|
|
ananghios
ananghios (a-nan-ghĭósŭ) adg – vedz tu ananghi
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: ananghiananghi/ananghe
ananghi/ananghe (a-nán-ghi) sf anãnghi (a-nắn-ghi) shi anãn-ghiuri (a-nắn-ghĭurĭ) – atsea tsi lipseashti tu-un lucru ca s-hibã ghini adrat (si s-facã ghini, etc.); lipsitã, nivolji, ihtizai, ihtizã, htizã;
(expr: ananghea s-ts-u da = nivolja s-ti-agudeascã; s-ti-agudeascã ananghea)
{ro: nevoie, lipsă, necesitate}
{fr: besoin, nécessité}
{en: lack, necessity}
ex: am mari ananghi (nivolji, ihtizai); cãndu va hii tu ananghi greauã; nu aveam ananghi (ihtizai) di vãrnu; lipseashti trã oarã ananghi (trã cãndu va s-avem ihtizai); ananghea s-ts-u da!
(expr: nivolja s-ti-agudeascã, s-cadã pri tini); tsi anãnghiuri (ihtizadz) ai?; tsi-ai tini ananghi (tsi ti mealã)
§ ananghios (a-nan-ghĭósŭ) adg ananghioasã (a-nan-ghĭŭá-sã), ananghiosh (a-nan-ghĭóshĭ), ananghioasi/ananghioase (a-nan-ghĭŭá-si) – tsi ari ananghi di tsiva i di cariva; tsi-lj lipseashti un lucru; tsi easti lipsit dit-un lucru; tsi lj-adutsi ufelii a unui lucru; lipsit, ofelim
{ro: necesar, util}
{fr: nécessaire, utile}
{en: necessary, useful}
ufelii/ufelie
ufelii/ufelie (u-fé-li-i) sf ufelii (u-fé-liĭ) – atsea tsi-l fatsi un lucru s-ahãrzeascã tsiva (s-hibã lipsit, etc.) tsiva; amintaticlu tsi lu-adutsi un lucru; hãiri, prucuchii, lipsitã, amintatic
{ro: folos}
{fr: utilité, profit}
{en: utility, profit}
§ ofelim (o-félimŭ) adg ofelimã (o-fé-li-mã), ofelinj (o-félinjĭ), ofelini/ofeline (o-fé-li-ni) – tsi lj-adutsi ufelii a unui lucru; (lucru) di cari omlu ari ananghi; atsea (luguria) tsi lipseashti si s-facã (tra si s-bitiseascã) un lucru; lipsit, anãnghios
{ro: util, necesar}
{fr: utile, nécessaire}
{en: useful, necessary}
§ ufilisescu (u-fi-li-sés-cu) vb IV ufilisii (u-fi-li-síĭ), ufiliseam (u-fi-li-seámŭ), ufilisitã (u-fi-li-sí-tã), ufilisiri/ufilisire (u-fi-li-sí-ri) – fac un lucru tsi nj-adutsi un amintatic, unã ufelii; ved hãiri di la un lucru tsi-l fac; mi-agiut cu-un lucru ofelim tra s-nj-agiungu un scupo; filisescu
{ro: folosi, servi, fi de folos}
{fr: profiter, servir, être util}
{en: profit, serve, be useful}
§ ufilisit (u-fi-li-sítŭ) adg ufilisitã (u-fi-li-sí-tã), ufilisits (u-fi-li-sítsĭ), ufilisi-ti/ufilisite (u-fi-li-sí-ti) – tsi ari vidzutã hãiri; tsi ari avutã un amintatic di lucrul tsi-l featsi; (lucrul) cu cari mi-agiut (cã nj-easti lipsit, ofelim) tra s-nj-agiungu scupolu; filisit
{ro: folosit, (lucru) cu care s-a servit; care a profitat}
{fr: qui a profité, qui a été servi}
{en: who has profited, who has been served}
§ ufilisiri/ufilisire (u-fi-li-sí-ri) sf ufilisiri (u-fi-li-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva ufiliseashti tsiva; filisiri, ufelii, amintatic
{ro: acţiunea de a folosi, de a servi, de a fi de folos; profit, folos}
{fr: action de profiter, de servir, d’être util; bénéfice, gain}
{en: action of making a profit, of serving, of being useful; profit, gain}
§ filisescu (fi-li-sés-cu) vb IV filisii (fi-li-síĭ), filiseam (fi-li-seámŭ), filisitã (fi-li-sí-tã), filisi-ri/filisire (fi-li-sí-ri) – (unã cu ufilisescu)