DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

aradzã

aradzã (a-rá-dzã) sf arãdz (a-rắdzĭ) – calea (munda) prit cari treatsi lunjina cãndu easti azvumutã di un izvur di lunjinã; radzã, mundã, mãndzã, arpãyi, tsilistrã, cilistrã, diligiturã, gilit, giliturã, shitsã, fleacã
{ro: rază}
{fr: rayon}
{en: ray, beam}
ex: yilcescu la arãdz di soari; un brãtsat di dultsi-arãdz

§ radzã (rá-dzã) sf rãdz (rắdzĭ) – (unã cu aradzã)
ex: radzãli a soarilui nã ncãldzãscu

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

arpãyi

arpãyi (ar-pắyi) sf pl – calea (arãdzli) prit cari treatsi lunjina cãndu easti aminatã di un izvur di lunjinã; aradzã, radzã, mundã, mãndzã, tsilistrã, cilistrã, diligiturã, gilit, giliturã, shitsã, fleacã
{ro: raze}
{fr: rayons du soleil}
{en: ray, beam}
ex: nj-da arpãyili (aradzili di soari) tru oclji

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

aruvinedz

aruvinedz (a-ru-vi-nédzŭ) (mi) vb I aruvinai (a-ru-vi-náĭ), aru-vinam (a-ru-vi-námŭ), aruvinatã (a-ru-vi-ná-tã), aruvina-ri/aruvinare (a-ru-vi-ná-ri) – arãspãndescu multi chicuti di apã pri un lucru tra s-lu ud; nj-cad (nj-es) lãcrinj dit oclji; pruscuchescu, asprucuchescu, pluscutescu, pluscuchescu, pruscutescu, prãscutescu, ntsilistredz, ud
{ro: stropi, uda}
{fr: arroser; asperger}
{en: sprinkle, spray}
ex: li-aruvinã (li sprucuchi) cu apã dit fãntãnã; s-portsã apã cu tsirlu shi s-aruvinedz (sprucucheshti) calea tutã; apoea eali aruvinarã (pruscuchirã) bucãtsli cu apã-di-banã; pirpirunã! aruvineadzã agrili

§ aruvin (a-ru-vínŭ) (mi) vb I aruvinai (a-ru-vi-náĭ), aruvinam (a-ru-vi-námŭ), aruvinatã (a-ru-vi-ná-tã), aruvinari/aruvinare (a-ru-vi-ná-ri) – (unã cu aruvinedz)
ex: s-aruvinj calea cu apã

§ aruvinat (a-ru-vi-nátŭ) adg aruvinatã (a-ru-vi-ná-tã), aruvinats (a-ru-vi-nátsĭ), aruvina-ti/aruvinate (a-ru-vi-ná-ti) – tsi easti udat prit pruscutiri; pruscuchit, asprucuchit, pluscutit, pluscuchit, pruscutit, prãscutit, ntsilistrat, udat
{ro: stropit, udat}
{fr: arrosé; aspergé}
{en: sprinkled, sprayed}
ex: pi earba aruvinatã (udatã di apã i aroauã); oili arãirã pit cãmpul aruvinat (udat di-arauã)

§ aruvinari/aru-vinare (a-ru-vi-ná-ri) sf aruvinãri (a-ru-vi-nắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-aruvineadzã tsiva; pruscuchiri, asprucuchiri, pluscutiri, pluscuchiri, pruscutiri, prãscutiri, ntsilistrari, udari
{ro: acţiunea de a stropi, de a uda; stropire; stropit}
{fr: action d’arroser, d’as-perger}
{en: action of sprinkling, of spraying; sprinkling}
ex: tu cati aruvinari a loclui

§ nearuvinat (nea-ru-vi-nátŭ) adg nearuvinatã (nea-ru-vi-ná-tã), nearuvinats (nea-ru-vi-nátsĭ), nea-ruvinati/nearuvinate (nea-ru-vi-ná-ti) – tsi nu easti aruvinat, tsi nu easti udat prit pruscutiri; nipruscuchit, neasprucuchit, nipluscutit, nipluscuchit, nipruscutit, niprãscutit, nintsilistrat, niudat
{ro: nestropit, neudat}
{fr: qui n’est pas arrosé ou aspergé}

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn

fleacã2

fleacã2 (fleá-cã) sf flets (flétsĭ) – calea (aradza) prit cari treatsi lunjina cãndu easti aminatã di un izvur di lunjinã; fljacã, aradzã, radzã, mundã, mãndzã, arpãyi, tsilistrã, cilistrã, diligiturã, gilit, giliturã, shitsã
{ro: rază}
{fr: rayon}
{en: ray, beam}
ex: lj-bashi luna cu-a ljei fleacã (mundã) hrisusitã

§ fljacã2 (fljĭá-cã) sf fljets (fljĭétsĭ) – (unã cu fleacã2)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

gilit2

gilit2 (gi-lítŭ) sn giliti/gilite (gi-lí-ti) shi gilituri (gi-lí-turĭ) shi gilidz (gi-lídzĭ) – calea (aradza) prit cari treatsi lunjina cãndu easti aminatã di un izvur di lunjinã; giliturã, aradzã, radzã, mundã, mãndzã, arpãyi, tsilistrã, cilistrã, diligiturã, shitsã, fleacã
{ro: rază}
{fr: rayon}
{en: ray, beam}
ex: gilidz (aradzi) di lunjinã; giliturli a soarilui nchisirã s-yiliceascã

§ giliturã2 (gi-li-tú-rã) sf gilituri (gi-li-túrĭ) [bãgats oarã cã actsentul di la pluralu “gilituri” a zborlui “gilit2” cadi pi silaba dit mesi “li”, earã actsentul di la pluralu “gilituri” a zborlui “giliturã2” cadi pi silaba dit soni “turi”] – (unã cu gilit2)
ex: antãnjli gilituri (aradzi) a soarilui; soarili pitreatsi giliturli di jar

§ diligiturã (di-li-gi-tú-rã) sf diligituri (di-li-gi-túrĭ) – (unã cu gilit2)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

mundã1

mundã1 (mún-dã) sf mundzã (mún-dzã) – calea (aradza) prit cari treatsi lunjina cãndu easti aminatã di-un izvur di lunjinã; aradzã, radzã, mãndzã, arpãyi, tsilistrã, cilistrã, diligiturã, gilit, giliturã, shitsã, fleacã
{ro: rază}
{fr: rayon}
{en: ray, beam}
ex: cã mi fac mundã (aradzã) di soari; mundã di soari nu agiundzea; nitsi unã mundã di lunjinã; alunicã mundzãli-a soarilui; mundzãli alunicã cãtrã hima; va mi fac mundã di soari tsi tucheashti gljatsã; stranjili atseali, cari cãdea mundzãli a soarilui, lutsea; niori lunjinats di mundzã; cu mundzã scrisi n cheptu

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã