acumtin1 (a-cúm-tinŭ) sm fãrã pl – andoapir, aradzãm, astã-mãtsiri, agiutor, apanghiu, etc.
{ro: încetare, oprire, adăpost, reazem, etc.}
{fr: cesse, trève, arrêt, apaisement, abri, approch, accueil, appui, etc.}
{en: stop, reception, support, etc.}
ex: acum-tinlu (aradzimlu) a tãu s-hibã lilicea-atsea mushata; schiclu a muntsilor Carpats eara acumtinlu (andoapirlu) a lor; plãmtã fãrã acumtin (astãmãtsiri)
§ acumtil (a-cúm-tilŭ) sm fãrã pl – (unã cu acumtin1)
ex: nu-am acumtil (andoapir, agiutor) acasã
§ acumtin2 (a-cúm-tinŭ) (mi) vb I acumtinai (a-cum-ti-náĭ), acum-tinam (a-cum-ti-námŭ), acumtinatã (a-cum-ti-ná-tã), acumtina-ri/acumtinare (a-cum-ti-ná-ri) – acumtinescu, acundin, acundises-cu, ascumtin; astãmãtsescu, dãnãsescu, curmu, pupsescu, pãpsescu, pãfsescu, pãxescu; agãlisescu; apãnghisescu; aprochi; fac cunachi, chindruescu, chindurescu, pupusescu, etc.
{ro: înceta, conteni, primi, rezema, opri, poposi, etc.}
{fr: cesser, arrêter, faire halte, apaiser, abriter, approcher, accueillir, appu-yer, etc.}
{en: stop, make a halt, quiet, receive, support, etc.}
ex: s-acumtinarã (dãnãsirã, astãmãtsirã) niheam alumtãrli; nj-acumtinã (pupsi) sãndzili; aestu s-acumtinã (s-curmã) din cali; fãrã s-acumtinã (astãmãtseascã); nu s-avea acumtinatã (nu-avea faptã cunachi) iuva; ploaea avea acumtinatã (dãnãsitã, agãlisitã); s-nj-acumtin (sã-nj dizvursescu) caplu pri cãpitãnj; mãyistra lj-acljimã si s-acumtinã (apãnghiuseascã, dizvurseascã) tu cãlivã-lj; chilii tra si s-acumtinã (apãnghiuseascã) cãlugãrlji; nu mi-acumtinã (nu mi-aproachi) vãrnu
§ acumtinat (a-cum-ti-nátŭ) adg acumtinatã (a-cum-ti-ná-tã), acumtinats (a-cum-ti-nátsĭ), acumtinati/acumtinate (a-cum-ti-ná-ti) – acumtinit, acundinat, acundisit, ascumtinat; astãmãtsit, dãnãsit, curmat, pupsit, pãpsit, pãfsit, pãxit, agãlisit, apãnghisit, aprucheat; chindruit, chindurit, pupusit, etc.
{ro: încetat, oprit, poposit, rezemat, etc.}
{fr: cessé, arrêté, retenu, apaisé, abrité, approché, accueilli, appuyé, etc.}
{en: stopped, halted, quieted, received, supported, etc.}
ex: Sufie, cãrtsãli furã acumtinati (loati, tsãnuti) di zabitlãcã (pulitsii)
§ acumtinari/a-cumtinare (a-cum-ti-ná-ri) sf acumtinãri (a-cum-ti-nắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-acumtinã tsiva i cariva; acumtiniri, acundinari, acundisiri, ascumtinari; astãmãtsiri, dãnãsiri, curmari, pupsiri, pãpsiri, pãfsiri, pãxiri, agãlisiri, apãnghisiri, aprucheari; chindruiri, chinduriri, pupusiri, etc.
{ro: acţiunea de a înceta, de a opri, de a poposi, de a primi, de a rezema, etc.; încetare, oprire, poposire, primire, rezemare, etc.}
{fr: action d’appuyer, de cesser, d’arrêter, de faire une halte, d’apaiser, d’abriter, d’approcher, d’accueillir, d’appuyer, etc.}
{en: action of stopping, of making a halt, of quie-ting, of receiving, of supporting, etc.}
ex: neaua nu ari acumtinari (astãmãtsiri); vimtul tsi suflã fãrã acumtinari (dipriunã, fãrã pãpsiri); sh-aflã acumtinari (tsiva tra si s-andoapirã, aradzim, andoapir); nu mi-acumtinã (mi-aproachi) vãrnu
§ neacumtinat1 (nea-cum-ti-nátŭ) adg neacumtinatã (nea-cum-ti-ná-tã), neacum-tinats (nea-cum-ti-nátsĭ), neacumtinati/neacumtinate (nea-cum-ti-ná-ti) – tsi nu easti astãmãtsit; tsi nu easti aprucheat; neacumtinit, nicurmat, etc.
{ro: neîncetat, neprimit, etc.}
{fr: qui n’a pas cessé, qui n’est pas accueilli, etc.}
{en: who is not stopped, who is not received, etc.}
§ neacumtinat2 (nea-cum-ti-nátŭ) adv – tsi nu-astãmãtseashti; tsi nu s-curmã dip; neacumtinit, nicurmat, dipriunã, etc.
{ro: neîncetat, necontenit, mereu, încontinuu}
{fr: sans cesse}
{en: without stop}
ex: lj-frimintã neacumtinat (fãrã astamãtsiri, nicurmat, tut chirolu) mintea
§ neacumtinari/nea-cumtinare (nea-cum-ti-ná-ri) sf neacumtinãri (nea-cum-ti-nắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu nu s-acumtinã tsiva i cariva; neacumtiniri, nicurmari, nipãpsiri, neaprucheari, etc.
{ro: acţiunea de a nu înceta, de a nu primi, etc.}
{fr: action de ne pas cesser, de ne pas accueillir, etc.}
{en: action of not stopping, of not receiving, etc.}
§ acumtinescu (a-cum-ti-nés-cu) vb IV acumtinii (a-cum-ti-níĭ), acumtineam (a-cum-ti-neámŭ), acumtinitã (a-cum-ti-ní-tã), acum-tiniri/acumtinire (a-cum-ti-ní-ri) – (unã cu acumtin2)
ex: ploaea avea acumtinitã (astãmãtsitã); mizia acumtini (isihãsi) natlu; avearea, la vãr nu acumtineashti (dãnãseashti); acumtinea-ti (astãmãtsea, tsãni-ti) niheamã
§ acumtinit (a-cum-ti-nítŭ) adg acumtinitã (a-cum-ti-ní-tã), acumtinits (a-cum-ti-nítsĭ), acum-tiniti/acumtinite (a-cum-ti-ní-ti) – (unã cu acumtinat)
§ acum-tiniri/acumtinire (a-cum-ti-ní-ri) sf acumtiniri (a-cum-ti-nírĭ) – (unã cu acumtinari)
§ discumtinescu (dis-cum-ti-nés-cu) vb IV discumtinii (dis-cum-ti-níĭ), discumtineam (dis-cum-ti-neámŭ), discumtinitã (dis-cum-ti-ní-tã), discumtiniri/discumtinire (dis-cum-ti-ní-ri) – nu-acumtinescu, nu chindruescu tu-un loc shi-nj trag calea ninti
{ro: continua}
{fr: continuer}
{en: continue}
ex: discumtinã tini calea (nu-astãmãtsea, tradzi calea ninti)
§ discumtinit (dis-cum-ti-nítŭ) adg discumtinitã (dis-cum-ti-ní-tã), discumtinits (dis-cum-ti-nítsĭ), discumtiniti/discumtinite (dis-cum-ti-ní-ti) – tsi nu-acumtineadzã sh-tradzi calea; tsi-sh caftã di cali
{ro: continuat}
{fr: continué}
{en: continued}
§ discumtini-ri/discumtinire (dis-cum-ti-ní-ri) sf discumtiniri (dis-cum-ti-nírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-discumtineashti
{ro: acţiunea de a continua}
{fr: action de continuer}
{en: action of continuing}
§ cumtinescu (cum-ti-nés-cu) vb IV cumtinii (cum-ti-níĭ), cumti-neam (cum-ti-neámŭ), cumtinitã (cum-ti-ní-tã), cumtiniri/cum-tinire (cum-ti-ní-ri) – (unã cu acumtin2)
ex: cãtrã searã cumtini (astãmãtsi) ploaea; nu cumtini (pupsi) di plãngu tutã noaptea; cumtinea-ti nã minutã!
