DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

fatsã

fatsã (fá-tsã) sf fãts (fắtsĭ) shi fatsi/fatse (fá-tsi) –
1: partea di nãinti dit caplu-a omlui (cu oclji, nari, gurã, etc.); prosupã, asuretã, sureti, surati, opsi, masti, mutrã, figurã, fighiurã, fiutiurã; vidzutã;
2: partea (vidzuta) cu cari s-aspuni un lucru (fig:
1: fatsã = (i) ashi cum aspuni shi s-veadi fatsa-a omlui (opsea, galbinã, slabã, nidurnjitã, isihã, aspãreatã, etc.); vidzuta-a fatsãljei; hroma-a fatsãljei; (ii) cadru, futugrãfii, futugrafilji; expr:
2: Fatsa-a Loclui2 = featã multu mushatã dit pirmithili armãneshti; Dultsea-a Loclui, Mushata-a Loclui; Mushata-a Mushatilor; etc.;
3: fatsa-a unui lucru; partea din fatsã = partea di dininti, tsi s-veadi a unui lucru (nu atsea di dinãpoi);
4: fatsa-a unui lucru (a muntilui, a cãmpului, a loclui, a laclui, etc.) = partea di nafoarã tsi s-veadi a muntilui i di pisuprã tsi lu-acoapirã (a cãmpului, a loclui, a laclui, etc.);
5: urãt ca fatsa-a loclui = multu urãt, lai, ashi cum easti loclu, tsara;
6: lj-dau fatsã = lu-alas s-facã tsi va, ari izini s-facã un lucru; (hiu) cu fatsa albã, cu fatsa curatã = (hiu) curat, fãrã stepsu, nistipsit;
7: ari nã fatsã mushatã, bunã = hroma-a fatsãljei easti bunã, aspuni ghini, sãnãtos;
8: nu-ari fatsã bunã; easti loat la fatsã = hroma-a fatsãljei, opsea nu lj-easti bunã; nu s-veadi ghini, pari cãrtit, aspuni lãndzit;
9: es cu fatsa albã; es cu fatsa curatã = mi-aspun tinjisit, fãrã stepsu; nu mi fac di-arshini;
10: (hiu, am) unã fatsã lai = (hiu) un om fãrã haractir, fãrã pisti, nearushinat, nitinjisit, arãu, slab, tihilai;
11: am fatsa-aroshi; nji s-arushi fatsa = nj-easti-arshini; mi-arushinai;
12: hiu (am) fatsã groasã = nu-am dip arshini; (hiu) abrashcu, nearushinat, fãrã-arshini;
13: sh-arucã fãtsli mpadi = nu-ari dip arshini; cheari tutã-arshinea tsi u-avea;
14: fatsã di misali = pãndza cu cari s-acoapirã “fatsa” di measã cãndu si ndreadzi misalea;
15: hiu fãts, fãts (fãts-fãts) = hiu cu multi fãts, hiu ipucrit;
16: dzã-u pi/tu fatsã; dzã-u tu fatsa-a lui = dzã-u dishcljis, dzã-lj-u dishcljis tra s-u shtibã di la tini;
17: va-lj fats fatsa di carni = va-lj fats s-aibã fatsa curatã, geaba caftsã s-lu-arushinedz, s-lu fats rizili;
18: ti mãcã fatsa = ai orixi s-tsã dau unã pliscutã)
{ro: faţă}
{fr: face, visage}
{en: face}
ex: patru frats si ved ãn fatsã, shi nu pot tra si s-acatsã (angucitoari: chiushadzlji); mi-aspilai tu mãnj sh-tu fatsã; lji s-arsi fatsa (prosuplu) di soari; ari nã fatsã mushatã; ma ghini s-arushascã dicãt sã ngãlbineascã fatsa; fatsa-a muntilui (partea-lj di nafoarã tsi s-veadi, cu loclu pri cari creashti virdeatsa) eara tutã acupiritã di neauã; arucã nã fatsã di misali; al pap Mitre unã fatsã lj-fudzea, altã-lj yinea (fig: alãxea vidzuta, hroma-a fatsãljei); geamurli din hoarã aruca fãts, fãts (fig: hromi, hromi, arãdz) di lunjinã; Bacola fãts, fãts scutea (fig: sh-alãxea opsea, hroma-a fatsãljei); tu fatsã unã-ts zburashti, shi dinãpoi altã-ts crueashti; om cu doauã fãts

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn

pãrãstisescu

pãrãstisescu (pã-rãs-ti-sés-cu) (mi) vb IV pãrãstisii (pã-rãs-ti-síĭ), pãrãstiseam (pã-rãs-ti-seámŭ), pãrãstisitã (pã-rãs-ti-sí-tã), pãrãstisiri/pãrãstisire (pã-rãs-ti-sí-ri) – aspun (aduc) un lucru (i hiintsã) ãn fatsa a unui; bag un lucru tu loclu a unui altu lucru (tra s-lji lja loclu); pãrãstãsescu, nfãtsishedz, aspun, alãncescu, alin-cescu, fãnirusescu, furnisescu
{ro: (se) prezenta, (se) înfăţişa, reprezenta}
{fr: (se) présenter, représenter, figurer}
{en: present (oneself), represent}

§ pãrãstisit (pã-rãs-ti-sítŭ) adg pãrãstisitã (pã-rãs-ti-sí-tã), pãrãstisits (pã-rãs-ti-sítsĭ), pãrãstisiti/pãrãstisite (pã-rãs-ti-sí-ti) – tsi easti aspus (adus) dininti-a cuiniva; tsi easti bãgat tu loclu-a unui altu lucru (tra s-lji lja loclu); pãrãstãsit, nfãtsishat, aspus, alãncit, alincit, fãnirusit, furnisit
{ro: prezentat, înfăţişat, reprezentat}
{fr: présenté, représenté, figuré}
{en: pre-sented (oneself), represented}

§ pãrãstisiri/pãrãstisire (pã-rãs-ti-sí-ri) sf pãrãstisiri (pã-rãs-ti-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-pãrãstiseashti tsiva; pãrãstãsiri, nfãtsishari, aspuneari, alãnciri, alinciri, fãnurisiri, furnisiri
{ro: acţiunea de a (se) prezenta, de a (se) înfăţişa, de a reprezenta}
{fr: action de (se) présenter, de représenter, de figurer}
{en: action of presenting (oneself), of representing}

§ pãrãstãsescu (pã-rãs-tã-sés-cu) (mi) vb IV pãrãstãsii (pã-rãs-tã-síĭ), pãrãstãseam (pã-rãs-tã-seámŭ), pãrãstãsitã (pã-rãs-tã-sí-tã), pãrãstãsiri/pãrãstãsire (pã-rãs-tã-sí-ri) – (unã cu pãrãstisescu)

§ pãrãstãsit (pã-rãs-tã-sítŭ) adg pãrãs-tãsitã (pã-rãs-tã-sí-tã), pãrãstãsits (pã-rãs-tã-sítsĭ), pãrãstãsiti/pã-rãstãsite (pã-rãs-tã-sí-ti) – (unã cu pãrãstisit)

§ pãrãstãsi-ri/pãrãstãsire (pã-rãs-tã-sí-ri) sf pãrãstãsiri (pã-rãs-tã-sírĭ) – (unã cu pãrãstisiri)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã