DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

pristaneu

pristaneu (pris-ta-néŭ) adv [zbor tsi ari di-aradã zborlu “di” dininti, “di pristaneu”, sh-cari poati s-hibã scriat shi dipris-taneu] –
1: primansus, diprisuprã, parapanish, bashã;
2: (faptu) fãrã vreari, di zori, cu silã
{ro: prea mult, de prisos; (făcut) în silă}
{fr: superflu, surplus; à contre-coeur, forcé}
{en: superfluous, surplus; reluctantly, forced}
ex: mãc di pristaneu (di primansus); arãslu di pristaneu (faptu di primansus, di zori, cu sila) a spindzuratlui; avui pristaneu (ma multu di cã ãnj lipseashti); lj-ded s-mãcã pristaneu (di primansus, cu zorea, di nu mata putu s-mãcã altã); s-nu mãts pristaneu (cu zorea)

§ pistaneu (pis-ta-néŭ) adv – (unã cu pristaneu)

§ pristãnisescu (pris-tã-ni-sés-cu) (mi) vb IV pristãnisii (pris-tã-ni-síĭ), pristãniseam (pris-tã-ni-seámŭ), pristãnisitã (pris-tã-ni-sí-tã), pristãnisiri/pristãnisire (pris-tã-ni-sí-ri) – nj-umplu pãntica cu mãcari sh-beari; mãc ma multu dicãt lipseashti pãnã nu mata pot s-mãc altã (cãndu nchisescu s-mãc cu silã, cu zorea, di primansus); mãc ahãt cãt ãnj lipseashti tra s-nu-nj mata hibã foami; mi fac tsayi, ciufleacã; pristinisescu, prãstãnescu, pristãnescu, satur, andop, tipurescu, tipãrescu, nãfãtescu, fãnãtescu, apudidescu
{ro: sătura, îndopa, mânca mai mult decât trebuie}
{fr: rassassier, gaver, gorger}
{en: satisfy, satiate, gorge}
ex: mumãnjli pristãnisescu (nãfãtescu) natslji cu sinlu di vom totãna

§ pristãnisit (pris-tã-ni-sítŭ) adg pristãnisitã (pris-tã-ni-sí-tã), pristãnisits (pris-tã-ni-sítsĭ), pristãnisiti/pristãni-site (pris-tã-ni-sí-ti) – tsi easti mãcat di primansus; tsi ari mãcatã pãnã s-ari sãturatã; pristinisit, prãstãnit, pristãnit, sãturat, andupat, tipurit, tipãrit, nãfãtit, fãnãtit, apudidit
{ro: săturat, îndopat}
{fr: rassassié, gavé, gorgé}
{en: satisfied, gorged, satiated}

§ pristãnisiri/pristãnisire (pris-tã-ni-sí-ri) sf pristãnisiri (pris-tã-ni-sírĭ) – pristinisiri, prãstãniri, pristãniri, sãturari, andupari, tipuriri, tipãriri, nãfãtiri, fãnãtiri, apudidiri
{ro: acţiunea de a sătura, de a îndopa; săturare, îndopare}

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn

stambã2

stambã2 (stám-bã) sf stãnghi/stãnghe (stắn-ghi) – lucrili tsi vor fãtseari cãndu s-tipuseashti unã carti (fimiridã, rivistã, etc.); casa (ducheanea) iu s-tipusescu cãrtsã (fimiridz) cu-unã hãlati faptã maxus tr-aestu lucru; stampã, tipugrafii, tipugrafilji, tip
{ro: tipo-grafie, tipar}
{fr: typographie, impression}
{en: printing shop, printing}
ex: loai unã carti di la stambã (tipugrafii)

§ stampã2 (stám-pã) sf stãnchi/stãnche(?) (stắn-chi) – (unã cu stambã2)
ex: ded cartea la stampã (tip, tipugrafii)

