DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

vãrstã

vãrstã (vắrs-tã) sf vãrsti/vãrste (vắrs-ti) – chirolu (anj, mesh, dzãli, etc.) tsi-ari tricutã di la amintarea-a unui om (fãtsearea-a unui lucru) sh-pãnã tu oara (dit banã) ti cari zburãm; vrãstã, ilichii, anj; (fig:
1: vãrstã = chiro, oarã, etã; expr:
2: easti om ãn vãrstã = easti om tricut, mari tu anj, aush)
{ro: vârstă}
{fr: âge}
{en: age}
ex: ari vãrsta (ilichia) di noauã anj; him di-unã vãrstã (ilichii); eara tu vãrsta (ilichia) a moashiljei; vãrsta (oara, chirolu) a fitariljei; easti muljari n vãrstã
(expr: tricutã, mari tu anj); tsi vãrstã (tsi ilichii, cãts anj) ari calu?; itsido vãrstã

§ vrãstã (vrắs-tã) sf vrãsti/vrãste (vrắs-ti) – (unã cu vãrstã)
ex: cari-i vrãsta (ilichia) a hilj-tui?; voi nu hits di unã vrãstã (ilichii)

§ vãrstnic (vắrst-nicŭ) adg vãrstnicã (vắrst-ni-cã), vãrstnits (vắrst-nitsĭ), vãrstnitsi/vãrstnitse (vắrst-ni-tsi) – tsi easti di idyea ilichii (cu altul), vrãstnic
{ro: de aceeaşi vărstă}
{fr: qui est du même âge}
{en: of same age}
ex: eara vãrstnica al (di idyea ilichii cu) Gardani

§ vrãstnic (vrắst-nicŭ) adg vrãstnicã (vrắst-ni-cã), vrãstnits (vrắst-nitsĭ), vrãstnitsi/vrãstnitse (vrắs-ni-tsi) – (unã cu vãrstnic)
ex: vrea s-gioacã cu vrãstnitsili a ljei (cu-atseali di idyea ilichii cu ea)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

dadã

dadã (dá-dã) sf dadi/dade (dá-di) – numã tsi u da un om a mulja-riljei tsi lu-ari faptã; dodã, mumã, mamã, manã, maicã, imã, mã, eatã, atã
{ro: mamă}
{fr: mère, maman}
{en: mother}
ex: dada-ts plãndzi cãpitãnj; cãpitãnj, oh! dadã!; ah! dado!; a dadãljei s-nu lj-aspunem; cari ts-u tata, mulã? eapa nj-easti dadã!

§ dãdãnj (dã-dắnjĭ) sf pl (di la dadã) – ashi cum suntu trã un om, muljerli tsi bãnarã aoa sh-un chiro, cu multi bãrni nãinti, dit cari dipuni el
{ro: străbune}
{fr: ancêtres (femmes)}
{en: females ancestors}
ex: di la dãdãnj avea nvitsatã

§ dodã (dó-dã) sf dodi/dode (dó-di) –
1: dadã, mumã, mamã, manã, maicã, imã, mã, eatã, atã;
2: sorã ma mari, tetã, mai
{ro: mamă; soră mai în vârstă, mătuşă, bunică}
{fr: mère, soeur aînée, tante, grande-mère}
{en: mother; older sister, aunt, grand-mother}
ex: doda (teta) al Sili nu poati, easti lãndzitã; a, mori, dodã (alea, tetã!); ali dodi (ali dadi) durut hilj; cã doda-ts va-nj mi disicã; dada (maea) easti tricutã

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

ilichii/ilichie

ilichii/ilichie (i-li-chí-i) sf ilichii (i-li-chíĭ) – chirolu (anj, mesh, dzãli, etc.) tsi-ari tricutã di la amintarea-a unui om (fãtsearea-a unui lucru) sh-pãnã tu oara (dit banã) ti cari zburãm; vrãstã, vãrstã, anj;
(expr: easti tu ilichii = easti tu ilichia cãndu feata poati si s-mãritã, i ficiorlu si sã nsoarã)
{ro: vârstă}
{fr: âge}
{en: age}

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

tsatsã

tsatsã (tsá-tsã) sf tsatsã (tsá-tsã) – zbor di vreari shi diznjirdari trã unã sorã ma mari, di-unã tetã vrutã, di-unã muljari ma tricutã tu ilichii
{ro: cuvânt de dragoste adresat unei surori mai mare, mătuşă sau persoană mai în vărstă}
{fr: terme de tendresse et de respect à l’adresse d’une soeur ainée, d’une tante, d’une personne plus agée}
{en: tender term adressed to an older sister, an aunt or an older lady}
ex: tsatsã Chiratsã, vinj s-ti ved cã nj-eara dor di tini

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã