§ ngãrlimari/ngãrlimare (ngãr-li-má-ri) sf ngãrlimãri (ngãr-li-mắrĭ) – (unã cu angãrlimari)

§ ascãlinat (as-cã-li-nátŭ) adg ascãlinatã (as-cã-li-ná-tã), ascãlinats (as-cã-li-nátsĭ), ascãlinati/ascãlinate (as-cã-li-ná-ti) – (unã cu ascãlnat)

§ ascãlinari/ascãlinare (as-cã-li-ná-ri) sf ascãlinãri (as-cã-li-nắrĭ) (unã cu ascãlnari)

§ ascãlnãturã1 (as-cãl-nã-tú-rã) sf ascãlnãturi (as-cãl-nã-túrĭ) – lucru tsi easti ascãlnat (acãtsat, spindzurat, etc.) di tsiva
{ro: lucru atârnat}
{fr: chose qui est accrochée, suspendue}
{en: thing that is hooked, that hangs up}

§ ascãlnãtor (as-cãl-nã-tórŭ) adg ascãlnãtoari/ascãlnãtoare (as-cãl-nã-tŭá-ri), ascãlnãtori (as-cãl-nã-tórĭ), ascãlnãtoari/ascãlnãtoare (as-cãl-nã-tŭá-ri) – tsi acatsã un lucru di tsiva ca s-aspindzurã; tsi s-acatsã di tsiva (tra si sta mprostu shi s-nu s-tragã azvarna), tsi spindzurã, etc.
{ro: căţărător}
{fr: qui s’accroche}
{en: that hangs up}
ex: clivãtãrei ascãlnãtoari (tsi s-acatsã di tsiva)

§ discalnu (dis-cál-nu) (mi) vb I discãlnai (dis-cãl-náĭ), discãlnam (dis-cãl-námŭ), discãlnatã (dis-cãl-ná-tã), discãlnari/discãlnare (dis-cãl-ná-ri) – l-disfac un lucru (l-dizleg, l-trag sh-lu-alas s-cadã, etc.) di-aclo iu eara ascãlnat (acãtsat, spindzurat); scot un lucru dit cãrliglu iu easti spindzurat; lu-alas dit mãnã un lucru di cari escu acãtsat (angãrlimat, spindzurat); dispindzur, disfac
{ro: desprinde, dezagăţa}
{fr: décrocher}
{en: unhook}
ex: discãlnã (dispindzurã) trastul

§ discãlnat (dis-cãl-nátŭ) adg discãlnatã (dis-cãl-ná-tã), discãlnats (dis-cãl-nátsĭ), discãlnati/discãlnate (dis-cãl-ná-ti) – tsi easti disfaptu di-atsea di cari easti spindzurat (acãtsat); dispindzurat, disfaptu
{ro: desprins, dezagăţat}
{fr: décroché}
{en: unhooked}

§ discãlnari/discãlnare (dis-cãl-ná-ri) sf discãlnãri (dis-cãl-nắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu un lucru s-discalnã; dispindzurari, disfãtseari
{ro: acţiunea de a desprinde, de a dezagăţa; desprindere, dezagăţare}
{fr: action de décrocher}
{en: action of unhooking}

26: sh-chetrili plãngu di nãs = s-dzãtsi trã un om tsi easti multu-arãu, tsi fatsi multi lãets shi tuts, pãnã sh-chetrili, s-plãngu di nãs;
27: cheatra greauã tu loclu-a ljei shadi = omlu avut nu fudzi tu xeani;
28: cãdzu cheatra sh-nj-acãtsã cicioarli = zbor tsi s-dzãtsi cãndu cariva nã cadi pri pãltãri sh-lipseashti, cã vrem icã nu vrem, s-lu hrãnim)
{ro: piatră}
{fr: pierre}
{en: stone}
ex: turta-a ta, cu turta-a mea, pi un fus unã s-shutsã (angucitoari: cheatra di moarã); turta-a mea stri turta-a ta, fuslu-a meu n buriclu-a tãu (angucitoari: cheatra di moarã); afirea-ti di cãnili tsi nu-avinã cheatra; mi-agudi cu cheatra; chetrili di la minghiushli-a ljei suntu scumpi; nu-ari nitsiunã cheatrã
(expr: ploaci) pri mirminti; lj-adrã nã cheatrã
(expr: ploaci di pri mirminti) mushatã; cheatra arucutoasã, vlagã nu-acatsã; cheatra tsi s-arucuteashti, mushclju nu-acatsã; nã cheatrã di pumoarã; leamni sh-chetsrã; chetsãrli li-arãdãpsea; moasha nu-avea ni featã, ni chetsrã
(expr: tsiva dip); hiu sigur cã mãts chetsrã
(expr: cã dzãts minciunj); va yinã ca di cheatrã
(expr: nu va yinã vãrãoarã); canda li dzãsi la chetri amirãlu zboarãli
(expr: geaba zburã amirãlu); o, loyiotat, ca di cheatrã (calpu, minciunos); s-ljau calea nclo, shi s-aruc cheatra dupã mini (shi nu va mi tornu); acãtsã s-arucã chetri
(expr: zizanji, ntsãpãturi, muzavirlãchi); s-bag hilji sh-chetri!
(expr: hilji sh-altu tsi; hilji sh-altu tsi vrei!); cãndu cheari tsiniva calea, sh-chetrili ãlj ftisescu; tu loclu a tãu shi chetrili di mpadi ts-agiutã; un glar aruncã nã cheatrã tu-amari, sh-unã njilji di mintiosh nu pot s-u scoatã

§ chitritseauã (chi-tri-tseá-ŭã) sf chitritseali/chitritseale (chi-tri-tseá-li) – cheatrã njicã; bel, gurgulj, shombur, shomburã
{ro: pietricică}
{fr: petite pierre, caillou}
{en: small stone, pebble}
ex: unã cergã mari, mari, plinã tsi-i cu chitritseali (angucitoari: tserlu cu steali); chitritsealili-a arãului; chitritseali aminam, mãrgãritãri adunam; s-agiuca cu muntsãlj, cum ti-agiots cu chitritseali

§ chitrish chi-tríshĭŭ) sn chitrishuri (chi-tri-shĭŭrĭ) – multimi di chetri sh-chitritseali adunati tu idyiul loc (munti, mardzini di-amari, vali di-arãuri, etc.)
{ro: pietriş}
{fr: gravier}
{en: gravel}
ex: adutsi chitrish dit arãu; ari chitrish nãmal arãulu; scãntealji scoati din chitrish

§ chitros (chi-trósŭ) adg chitroasã (chi-trŭá-sã), chi-trosh (chi-tróshĭ), chitroasi/chitroase (chi-trŭá-si) – (loc, arãpã, creac, mardzini di-amari, di-arãu, etc.) tsi easti mplin di chetri sh-chitritseali
{ro: pietros}
{fr: pierreux}
{en: stony, gravelly}
ex: imnam pit cãljuri chitroasi (cu chetri); creacurli chitroasi (mplini di chetri); arungurli chitroasi

§ chitrar (chi-trárŭ) sm chitrari (chi-trárĭ) – omlu tsi talji sh-lucreadzã cheatra
{ro: pietrar}
{fr: tailleur de pierres}
{en: stone cutter}

§ chitrusescu (chi-tru-sés-cu) (mi) vb IV chitrusii (chi-tru-síĭ), chitruseam (chi-tru-seámŭ), chitrusitã (chi-tru-sí-tã), chitrusiri/chitrusire (chi-tru-sí-ri) – mi fac (armãn) ca unã cheatrã (corcan ca lemnul, marmura sh-nu mi min dip); mi fac dur (scliro, sãnãtos) ca cheatra; limnusescu, nmãrmurisescu, mãrmurisescu, mãrmurãsescu, mãrmãrisescu
{ro: împietri}
{fr: (se) pétrifier, durcir}
{en: petrify, harden}
ex: pri budzã s-chitrusi un hamuarãs

§ chitrusit (chi-tru-sítŭ) adg chitrusitã (chi-tru-sí-tã), chitrusits (chi-tru-sítsĭ), chitrusiti/chi-trusite (chi-tru-sí-ti) – tsi ari armasã ca cheatra (marmura, lemnul, etc. fãrã si s-minã dip); tsi s-ari nvãrtushatã shi faptã dur ca unã cheatrã; limnusit, nmãrmurisit, mãrmurisit, mãrmurãsit, mãrmãrisit
{ro: împietrit}
{fr: pétrifié, durci}
{en: petrified, hardened}

§ chitrusiri/chitrusire (chi-tru-sí-ri) sf chitrusiri (chi-tru-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva i tsiva chitruseashti; limnusiri, nmãrmurisiri, mãrmurisiri, mãrmurãsiri, mãrmãrisiri
{ro: acţiunea de a împietri; împietrire}
{fr: action de (se) pétrifier, de durcir}
{en: action of petrifying, of hardening}

§ chitrescu (chi-trés-cu) (mi) vb IV chitrii (chi-tríĭ), chitream (chi-treámŭ), chitritã (chi-trí-tã), chitriri/chitrire (chi-trí-ri) – (mi) fac ca cheatra (di uscãciuni)
{ro: face ca piatra}
{fr: devenir dure comme une pierre}
{en: become solid as a stone}
ex: s-chitrescu (s-fac ca cheatra) cãndu s-usucã

§ chitrit (chi-trítŭ) adg chitritã (chi-trí-tã), chitrits (chi-trítsĭ), chitriti/chitrite (chi-trí-ti) – tsi s-fatsi ca cheatra
{ro: făcut ca piatra}
{fr: devenu dure comme une pierre}
{en: became solid as a stone}

§ chitriri/chitrire (chi-trí-ri) sf chitriri (chi-trírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu tsiva i cariva s-fatsi ca cheatra
{ro: face ca piatra}
{fr: devenir dure comme une pierre}
{en: become solid as a stone}

ex: amina cu shomburli (chetsrãli), s-lu-agudea, lu-alãsa tu loc

{en: action of putting on his wool coat}