|
|
pãrãnghilsescu
pãrãnghilsescu (pã-rãn-ghil-sés-cu) vb IV – vedz tu pãrãnghilii
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: pãrãnghiliidimãndu1
dimãndu1 (di-mắn-du) vb I dimãndai (di-mãn-dáĭ), dimãndam (di-mãn-dámŭ), dimãndatã (di-mãn-dá-tã), dimãndari/dimãndare (di-mãn-dá-ri) – lj-caftu a unui (lj-dzãc, lj-pitrec zbor, l-pãlãcãrsescu, lj-cad rigeai) s-facã tsiva trã mini (ma s-va sh-ma s-nu lji ngreacã); caftu a unui s-facã tsiva (cã lipseashti s-u facã cu vrearea i fãrã vrearea-a lui); lj-dau un ordin; caftu, pãrãnghilsescu, ursescu, pãlãcãrsescu, pãrãcãlsescu, rog, etc.
{ro: cere, recoman-da, ordona}
{fr: demander, aviser, recommander, commander, ordonner}
{en: recommend, advise, ask, demand, order}
ex: dimãndats-lã (pitritsets-lã hãbari, cãftats-lã) sã si ncljinã; lj-dimãndai (lj-cãftai, lj-ded un ordin, l-pãlãcãrsii) s-fugã di-acasã; lj-dimãndai (lj-cãftai, l-pãlãcãrsii sã-nj facã) nã dimãndari (mirachi); noi featsim cum nã dimãndash; uvreilji dimãndarã (cãftarã, deadirã ordin) s-aducã niscãnti penuri; dimãndã (deadi ordin) s-lu-aspargã; s-nji dimãndarem stranji ti Pashti, va s-li fac ca-aesti a tali; ts-dimãndai s-nu fats aestu lucru ma nu mi-ascultash; dimãndã s-lu mutã azvarna di pri measã shi s-lu spindzurã
§ dimãndat1 (di-mãn-dátŭ) adg dimãndatã (di-mãn-dá-tã), dimãndats (di-mãn-dátsĭ), dimãndati/dimãndate (di-mãn-dá-ti) – (atsel) tsi-lj s-ari dzãsã i cãftatã s-facã tsiva; (lucrul) tsi easti cãftat; cãftat, pãrãnghilsit, ursit, pãlãcãrsit, pãrãcãlsit, rugat, etc.
{ro: cerut, recomandat, ordonat}
{fr: demandé, avisé, recommandé, commandé, ordonné}
{en: recommended, advised, asked, demanded, ordered}
ex: gionj aleptsã, dimãndats (cãftats); ai un at ca di mini dimãndat (cãftat, pãrãnghilsit); scoasi limbi-limbi di foc shi-lj gri dimãndatili (cãftatili, lipsitili) zboari; li lo luguriili dimãndati shi li dusi la isusitã; easti stranjlu dimãndat (cãftat) di mini
§ dimãndari1/dimãndare (di-mãn-dá-ri) sf dimãndãri (di-mãn-dắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-dimãndã tsiva; cãftari, pãrãnghilsiri, ursiri, pãlãcãrsiri, pãrãcãlsiri, rugari, etc.
{ro: acţiunea de a cere, de a recomanda, de a ordona; cerere, recomandare, ordonare}
{fr: action de demander, d’aviser, de recommander, de commander, d’ordonner}
{en: action of recommending, of advising, of asking, of demanding, of ordering}
pãrãnghilii/pãrãnghilie
pãrãnghilii/pãrãnghilie (pã-rãn-ghi-lí-i) sf pãrãnghilii (pã-rãn-ghi-líĭ) – dimãndarea tsi-lj si fatsi a unui tra s-adarã tsiva (cã va i cã nu va); dimãndari, dimãndãciuni, dimãndatã, urdin, ordin, ordinii, cumandã, timbihi, emri, endolii, diatagmã, diitãyii, buiurdii
{ro: ordin, comandă, recomandaţie}
{fr: commande, recommandation, ordre}
{en: command, recommandation, order}
§ pãrãnghilsescu (pã-rãn-ghil-sés-cu) vb IV pãrãnghilsii (pã-rãn-ghil-síĭ), pãrãnghilseam (pã-rãn-ghil-seámŭ), pãrãnghilsitã (pã-rãn-ghil-sí-tã), pãrãnghilsiri/pãrãnghilsire (pã-rãn-ghil-sí-ri) – lj-caftu a unui (l-pingu, lj-fac timbihi, lj-dimãndu, lj-dzãc, l-pãlã-cãrsescu, lj-cad rigeai, lj-pitrec zbor) s-facã tsiva (ma s-va sh-ma s-nu lji ngreacã); caftu (dimãndu) a unui s-facã tsiva (cã lipseashti s-u facã, cu vrearea i fãrã vrearea-a lui); pãrãnchisescu, dimãndu, caftu, ursescu, pãlãcãrsescu, pãrãcãlsescu, rog, etc.
{ro: comanda, recomanda}
{fr: commander, recommander, ordonner}
{en: com-mand, recommend, order}
§ pãrãnghilsit (pã-rãn-ghil-sítŭ) adg pãrãnghilsitã (pã-rãn-ghil-sí-tã), pãrãnghilsits (pã-rãn-ghil-sítsĭ), pãrãnghilsiti/pãrãnghilsite (pã-rãn-ghil-sí-ti) – a curi ãlj si caftã (dimãndã) tra s-facã tsiva (cu vrearea i fãrã vrearea-a lui); (lucrul) tsi easti cãftat (dimãndat, ursit, etc.); pãrãnchisit, dimãndat, cãftat, ursit, pãlãcãrsit, pãrãcãlsit, rugat, etc.
{ro: comandat, recomandat}
{fr: commandé, recommandé, ordonné}
{en: commanded, recommended, ordered}
§ pãrãnghilsiri/pãrãnghilsire (pã-rãn-ghil-sí-ri) sf pãrãnghilsiri (pã-rãn-ghil-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva pãrãnghilseashti (dimãndã) tra si s-facã tsiva; pãrãnchisiri, dimãndari, cãftari, ursiri, pãlãcãrsiri, pãrãcãlsiri, etc.
{ro: acţiunea de a comanda, de a recomanda; comandare, recomandare}
{fr: commander, recommander, ordonner}
{en: command, recommend, order}
§ pãrãnchisescu (pã-rãn-chi-sés-cu) vb IV pãrãnchisii (pã-rãn-chi-síĭ), pãrãnchiseam (pã-rãn-chi-seámŭ), pãrãnchisitã (pã-rãn-chi-sí-tã), pãrãnchisiri/pãrãnchisire (pã-rãn-chi-sí-ri) – (unã cu pãrãnghilsescu)
sistisi/sistise
sistisi/sistise (sís-ti-si) sf sistisi (sís-ti-si) – zbor bun tsi s-bagã trã cariva cãndu easti pitricut la cariva altu (cã easti om bun shi acshu); cãftarea (pãlãcãria, rigeaea) tsi-lj si fatsi a unui (tsi-lj si dzãtsi, zborlu tsi-lj si pitreatsi) tra s-facã tsiva (ma s-va sh-ma s-nu lji ngreacã); timbihea tsi-lj si fatsi a unui tra s-lu-agiutã pi cariva; pãrãnghilii, pãrãnghilsiri, dimãndari, mãndatã, timbihi, timbii
{ro: recomandare}
{fr: recommandation}
{en: recommenda-tion}
ex: lj-feci nã mushatã sistisi
§ sistasi1/sistase (sís-ta-si) sf sistasi (sís-ta-si) – (unã cu sistisi)
§ sistisescu (sis-ti-sés-cu) (mi) vb IV sistisii (sis-ti-síĭ), sistiseam (sis-ti-seámŭ), sistisitã (sis-ti-sí-tã), sistisiri/sistisire (sis-ti-sí-ri) – lj-caftu a unui (lj-dzãc, lj-pitrec zbor, l-pãlãcãrsescu, lj-cad rigeai) s-facã tsiva (un bun) trã mini i trã un oaspi di-a meu; lj-fac timbihi; pãrãnghilsescu, dimãndu, pãlãcãrsescu, etc.
{ro: recomanda}
{fr: recommander}
{en: recommend someone}
ex: nu mi sistisi ghini (nu deadi, nu pitricu bun zbor trã mini); mi sistisi (bãgã zbor bun trã mini) la frati-su di Sãrunã
§ sistisit (sis-ti-sítŭ) adg sistisitã (sis-ti-sí-tã), sistisits (sis-ti-sítsĭ), sistisiti/sistisite (sis-ti-sí-ti) – atsel trã cari s-ari datã (bãgatã, pitricutã, etc.) un zbor bun; tsi-lj s-ari faptã timbihi; pãrãnghilsit, dimãndat, pãlãcãrsit, etc.
{ro: recomandat}
{fr: recommandé}
{en: recommended}
§ sistisiri/sistisire (sis-ti-sí-ri) sf sistisiri (sis-ti-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu un sistiseashti pri cariva; pãrãnghilsiri, dimãndari, pãlãcãrsiri, etc.
{ro: acţiunea de a recomanda; recomandare}
{fr: action de recommander}
{en: action of recommending someone}
ursescu
ursescu (ur-sés-cu) (mi) vb IV ursii (ur-síĭ), urseam (ur-seámŭ), ursitã (ur-sí-tã), ursiri/ursire (ur-sí-ri) –
1: acljem cariva s-intrã (s-yinã, s-treacã, etc.) n casã, cãlisescu, voi, cupãsescu;
2: dau ordin, dimãndu, pãrãnghilsescu, pãrãnchisescu;
3: dumnescu, cumãndãrsescu, stãpuescu;
4: (mirili) lj-numãtsescu (lji scriu) a natlui cãndu s-amintã, atseali tsi va patã tu bana-a lui; scriu, numãtsescu
{ro: dori, pofti, invita; ordona, comanda; dispune, stăpâni, ursi}
{fr: désirer, convoiter, inviter; ordonner, commander; dominer, maîtriser, posséder, prédestiner}
{en: desire, invite; order, command; rule, control, subdue, predestinate}
ex: tsi urseshti (tsi tsã va inima, tsi vrei) di la noi?; s-urseshti (s-yinj ma s-vrei) mãni acasã la measã; ursea (yinu), ma s-vrei, astarã; ursea, shedz; ea ursits (tritsets, intrats) ãn casã sh-voi; s-urseshti (s-yini) la cãlivã; disicã-u, ursi (dimãndã) Dumnidzã; ma nj-escu featã, nu ursescu (nu dimãndu, nu dau mini ordin); eara om arãu, tsi ursea (dumnea) tru zãmanea atsea; nu s-urseashti (nu si stãpueashti); ursi (dimãndã) si s-adunã tutã oastea; un bimbash urseashti (easti ma mari) pristi unã njilji; cari l-urseashti (dumneashti, cumãndãr-seashti) loclu aestu?; loclu amirãrescu, tuts ãl ursescu; hilj lu-am, lu-ursesu (lu stãpuescu, cumãndãrsescu); avdzã mirili cã-lj ursirã (lj-numitsirã) tri nveastã un nat dit fashi; tsi mirili lj-ursirã (lj-numitsirã, lj-scriarã) a lui; mi ursii (numãtsii, prãxii) tri om mari
§ ursit (ur-sítŭ) adg ursitã (ur-sí-tã), ursits (ur-sítsĭ), ursi-ti/ursite (ur-sí-ti) – tsi easti acljmat oaspi tu-unã casã; intrat ãn casã; tsi-lj s-ari scriatã di miri; acljimat, cãlisit, vinjit, cupãsit, pãrãnghisit, pãrãnchisit, cumãndãrsit, stãpuit, scriat, numãtsit
{ro: dorit; poftit; invitat; ordonat, comandat; dispus, stăpânit, fixat, destinat, ursit}
{fr: désiré, convoité, invité; ordonné, commandé; dominé, maîtrisé, possédé; destiné}
{en: desired, invited; ordered, commanded; ruled, controlled, subdued, predestinated}
ex: hii ursit (cãlisit) la measã; agiumsi dzua ursitã (cumãndãrsitã, aleaptã) di amirã; acshi-lj fu ursitã (scriatã); unãoarã tsi-i ursitã (scriatã) s-hibã acshi
§ ursiri/ursire (ur-sí-ri) sf ursiri (ur-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-urseashti tsiva; intrari (tritseari, n casã), acljimari, cãlisiri, vinjiri, cupãsiri, pãrãnghisiri, pãrãnchisiri, cumãndãrsiri, numãtsiri; mirachi, sivdã, vreari, scriari, ursitã, etc.