DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

dinãcali/dinãcale

dinãcali/dinãcale (di-nã-cá-li shi dí-nã-cá-li) adv – (tsi lipseash-ti si s-facã) multu-agonja, tu niheamã di-oarã; fãrã nitsiunã amã-nari; diunãcali, unãshunã, diunãoarã, dinãoarã, trãoarã, truoarã, parafta, tu loc, ta-unã; cãt s-dai peanili di oclji; pãnã s-ascuchi; cãt s-dzãts unã (dauã, trei); nigrit ninga zborlu, etc.
{ro: deodată, imediat}
{fr: immédiatement, tout à coup, aussitôt}
{en: immediately, at once}
ex: strigã ficiorlu dinãcali (unãshunã); arãzboilu dinãcali (truoarã) stãtu; portsãli sã ncljisirã dinãcali (diunãoarã); si scoalã dinãcali (diunãoarã)

§ diunãcali/diunãcale (dĭu-nã-cá-li shi dĭú-nã-cá-li) adv – (unã cu dinãcali)
ex: cãdzu diunãcali (diunãoarã); [bãgats oarã cã noima-a adverbului “diunãcali” nu easti idyea cu-atsea dit: “nu zburãscu di unã cali tsi nu easti bunã]

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

diunãoarã

diunãoarã (dĭu-nã-ŭá-rã shi dĭú-nã-ŭá-rã) adv – (tsi lipseashti si s-facã) multu-agonja, tu niheamã di-oarã; fãrã nitsiunã amãnari; dinãoarã, trãoarã, truoarã, unãshunã, dinãcali, diunãcali, tu loc, ta-unã; cãt s-dai peanili di oclji; pãnã s-ascuchi; cãt s-dzãts unã (dauã, trei); nigrit ninga zborlu, etc. [bãgats oarã cã noima-a adverbului “diunãoarã” nu easti idyea cu-atsea dit: “lu-ashtiptai di unã oarã (di-unã oarã) di chiro”, iu zborlu “oarã” easti substantiv (numã)]
{ro: deodată, imediat}
{fr: immédiatement, tout à coup, aussitôt}
{en: immediately, at once}
ex: zmeulu cripã diunãoarã (truoarã); diunãoarã (unãshunã) ansãrirã di dupã fadz; diunãoarã (dinãcali) ahiurhi si strigã; diunãoarã (unãshunã) nã ishirã ninti di dupã dzeanã; diunãoarã (unãshunã) va mi duc

§ dinãoarã (di-nã-ŭá-rã shi dí-nã-ŭá-rã) adv – (unã cu diunãoarã)
ex: dinãoarã (unãshunã) shi-l lo di gushi

§ diunoarã (dĭu-nŭá-rã) adv – (unã cu diunãoarã)

§ dinoarã (di-nŭá-rã) adv – (unã cu diunãoarã)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

oarã

oarã (ŭá-rã) sf ori (órĭ) –
1: lundzimea di chiro tsi easti isea cu 60 di minuti i a 24-a parti dit unã dzuã (cu noapti cu tut); sãhati, sãati, sati;
2: hãlatea tsi-aspuni chirolu; sãhati, sãhat, sãati, sati, uruloyi;
3: chirolu tsi easti aspus di-aestã hãlati; sati, sãhati, chiro;
4: atsea (lundzimea) tsi-aspuni cãt chiro lja tra si s-facã un lucru (misuratã cu sãhãtsli, dzãlili, meshlji, etc.); chiro, zãmani, vãcãti;
5: apuhii, ipuhii, arasti;
6: uritsã, stih, stic, stigmii, tenghi;
7: catiun di locurli (protlu, andoilu, etc.) dit un bair di lucri tsi s-au faptã chiola i va si s-facã ma nclo; datã, hopã, aradã, cali;
(expr:
1: bag oarã, nj-bag oara = mutrescu cu multã cãshtigã (tra s-ved cum lipseashti shi s-nj-aduc ghini aminti ma nãpoi); ved, mutrescu, pãrãtirsescu; nj-bag mintea; nj-am cãshtiga;
2: ori; escu cu oara; escu cu orli = (i) cumbuloyi; (ii) aeari, nj-hiu tu-aeari; (iii) atsea tsi ari atsel tsi easti acãtsat di “buni” (di-“arali”, di hulii, di fãrfudz, di zurleatsã, etc. fãrã sã-lj si parã cã ari vãrã cãbati) sh-fatsi lucri tsi nu suntu di-aradã; hiu cu fãrfudz, cãprici; cãpritsusescu;
3: va-nj yinã oara (sh-a njia) = va-nj yinã arada (sh-a njia);
4: (s-aibã) oara bunã = sã-lj si ducã lucrili ambar;
5: (sã-lj yinã) oara lai = s-nu-lj hibã cu tihi, s-patã tsiva, s-nu-lj si ducã lucrili ambar;
6: cari s-u-aducã oara = ma s-tihiseascã, ma s-yinã oara ca s-hibã ananghi;
7: ca parti dit un adverbu (ma nu ca zbor ahoryea, cum easti, bunãoarã, cãndu zborlu oarã ari noima di sãhati): (i) unãoarã, unoarã, nãoarã = aoa sh-un chiro; un chiro, unã zãmani; itsi chiro s-hibã; caishti cãndu; etc.; (ii) diunãoarã, diunoarã, dinãoarã, dinoarã, truoarã, trãoarã, troarã, tuoarã = tu niheamã di-oarã; fãrã nitsiunã amãnari; unãshunã, dinãcali, diunãcali; (iii) dãnãoarã = un chiro tsi-ari tricutã sh-ti cari nu s-dzãtsi tamam cãndu; vãrnãoarã; (iv) vãrnãoarã, vãrãoarã, vãrnoarã, vãroarã, dãnãoarã = un chiro tsi nu va s-yinã putes; putes; (v) ori, ori (ori-ori); niscãntiori, nãscãntiori, cãtivãrnãoarã, cãtivãrnoarã, cãtivãrãoarã, cãtivãroarã, cãtiunãoarã, cãtiunoarã, cãtinãoarã, cãtinoarã = nu tut chirolu ma di cãndu-cãndu; un chiro trãninti (di ma nclo) ti cari nu s-dzãtsi tamam cãndu; (vi) nitsiunãoarã, nitsiunoarã, nitsidãnãoarã, vãrnãoarã, vãrnoarã, vãrãoarã, vãroarã, barunoarã, barunãoarã = un chiro tsi nu va s-yinã putes; pute, putes; (vii) oarã di oarã = ea tora cãt easti si s-facã, dit un stih tu altu; unãshunã, dinãoarã, dinãcali; etc.; (viii) tora di oarã = tu-aestã oarã; tora, oara-aestã; tr-aestã stigmii; torea, amu, amush, acush, acmotsi; (ix) di oarã; trã tora di oarã = tr-aestã stigmii; trã tora, trã dip tora, tr-aestã aradã; (x) di oarã tsi = cum, cã, di itia cã, etc.; (xi) cu oara = nu amãnat; fãrã s-amãnã; tamam cãndu lipseashti; etc.; (xii) oara-a oarãljei = tamam chirolu cãndu lipseashti fãtseari lucrul)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn

parafta

parafta (pá-raf-ta) adv – dip tora; dip dupã niheamã oarã; fãrã amãnari; tora, multu agonja; unãshunã, dinãcali, diunãcali, dinãoarã, diunãoarã, trãoarã, truoarã; nitsi unã nitsi dauã; pãnã s-dzãts unã; pãnã s-ascuchi (va si s-facã lucrul); nigrit ninga zborlu; cãt s-dai peanili di oclji; etc.
{ro: imediat}
{fr: aussitôt, imediatement}
{en: immediately}

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

tauna

tauna (ta-ú-na) (scriat shi ta-una) adv – (tsi lipseashti si s-facã) multu-agonja, tu niheamã di-oarã; fãrã nitsiunã amãnari; unãshunã, diunãoarã, dinãoarã, dinãcali, trãoarã, truoarã, tu loc; cãt s-dai peanili di oclji; pãnã s-ascuchi; cãt s-dzãts unã (dauã, trei); nigrit ninga zborlu, etc.
{ro: deodată, imediat}
{fr: immédiatement, aussitôt, tout à coup}
{en: immediately, at once}
ex: va yin tauna (unãshunã)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

truoarã

truoarã (tru-ŭá-rã) adv – (tsi lipseashti si s-facã) multu-agonja, tu niheamã di-oarã; fãrã nitsiunã amãnari; trãoarã, troarã, diunãoarã, dinãoarã, unãshunã, dinãcali, diunãcali, tu loc, ta-unã; cãt s-dai peanili di oclji; pãnã s-ascuchi; cãt s-dzãts unã (dauã, trei); nigrit ninga zborlu, etc.
{ro: deodată, imediat}
{fr: immédiatement, tout à coup, aussitôt}
{en: immediately, at once}
ex: vinji nveasta-al Noti truoarã (unãshunã)

§ trãoarã (trã-ŭá-rã) adv – (unã cu truoarã)

§ troarã (trŭá-rã) adv – (unã cu truoarã)
ex: lo vimtu troarã (diunãoarã); mi duc troarã (unãshunã)

§ tuoarã (tu-ŭá-rã) adv – (unã cu truoarã) [bãgats oarã cã noima-a adverbului “trãoarã” nu easti idyea cu-atsea dit: “trã oarã (tu-aestã oarã, tu-aestu stic) nu-i acasã”]

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

unãshunã

unãshunã (u-nã-shĭú-nã) adv – (tsi s-fatsi, tsi lipseashti si s-facã) multu-agonja, tu niheamã di-oarã; fãrã nitsiunã amãnari; diunãoarã, dinãoarã, dinãcali, trãoarã, truoarã, tu loc, tauna; cãt s-dai peanili di oclji; pãnã s-ascuchi; cãt s-dzãts unã (dauã, trei); nigrit ninga zborlu, etc.
{ro: deodată, imediat}
{fr: immédiatement, aussitôt, tout à coup}
{en: immediately, at once}
ex: va s-yinã unãshunã (dinãcali); unãshunã (truoarã) sh-altsã pãlãtsli; [bãgats oarã cã zborlu nu sã ngrãpseashti “unã sh-unã”, zbor, cari ari noima di “tuti suntu aleapti, gioani, etc.”, iu “unã” easti numiral, prinumã]

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã