|
|
tutcalã
tutcalã (tut-cá-lã) sf – vedz tu tutcali
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: tutcalicirish
cirish (ci-ríshĭŭ) sn cirishuri (ci-ríshĭŭrĭ) – aloat multu moali, faptu di fãrinã amisticatã cu apã, cu cari s-alichea cãrtsãli tu chirolu-atsel veclju; lugurii cu cari s-alichescu lucri; ciriji, tutcali, tutcalã, tupcalã, colã
{ro: clei}
{fr: colle de pâte}
{en: glue}
ex: cirishlu (cola, tupcala) cu cari s-alichescu cãrtsãli
§ ciriji/cirije (ci-rí-ji) sf ciriji (ci-ríjĭ) shi cirijuri (ci-rí-jĭurĭ) – (unã cu cirish)
colã2
colã2 (có-lã) sf fãrã pl – aloat multu moali, faptu di fãrinã amisticatã cu apã, cu cari s-alichea cãrtsãli tu chirolu-atsel veclju; lugurii cu cari s-alichescu lucri; cirish, ciriji, tutcali, tutcalã, tupcalã
{ro: clei}
{fr: colle}
{en: glue}
§ aculsescu (a-cul-sés-cu) (mi) vb IV aculsii (a-cul-síĭ), aculseam (a-cul-seámŭ), aculsitã (a-cul-sí-tã), aculsiri/aculsire (a-cul-sí-ri) – fac dauã lucri si sta deadun alichiti cu unã colã; alãchescu, alichescu, lãchescu
{ro: lipi}
{fr: coller}
{en: glue}
§ aculsit (a-cul-sítŭ) adg aculsitã (a-cul-sí-tã), aculsits (a-cul-sítsĭ), aculsiti/aculsite (a-cul-sí-ti) – tsi easti alichit cu unã colã di un altu lucru; alãchit, lãchit, alichit
{ro: lipit}
{fr: collé}
{en: glued}
§ aculsiri/aculsire (a-cul-sí-ri) sf aculsiri (a-cul-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-aculsescu dauã lucri; alãchiri, lãchiri, alichiri
{ro: acţiunea de a lipi; lipire}
{fr: action de coller}
{en: action of gluing}
papã2
papã2 (pá-pã) sf fãrã pl –
1: zbor tsi s-dzãtsi a njitslor trã hrana tsi lã si da; mãcarea scoasã dit gura-a mamãljei (mama) tra s-hibã datã a natlui;
2: aloat multu moali, faptu di fãrinã amisticatã cu apã, cu cari s-alichea cãrtsãli tu chirolu-atsel veclju; colã, cirish, ciriji, tutcali, tutcalã, tupcalã
{ro: hrană pentru copii; cocă, clei}
{fr: nourriture pour les nourrissons; colle}
{en: food for the little children; glue}
ex: vrei tini papã (mãcari)?; u alichii cu papã (colã di fãrinã)
§ mpap (mpápŭ) vb I mpãpai (mpã-páĭ), mpãpam (mpã-pámŭ), mpãpatã (mpã-pá-tã), mpãpari/mpãpare (mpã-pá-ri) – hrãnescu njitslji cu papã scoasã dit gura-a mamãljei; alichescu cu papã (colã di fãrinã)
{ro: hrăni copilaşul cu “papă”; lipi cu cocă}
{fr: nourrir les enfants avec “papã”; coller}
{en: feed little children with “papã”; glue}
ex: mpapã (alicheashti cu colã) pingerea tra s-nu intrã vimtul; mpapã (mãcã) ficiorlu
§ mpãpat (mpã-pátŭ) adg mpãpatã (mpã-pá-tã), mpãpats (mpã-pátsĭ), mpãpati/mpãpate (mpã-pá-ti) – tsi easti hrãnit cu papã; tsi easti-alichit cu colã
{ro: hrănit cu “papă”; lipit cu cocă}
{fr: nourri avec “papã”; collé}
{en: fed with “papã”; glued}
§ mpãpa-ri/mpãpare (mpã-pá-ri) sf mpãpãri (mpã-pắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu si mpapã tsiva i cariva
{ro: acţiunea de a hrăni copilaşul cu “papă”; de a lipi cu cocă}
{fr: action de nourrir les enfants avec “papã”; de coller}
{en: action of feeding little children with “papã”; of gluing}
tutcali/tutcale
tutcali/tutcale (tut-cá-li) sf tutcãlj (tut-cắljĭ) – lugurii cu cari s-alichescu lucri; tutcalã, tupcalã, cirish, ciriji, colã
{ro: clei}
{fr: colle-forte}
{en: glue}
ex: alãchea-l cu tutcali; s-alichi di noi ca tutcala
§ tutcalã (tut-cá-lã) sf tutcãlj (tut-cắljĭ) – (unã cu tutcali)
§ tupcalã (tup-cá-lã) sf tupcãlj (tup-cắljĭ) – (unã cu tutcali)
ex: va s-li alicheascã cu tupcatã shi nu ari tsiva