§ cumtinit (cum-ti-nítŭ) adg cumtinitã (cum-ti-ní-tã), cumtinits (cum-ti-nítsĭ), cumtiniti/cumtinite (cum-ti-ní-ti) – (unã cu acumtinat)
§ cumtiniri/cumtinire (cum-ti-ní-ri) sf cumtiniri (cum-ti-nírĭ) – (unã cu acumtinari)
§ ni-cumtinit (ni-cum-ti-nítŭ) adg nicumtinitã (ni-cum-ti-ní-tã), nicumtinits (ni-cum-ti-nítsĭ), nicumtiniti/nicumtinite (ni-cum-ti-ní-ti) – (unã cu neacumtinat1)
ex: ploi nicumtiniti (fãrã astãmãtsiri) deadi dauã stãmãnj mplini; nicumtinit (fãrã astãmãtsiri, dipriunã) plãndzi
§ nicumtiniri/nicumtinire (ni-cum-ti-ní-ri) sf nicumtiniri (ni-cum-ti-nírĭ) – (unã cu neacumtinari)
§ acundin (a-cún-dinŭ) (mi) vb I acundinai (a-cun-di-náĭ), acundinam (a-cun-di-námŭ), acundinatã (a-cun-di-ná-tã), acundinari/acundinare (a-cun-di-ná-ri) – (unã cu acumtin2)
ex: eara s-acundinã Polea (s-agiungã pãnã n Poli) tu locurli di Anthina
§ acundinat (a-cun-di-nátŭ) adg acundinatã (a-cun-di-ná-tã), acundinats (a-cun-di-nátsĭ), acundinati/acundinate (a-cun-di-ná-ti) – (unã cu acum-tinat)
§ acundinari/acundinare (a-cun-di-ná-ri) sf acundinãri (a-cun-di-nắrĭ) – (unã cu acumtinari)
§ acundisescu (a-cun-di-sés-cu) vb IV acundisii (a-cun-di-síĭ), acundiseam (a-cun-di-seámŭ), acundisitã (a-cun-di-sí-tã), acundisiri/acundisire (a-cun-di-sí-ri) – (unã cu acumtin2)
ex: demunlu nu ari hoarã s-acundiseascã (s-astãmãtseascã, si s-ducã si sta) la atselj tsi tsãn pãreasinj
§ acundisit (a-cun-di-sítŭ) adg acundisitã (a-cun-di-sí-tã), acundisits (a-cun-di-sítsĭ), acundisiti/acundisite (a-cun-di-sí-ti) – (unã cu acumtinat)
§ acundisiri/acundisire (a-cun-di-sí-ri) sf acundisiri (a-cun-di-sírĭ) – (unã cu acumtinari)
§ cundisescu (cun-di-sés-cu) vb IV cundisii (cun-di-síĭ), cundi-seam (cun-di-seámŭ), cundisitã (cun-di-sí-tã), cundisiri/cundisire (cun-di-sí-ri) – (unã cu acumtin2)
ex: cundisirã (astãmãtsirã, featsirã cunachi) tuts deadun Bituli; cundisim seara la unã hani; shi cundisirã (astãmãtsirã, featsirã cunachi) nafoarã di tsitati; bãrbatlu cundiseashti (agiundzi, astãmãtseashti, fatsi cunachi); cundisii la unã fãntãnã
§ cundisit (cun-di-sítŭ) adg cundisitã (cun-di-sí-tã), cundisits (cun-di-sítsĭ), cundisiti/cundisite (cun-di-sí-ti) – (unã cu acumtinat)
§ cundisiri/cundisire (cun-di-sí-ri) sf cundisiri (cun-di-sírĭ) – (unã cu acumtinari)
§ cudisescu (cu-di-sés-cu) vb IV cudisii (cu-di-síĭ), cudiseam (cu-di-seámŭ), cudisitã (cu-di-sí-tã), cudisiri/cudisire (cu-di-sí-ri) – (unã cu acumtin2)
ex: iu cudisirã (astãmãtsirã, featsirã cunachi) hiljlji cu nipotslji a lui
§ cudisit (cu-di-sítŭ) adg cudisitã (cu-di-sí-tã), cudisits (cu-di-sítsĭ), cudisiti/cudisite (cu-di-sí-ti) – (unã cu acumtinat)
§ cudisiri/cudisire (cu-di-sí-ri) sf cudisiri (cu-di-sírĭ) – (unã cu acumtinari)
§ cundusescu (cun-du-sés-cu) vb IV cundusii (cun-du-síĭ), cunduseam (cun-du-seámŭ), cundusitã (cun-du-sí-tã), cundusiri/cundusire (cun-du-sí-ri) – (unã cu acumtin2)
§ cundusit (cun-du-sítŭ) adg cundusitã (cun-du-sí-tã), cundusits (cun-du-sítsĭ), cundusiti/cundusite (cun-du-sí-ti) – (unã cu acumtinat)
§ cundusiri/cundusire (cun-du-sí-ri) sf cundusiri (cun-du-sírĭ) – (unã cu acumtinari)
§ cundupsescu (cun-dup-sés-cu) vb IV cundupsii (cun-dup-síĭ), cundupseam (cun-dup-seámŭ), cundupsitã (cun-dup-sí-tã), cundupsi-ri/cundupsire (cun-dup-sí-ri) – (unã cu acumtin2)
ex: iu astarã va s-cundupsits (stats, fãtsets cunachi)?
§ cundupsit (cun-dup-sítŭ) adg cundupsitã (cun-dup-sí-tã), cundupsits (cun-dup-sítsĭ), cundupsiti/cundupsite (cun-dup-sí-ti) – (unã cu acumtinat)
§ cundupsiri/cundupsire (cun-dup-sí-ri) sf cundupsiri (cun-dup-sírĭ) – (unã cu acumtinari)
§ acuntin (a-cún-tinŭ) vb I acuntinai (a-cun-ti-náĭ), acuntinam (a-cun-ti-námŭ), acuntinatã (a-cun-ti-ná-tã), acuntinari/acuntinare (a-cun-ti-ná-ri) – (unã cu acumtin2)
ex: s-acuntinã valea; aushlu sh-acuntinã yislu pãnã tu bitisitã
§ acuntinat (a-cun-ti-nátŭ) adg acuntinatã (a-cun-ti-ná-tã), acuntinats (a-cun-ti-nátsĭ), acuntinati/acuntinate (a-cun-ti-ná-ti) – (unã cu acumtinat)
§ acuntinari/acuntinare (a-cun-ti-ná-ri) sf acuntinãri (a-cun-ti-nắrĭ) – (unã cu acumtinari)
§ as-cumtin (as-cúm-tinŭ) vb I ascumtinai (as-cum-ti-náĭ), ascumti-nam (as-cum-ti-námŭ), ascumtinatã (as-cum-ti-ná-tã), ascumtina-ri/ascumtinare (as-cum-ti-ná-ri) – (unã cu acumtin2)
ex: lãcrinjli tsi nu putea s-li ascumtinã (s-li-astãmãtseascã)
§ ascumtinat (as-cum-ti-nátŭ) adg ascumtinatã (as-cum-ti-ná-tã), ascumtinats (as-cum-ti-nátsĭ), ascumtinati/ascumtinate (as-cum-ti-ná-ti) – (unã cu acumtinat)
§ ascumtinari/ascumtinare (as-cum-ti-ná-ri) sf ascumtinãri (as-cum-ti-nắrĭ) – (unã cu acumtinari)
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã ma multu/ptsãn