DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

fãntãnã

fãntãnã (fãn-tắ-nã) sf fãntãnj (fãn-tắnjĭ) – apã di izvur tsi azvoami dit loc, ma multu la munti; apã di izvur tsi s-adunã ca tu-unã soi di groapã ningã loclu di iu azvoami; apã di izvur tsi easti adusã (tu chirolu veclju cu-unã cãrutã) tu mesea di hoarã; funtãnã, izvur, izvor, cap-di-arãu
{ro: izvor, fântână}
{fr: fontaine, source}
{en: source, spring, fountain}
ex: nã nveastã adãratã, di tuts i bãshatã (angucitoari: fãntãna); urãtã, mushatã, tuts mi bashã (angucitoari: fãntãna); un gioni shadi n cali shi-l bashi njicu-sh-mari (angucitoari: fãntãna); bium apã la fãntãna di la munti; tu cãsãbadzlji turtseshtsã suntu multi fãntãnj; cuclu sh-cãntã strã fãntãnj; adãrarã fãntãnj multi shi scriarã numa-a lor; vrum s-n-adunãm la fãntãna dit pãduri; lj-spusi sã s-ducã la fãntãna iu yinea Mushata-a-Loclui di sã scãlda; fãntãnã pri-iu cura apã di-amalamã; ningã gura di fãntãnã shidea lamnja cu gura dishcljisã; alãga trã fãntãna tsi da oclji

§ funtãnã (fun-tắ-nã) sf funtãnj (fun-tắnjĭ) – (unã cu fãntãnã)
ex: alãga ti funtãna tsi da oclji

§ fãntãnjoarã (fãn-tã-njĭŭá-rã) sf fãntãnjoari/fãntãnjoare (fãn-tã-njĭŭá-ri) – fãntãnã njicã; fãntãneauã, fãntãnici, fãntãnicã
{ro: izvor mic, fântânioară}
{fr: petite source}
{en: small source, small spring}
ex: fãntãnj, fãntãnjoari, ea dats-nã trã beari; la fãntãnjoari; vãzescu treili fãntãnjoari

§ fãntãneauã (fãn-tã-neá-ŭã) sf fãntãneali/fãntãneale (fãn-tã-neá-li) – (unã cu fãntãnjoarã)
ex: sã dispustuseascã sum aumbra di cupaci, di ningã fãntãneauã; suntu doauã fãntãneali; lãcrinjli acãtsarã sã-lj curã ca dit doauã fãntãneali di ntr-oclji

§ fãntãnicã (fãn-tã-ní-cã) sf fãntãnitsi/fãn-tãnitse (fãn-tã-ní-tsi) – (unã cu fãntãnjoarã)

§ fãntã-nici/fãntãnice (fãn-tã-ní-ci) sf fãntãnici/fãntãnice (fãn-tã-ní-ci) – (unã cu fãntãnjoarã)
ex: unã fãntãnici cu unã lilici (angucitoari = cãndila); lj-u deadirã cãrarea, nacã da di vãrã fãntãnici

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn

fustani/fustane

fustani/fustane (fus-tá-ni) sf fustãnj (fus-tắnjĭ) – stranj mulji-rescu lungu, di la gushi pãnã (ma nghios) di dzinuclji, tsi s-poartã di-aradã pristi alti strani a truplui, shi earna s-poartã sum palto; fãstani;
(expr: nitsi di arinã hir, nitsi di ploai fustani = zbor tsi s-dzãtsi tr-astelj tsi vor s-facã tsiva cu lucri tsi nu s-uidisescu, nu-lj si ndreg trã fãtseari)
{ro: rochie}
{fr: robe}
{en: dress}
ex: tsi fustãnj shi fustaneli; cu fustãnjli pãn di padi; lj-adusi gionili di Bucureshti nã fustani di geamfesi; veara imnã cu fustãnj; purta nã fustani di sirmã; nitsi di arinã hir, nitsi di ploai fustani; nã fustani minutã ca pãndza di pangu

§ fãstani/fãstane (fãs-tá-ni) sf fãstãnj (fãs-tắnjĭ) – (unã cu fustani)

§ fustãnat (fus-tã-nátŭ) adg fustãnatã (fus-tã-ná-tã), fustãnats (fus-tã-nátsĭ), fustãnati/fustãnate (fus-tã-ná-ti) – (stranj, fustani, tsipuni, etc.) tsi ari cljini (furti, dipli)
{ro: cu pliuri}
{fr: (vêtement) qui a des plis}
{en: pleated (garment), with folds}
ex: tsipunjli fustãnati; pirifan fustãnati

§ fustã (fús-tã) sf fusti/fuste (fús-ti) – stranj di muljari tsi s-poartã di la mesi shi nghios sh-cari, deadun cu bluza (cãmeasha) di pisuprã s-poartã tu loc di fustani; unã soi di stranj lungu muljirescu (di-aradã di lãnã) tsi s-poartã sum fustani; jupã, giupã, bãcã
{ro: fustă}
{fr: jupe de laine que les femmes porte sous la robe et que les enfants les portaient comme une robe}
{en: woman’s skirt, underskirt}
ex: ded cu her fustili

§ fustanelã (fus-ta-né-lã) sf fustaneli/fustanele (fus-ta-né-li) – unã soi di fustã bãrbãteascã di-aradã albã, shcurtã sh-fustãnatã, purtatã di bãrbatslji grets; fustãneauã
{ro: fustanelă}
{fr: fustanelle}
{en: fustanella}
ex: lai lj-easti fustanela; tuts huryeatslji armãnj s-poartã cu dulumã sh-cu fustanelã; adutseam a cui brãn, a cui fustanelã

§ fustãneauã (fus-tã-neá-ŭã) sf fustãnei (fus-tã-néĭ) – (unã cu fustanelã)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

neauã

neauã (neá-ŭã) sf neuri (né-urĭ) – chicuti di apã ngljitsatã (fapti di crustali alichiti un di-alantu) tsi cad pri loc earna ca unã ploai sh-cari lu-acoapirã loclu cu un petur albu; aneauã, rodã;
(expr:
1: peanã di neauã = fulgu, spitã, ciomburã;
2: l-voi ca neaua n sin = nu-l voi dip)
{ro: zăpadă}
{fr: neige}
{en: snow}
ex: unã cergã mari, mari: tut loclu lu-acoapirã sh-amarea nu u-acoapirã (angucitoari: neaua); va-acatsã muntsãlj neauã; muntili di neauã nu s-aspari; pãnã iu neurli alghea; albã easti shi neaua, ma ardi; albã-i sh-neaua, ma u chishi cãnjlji; scãpitai muntsãlj cu neauã; deadi multã neauã; cadi neauã; deadi neauã, s-acupiri torlu; purta nã cãmeashi ca neaua (albã ca neaua); eara albã ca neaua; tu tuchirea-a neauãljei yin apili mãri

§ aneauã (a-neá-ŭã) sf aneuri (a-né-urĭ) – (unã cu neauã)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

rodã

rodã (ró-dã) sf pl(?) – chicuti di apã ngljitsatã (fapti di crustali alichiti un di-alantu, neauã) tsi cad earna ca unã ploai sh-acoapirã loclu cu un petur albu; neauã, aneauã
{ro: zăpadă}
{fr: neige}
{en: snow}
ex: ari cãdzutã tu muntsã rodã (neauã) multã

§ rungã (run-gắ) sm rungadz (run-gádzĭ) – unã mari adunãturã di neauã tsi cadi pi dinapandiha di pi coasta-a unui munti sh-afãnseashti tut tsi aflã n calea-a ljei
{ro: mare avalanşă de zăpadă}
{fr: grande avalanche de neige}
{en: big snow avalanche}

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã