{ro: săgeta}
{fr: tirer une flèche; frapper d’une flèche}
{en: shoot or hit by an arrow}
ex: ãl lo la oclju shi-l sãdzitã (lu-agudi cu sãdzeata) pri dziditic; sãdziteadzã
(expr: ascapirã) ocljilj foc

§ sãdzitat (sã-dzi-tátŭ) adg sãdzitatã (sã-dzi-tá-tã), sãdzitats (sã-dzi-tátsĭ), sãdzitati/sãdzitate (sã-dzi-tá-ti) – cari easti agudit ou pliguit cu unã sãdzeatã
{ro: săgetat}
{fr: frappé d’une flèche; tiré (comme une flèche)}
{en: hit by an arrow; shot by an arrow}

§ sãdzitari/sãdzitare (sã-dzi-tá-ri) sf sãdzitãri (sã-dzi-tắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva sãdziteadzã icã easti agudit di unã sãdzeatã
{ro: acţiunea de a săgeta; săgetare}
{fr: action de tirer une flèche; action d’être frappé par une flèche}
{en: action of shooting or being hit by an arrow}

§ nsãdzitedz (nsã-dzi-tédzŭ) (mi) vb I nsãdzitai (nsã-dzi-táĭ), nsãdzitam (nsã-dzi-támŭ), nsãdzitatã (nsã-dzi-tá-tã), nsãdzitari/nsãdzitare (nsã-dzi-tá-ri) – (unã cu sãdzitedz)
ex: cara shidzui tu firidã, mi nsãdzitã (mi-agudi) tu pãltari; lu nsãdzitã (lu-agudi) di diparti

§ nsãdzitat (nsã-dzi-tátŭ) adg nsãdzitatã (nsã-dzi-tá-tã), nsãdzitats (nsã-dzi-tátsĭ), nsãdzitati/nsãdzitate (nsã-dzi-tá-ti) – (unã cu sãdzitat)

§ nsãdzitari/nsãdzitare (nsã-dzi-tá-ri) sf nsãdzitãri (nsã-dzi-tắrĭ) – (unã cu sãdzitari)

{ro: acţiunea de a încorda (coardă, corpul), de a înţepeni}
{fr: action de tendre, de pétrifier}
{en: action of stretching, of straining, of petrifying}

§ discurdedz (dis-cur-dédzŭ) (mi) vb I discurdai (dis-cur-dáĭ), discurdam (dis-cur-dámŭ), discurdatã (dis-cur-dá-tã), discurdari/discurdare (dis-cur-dá-ri) – tindu (distindu) coarda (di la unã avyiulii, citarã, etc.) sh-u fac (cãndu easti teasã sh-chipinatã, fricatã, aguditã, etc.) s-nu poatã si scoatã boatsea curatã, dultsi sh-mushatã la scara tsi u voi mini
{ro: (se) dezacorda}
{fr: (se) désaccorder}
{en: put (get) an instrument out of tune}

§ discurdat (dis-cur-dátŭ) adg discurdatã (dis-cur-dá-tã), discurdats (dis-cur-dátsĭ), discurdati/discurdate (dis-cur-dá-ti) – (coardã, avyiulii, chitarã, etc.) tsi nu scoati botsli curati sh-dultsi (cãndu easti teasã sh-chipinatã, fricatã, aguditã, etc.) la scara tsi u voi
{ro: dezacordat}
{fr: désaccordé}
{en: out of tune}
ex: cãntã cu chimaneea discurdatã (tsi nu scoati botsli curati cum li voi)

§ discurdari/discurdare (dis-cur-dá-ri) sf discurdãri (dis-cur-dắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu unã hãlati muzicalã easti discurdatã
{ro: acţiunea de a (se) dezacorda; dezacordare}
{fr: action de (se) désaccorder}
{en: action of putting (getting)an instrument out of tune}

{ro: masacrat}
{fr: massacré}
{en: slaughtered, massacred}

§ gilitipsiri/gilitipsire (gi-li-tip-sí-ri) sf gilitipsiri (gi-li-tip-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-gilitipseashti cariva; mãchilipsiri
{ro: acţiunea de a masacra; masacrare}
{fr: action de massacrer}
{en: action of slaughtering}

(expr: datã ti suflitlu-a mortsãlor); yinim s-mãcãm pãni
(expr: yinim la measã); ursits s-mãcãm pãni
(expr: s-nã curdusim la measã shi s-mãcãm); armasi fãrã pãni (fig: lucru, potisi); dusish la oi s-tsã scots pãnea
(expr: s-amintsã pãradz tra s-pots s-bãnedz); lucreadzã trã pãni
(expr: trã mãcari, tra s-bãneadzã); tsi sh-u mãcã pãnea
(expr: trã tsi bãneadzã) macã nu poati sã-lj ciunã; di cãndu-ts mãcãm pãnea
(expr: lucrãm trã tini); pri mari pãni va s-ti bagã
(expr: va tsã da unã potisi, lucru bun); va s-intri tu pãni vãsilcheascã
(expr: tu thesi bunã, vãsilcheascã); loarã di hãbari iu lja pãni
(expr: iu s-aflã, iu bãneadzã, iu sh-treatsi bana) vãsiljelu; pãnã s-nu mãts pãni xeanã
(expr: pãnã nu lucredz ca huzmichear trã altsã), nu-agiundzi domnu vãrãoarã; pãnea domnu-tui s-nu u caltsã vãrnãoarã
(expr: totna s-lj-u pricu-noshti a domnu-tui cã tsã da pãnea); nu lã si dutsea pãnea la inimã
(expr: nu mãca cu orixi), macã mãca ahoryea; alba a ta, da pãni a furlor
(expr: easti muljari nitinjisitã, dosã, putanã tsi da pãni a furlor peascumta)

§ pãnar (pã-nárŭ) sm pãnari (pã-nárĭ) – atsel tsi fatsi i vindi pãni; ciripar, cilipar, furnigi, furnãgi, furnuciu, furnar, psumã
{ro: brutar}
{fr: boulanger}
{en: bread maker, baker}
ex: pi nãs lu featsi pãnar; am un frati pãnar (ciripar)

§ pãner (pã-nérŭ) sn pãneri/pãnere (pã-né-ri) – unã cãnistrã tu cari s-bagã pãnea (yimishi, poami, etc.) la measã
{ro: paner}
{fr: panier}
{en: basket}
ex: adusi pi sofrã un pãner (cãnistrã) cu poami

§ spinshoarã (spin-shĭŭá-rã) sf spinshoari/spinshoare (spin-shĭŭá-ri) shi spinshori (spin-shĭórĭ) – unã soi di pãni dultsi (adratã di fãrinã tu cari s-adavgã oauã, njari sh-multi ori, nuts, migdali, mirizmãdz, etc.)
{ro: turtă dulce}
{fr: pain d’épice}
{en: kind of gingerbread or nutcake}
ex: s-mãcats oauã cu spinshoarã

§ pãnea a cuclui (pắ-nea a cúc-lui) sf – unã agru-lilici, njicã, tsi creashti tu locuri vlãngoasi, livãdz, grãdinj, etc., an dupã an, dit unã tseapã ngrupatã tu loc, cu frãndzã piroasi, shi fatsi arapunj di lãludz galani-viniti
{ro: pâinea cucului}
{fr: “fleur de coucou”, jacinthe (des bois, de prés)}
{en: (blue, wild) hyacinth, ragged Robin}

§ pãnea a nipãrticãljei (pắ-nea a ni-pắr-ti-cã-ljĭei) sf – earbã tsi creashti tu apã, cu (i) frãndzã njits shi strimti tsi sta tu apã shi (ii) frãndzã mãri tsi sh-undzescu cu-unã chipitã di sãitã (cundar, sãdzeatã), cu cuditsã lungã, cari avuzescu pi apã, sh-cu lilici albi adunati tu un arapun
{ro: pâinea năpârcii, săgeata apei}
{fr: flèche d’eau, sagittaire}
{en: arrowhead}

§ pãnea a ljepurlui (pắ-nea a ljĭé-pur-lui) – ma multi turlii di agru-lilici njits, njirli-viniti, cãtivãrãoarã ca-aroshi i albi; yioarã(?), manushachi(?), musahi(?)
{ro: toporaş de munte; viorea (?)}
{fr: violette(?)}
{en: violet(?)}