DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

cupãcearcã

cupãcearcã (cu-pã-cĭár-cã) sf cupãceartsi/cupãceartse (cu-pã-cĭár-tsi) – hãlati (di-aradã di mãnã cu-unã coadã lungã di lemnu sh-unã lamã sturyisitã la un capit) cu cari si scoati (si-arãmã) tsarã dit loc (tra s-seaminã tsiva, i s-adunã loc deavãrliga di-arãdãtsinã) icã s-curã jumeari dit grãdinã (erburi tsi nu-alasã loc a zãrzãvãtslor s-creascã); sapã, sapãlatã
{ro: sapă, houe}
{fr: pioche}
{en: pick, hoe}

§ cupãnjedz (cu-pã-njĭédzŭ) vb I cupãnjai (cu-pã-njĭáĭ), cupãnjam (cu-pã-njĭámŭ), cupãnjatã (cu-pã-njĭá-tã), cupãnja-ri/cupãnjare (cu-pã-njĭá-ri) – sap ahãndos, di-aradã cu cupãcearca
{ro: săpa adânc}
{fr: piocher profondément}
{en: dig deeply}

§ cupãnjat (cu-pã-njĭátŭ) adg cupãnjatã (cu-pã-njĭá-tã), cupãnjats (cu-pã-njĭátsĭ), cupãnjati/cupãnjate (cu-pã-njĭá-ti) – tsi easti sãpat ahãndos; ahãndos
{ro: săpat adânc}
{fr: pioché profondément}
{en: deeply digged}

§ cupãnjari/cupãnjare (cu-pã-njĭá-ri) sf cupãnjeri (cu-pã-njĭérĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva sapã ahãndos (cu cupãcearca)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

sapã1

sapã1 (sá-pã) sf sãchi (sắchĭ) – hãlati (di-aradã di mãnã cu-unã coadã lungã di lemnu sh-unã lamã sturyisitã la un capit) cu cari si scoati (si-arãmã) tsarã dit loc (tra s-seaminã tsiva, i s-adunã loc la-arãdãtsinã) icã s-curã (s-sircljadzã, s-pliveascã) jumeari dit grãdinã (erburi tsi nu-alasã loc a zãrzãvãtslor ta s-creascã); sapã-latã, cupãcearcã;
(expr:
1: sapã sh-lupatã = moartea;
2: di sapã sh-lupatã vãrã nu ascapã = nu-ascapã vãr di moarti;
3: mash sapa sh-lupata va lu ndripteadzã = mash cu moartea va s-facã bun;
4: lj-dau unã sapã = lj-fac lucru cu sapa
5: catiun, sapa, cãtrã el sh-u tradzi = cãndu fatsi tsiva, catiun sinferlu-a lui sh-mutreashti)
{ro: sapă}
{fr: pioche, houe}
{en: pick, hoe}
ex: sapa easti di her cu coadã di lemnu; cu dintsãlj ca sãchi shi cu ungljili ca vurcolac; va ljau sapa, vai lucredz shi vai bãnedz; am nã sapã sh-un tãpor, va li vindu sh-va mi nsor; lj-deadi unã sapã
(expr: curã di jumeari shi adunã loc la-arãdãtsina) a misurlui)

§ sapãlatã (sa-pã-lá-tã) sf sapãlati/sapãlate (sa-pã-lá-ti) – sapã mari cu lama di her largã
{ro: sapă lată}
{fr: hoyau}
{en: mattock}

§ sap (sápŭ) vb I sãpai (sã-páĭ), sãpam (sã-pámŭ), sãpatã (sã-pá-tã), sãpari/sãpare (sã-pá-ri) – lucredz cu sapa tra s-arãm tsarã shi s-u-adun tu-un loc; lucredz cu sapa tra s-cur (sãrcljedz, plivescu, prãshescu) jumeari dit grãdinã; fac unã groapã tu loc; tsap, tãrchescu;
(expr:
1: l-sap pri cariva = tra s-lji fac arãu a unui, lu cãtigursescu, l-cacuzburãscu, dzãc zboarã uruti sh-minciunoasi, bag zizanji, etc.;
2: sap tu lemnu = pilichisescu seamni, gramati tu lemnu;
3: gumarlu sapã loclu shi tut pi nãs lu-arucã = zbor tsi s-dzãtsi tr-atsel tsi va s-facã un lucru bun, ma sh-fatsi-arãu singur;
4: cari sapã groapa-a altui, cadi el tu nãsã = zbor tsi s-dzãtsi tr-atsel tsi caftã s-lji facã arãu a altui, ma pãnã tu soni va-sh facã singur arãu)
{ro: săpa}
{fr: piocher}
{en: dig (with a pick)}
ex: ma sãpa tu grãdinã (sãrclja, plivea grãdina); sãpã (trapsi loc pristi) fucurina; s-eara tuts avuts, cari vrea sãpa agrili?; sapã-sapã loclu pãngãnit di mbogra di moashi; acshi pati omlu, tsi sapã groapa-a altui; bagã cuscrilj si sapã nã canali; veadi cã nu-i cipit di om, sapã nã groapã; nãs mi sãpa

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn