{fr: action de ruminer, de mâcher}
{en: action of ruminating, of chewing}
ex: vrei tu-arumigari s-nji frãngu dintsãlj?; vinji oara-a arumigariljei
(expr: oara tsi lipseashti s-minduim ghini); lucrul aestu va arumigari
(expr: minduiri ghini)

§ arumigãturã (a-ru-mi-gã-tú-rã) sf arumigãturi (a-ru-mi-gã-túrĭ) – pãni arumigatã, ciumulitã
{ro: pâine rumegată, mestecată în gură}
{fr: pain mâché}
{en: chewed bread}
ex: ntricã ficiorlu cu arumigãturã

§ roamig (rŭá-mig) (mi) vb I rumigai (ru-mi-gáĭ), rumigam (ru-mi-gámŭ), rumigatã (ru-mi-gá-tã), rumigari/rumigare (ru-mi-gá-ri) – (unã cu aroamig)
ex: roamigã tutã dzua

§ rumigat (ru-mi-gátŭ) adg rumigatã (ru-mi-gá-tã), rumigats (ru-mi-gátsĭ), rumigati/rumigate (ru-mi-gá-ti) – (unã cu arumigat)

§ rumigari/rumigare (ru-mi-gá-ri) sf rumigãri (ru-mi-gắrĭ) – (unã cu arumigari)

§ zdroamig (zdrŭá-mig) (mi) vb I zdru-migai (zdru-mi-gáĭ), zdrumigam (zdru-mi-gámŭ), zdrumigatã (zdru-mi-gá-tã), zdrumigari/zdrumigare (zdru-mi-gá-ri) – (unã cu aroamig)

§ zdrumigat (zdru-mi-gátŭ) adg zdrumigatã (zdru-mi-gá-tã), zdrumigats (zdru-mi-gátsĭ), zdrumigati/zdrumigate (zdru-mi-gá-ti) – (unã cu arumigat)

§ zdrumigari/zdru-migare (zdru-mi-gá-ri) sf zdrumigãri (zdru-mi-gắrĭ) – (unã cu arumigari)

§ arucutescu (a-ru-cu-tés-cu) (mi) vb IV arucutii (a-ru-cu-tíĭ), arucuteam (a-ru-cu-teámŭ), arucutitã (a-ru-cu-tí-tã), arucutiri/arucutire (a-ru-cu-tí-ri) – min un lucru anvãrtindalui shi turnãndalui ca aroata; (mi) tornu di-unã parti sh-di-alantã; (mi) tindu (culcu, di-arada pi crivati) tra s-dormu; arcutescu, antãvãlescu, andãvãlescu, cutuvulescu, cutãvãlescu, cutuvlescu, ntãvãlescu, tãvãlescu, anduchilescu, ghilindescu, chilindescu; (fig:
1: arucutescu = beau i mãc; trec prit gãrgãlan mãcari i beari;
2: lu-arucutescu = l-vatãm, lu-aruc mpadi di-l vatãm)
{ro: rostogoli}
{fr: (faire) rouler}
{en: roll, turn over and over}
ex: cheatra tsi s-arucuteashti (s-minã anvãrtinda-si di-unã parti sh-di-alantã), mushclju nu-acatsã; s-arucutea pripadi; s-arucuti di pri dzeanã; curcubeta, arucutindalui, arucutindalui, agiumsi la pãlati; astã searã s-arucutescu (s-bagã s-doarmã deadun) gionili shi nveasta nauã; trapsi fãndac shi lu-arucuti (fig: l-deadi di padi, l-vãtãmã); lu-arucutirã (fig: l-tãljarã) ca un nãmalj; easti di-atselj tsi arucutescu (fig: bea i mãcã) multu; s-arucutea di pi ohtu; elj arucutescu la hani
(expr: bea yin, arãchii, etc.); arucutirã (bãnarã) aproapea trei anj; cara nu-ai tsi s-fats, arucutea chetri din dzeanã

§ arucutit (a-ru-cu-títŭ) adg arucutitã (a-ru-cu-tí-tã), arucutits (a-ru-cu-títsĭ), arucutiti/arucutite (a-ru-cu-tí-ti) – tsi s-ari minatã anvãrtinda-si shi turnãnda-si ca aroata; tsi easti tes mpadi i pi crivati (sh-etim tra s-lu-acatsã somnul); arcutit, antãvãlit, andãvãlit, cutuvulit, cutãvãlit, cutuvlit, ntãvãlit, tãvãlit, anduchilit, ghilindit, chilindit
{ro: rostogolit}
{fr: roulé}
{en: rolled, turned over and over}
ex: cãndu njershu s-lu ved lu-aflai arucutit (tes pri crivati; icã mbitat); easti arucutit (fig: easti biut, mbitat, dzadã)

§ arucutiri/arucutire (a-ru-cu-tí-ri) sf arucutiri (a-ru-cu-tírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-arucuteashti cariva; arcutiri, antãvãliri, andãvãliri, cutuvuliri, cutãvãliri, cutuvliri, ntãvãliri, tãvãliri, anduchiliri, ghilindiri, chilindiri
{ro: acţiunea de a (se) rostogoli; rostogolire}
{fr: action de (faire) rouler}
{en: action of rolling, of turning over and over}

§ arocuta (a-ró-cu-ta) adv – atsea tsi fatsi un tsi s-da pristi cap arucutinda-si; culutumbã, curtumbã, tumbã, drãclã
{ro: tumbă, de-a berbeleacul}
{fr: culbute, cul par dessus tête}
{en: head over heels}

§ arucutish (a-ru-cu-tíshĭŭ) sn arucutishuri (a-ru-cu-tí-shĭurĭ) – loc aripidinos ca tu-unã arãpã iu poati omlu si s-da culutumba; aripidinã, ripidinã, arãpidinã, arãpãdinã, arãpãdzãnã, catifur
{ro: povârniş}
{fr: pente, penchant}
{en: slope}
ex: arucutishlu era fari ndreptu (aripidina eara multu arãpoasã)

§ arcutescu (ar-cu-tés-cu) (mi) vb IV arcutii (ar-cu-tíĭ), arcuteam (ar-cu-teámŭ), arcutitã (ar-cu-tí-tã), arcutiri/arcutire (ar-cu-tí-ri) – (unã cu arucutescu)
ex: arcutea-l hima
(expr: aruc-lu mpadi, vatãmã-l); yinghits furi el arcutea
(expr: vãtãma)

§ arcutit (ar-cu-títŭ) adg arcutitã (ar-cu-tí-tã), arcutits (ar-cu-títsĭ), arcutiti/arcutite (ar-cu-tí-ti) – (unã cu arucutit)

§ arcutiri/arcutire (ar-cu-tí-ri) sf arcutiri (ar-cu-tírĭ) – (unã cu arucutiri)

§ arucutos (a-ru-cu-tósŭ) adg arucutoasã (a-ru-cu-tŭá-sã), arucutosh (a-ru-cu-tóshĭ), arucutoasi/arucutoase (a-ru-cu-tŭá-si) – tsi sh-u-adutsi cu un tserclju icã discu; stronghil, gurguljitos, gurguljutos, ngurguljitos, gurguljat, vãrligos, nvãrligos, anvãrligos, ãnvãrligos, nvãrgos, ãnvãrgos, nvrãgos;
(expr: zboarã arucutoasi = zboarã spusi cu diplumãtii (ashi cum lipseashti ca omlu si sh-agiungã scupolu); zboarã diplumatitsi)
{ro: rotund, rotunjit}
{fr: rond, arrondi}
{en: round, rounded}
ex: aflai unã cheatrã arucutoasã (stronghilã); unã lugurii arucutoasã (stronghilã)

§ rucutescu (ru-cu-tés-cu) (mi) vb IV rucutii (ru-cu-tíĭ), rucuteam (ru-cu-teámŭ), rucutitã (ru-cu-tí-tã), rucutiri/rucutire (ru-cu-tí-ri) – (unã cu arucutescu)
ex: rucuti voza pãnã n tsilar; va s-mi rucutescu (s-mi tindu) niheamã; lu-acãtsarã sh-lu rucutirã
(expr: l-vãtãmarã)

§ rucutit (ru-cu-títŭ) adg rucutitã (ru-cu-tí-tã), rucutits (ru-cu-títsĭ), rucutiti/rucutite (ru-cu-tí-ti) – (unã cu arucutit)

§ rucutiri/rucutire (ru-cu-tí-ri) sf rucutiri (ru-cu-tírĭ) – (unã cu arucutiri)

(expr: tsi ncoa tsi nclo = tsi unã, tsi altã; si ncljidem zborlu, aestã easti)
{ro: încolo}
{fr: de là}
{en: there, that side, the other side}
ex: trapsi nclo (cãtrã-aclo); va-nj fug nclo (cãtrã-aclo), diparti; nclo (cãtrã tu-atsea parti) l-vidzui; ncoa, nclo alãgai (alãgai sh-di-aestã parti sh-di-alantã); yin di nclo (di di-alantã parti)

§ nclotsi/nclotse (ncló-tsi) adv – (unã cu nclo)
ex: sh-cama nclotsi (cãtrã-aclo), capidane!

§ ãnclo (ãn-cló) adv – (unã cu nclo)
ex: voi, rumãnjlji, di-ashi ãnclo (di-aclo, diparti)

§ ãnclotsi/ãnclotse (ãn-cló-tsi) adv – (unã cu nclo)

§ nculo (ncu-ló) adv – aclo, ma nclo, di-aclo, di diparti
{ro: încolo, de acolo, de departe}
{fr: là, de là, de loin}
{en: there, from there, from a distance}
ex: tricurã nculo (nclo); nculo (di-alantã parti) di arãu; di nculo (di diparti)

§ nculea (ncu-leá) adv –
1: di-aestã parti; cãtrã-aoa, ncoa, ãncoa, ncoatsi, ãncoatsi;
2: di-alantã parti; di-atsea parti; cãtrã-aclo; nclo, ãnclo, nclotsi, ãnclotsi;
(expr: di-aoa shi nculea = di-aoa shi nclo, di-aoa sh-ninti)
{ro: încoace; încolo}
{fr: de ce côté-ci; de ce côté-là}
{en: here, this side; there, the other side}
ex: nu yinu nculea (ncoa); cã di aoa nculea
(expr: di-aoa shi nclo; di-aoa sh-ninti), apili va s-curã totna; apili di-aoa nculea nu va hibã tsãnuti tu cljai; di-aoa nculea s-ti aveglji singur s-nu pats tsiva

§ ãnculea (ãn-cu-leá) adv – (unã cu nculea)

§ anculea (an-cu-leá) adv – (unã cu nculea)

§ dinclo (din-cló) adv – di-alantã parti di loclu iu s-aflã atsel tsi zburashti; di-alantã parti; ma nclo; naparti, anaparti, dindi, didindi
{ro: dincolo}
{fr: au delà, loin, de l’autre coté}
{en: over there, on the other side}
ex: arupsirã dinclo (ma nclo); dinclo (de-alantã parti) di cãshari; alipidã dinclo di dzeanã

§ dinclotsi (din-cló-tsi) adv – (unã cu dinclo)

ex: tuti bileili sh-amãrãrli (amãrãciunjli), tuti pristi caplu-a lui

§ amãrãciuni2/amãrãciune (a-mã-rã-cĭú-ni) sf amãrãciunj (a-mã-rã-cĭúnjĭ) – harea tsi-l fatsi un lucru tra s-hibã amar; gustu amar
{ro: amărăciune}
{fr: amertume}
{en: bitterness}
ex: simtu amãrãciunea (gustu amar) n gurã, cã aeri hivrii

§ amã-reatsã2 (a-mã-reá-tsã) sf amãrets (a-mã-rétsĭ) shi amãretsuri (a-mã-ré-tsurĭ) – (unã cu amãrãciuni2)

§ amãrami2/amãrame (a-mã-rá-mi) sf fãrã pl – (unã cu amãrãciuni2)

§ amãra-ri4/amãrare (a-mã-rá-ri) sf amãrãri (a-mã-rắrĭ) – (unã cu amã-rãciuni2)

§ amãrãscu1 (a-mã-rắs-cu) (mi) vb IV amãrãi (a-mã-rắĭ), amãram (a-mã-rámŭ), amãrãtã (a-mã-rắ-tã), amãrãri/amãrãre (a-mã-rắ-ri) – aduchescu (icã fac pri altu s-aducheascã) unã dureari sufliteascã (un dor greu tu inimã, unã mãrazi, cãnjinã, amãreatsã, cripari, etc.); ãnj chicã greu; am cripãri; ãnj lãescu inima; lãescu tu hicati; mãrãnedz, mãrinedz, cãnjisescu, nvirinedz, nviredz, ncioamir, crep, nfushtedz, pãrãpunjisescu
{ro: mâhni, întrista}
{fr: affliger, attrister}
{en: sadden, grieve, distress}
ex: lji s-amãrã (ãlj si featsi) inima fãrmac; nji s-amãrã bana cu-aestu ficior tsi-avui; limba-amãrashti, limba ndultseashti; nj-ari amãrãtã dzãlili cu-atseali tsi-nj featsi

§ amãrãt1 (a-mã-rắtŭ) adg amãrãtã (a-mã-rắ-tã), amãrãts (a-mã-rắtsĭ), amãrãti/amãrãte (a-mã-rắ-ti) – tsi aducheashti unã dureari sufliteascã (un dor greu tu inimã, unã mãrazi, cãnjinã, amãreatsã, cripari, etc.); tsi-lj chicã greu; tsi-lj si lãi inima; lãit tu hicati; mãrãnat, mãrinat, cãnjisit, nvirinat, nvirat, nciumirat, cripat, nfushtat, pãrãpunjisit
{ro: mâhnit, întristat}
{fr: affligé, attristé, triste, désolé}
{en: saddened, sad, grieved, distressed}
ex: fug alãndurli amãrãti (mãrinati); eara amãrãtã, nfãrmãcatã, corba

§ amãrãri1/amãrãre (a-mã-rắ-ri) sf amãrãri (a-mã-rắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu amãrashti cariva; mãrinari, mãrãnari, cãnjisiri, nvirinari, nvirari, nciumirari, cripari, nfushtari, pãrãpunjisiri
{ro: acţiunea de a se mâhni; mâhnire, întristare}
{fr: action d’affliger, d’attrister}
{en: action of getting sad, of grieving, of getting distressed}

§ amãrãscu2 (a-mã-rắs-cu) (mi) vb IV amãrãi (a-mã-rắĭ), amãram (a-mã-rámŭ), amãrãtã (a-mã-rắ-tã), amãrãri/amãrãre (a-mã-rắ-ri) – fac un lucru s-hibã amar; amãredz
{ro: face gustul amar}
{fr: rendre amer}
{en: make taste bitter}
ex: nji s-amãrã gura di sulfat; arupsesh hearea shi s-amãrã pescul

§ amãrãt2 (a-mã-rắtŭ) adg amãrãtã (a-mã-rắ-tã), amãrãts (a-mã-rắtsĭ), amãrãti/amãrãte (a-mã-rắ-ti) – faptu s-hibã amar; amãrat
{ro: amărât}
{fr: rendu amer}
{en: made bitter}

§ amãrãri2/amãrãre (a-mã-rắ-ri) sf amãrãri (a-mã-rắrĭ) – atsea tsi fatsi un cãndu amãrashti; fãtseari un lucru tra s-hibã amar; amãrari
{ro: acţiunea de a amărî; amărâre}
{fr: action de rendre amer}
{en: action of making bitter}

§ disamãrãscu (di-sa-mã-rắs-cu) (mi) vb IV disamãrãi (di-sa-mã-rắĭ), disamãram (di-sa-mã-rámŭ), disamãrãtã (di-sa-mã-rắ-tã), disamãrãri/disamãrãre (di-sa-mã-rắ-ri) – l-fac un lucru s-aibã unã nustimadã ma putsãn amarã
{ro: face mai puţin amar}
{fr: faire moins amer}
{en: make less bitter}
ex: nj-disamãrãi gura cu njari

§ disamãrãt (di-sa-mã-rắtŭ) adg disamãrãtã (di-sa-mã-rắ-tã), disamãrãts (di-sa-mã-rắtsĭ), disamãrãti/disamãrãte (di-sa-mã-rắ-ti) – tsi easti faptu s-hibã ma putsãn amar
{ro: făcut să fie mai puţin amar}
{fr: fait moins amer}
{en: made less bitter}

§ disamãrãri/disamãrãre (di-sa-mã-rắ-ri) sf disamãrãri (di-sa-mã-rắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu si disamãrashti un lucru
{ro: acţiunea de a face mai puţin amar}
{fr: action de faire moins amer}
{en: action of making less bitter}

§ amãredz1 (a-mã-rédzŭ) (mi) vb I amãrai (a-mã-ráĭ), amãram (a-mã-rámŭ), amãratã (a-mã-rá-tã), amãrari/amãrare (a-mã-rá-ri) – (unã cu amãrãscu1)

§ amãrat1 (a-mã-rátŭ) adg amãratã (a-mã-rá-tã), amãrats (a-mã-rátsĭ), amãrati/amãrate (a-mã-rá-ti) – (unã cu amãrãt1)

§ amãrari1/amãrare (a-mã-rá-ri) sf amãrãri (a-mã-rắrĭ) – (unã cu amãrãri1)

§ amãrãdz1 (a-mã-rắdzŭ) (mi) vb I(?) amãrai(?) (a-mã-ráĭ), amãram (a-mã-rámŭ), amãratã(?) (a-mã-rá-tã), amãrari/amãrare(?) (a-mã-rá-ri) – (unã cu amãrãscu1)

§ amãredz2 (a-mã-rédzŭ) (mi) vb I amãrai (a-mã-ráĭ), amãram (a-mã-rámŭ), amãratã (a-mã-rá-tã), amãrari/amãrare (a-mã-rá-ri) – (unã cu amãrãscu2)

§ amãrat2 (a-mã-rátŭ) adg amãratã (a-mã-rá-tã), amãrats (a-mã-rátsĭ), amãrati/amãrate (a-mã-rá-ti) – (unã cu amãrãt2)

§ amãrari2/amãrare (a-mã-rá-ri) sf amãrãri (a-mã-rắrĭ) – (unã cu amãrãri2)

§ amãrãdz2 (a-mã-rắdzŭ) (mi) vb I(?) amãrai(?) (a-mã-ráĭ), amãram (a-mã-rámŭ), amãratã(?) (a-mã-rá-tã), amãrari/amãrare(?) (a-mã-rá-ri) – (unã cu amãrãscu2)

ex: amisticarea (mintirea, adunarea) cu oaminjlji easti bunã

§ neamisticat (nea-mis-ti-cátŭ) adg neamisticatã (nea-mis-ti-cá-tã), neamisticats (nea-mis-ti-cátsĭ), neamisticati/neamisticate (nea-mis-ti-cá-ti) – tsi nu easti amisticat cu alti lucri; tsi-armãni ashi cum easti
{ro: care nu e mestecat}
{fr: qui n’est pas mélangé avec d’autres choses}
{en: that is not mixed (up) with other things}
ex: tu-unã buti sunt turnati shi tut sta neamisticati (sta dispãrtsãti) (angucitoari: oulu); yinlu-a meu shi yinlu-a tãu, tr-unã buti sunt turnats shi tut sta neamisticats (angucitoari: oulu)

§ neamisticari/neamisticare (nea-mis-ti-cá-ri) sf neamisticãri (nea-mis-ti-cắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu lucri nu s-ameasticã
{ro: acţiunea de a nu (se) mesteca, mestecare}
{fr: action de ne pas (se) mêler, de de ne pas (se) mélanger}
{en: action of not getting mixed up, of not mingling, of not blending}

§ meastic1 (meás-ticŭ) (mi) vb I misticai (mis-ti-cáĭ), misticam (mis-ti-cámŭ), misticatã (mis-ti-cá-tã), misticari/misticare (mis-ti-cá-ri) – (unã cu ameastic1)
ex: nu misticash ghini fãrina, culeashlu nu ishi bun; misticã pãni tu dalã

§ misticat1 (mis-ti-cátŭ) adg misticatã (mis-ti-cá-tã), misticats (mis-ti-cátsĭ), misticati/misticate (mis-ti-cá-ti) – (unã cu amis-ticat1)
ex: ari sufrãntseali misticati (tsi da unã di-alantã); vedz frãntseaua-nj misticatã
(expr: alichitã)

§ misticari1/misticare (mis-ti-cá-ri) sf misticãri (mis-ti-cắrĭ) – (unã cu amisticari1)

§ meastic2 (meás-ticŭ) vb I misticai (mis-ti-cáĭ), misticam (mis-ti-cámŭ), misticatã (mis-ti-cá-tã), misticari/misticare (mis-ti-cá-ri) – chisedz, ameastic shi ciumulescu n gurã cu dintsãlj un lucru tri mãcari shi-l fac etim tri ngljitari; ameastic (ãn gurã); mastic, mãcilsescu, ciumulescu, aroamig
{ro: mesteca ceva în gură}
{fr: mâcher}
{en: chew, masticate}
ex: measticã ghini mãcarea ãn gurã sh-apoea ascapitã-u

§ misticat2 (mis-ti-cátŭ) adg misticatã (mis-ti-cá-tã), misticats (mis-ti-cátsĭ), misticati/misticate (mis-ti-cá-ti) – (lucru ti mãcari) tsi easti chisat shi ciumulit ãn gurã; amisticat (ãn gurã); mãsticat, mãcilsit, ciumulit
{ro: mestecat în gură}
{fr: mâché}
{en: chewed, masticated}

§ misticari2/misticare (mis-ti-cá-ri) sf misticãri (mis-ti-cắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-measticã (ciumuleashti) tsiva n gurã; amisticari (ãn gurã); mãsticari, mãcilsiri, ciumuliri
{ro: acţiunea de a mesteca în gură}
{fr: action de mâcher}
{en: action of chewing, of masticating}

§ ameastic2 (a-meás-ticŭ) vb I amisticai (a-mis-ti-cáĭ), amisticam (a-mis-ti-cámŭ), amisticatã (a-mis-ti-cá-tã), amisticari/amisticare (a-mis-ti-cá-ri) – (unã cu meastic2)

§ amisticat2 (a-mis-ti-cátŭ) adg amisticatã (a-mis-ti-cá-tã), amisticats (a-mis-ti-cátsĭ), amistica-ti/amisticate (a-mis-ti-cá-ti) – (unã cu misticat2)

§ amistica-ri2/amisticare (a-mis-ti-cá-ri) sf amisticãri (a-mis-ti-cắrĭ) – (unã cu misticari2)

§ mastic (más-ticŭ) vb I mãsticai (mãs-ti-cáĭ), mãsticam (mãs-ti-cámŭ), mãsticatã (mãs-ti-cá-tã), mãsticari/mãsticare (mis-ti-cá-ri) – (unã cu meastic2)

§ mãs-ticat (mãs-ti-cátŭ) adg mãsticatã (mãs-ti-cá-tã), mãsticats (mãs-ti-cátsĭ), mãsticati/mãsticate (mãs-ti-cá-ti) – (unã cu misticat2)

§ mãsticari/mãsticare (mãs-ti-cá-ri) sf mãsticãri (mãs-ti-cắrĭ) – (unã cu misticari2)

§ measticã (meás-ti-cã) sf meastitsi/meastitse (meás-ti-tsi) – loclu iu un arãu s-vearsã tu-un altu; amisticarea-a apiljei di la doauã arãuri; mintiturã
{ro: confluenţă}
{fr: confluence}
{en: confluence, junction (of rivers)}
ex: astãljem di meastica-a Vãrdarlui

§ amisticãturã1 (a-mis-ti-cã-tú-rã) sf amisticãturi (a-mis-ti-cã-túrĭ) – starea tu cari s-aflã ma multi lucri tsi suntu amisticati (mintiti) multu; misticãturã, ameasticã, ameastic, mintiturã
{ro: mestecătură; confuzie}
{fr: mêlange; confusion}
{en: mixture, blend; confusion}

§ ameastic3 (a-meás-ticŭ) sn ameastitsi/ameastitse (a-meás-ti-tsi) – (unã cu amisticãturã1)

§ ameasticã (a-meás-ti-cã) sf fãrã pl – (unã cu amisticãturã1)

§ misticãturã (mis-ti-cã-tú-rã) sf misticãturi (mis-ti-cã-túrĭ) – (unã cu amisticãturã1)

§ dizmeastic (diz-meás-ticŭ) (mi) vb I dizmisticai (diz-mis-ti-cáĭ), dizmisticam (diz-mis-ti-cámŭ), dizmisticatã (diz-mis-ti-cá-tã), dizmisticari/diz-misticare (diz-mis-ti-cá-ri) – li-aleg tra s-hibã-ahoryea, lucri tsi suntu amisticati; lu ndreg un lucru tra s-nu mata hibã mintit; discaci lucri (peri, barbã, hiri, etc.) tsi suntu ncãrshiljati (mintiti, ciufuliti, etc.); discaci
{ro: descurca}
{fr: démêler, débrouiller}
{en: unravel, disentangle}
ex: s-amisticarã ljitsãli?, cu zorea s-diz-measticã (s-discaci); dizmisticai ardãtsinjli di shiboi di-ardãtsinjli di busuljoc; nã dizmisticãm tutiputa

§ dizmisticat (diz-mis-ti-cátŭ) adg dizmisticatã (diz-mis-ti-cá-tã), dizmisticats (diz-mis-ti-cátsĭ), dizmisticati/dizmisticate (diz-mis-ti-cá-ti) – (lucru) tsi easti aleptu tra s-nu mata armãnã mintit; tsi easti discãceat
{ro: descurcat}
{fr: démêlé, débrouillé}
{en: unraveled, disentangled}

§ dizmisticari/dizmisticare (diz-mis-ti-cá-ri) sf dizmisticãri (diz-mis-ti-cắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-dizmeasticã tsiva; discãceari
{ro: acţiunea de a descurca}
{fr: action de démêler, de débrouiller}
{en: action of unraveling, of disentangling}

{ro: împărătesc, regal, domnesc}
{fr: impé-rial, royal}
{en: imperial, royal}
ex: la numtã-amirãreascã (di amiradz, vãsilcheascã); el nu s-mintea cu-amirãreshtili (cu lucrili di-amiradz); stranj amirãrescu (ca di-amirã); loclu amirãrescu, tuts ãl ursescu

§ mirãrescu (mi-rã-rés-cu) adg mirãreascã (mi-rã-reás-cã), mirãreshtsã (mi-rã-résh-tsã), mirãreshti (mi-rã-résh-ti) – (unã cu amirãrescu)

§ amirescu (a-mi-rés-cu) adg amireascã (a-mi-reás-cã), amireshtsã (a-mi-résh-tsã), amireshti (a-mi-résh-ti) – (unã cu amirãrescu)
ex: vidzutã ghighifteascã, namea ami-reascã (angucitoari: cafelu)

§ amirãreashti/amirãreashte (a-mi-rã-reásh-ti) adv – ca faptã di-un amirã; ca di-amirã; vãsili-cheashti, dumneashti
{ro: împărăteşte, domneşte}
{fr: impé-rialement, royalement}
{en: imperially, royally, in a kingly manner}

§ amirãripsescu (a-mi-rã-rip-sés-cu) vb IV amirãripsii (a-mi-rã-rip-síĭ), amirãripseam (a-mi-rã-rip-seámŭ), amirãripsitã (a-mi-rã-rip-sí-tã), amirãripsiri/amirãripsire (a-mi-rã-rip-sí-ri) – ursescu (chivirnisescu, dumnescu) pristi unã-amirãrilji; vãsilipsescu, dumnescu
{ro: împărăţi, domni}
{fr: régner}
{en: reign, rule}

§ amirãripsit (a-mi-rã-rip-sítŭ) adg amirãripsitã (a-mi-rã-rip-sí-tã), amirãripsits (a-mi-rã-rip-sítsĭ), amirãripsiti/amirãripsite (a-mi-rã-rip-sí-ti) – tsi-lj si deadi putearea s-urseascã unã amirãrilji; tsi easti sum putearea-a unui amirã; vãsilipsit, dumnit
{ro: împărăţit, domnit}
{fr: qui est fait à régner, qui est régné}
{en: made to reign; who is reigned, ruled}

§ amirãripsiri/amirãripsire (a-mi-rã-rip-sí-ri) sf amirãripsiri (a-mi-rã-rip-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu un amirã urseashti un crat; vãsilipsiri, dumniri
{ro: acţiunea de a împărăţi, de a domni; împărăţire, domnire}
{fr: action de régner; régne}
{en: action of reigning, of ruling; reign; rule}

ex: ntãvãlit cum eara tu-unã baltã, avdzã vreavã

§ ntãvãliri/ntãvãlire (ntã-vã-lí-ri) sf ntãvãliri (ntã-vã-lírĭ) – (unã cu antãvãliri)

§ tãvãlescu (tã-vã-lés-cu) (mi) vb IV tãvãlii (tã-vã-líĭ), tãvãleam (tã-vã-leámŭ), tãvãlitã (tã-vã-lí-tã), tãvãliri/tã-vãlire (tã-vã-lí-ri) – (unã cu antãvãlescu)
ex: tãvãli cashlu tu fãrinã tra s-lu tignjiseascã

§ tãvãlit (tã-vã-lítŭ) adg tãvãlitã (tã-vã-lí-tã), tãvãlits (tã-vã-lítsĭ), tãvãliti/tãvãlite (tã-vã-lí-ti) – (unã cu antãvãlit)
ex: lj-aflarã tãvãlits (arucutits) tu tsarã

§ tãvãliri/tã-vãlire (tã-vã-lí-ri) sf tãvãliri (tã-vã-lírĭ) – (unã cu antãvãliri)

§ antãvãliturã (an-tã-vã-li-tú-rã) sf antãvãlituri (an-tã-vã-li-túrĭ) – ashi cum easti loclu iu s-ari antãvãlitã cariva; atsea tsi s-fatsi cãndu s-antãvãleashti cariva
{ro: rostogolire, tăvălitură}
{fr: action de (se) rouler, de (se) vautrer}
{en: action of rolling; of sprawling}