§ stãmbusescu (stãm-bu-sés-cu) (mi) vb IV stãmbusii (stãm-bu-síĭ), stãmbuseam (stãm-bu-seámŭ), stãmbusitã (stãm-bu-sí-tã), stãmbusiri/stãmbusire (stãm-bu-sí-ri) – cu-unã hãlati faptã maxus trã aestu lucru, dau di-unã acoalã (carti, fimiridã, etc.) sh-alas pri ea seamni cu milanea (gramati, caduri, etc.); stãmbãsescu, ntipusescu, tipusescu; (fig: stãmbusescu = bag ghini tu minti unã entipusi (faptã, adutseari aminti, etc.) tra s-nu s-agãrshascã lishor; fac unã entipusi si s-curduseascã ghini tu suflitlu-a unui om)
{ro: tipări, (se) imprima; (se) întipări}
{fr: (s’)imprimer}
{en: print; imprint, stamp}
ex: lã si stãmbusi (fig: lj-armasi, lj-si curdusi) ghini tu miduã

§ stãmbusit (stãm-bu-sítŭ) adg stãmbusitã (stãm-bu-sí-tã), stãmbusits (stãm-bu-sítsĭ), stãmbusiti/stãmbusite (stãm-bu-sí-ti) – (acoalã, carti, fimiridã, etc.) tsi ari seamni (gramati, caduri, etc.) adrati cu milanea di-unã hãlati faptã maxus trã aestu lucru; stãmbãsit, tipusit, ntipusit
{ro: tipărit; imprimat, întipărit}
{fr: imprimé}
{en: printed; imprinted, stamped}

§ stãmbusiri/stãmbusire (stãm-bu-sí-ri) sf stãmbusiri (stãm-bu-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu si stãmbuseashti tsiva (unã carti, fimiridã, etc.); stãmbãsiri, tipusiri, ntipusiri
{ro: acţiunea de a tipări; de a (se) imprima, de a (se) întipări; tipărire, imprimare, întipărire}
{fr: action d’imprimer}
{en: action of printing; of imprinting, of stamping}

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn

tipurescu

tipurescu (ti-pu-rés-cu) (mi) vb IV tipurii (ti-pu-ríĭ), tipuream (ti-pu-reámŭ), tipuritã (ti-pu-rí-tã), tipuriri/tipurire (ti-pu-rí-ri) – mãc ma multu dicãt lipseashti pãnã mi satur sh-nu mata pot s-mãc altã (cãndu nchisescu s-mãc cu silã, cu zorea, di primansus); mãc (i fac altu tsiva), cãt lipseashti (pãnã cãndu nu mata nj-easti foami icã nu mata voi s-fac tsiva); tipãrescu, satur, fãnãtescu, nãfãtescu, fãnitescu, apudidescu, pristinisescu, pristãnisescu, prãstãnescu, pristãnescu
{ro: sătura}
{fr: (se) rassassier}
{en: satiate}
ex: ãlj coapsi somnul di-l sãturã

§ tipurit (ti-pu-rítŭ) adg tipuritã (ti-pu-rí-tã), tipurits (ti-pu-rítsĭ), tipuriti/tipurite (ti-pu-rí-ti) – mãcat cãt lipseashti, tipãrit, sãturat, fãnãtit, nãfãtit, fãnitit, pristinisit, pristãnisit, prãstãnit, pristãnit
{ro: săturat}
{fr: rassassié}
{en: satiated}

§ tipuriri/tipurire (ti-pu-rí-ri) sf tipuriri (ti-pu-rírĭ) – mãcari cãt lipseashti (pãnã cãndu nu mata lj-easti a omlui foami); tipãriri, sãturari, fãnãtiri, nãfãtiri, fãnitiri, pristinisiri, pristãnisiri, prãstãniri, pristãniri
{ro: acţiunea de a sătura; săturare}
{fr: action de (se) rassassier}
{en: action of satiating}

§ tipãrescu (ti-pã-rés-cu) (mi) vb IV tipãrii (ti-pã-ríĭ), tipãream (ti-pã-reámŭ), tipãritã (ti-pã-rí-tã), tipãriri/tipãrire (ti-pã-rí-ri) – (unã cu tipurescu)
ex: nu-nj tipãreashti (nu-am di primansus); cara s-tsã tipãreascã (cara s-ai di pistaneu), s-nji dai sh-a njia; di iu s-tipãreascã (s-pristãneascã)?

§ tipãrit (ti-pã-rítŭ) adg tipãritã (ti-pã-rí-tã), tipãrits (ti-pã-rítsĭ), tipãriti/tipãrite (ti-pã-rí-ti) – (unã cu tipurit)

§ tipãriri/tipãrire (ti-pã-rí-ri) sf tipãriri (ti-pã-rírĭ) – (unã cu tipuriri)

§ tipãriturã (ti-pã-ri-tú-rã) sf tipãrituri (ti-pã-ri-túrĭ) – atsea tsi-armãni di primansus

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn

tipusescu

tipusescu (ti-pu-sés-cu) (mi) vb IV tipusii (ti-pu-síĭ), tipuseam (ti-pu-seámŭ), tipusitã (ti-pu-sí-tã), tipusiri/tipusire (ti-pu-sí-ri) – cu-unã hãlati faptã maxus trã aestu lucru, dau di-unã acoalã (carti, fimiridã, etc.) sh-alas pri ea seamni cu milanea (gramati, caduri, etc.); ntipusescu, stãmbusescu, stãmbãsescu; (fig: tipusescu = bag ghini tu minti unã entipusi (faptã, adutseari aminti, etc.) tra s-nu s-agãrshascã lishor; fac unã entipusi si s-curduseascã ghini tu suflitlu-a unui om)
{ro: tipări, (se) imprima; (se) întipări}
{fr: (s’)imprimer}
{en: print; imprint, stamp}
ex: tipusii nã carti bunã; nu shtiu ma si s-tipuseascã cartea tsi u ngrãpsii; nj-tipusii
(expr: nj-li bãgai) ghini tu minti zboarãli-a tali

§ tipusit (ti-pu-sítŭ) adg tipusitã (ti-pu-sí-tã), tipusits (ti-pu-sítsĭ), tipusiti/tipusite (ti-pu-sí-ti) – (acoalã, carti, fimiridã, etc.) tsi ari pri ea seamni (gramati, caduri, etc.) adrati cu milanea di-unã hãlati faptã maxus trã aestu lucru; ntipusit, stãmbusit, stãmbãsit
{ro: tipărit; imprimat, întipărit}
{fr: imprimé}
{en: printed; imprinted, stamped}

§ tipusi-ri/tipusire (ti-pu-sí-ri) sf tipusiri (ti-pu-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-tipuseashti tsiva; ntipusiri, stãmbusiri, stãmbãsiri
{ro: acţiunea de a tipări; de a (se) imprima, de a (se) întipări; tipărire, imprimare, întipărire}
{fr: action d’imprimer}
{en: action of printing; of imprinting, of stamping}

§ tip (típŭ) sn tipuri (tí-purĭ) – tuti lucrili tsi vor fãtseari cãndu s-tipuseashti unã carti (fimiridã, rivistã, etc.); mãsturilja cu cari s-tipuseashti unã carti (fimiridã, rivistã, etc.); hãrli (buni i arali) ligati di tipusirea-a unui lucru; stampã, tipusiri
{ro: tipar; arta de a tipări}
{fr: impression; art d’imprimer}
{en: printing; art of printing}
ex: ded cartea la tip (u ded tra si s-tipuseascã); nu ishi tiplu bun (tipusirea bunã); tora ishi cartea di la tip

§ tipar (ti-párŭ) sn tipari/tipare (ti-pá-ri) shi tiparuri (ti-pá-rurĭ) – (unã cu tip)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn