DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

ndezmã

ndezmã (ndéz-mã) sf ndezmi/ndezme (ndéz-mi) shi ndezma-ti/ndezmate (ndéz-ma-ti) – ugoadã (tihisiri) tsi adutsi (a omlui tsi u pati) mari dureari shi znjii trupeascã shi sufliteascã; ndizmã, bilje, biljauã, taxirati, mintiturã, lãeatsã, halã, cubilji, etc.
{ro: belea, încurcătură, nenorocire}
{fr: mésaventure, aventure fâcheuse, malheur, embêtement}
{en: misadventure, trouble, misfortune}
ex: ndezma (biljelu) di muljari easti greauã; ndezmã lai (biljauã, taxirati greauã); slabã ndezmã (urutã mintiturã), more muljare; shi astãz cãntã ghionlu ca ndezmã (ca cubilji, nu trã ghini)

§ ndizmã (ndíz-mã) sf ndizmi/ndizme (ndíz-mi) shi ndizmati/ndizmate (ndíz-ma-ti) – (unã cu ndezmã)
ex: vãrnã oarã nu apãndãxeam ahtari ndizmã (nu mi-ashtiptam la-ahtari mintiturã, taxirati); ndizmã (taxirati) greauã nj-acãtsai cu soacrã-mea

§ ndizmusescu (ndiz-mu-sés-cu) (mi) vb IV ndizmusii (ndiz-mu-síĭ), ndizmu-seam (ndiz-mu-seámŭ), ndizmusitã (ndiz-mu-sí-tã), ndizmusi-ri/ndizmusire (ndiz-mu-sí-ri) – tihisii s-mi aflu iuva tamam tu oara tsi lipsea; ndisescu
{ro: brodi}
{fr: tomber à point}
{en: be some-where at the right moment}
ex: si ndizmusi (tihisi) ca si s-adunã anlu-atsel tuts cusurinjlji

§ ndizmusit (ndiz-mu-sítŭ) adg ndiz-musitã (ndiz-mu-sí-tã), ndizmusits (ndiz-mu-sítsĭ), ndizmusi-ti/ndizmusite (ndiz-mu-sí-ti) – tsi s-aflã iuva tamam tu oara tsi lipseashti; ndisit
{ro: brodit}
{fr: tombé à point}
{en: who is some-where at the right moment}

§ ndizmusiri/ndizmusire (ndiz-mu-sí-ri) sf ndizmusiri (ndiz-mu-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva ndizmuseashti; ndisiri
{ro: acţiunea de a brodi}
{fr: action de tomber à point}
{en: action of being somewhere at the right moment}

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

bilje

bilje (bi-ljĭé) sm biljadz (bi-ljĭádzĭ) – ugoadã (tihisiri) tsi adutsi-a omlui tsi u pati, mari dureari shi znjii trupeascã shi sufliteascã; biljauã, biljai, bileauã, scangi, scanci, cangi, taxirati, ndezmã, ndizmã, distihii, cãtratsã, pacus, pacuz, lãeatsã, halã;
(expr: gioacã preftul di bilje = cã voi i cã nu voi, lipseashti s-lu fac un lucru)
{ro: belea, nenorocire}
{fr: malheur, embarras, embêtement, fléau}
{en: misfortune, worry, scourge}
ex: pãtsãi un mari bilje; aestu eara biljelu-a biljadzlor

§ biljauã (bi-ljĭá-ŭã) sf biljei (bi-ljĭéĭ) – (unã cu bilje)
ex: mãri biljei ãnj deadi; hiu tu mari biljauã

§ biljai/biljae (bi-ljĭá-i) sf biljei (bi-ljĭéĭ) – (unã cu bilje)
ex: trapshu nã mari biljai; cãdzu biljaea pri tini; tsi biljai (tsi pãtsã) di nu yini?

§ bileauã (bi-leá-ŭã) sf bilei (bi-léĭ) – (unã cu bilje)

§ beljagi (be-ljĭa-gí) sm beljageadz (be-ljĭa-gĭádzĭ) – om tsi lj-adutsi biljadz a unui; om (lucru) tsi-l fatsi pi cariva sã si ndiriseascã
{ro: belaliu; jenant}
{fr: embarrassant}
{en: embarrassing}
ex: easti beljagi (un tsi n-adutsi biljadz, tsi nã ndiri-seashti)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

ndisescu

ndisescu (ndi-sés-cu) vb IV ndisii (ndi-síĭ), ndiseam (ndi-seámŭ), ndisitã (ndi-sí-tã), ndisiri/ndisire (ndi-sí-ri) – nu tihisescu ghini (nu para am tihi) tu-atseali tsi-adar; am tihea oarbã s-cad tu-unã lãeatsã; tihisescu s-dau di-unã mintiturã; nj-aflu bilelu cu cariva; pat tsiva; cad tu-unã ndezmã; nj-easti ndirisi (arshini, ticlifi, arushdii); andisescu, ãndisescu, ndizmusescu
{ro: nimeri rău}
{fr: rencontrer; tomber mal, avoir des ennuis, être embarassé}
{en: happen to fall in a bad situation; hit it bad}
ex: ndisii (nj-aflai bilelu, u pãtsãi) cu el; Dumnidzã sã-nj da pri cali moartea si ndisescu (s-pat); ca omlu tsi ndiseashti (tsi u pati, cari nu tihiseashti ghini); ndisi (avu tihea oarbã s-cadã pri unã) muljari lai; nji ndisii (tihisii s-cad, cãdzui pri) unã soacrã-arauã; nji ndisii (cãdzui, ded di unã) lãeatsã; sh-u ndisi (nu-sh tihisi ghini) un lai mãrat

§ ndisit (ndi-sítŭ) adg ndisitã (ndi-sí-tã), ndisits (ndi-sítsĭ), ndisiti/ndisite (ndi-sí-ti) – cari nu tihisi ghini; cari tihisi s-cadã pri unã lãeatsã; cari tihiseashti si s-aflã tu-unã mintiturã; cari ari bileadz; cari sh-aflã bilelu cu cariva; cari pãtsã tsiva; andisit, ãndisit, ndizmusit
{ro: care a dat de belea; care a nimerit rău}
{fr: qui a tombé mal, qui a des ennuis, qui est embarassé}
{en: who happened to fall in a bad situation; who is hit it bad}
ex: him ndisits (n-aflãm tu-unã mari mintiturã)

§ ndisiri/ndisire (ndi-sí-ri) sf ndisiri (ndi-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva ndiseashti; andisiri, ãndisiri, ndizmusiri
{ro: acţiunea de a da de belea, de a nimeri rău}
{fr: action de tomber mal, d’avoir des ennuis, d’être embarassé}
{en: action of happening to fall in a bad situation; of hitting bad}

§ andisescu (an-di-sés-cu) vb IV andisii (an-di-síĭ), andiseam (an-di-seámŭ), andisitã (an-di-sí-tã), andisiri/andisire (an-di-sí-ri) – (unã cu ndisescu)

§ andisit (an-di-sítŭ) adg andisitã (an-di-sí-tã), andisits (an-di-sítsĭ), andisiti/andisite (an-di-sí-ti) – (unã cu ndisit)

§ andisiri/andisire (an-di-sí-ri) sf andisiri (an-di-sírĭ) – (unã cu ndisiri)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn