DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

apãrãtsescu

apãrãtsescu (a-pã-rã-tsés-cu) vb IV apãrãtsii (a-pã-rã-tsíĭ), apãrã-tseam (a-pã-rã-tseámŭ), apãrãtsitã (a-pã-rã-tsí-tã), apãrãtsiri/apã-rãtsire (a-pã-rã-tsí-ri) –1: fug sh-alas singur unã hiintsã i un lucru; alas un loc si s-aspargã di nimutriri shi s-agiungã irnjiu; pãrã-tsescu, apãrãsescu, pãrãsescu, apãrnãsescu, pãrnãsescu, apãrnisescu, pãrnisescu, apãrnjisescu, pãrnjisescu, prãhtisescu, brãhtisescu, apãryisescu, pãryisescu, pãrãtisescu, pãrsescu;
2: trag mãnã di la un lucru; mi-alas di un lucru (di-unã pisti, di tsi am dzãsã, etc.); dzãc cã nu easti dealihea lucrul trã cari-nj si spuni cã easti dealihea; arnisescu
{ro: părăsi, abandona; renunţa, nega, dezavua, renega}
{fr: abandonner, délaisser; renoncer, nier, renier}
{en: abandon, desert; renounce, deny, disavow}
ex: nu vru s-lj-apãrãtseascã (s-lj-alasã singuri)

§ apãrãtsit (a-pã-rã-tsítŭ) adg apãrãtsitã (a-pã-rã-tsí-tã), apãrãtsits (a-pã-rã-tsítsĭ), apãrãtsiti/apãrãtsite (a-pã-rã-tsí-ti) – tsi easti alãsat singur; tsi easti alãsat si s-aspargã di nimutriri; (lucru) di la cari s-ari traptã mãna; (pisti) tsi easti arnisitã; pãrãtsit, apãrãsit, pãrãsit, apãrnãsit, pãrnãsit, apãrnisit, pãrnisit, apãrnjisit, pãrnjisit, prãhtisit, brãhtisit, apãryisit, pãryisit, pãrãtisit, pãrsit, arnisit
{ro: părăsit, abandonat, etc.}
{fr: abandonné, délaissé, etc.}
{en: abandoned, deserted, etc.}

§ apãrãtsiri/apãrãtsire (a-pã-rã-tsí-ri) sf apãrãtsiri (a-pã-rã-tsírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-apãrãtseashti tsiva i cariva; pãrãtsiri, apãrãsiri, pãrãsiri, apãrnãsiri, pãrnãsiri, apãrnisiri, pãrnisiri, apãrnjisiri, pãrnjisiri, apãryisiri, pãryisiri, prãhtisiri, brãhtisiri, pãrãtisiri, pãrsiri, arnisiri
{ro: acţiunea de a părăsi, de a abandona, etc.; părăsire, abandonare, etc.}
{fr: action d’aban-donner, de délaisser, etc.}
{en: action of abandoning, of deserting, etc.}

§ pãrãtisescu (pã-rã-ti-sés-cu) vb IV pãrãtisii (pã-rã-ti-síĭ), pãrãtiseam (pã-rã-ti-seámŭ), pãrãtisitã (pã-rã-ti-sí-tã), pãrãtisi-ri/pãrãtisire (pã-rã-ti-sí-ri) – (unã cu apãrãtsescu)

§ pãrãtisit (pã-rã-ti-sítŭ) adg pãrãtisitã (pã-rã-ti-sí-tã), pãrãtisits (pã-rã-ti-sítsĭ), pãrãtisiti/pãrãtisite (pã-rã-ti-sí-ti) – (unã cu apãrãtsit)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn

prãhtisescu

prãhtisescu (prãh-ti-sés-cu) vb IV prãhtisii (prãh-ti-síĭ), prãh-tiseam (prãh-ti-seámŭ), prãhtisitã (prãh-ti-sí-tã), prãhtisiri/prãh-tisire (prãh-ti-sí-ri) – fug sh-alas singur unã hiintsã i un lucru; alas un loc (unã casã) si s-aspargã di nimutriri shi s-agiungã irnjiu; brãhtisescu, apãrnãsescu, apãrãsescu, pãrãsescu, apãrãtsescu, pã-rãtsescu, apãryisescu, pãryisescu, apãrnisescu, pãrnisescu, apãrnjisescu, pãrnjisescu, pãrnãsescu, pãrãtisescu, pãrsescu
{ro: părăsi, abandona}
{fr: abandonner, délaisser}
{en: abandon, desert}
ex: di fudzits, li prãhtisits (li-apãrãtsits)

§ prãhtisit (prãh-ti-sítŭ) adg prãhtisitã (prãh-ti-sí-tã), prãhtisits (prãh-ti-sítsĭ), prãhtisiti/prãhtisite (prãh-ti-sí-ti) – tsi easti alãsat singur; tsi easti alãsat si s-aspargã di nimutriri; lucru di la cari s-ari traptã mãna; apãrnãsit, apãrãsit, pãrãsit, apãrãtsit, pãrãtsit, apãryisit, pãryisit, apãrnisit, pãrnisit, apãrnjisit, pãrnjisit, brãhtisit, pãrnãsit, pãrãtisit, pãrsit; arnisit
{ro: părăsit, abandonat}
{fr: abandonné, délaissé}
{en: abandoned, deserted}

§ prãhtisiri/prãhtisire (prãh-ti-sí-ri) sf prãhtisiri (prãh-ti-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-pãrnãseashti tsiva i cariva; apãrnãsiri, apãrãsiri, pãrãsiri, apãrãtsiri, pãrãtsiri, apãryisiri, pãryisiri, apãrnisiri, pãrnisiri, apãrnjisiri, pãrnjisiri, brãhtisiri, pãrnãsiri, pãrãtisiri, pãrsiri; arnisiri
{ro: acţiunea de a părăsi, de a abandona; abandonare; renunţare}
{fr: action d’abandonner, de délaisser}
{en: action of abandoning, of deserting}

§ brãhtisescu (brãh-ti-sés-cu) vb IV brãhtisii (brãh-ti-síĭ), brãhtiseam (brãh-ti-seámŭ), brãhtisitã (brãh-ti-sí-tã), brãhtisi-ri/brãhtisire (brãh-ti-sí-ri) – (unã cu prãhtisescu)
ex: sh-brãhtisi (sh-apãrãtsi) sh-casã sh-fumealji; mi dusesh la oaminj xenj shi mi brãhtisish (mi-alãsash) la nãsh

§ brãhtisit (brãh-ti-sítŭ) adg brãhtisitã (brãh-ti-sí-tã), brãhtisits (brãh-ti-sítsĭ), brãhtisiti/brãh-tisite (brãh-ti-sí-ti) – (unã cu prãhtisit)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn

shcret

shcret (shcrétŭ) adg shcretã (shcré-tã), shcrets (shcrétsĭ), shcre-ti/shcrete (shcré-ti) – tsi ari tuti hãrili a unei pundii (pustilii, irnjii, etc.); ermu, erim, pondu, pustu, axolit, singur, shuncru, cob, manoleac, munolcu, blãstimat; (fig: shcret = (i) vrut, dash, etc.; (ii) mãrat, corbu, curbisit, lupusit, etc.; (iii) glar, tivichel, hazo, etc.)
{ro: solitar, blestemat, nenorocit}
{fr: solitaire; malheureux, infortuné, maudit; niais}
{en: solitary; cursed, unfortunate; fool}
ex: nj-eara shcreta (fig: pusta di minti) la pradz; cu mushatili a lor shcreti (fig: vruti); shcrets (fig: vruts) suntu muntsãlj; ca shcretlu (coblu, axolitlu, ermul) atsel di cuc; tsi s-adarã shcretslji (fig: mãratslji, curbisitslji) di elj; pampore, s-armãnj shcretã (ermã); nune shcret (pustu; fig: corbu) shi alãvdos; cap shcret (fig: anapud, glar) tsi ai!

§ shcrituescu (shcri-tu-ĭés-cu) vb IV shcrituii (shcri-tu-íĭ), shcritueam (shcri-tu-ĭámŭ), shcrituitã (shcri-tu-í-tã), shcrituiri/shcrituire (shcri-tu-í-ri) – li-aspargu (locuri avuti cu biricheti multã shi mplini di lumi) sh-li fac s-hibã ca pundiili; apãrãtsescu locuri, sh-li-alas fãrã lumi shi lucri, tra si s-aspargã; shcretuescu, shcrãtuescu, pundescu, punduxescu, pundixescu, pustuxescu, pustuescu, ermuxescu, irmuxescu, rimuxescu, bãsti-sescu, afãnsescu, apãrãtsescu, apãryisescu
{ro: pustii, devasta, abandona}
{fr: rendre désert, transformer en désert, abandonner}
{en: lay waste, make it like a desert, abandon}
ex: nã shcrituirã (apãrãtsirã, pundixirã) hoara

§ shcrituit (shcri-tu-ítŭ) adg shcrituitã (shcri-tu-í-tã), shcrituits (shcri-tu-ítsĭ), shcrituiti/shcri-tuite (shcri-tu-í-ti) – tsi s-ari aspartã (icã fu aspartu) shi s-featsi ermu ca pustilia; tsi fu apãrãtsit sh-agiumsi ermu; shcretuit, shcrã-tuit, pundit, punduxit, pundixit, pustuxit, pustuit, ermuxit, irmuxit, rimuxit, bãstisit, afãnsit; apãrãtsit, apãryisit
{ro: pustiit, devastat, abandonat, nenorocit}
{fr: rendu désert, transformé en désert, abandonné, malheureux}
{en: made it like a desert, abandoned, unfortunate}
ex: popul shcrituit (curbisit)

§ shcritui-ri/shcrituire (shcri-tu-í-ri) sf shcrituiri (shcri-tu-írĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu un loc shcritueashti; pundiri, punduxiri, pundixiri, pustuxiri, pustuiri, ermuxiri, irmuxiri, rimuxiri, shcretuiri, shcrãtuiri, bãstisiri, afãnsiri, apãrãtsiri, apãryisiri

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn