãulu fu azvimtu); luplu cadi
(expr: easti azvimtu) di ursã; a fratilui ãlj cadi casa
(expr: ari ndreptu la casã); partea tsi nã cadi s-u lom
(expr: tsi easti trã noi, tsi nã yini a nauã); a ljei nu-lj cãdzu
(expr: nu-lj si da) tsiva; zborlu-a lui nu-lj cadi mpadi
(expr: zborlu-a lui easti ascultat, easti sãldisit); celniclu cãdzu nafoarã
(expr: chiru tuti oili, avearea); cadi nafoarã
(expr: ari ipilipsii); cãdzu pri dzinuclji n fatsa-a lui s-lji caftã ljirtari
(expr: lj-cãftã, lj-si ngricã multu tra s-lu ljartã); muljerli nu cãdea ma nghios
(expr: nu s-alãsa astricuti); mãcãrli aesti cad greali
(expr: nu s-hunipsescu lishor) trã stumahea-a ta; zborlu-a tãu va-lj cadã greu
(expr: va-l cãrteascã); acãtsarã s-cadã tufeclji
(expr: nchisirã si s-avdã aminãri, plãscãnituri di tufechi); pãgana cãdzu analtu pri furi
(expr: tihisi tra s-da tamam di furi; s-hiumusi, s-arcã pri furi); lj-cãdzum cu mari pãlãcãrii
(expr: lj-pricãdem, nã ngricãm multu); cãtrã iu cadi
(expr: s-aflã) hoara-a voastrã?; lucru aestu nu-nj cadi tu pãzari
(expr: lu-aflu scumpu, nu nji sã ndreadzi huzmetea); lucrul aestu nã cãdea s-lu-adrãm noi
(expr: lipsea s-lu-adrãm noi, eara arada-a noastrã); feata-lj cãdzu tu mari vreari
(expr: lu-arãseashti, u va multu feata); vai cãdem adz pri tufechi =
(expr: va s-agiundzem tu-un loc iu s-aminã tufechili); patrulji furi cãdzurã
(expr: murirã, furã acãtsats, furã vãtãmats)

§ cãdzut (cã-dzútŭ) adg cãdzutã (cã-dzú-tã), cãdzuts (cã-dzútsĭ), cãdzuti/cãdzute (cã-dzú-ti); tsi s-ari minatã di nsus cãtrã nghios (cu vreari i fãrã vreari) cã-l trapsi greatsa sh-nu mata avea tsiva pi cari si sta; tsi s-ari disfaptã di loclu iu eara acãtsat shi s-ari minatã (cãtrã nghios); chicat; arãvul-sit, surpat, survuljisit, dãrãmat, aruvuit, aruvulsit, etc.
{ro: căzut; prăbuşit}
{fr: tombé; écroulé}
{en: fallen; collapsed}
ex: carni di caprã cãdzutã
(expr: caprã vãtãmatã)

§ cãdeari/cãdeare (cã-deá-ri) sf cãderi (cã-dérĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cadi tsiva (cariva); chicari; arãvulsiri, surpari, survuljisiri, dãrãmari, aruvuiri, aruvulsiri, etc.
{ro: acţiunea de a cădea; de a se prăbuşi; cădere, prăbuşire}
{fr: action de tomber; de s’écrouler}
{en: action of falling; of collapsing}
ex: cu cãdearea tsi cãdzu, sh-freadzi ciciorlu

§ cãdzãturã (cã-dzã-tú-rã) sf cãdzãturi (cã-dzã-túrĭ) – atsea tsi pati un cãndu cadi
{ro: căzătură; prăbuşire}
{fr: chute}
{en: fall; tumble}

§ pricad (pri-cádŭ) vb II pricãdzui (pri-cã-dzúĭ), pricãdeam (pri-cã-deámŭ), pricãdzutã (pri-cã-dzú-tã), pricãdeari/pricãdeare (pri-cã-deá-ri) – pãlãcãrsescu multu; lj-cad rigeai; paracad, mi-angrec; pãlãcãrsescu, pãrãcãlsescu, pãrlãcãrsescu, rog
{ro: implora, ruga stăruitor}
{fr: prier avec insistance; implorer}
{en: beg, implore}
ex: lj-pricadi trã (l-pãlãcãrseashti multu s-lji da) unã oai; tihea-lj pricãdzu (lj-cãdzu cu mari pãlãcãrii) la cioarli a mintiljei; ãts pricad (ti pãlãcãrsescu multu), lai munte frate; yini la aushlu shi-lj pricadi (pãlãcãrseashti) s-u-apreadunã n casã; lj-pricãdzurã-a amirãlui s-lu ljartã; lj-pricãdzu la cicioarli a lui; lã cadi sh-pricadi, la elj sh-la Dumnidzã, s-aibã njilã di nãs

§ pricãdzut (pri-cã-dzútŭ) adg pricãdzutã (pri-cã-dzú-tã), pricãdzuts (pri-cã-dzútsĭ), pricãdzu-ti/pricãdzute (pri-cã-dzú-ti) – tsi lu-ari pãlãcãrsitã multu pri cariva; tsi fu pãlãcãrsit multu di cariva; tsi-lj s-ari angricatã cariva; paracãdzut, ngricat, pãlãcãrsit, pãrãcãlsit, pãrlãcãrsit
{ro: implorat, rugat stăruitor}
{fr: prié; imploré}
{en: begged, implored}

§ pri-cãdeari/pricãdeare (pri-cã-deá-ri) sf pricãderi (pri-cã-dérĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva-lj pricadi a unui; paracãdeari, angri-cari, ngricari, rigeai, pãlãcãrsiri, pãrãcãlsiri, pãrlãcãrsiri
{ro: acţiunea de a implora, de a ruga stăruitor; implorare; cerere insistentă}
{fr: action de prier; d’implorer; prière, sollicitation}
{en: action of begging, of imploring; request}
ex: fãrã multi pricãderi (rigei, ngricãri)

§ paracad (pá-ra-cádŭ) vb II paracãdzui (pá-ra-cã-dzúĭ), paracãdeam (pá-ra-cã-deámŭ), para-cãdzutã (pá-ra-cã-dzú-tã), paracãdeari/paracãdeare (pá-ra-cã-deá-ri) – (unã cu pricad)
ex: el lj-paracãdzu (l-pãlãcãrsi multu) s-lu-alasã; pãnã atumtsea, paracadi (cadi-lj rigeai) sh-tini; lj-paracãdzui (l-pãlãcãrsii multu) s-mi ljartã

§ paracãdzut (pá-ra-cã-dzútŭ) adg paracãdzutã (pá-ra-cã-dzú-tã), paracãdzuts (pá-ra-cã-dzútsĭ), paracãdzuti/paracãdzute (pá-ra-cã-dzú-ti) – (unã cu pricãdzut)

§ paracãdeari/paracãdeare (pá-ra-cã-deá-ri) sf paracãderi (pá-ra-cã-dérĭ) – (unã cu pricãdeari)

§ caritsido/caretsido (cárĭ-tsi-dó shi cá-ri-tsi-dó) pr indef – (unã cu caritsi)
ex: caritsido s-ducã

§ caetsido (ca-ĭe-tsi-dó) pr indef – (unã cu caritsi)

§ caitsido (caĭ-tsi-dó) pr indef – (unã cu caritsi)
ex: caitsido va s-yinã; nu caitsido easti bun

§ caritsindo/caretsindo (cárĭ-tsin-dó shi cá-ri-tsin-dó) pr indef – (unã cu caritsi)

§ carichishdo/carechishdo (cárĭ-chish-dó shi cá-ri-chish-dó) pr indef – (unã cu caritsi)
ex: carichishdo (caritsido, cari tsi s-hibã) tatã

§ caichishdo (cáĭ-chish-dó) pr indef – (unã cu caritsi)

§ cuitsido (cuĭ-tsi-dó) pr indef (gen shi dat sing di la caitsido) –
ex: dã-lj a cuitsido s-hibã

§ cuitsi (cuĭ-tsi) pr indef (gen shi dat sing di la caitsido) – (unã cu cuitsido)

§ curitsido (curĭ-tsi-dó) pr indef (gen shi dat sing di la caitsido) – (unã cu cuitsido)

§ cureai (cu-reáĭ) pr invar (cãndu easti zborlu di cariva tsi nu-l cunoshti; unã cu expr: cari si-ts creapã!, unã apandisi la ntribarea: cari yini?) – careai, cari
{ro: care, cine}
{fr: lequel, laquelle, lesquels, lesquelles, qui, quel, quelle}
{en: who, whom, which}
ex: cari yini? cureai (nu shtiu cari, du-ti sh-vedz; expr: cari sã-ts creapã!)

§ careai (ca-reáĭ) – (unã cu cureai)
ex: cari vinji? careai (nu shtiu cari, du-ti s-vedz)

§ cariva/careva (carĭ-vá shi cá-ri-vá) pr invar – cainiva, caniva, cuniva, tsiniva, vãr, vãrnu, vãrnã, vãrã, nitsiun
{ro: cineva; nimeni}
{fr: quelqu’un; personne}
{en: somebody; nobody}

§ caniva (cá-ni-vá) pr invar – (unã cu cariva)
ex: s-nu-ascultats caniva (cariva, vãrnu)

§ cainiva (cáĭ-ni-vá) pr invar – (unã cu cariva)
ex: vinji cainiva (caiva, cariva)? nu vinji cainiva (vãrnu)

§ cuniva1 (cú-ni-vá) pr invar – (unã cu cariva)
ex: vinji cuniva (cariva)?

§ cuiniva (cúĭ-nivá) pr invar (gen shi dat sing di la cari) – (unã cu cariva icã tsiniva)

§ cuniva2 (cú-ni-vá) (gen shi dat sing di la cariva)
ex: arãu nu adutsem a cuniva (a vãrnui); Gardani nu sã spuni a cuniva (a vãrnui)

§ cuiva (cuĭ-vá) (gen shi dat sing di la cariva) – (unã cu cuniva2)

§ carishti (cárĭ-shti) pr invar – cari shtii?; nu shtim (shtiu); cashtitsi, caishti
{ro: cine ştie, nu se ştie}
{fr: qui sait?; on ne sait pas}
{en: who knows}
ex: carishti (mash Dumnidzã shtii) tsi va nã tragã chealea sh-aestã earnã!; carishti tsi va s-facã mãni; carishti cum, di cãtrã dzuã s-dutsea la pãlati; carishti tsi-avea faptã el, cã amirãlu lu-arucã tru zãndani

§ cashtitsi/cashtitse (cásh-ti-tsí) pr invar – (unã cu carishti)

§ caishti (cáĭ-shti) pr invar – (unã cu carishti)

{en: (horse, sheep) with small ears}
ex: avem oi ciuli (cipi, cu ureclji njits)

§ nciulescu1 (ncĭu-lés-cu) (mi) vb IV nciulii (ncĭu-líĭ), nciuleam (ncĭu-leámŭ), nciulitã (ncĭu-lí-tã), nciuli-ri/nciulire (ncĭu-lí-ri) – (unã cu ciulescu1)

§ nciulit1 (ncĭu-lítŭ) adg nciulitã (ncĭu-lí-tã), nciulits (ncĭu-lítsĭ), nciuliti/nciulite (ncĭu-lí-ti) – (unã cu ciulit1)

§ nciuliri1/nciulire (ncĭu-lí-ri) sf nciuliri (ncĭu-lírĭ) – (unã cu ciuliri1)

§ fiti-lji1/fitilje (fi-tí-lji) sf fãrã pl – harea tsi u-ari feata tra s-hibã featã; faptul cã cariva easti featã; chirolu tsi-l treatsi (tsi-l bãneadzã) unã muljari ca unã featã
{ro: fetie}
{fr: état de fille; le temps passé comme une fille}
{en: state of being a girl; time spent in life as a girl}
ex: fitilja (atsea tsi ari bãnatã ca featã) nu shtii tsi-i sucrilja

§ fitescu (fi-tés-cu) adg fiteascã (fi-teás-cã), fiteshtsã (fi-tésh-tsã), fiteshti/fiteshte (fi-tésh-ti) – tsi ari s-facã cu feata; di featã;
(expr: fiteshti = stranji di featã)
{ro: fetesc}
{fr: de jeune fille}
{en: girlish}
ex: purta un stranj fitescu (di featã); featsirã altu cor deanvãrliga di corlu fitescu (di feati), cama mari; feata-a mea, nu mi creapã, cã nu-i fitescu lucru!; aestã, minti fiteascã, lji li dizligã; mã-sa lu nvishtea tu fiteshti
(expr: stranji di featã), di dorlu trã featã; portsã fiteshtili
(expr: stranjili di featã)

§ fiteai1 (fi-teáĭŭ) sm fitaeanj (fi-tá-ĭanjĭ) – bãrbat (ficior) tsi ari purtãri sh-prãxi ca di featã; bãrbat tsi lu-arãseashti sã-sh treacã chirolu cu featili; omlu tsi-l featsi Dumnidzã tra s-hibã sh-ficior shi featã
{ro: fătălău}
{fr: éffeminé; homme qui se plaît dans la société des filles; hermaphrodite}
{en: effeminate; man who likes to spend his time with girls; hermaphrodite}

{fr: adouci, civilisé, apprivoisé}
{en: that came to reason, settled down, civilized}

§ fruminiri/fruminire (fru-mi-ní-ri) sf fruminiri (fru-mi-nírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva s-frumineashti
{ro: acţiunea de a cuminţi, de a îmblânzi; cuminţire, îmblânzire}
{fr: action d’adoucir, de civiliser, d’apprivoiser}
{en: action of coming to reason, of settling down, of civilizing}

§ grei (gréĭŭ) sn grei/gree (gré-i) shi greiri/greire (gré-i-ri) – (unã cu grai)
ex: omlu tsi s-featsi cu grei (grai, zbor); un grei (zbor) bun voi s-avdu di la tini

§ grelj (gréljĭŭ) sn grelji/grelje (gré-lji) – (unã cu grai)

§ grii (gríĭŭ) sn grii/grie (grí-i) shi griiri/griire (grí-i-ri) – (unã cu grai)

§ grescu (grés-cu) vb IV grii (gríĭ), gream (greámŭ), gritã (grí-tã), griri/grire (grí-ri) –
1: scot zboarã dit gurã sh-aspun minduirli tsi-am tu minti cu scupolu ca atsel tsi mi-avdi s-aducheascã tsi minduescu (tsi mi doari, tsi ved, tsi hãbãri voi s-lji dau, etc.); lu-acljem pri cariva s-yinã cãtrã mini; am/dau unã numã (a unui), ãlj dzãc numa; ursescu cariva sã-nj intrã n casã; zburãscu, cuvintedz, acuvãntedz, dzãc, zãc, spun, aspun; acljem, cljem, strig, zghilescu, ursescu, acãlisescu, cãlisescu, acãljisescu, cãljisescu;
(expr:
1: nu grescu (scot) zbor = tac nu dzãc tsiva;
2: nu-am gurã s-grescu = nu-am furnjii, ndreptu s-dzãc vãrã zbor;
3: nu nã grim cu gura = nu nã zburãm, him ncãceats;
4: gurã s-avea, vreai greascã = zbor tsi s-dzãtsi trã un lucru tsi nu-l videm, cu tuti cã easti ningã noi, dinintea-a ocljilor, tsi-l cãftãm sh-nu-l videm)
{ro: grăi, vorbi, spune, zice, striga, chema, invita}
{fr: parler, dire, prononcer, appeler, convier, inviter}
{en: speak, say, tell, call, invite}
ex: cum tsã greshti? (cum ti-acljamã?); lj-grii (lj-dzãsh, l-cljimai, l-cãlisii) s-yinã acasã s-tsinã cu noi; grea tini (zbura tini) cã eshti cama-aush; nu sh-grescu (nu shi zburãscu) cã suntu ncãceats; sh-ashi-nj greashti (dzãtsi, zburashti) zbor di om; nu-sh grescu (nu-sh zburãscu; expr: suntu ncãceats); nu-lj greashti zbor (nu-lj zburashti); grea (zbura) tini cara nu-ai lucru; grea (dzã, zbura), de, tora, moi muljare; iu shedz tini? iuva, lj-greashti (lj-dzãtsi) aestu; ayilu-lj gri (dzãsi, zburã) a amirãlui; grits-lj-al (climats-lu) Nica si-lj da sari; a noauã nu nã grit (acljimat, cãlisit) la numtã; cum ts-grescu a tsia (cum tsã dzãc a tsia, cum ti-acljamã)?; nu-ari gurã s-greascã
(expr: ma ghini s-tacã; nu-ari ndreptu sã zburascã, sã scoatã un zbor); nu-sh grescu cu gura
(expr: suntu ncãceats)

§ grit (grítŭ) adg gritã (grí-tã), grits (grítsĭ), griti/grite (grí-ti) – tsi ari scoasã zboarã dit gurã tra si sh-aspunã minduirli, atseali tsi-ari tu minti; (zbor, minduiri, etc.) tsi easti dzãs; (om) tsi easti acljimat (cãlisit, strigat, etc.); zburãt, cuvintat; dzãs, zãs, spus, aspus, acljimat, cljimat, strigat, zghilit, ursit, acãlisit, cãlisit, acãljisit, cãljisit
{ro: grăit, vorbit, spus, zis, strigat, chemat, invitat}
{fr: parlé, dit, appelé, prononcé, convié, invité}
{en: spoken, said, told, called, invited}
ex: avdi Mita zboarãli griti (zburãti, dzãsi)

§ griri/grire (grí-ri) sf griri (grírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva greashti tsiva i pri cariva; gritã, zburãri, cuvintari; dzãtseari, zãtseari, spuneari, aspuneari, acljimari, cljimari, strigari, zghiliri, ursiri, acãlisiri, cãlisiri, acãljisiri, cãljisiri
{ro: acţiunea de a grăi, de a vorbi, de a spune, de a zice, de a chema, de a striga, de a invita; grăire, vorbire, spunere, zicere, strigare, chemare, invitare}
{fr: action de parler, de dire, d’appeler, de prononcer, de convier, d’inviter}
{en: action of speaking, of saying, of telling, of calling, of inviting}
ex: mi doari caplu di griri (zburãri, acljimari)

§ nigrit (ni-grítŭ) adg nigritã (ni-grí-tã), nigrits (ni-grítsĭ), nigriti/nigrite (ni-grí-ti) – (zbor, minduiri, etc.) tsi nu easti grit; tsi nu ari scoasã zbor dit gurã; tsi nu easti dzãs; (om) tsi nu easti acljimat (cãlisit, strigat, etc.); nizburãt, nidzãs, nispus, neacljimat, nicljimat, nistrigat, nizghilit, niursit, nicãlisit;
(expr:
1: apã nigritã = apã dit pãrmiti, loatã di la izvur (shoput), ninti ca s-yinã cariva sh-ninti ca s-da soarili; apã ninchisitã; tu pirmithi: apã nipusputitã di vãrnu sh-cari, cãndu u lja i u bea, gionili-aleptu, nu mata scoati un zbor;
2: zboarã nigriti = zboarã slabi, uruti, arushinoasi;
3: nigrit ninga zborlu = ninti ca s-dzãcã vãr zbor, unãshunã)
{ro: negrăit, nespus, nechemat, neinvitat}
{fr: qui n’est pas dit, n’est pas appelé, n’est pas invité}
{en: who has not spoken, who is not called, not invited}
ex: nigrit ninga fu
(expr: ninti ca s-hibã grit) zborlu; tsi nigriti
(expr: zboarã arushinoasi) lj-ishirã dit gurã; nigritã ghini
(expr: unãshunã), dirvishlu ãlj da unã ampaturlari a calui

§ nigriri/nigrire (ni-grí-ri) sf nigriri (ni-grírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva nu greashti tsiva i nu-lj greashti a unui; nizburãri, nidzãtseari, nispuneari, neacljimari, nicljimari, nistrigari, nizghiliri, niursiri, nicãlisiri
{ro: acţiunea de a nu grăi, de a nu spune, de a nu chema, de a nu invita}
{fr: action de ne pas dire, de ne pas appeler, de ne pas inviter}
{en: action of not saying, of not calling, of not inviting}

§ gritã (grí-tã) sf griti/grite (grí-ti) – zborlu tsi easti arcat (zghic, aurlarea, strigarea, acljimarea, etc.) cãndu cariva greashti
{ro: strigăt, chemare}
{fr: cri, cri d’appel}
{en: invitation, calling}
ex: nu va gritã (nu-ari-ananghi s-lji grim, di dzãtseari tsiva, di-acljimari); nu-ashtipta gritã doauã ori; nu mi durea caplu di gritã (nu-aveam ananghi s-lu mpingu, di cljimari, nu-aveam ananghi s-lu mpingu, s-lji strig, s-lji zghilescu); di dauã ori gritã (acljimari) nu voi; cu grita nu s-fatsi lucru

§ grãescu (grã-ĭés-cu) vb IV grãii (grã-íĭ), grãeam (grã-ĭámŭ), grãitã (grã-í-tã), grãiri/grãire (grã-í-ri) – (unã cu grescu)

§ grãit (grã-ítŭ) adg grãitã (grã-í-tã), grãits (grã-ítsĭ), grãiti/grãite (grã-í-ti) – (unã cu grit)

§ grãiri/grãire (grã-í-ri) sf grãiri (grã-írĭ) – (unã cu griri)