DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

arhundu

arhundu (ár-hun-du) sm, sf, adg arhundã (ár-hun-dã), arhundzã (ár-hun-dzã), arhundi/arhunde (ár-hun-di) – om cari easti multu avut; (om) tsi ari multã aveari (avutsami, tutiputã); arhondu, arhundã, bugat, mbugat, ãmbugat, avut, zinghin, tsinghin, nicuchir, ciurbagi, ciorbagi, domnu
{ro: bogat}
{fr: riche, seigneur}
{en: rich}
ex: greclu, sh-arhundu (domnu, avut) s-hibã, alj va mputã

§ arhondu (ar-hón-du) sm, sf, adg arhondisã (ar-hón-di-sã), arhondzã (ar-hón-dzã), arhondisi/arhondise (ar-hón-di-si) – (unã cu arhundu)
ex: di-sh loarã doauã arhondisi (doamni, muljeri avuti)

§ arhundã (ar-hun-dắ) sm, sf arhundoanji/arhundoanje (ar-hun-dŭá-nji), arhundadz (ar-hun-dádzĭ), arhundoanji/arhundoanje (ar-hun-dŭá-nji) – (unã cu arhundu)
ex: arhundadzlji (domnjilj, oaminjlji avuts) di Grebini; furlji loarã sclavi doauã arhundoanji (doamni, muljeri di oaminj avuts)

§ arhundilji/arhundilje (ar-hun-dí-lji) sf arhundilj (ar-hun-díljĭ) –
1: tuti lucrili (casã, loc, paradz, tutiputã, etc.) tsi li ari un om; aveari, avutsãlji, avutsami, bugãtsãlji, bugutsãlji, yishteari, tutiputã, periusii
2: scara analtã (peturlu) di oaminj avuts dit un crat (di chibari, cu averi mãri, locuri, pãlãts, etc., di-aradã clirunumsiti di la tatã la hilj) dit cari s-aleg multi ori oaminjlji di frãmti dit chivernisea-a cratlui; ciorbagilãchi
{ro: avere, bogăţie, burghezie, boierime}
{fr: richesse, bourgeoisie, aristocratie, noblesse}
{en: wealth, middle-class, nobility}

§ arhundilichi/arhundiliche (ar-hun-di-lí-chi) sf arhundilichi (ar-hun-di-líchĭ) – (unã cu arhundilji)

§ arhun-dlichi/arhundliche (ar-hun-dlí-chi) sf arhundlichi (ar-hun-dlíchĭ) – (unã cu arhundilji)

§ arhundescu (ar-hun-dés-cu) adg arhundeascã (ar-hun-deás-cã), arhundeshtsã (ar-hun-désh-tsã), arhundeshti (ar-hun-désh-ti) – (tsi easti) di oaminj avuts; tsi ari s-facã cu oaminjlji arhundzã icã cu arhundilja; arhundichescu

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn

bugat

bugat (bu-gátŭ) adg bugatã (bu-gá-tã), bugats (bu-gátsĭ), bugati/bugate (bu-gá-ti) – tsi ari multã aveari (avutsami, tutiputã); mbugat, ãmbugat, avut, arhundu, arhundã, zinghin, tsinghin, nicuchir
{ro: bogat}
{fr: riche}
{en: rich}
ex: si s-facã bugats (avuts)

§ mbugat (mbu-gátŭ) adg mbugatã (mbu-gá-tã), mbugats (mbu-gátsĭ), mbugati/mbugate (mbu-gá-ti) – (unã cu bugat)
ex: cãtse la oarfánj shi nu la mbugats?; s-asparsi mushata shi mbugata hoarã armãneascã Gramusti

§ ãmbugat (ãm-bu-gátŭ) adg ãmbugatã (ãm-bu-gá-tã), ãmbugats (ãm-bu-gátsĭ), ãmbuga-ti/ãmbugate (ãm-bu-gá-ti) – (unã cu bugat)

§ bugãtsãlji/bu-gãtsãlje (bu-gã-tsắ-lji) sf bugãtsãlj (bu-gã-tsắljĭ) – lucrili (casã, loc, paradz, tutiputã, etc.) tsi li ari cariva (un om, unã fumealji, un cãsãbã, etc.); bugutsãlji, aveari, avutsãlji, avutsami, maltã, yishteari, tutiputã, periusii
{ro: avere}
{fr: richesse, opulence}
{en: wealth}
ex: bugãtsãlji (aveari) n tser

§ bugutsãlji/bugutsãlje (bu-gu-tsắ-lji) sf bugutsãlj (bu-gu-tsắljĭ) – (unã cu bugãtsãlji)

§ mbugãtsãlji/mbugãtsãlje (bu-gã-tsắ-lji) sf mbugãtsãlj (mbu-gã-tsắljĭ) – (unã cu bugãtsãlji)

§ mbugutsãlji/mbugutsãlje (mbu-gu-tsắ-lji) sf mbugutsãlj (mbu-gu-tsắljĭ) – (unã cu bugãtsãlji)

§ bugãtlãcã (bu-gãt-lắ-cã) sf bucãtlãts(?) (bu-cã-tlắtsĭ) – (unã cu bugãtsãlji)

§ mbugãtsãscu (mbu-gã-tsắs-cu) (mi) vb IV mbugãtsãi (mbu-gã-tsắĭ), mbugãtsam (mbu-gã-tsámŭ), mbugãtsãtã (mbu-gã-tsắ-tã), mbugãtsãri/mbugãtsãre (mbu-gã-tsắ-ri) – agiungu avut; mi fac avut; ãnj creashti avearea; mbugãtsescu, avutsãscu
{ro: îmbogăţi}
{fr: s’enrichir}

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn