(expr: va s-amin tufechea sh-va ti vatãm); nveatsã culai, lj-aprindi caplu
(expr: lj-talji caplu)

§ apres (a-présŭ) adg apreasã (a-preá-sã), apresh (a-préshĭ), apreasi/aprease (a-preá-si) – tsi-lj s-ari adratã tsiva (datã foc) tra s-ardã (si s-facã lunjinã, etc.); tsi lu-ari acãtsatã inatea, etc.; aprimtu, aprimsu, pres, primtu, primsu, arsu, aminat (tufechea), ncãldzãt multu; inãtusit, nãirit, agrat, timusit, furtsuit, furchisit, ngindat, turbat, lisixit; criscut (aloat), amintat, afitat, aflat, etc.
{ro: aprins (foc, lumină), ars, etc.}
{fr: allumé; mis en feu, etc.}
{en: lighted (lamp, fire, pipe, etc.), burned, etc.}
ex: iu ti duts, lai gushi lungã? tsi mi ntreghi, lea fundu-apres? (angucitoari: cãldarea shi maljlu); foclu easti apres tahina cãndu mi scol; ardu focuri apreasi; ningã apreasa-lj fucurinã; durnja cu dauã tseri apreasi; va s-hibã luna apreasã (ishitã); cireap multu apres (arsu); cum eara cireaplu apres (ngãldzãt, arsu); eara apreasã (aroshi, ca foclu) la fatsã; o, moi Tasã, moi apreasã (caldã foc, nãrãitã); prifteasi apreasi (ngãldzãti, nfucati) di harauã sh-yin; oaminjlji s-aproachi apresh (timusits, nãrãits multu); cash apres; cap apres (tulburat)

§ aprimtu (a-prím-tu) adg aprimtã (a-prím-tã), aprimtsã (a-prím-tsã), aprimti/aprimte (a-prím-ti) – (unã cu apres)
ex: oclji aprimtsã; mãri lãcrinj, aprimti; deadun cu tuts, aprimtsã

§ aprintu (a-prín-tu) adg aprintã (a-prín-tã), aprintsã (a-prín-tsã), aprinti/aprinte (a-prín-ti) – (unã cu apres)

§ aprimsu (a-prím-su) adg aprimsã (a-prím-sã), aprimshi (a-prím-shi), aprimsi/aprimse (a-prím-si) – (unã cu apres)

§ aprinsu (a-prín-su) adg aprinsã (a-prín-sã), aprinshi (a-prín-shi), aprinsi/aprinse (a-prín-si) – (unã cu apres)

§ aprindiri/aprindire (a-prín-di-ri) sf aprindiri (a-prín-dirĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-aprindi tsiva i cariva; aprindeari; ardiri, ardeari, aminari (tufechea), ncãldzãri multu; inãtusiri, nãiriri, agrari, timusiri, furtsuiri, furchisiri, ngindari, turbari, lisixiri; crishteari (aloat), creashtiri (aloat), amintari, afitari, aflari, etc.
{ro: acţiunea de a aprinde (foc), de a face lumină, de a arde, etc.; aprindere, ardere, etc.}
{fr: action d’allumer; de mettre en feu, etc.}
{en: action of lighting (lamp, fire, pipe, etc.), of burning, etc.}

§ aprindeari/aprindeare (a-prin-deá-ri) sf aprinderi (a-prin-dérĭ) – (unã cu aprindiri)

§ neapres (nea-présŭ) adg neapreasã (nea-preá-sã), neapresh (nea-préshĭ), neapreasi/neaprease (nea-preá-si) – tsi nu easti apres; neaprimtu, neaprimsu, niprimtu, niprimsu
{ro: neaprins (foc, lumină)}
{fr: non allumé; non enflammé}
{en: unlighted (lamp, fire, pipe, etc.)} tsigarea neapreasã (tsi nu easti apreasã)

§ neaprimtu (nea-prím-tu) adg neaprimtã (nea-prím-tã), neaprimtsã (nea-prím-tsã), nea-primti/neaprimte (nea-prím-ti) – (unã cu neapres)

§ neaprintu (nea-prín-tu) adg neaprintã (nea-prín-tã), neaprintsã (nea-prín-tsã), neaprinti/neaprinte (nea-prín-ti) – (unã cu neapres)

§ nea-primsu (nea-prím-su) adg neaprimsã (nea-prím-sã), neaprimshi (nea-prím-shi), neaprimsi/neaprimse (nea-prím-si) – (unã cu neapres)

§ neaprinsu (nea-prín-su) adg neaprinsã (nea-prín-sã), neaprinshi (nea-prín-shi), neaprinsi/neaprinse (nea-prín-si) – (unã cu neapres)

§ neaprindiri/neaprindire (nea-prín-di-ri) sf neaprindiri (nea-prín-dirĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu nu s-aprindi tsiva i cariva; neaprindeari
{ro: acţiunea de a nu aprinde (foc), de a nu face lumină, de a nu arde, etc.}
{fr: action de ne pas allumer; de ne pas mettre en feu, etc.}
{en: action of not lighting (lamp, fire, pipe, etc.), of burning, etc.}

§ neaprindeari/neaprindeare (nea-prin-deá-ri) sf neaprinderi (nea-prin-dérĭ) – (unã cu neaprindiri)

§ apreasã (a-preá-sã) sf fãrã pl –
1: atsea tsi s-fatsi cãndu nu-ari ishitã (datã) soarili (luna) tahina tu apiritã;
2: partea di cãtrã iu da soarili; preasã, datã
{ro: răsărit}
{fr: lever (en parlant des astres); levant; Est, Orient}
{en: rising (of sun, moon, stars); East, Orient}
ex: tu apreasa-a lunãljei (cãndu luna nchiseashti s-creascã); cu fatsa cãtrã tu apreasã (datã); tu apreasã (oara tsi da soarili) sh-tu chiritã [zbor tsi s-dzãtsi cãndu un lucru nu s-fatsi multi ori]; ditu chiritã yin sh-ditu apreasã

§ neapreasã (nea-preá-sã) sf fãrã pl – atsea tsi s-fatsi cãndu easi (da) soarili (luna) tahina tu-apiritã
{ro: răsărit}
{fr: lever (en parlant des astres)}
{en: rising (of sun, moon, stars)}
ex: s-fats tsi dzãc mini neapreasã (ninti ca s-easã, niishitã) luna

§ asprindu (as-prín-du) (mi) vb III asprimshu (as-prím-shĭu), asprindeam (as-prin-deámŭ), asprimtã (as-prím-tã), asprindiri/asprindire (as-prín-di-ri) – mi aprindu di multã alãgari (di multu lucru, di multã avursiri, etc.)
{ro: (se) înfierbânta de oboseală}
{fr: s’échauffer à la suite de la fatigue}
{en: get hot because of tiredness}

§ asprimtu (as-prím-tu) adg asprimtã (as-prím-tã), asprimtsã (as-prím-tsã), asprimti/asprimte (as-prím-ti) – apres di multã curmari (alãgari, lucrari, etc.)
{ro: înfierbântat de oboseală}
{fr: échauffé à la suite de la fatigue}
{en: who got hot because of tiredness}
ex: Dumnidzãlu a soarilui agiundzi asprimtu

§ asprin-diri/asprindire (as-prín-di-ri) sf asprindiri (as-prín-dirĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva s-asprindi
{ro: acţiunea de a (se) înfierbânta de oboseală}
{fr: action de s’échauffer à la suite de la fatigue}
{en: action of getting hot because of tiredness}

§ cãroari/cãroare (cã-rŭá-ri) sf cãrori (cã-rórĭ) – (unã cu cãloari)
ex: nj-easti cãroari, va-nj scot saclu; mari cãroari fu aeri

§ curoari/curoare (cu-rŭá-ri) sf curori (cu-rórĭ) – (unã cu cãroari)
ex: pri curoari sh-asudoari

§ acuroari/acuroare (a-cu-rŭá-ri) sf acurori (a-cu-rórĭ) – (unã cu cãroari)
ex: tsi nj-easti acuroari!

§ cãlduros (cãl-du-rósŭ) adg cãlduroasã (cãl-du-rŭá-sã), cãldurosh (cãl-du-róshĭ), cãlduroasi/cãlduroase (cãl-du-rŭá-si) – tsi easti caldu; tsi tsãni (da, adutsi) cãldurã
{ro: călduros}
{fr: qui donne ou garde de la chaleur}
{en: that keeps or gives warmth}
ex: bãtea un vimtu cãlduros (caldu, tsi adutsea cãldurã); udãlu easti cãlduros (caldu, tsi tsãni cãldura)

§ cãruros (cã-ru-rósŭ) adg cãruroasã (cã-ru-rŭá-sã), cãrurosh (cã-ru-róshĭ), cãruroasi/cãruroase (cã-ru-rŭá-si) – tsi easti multu caldu; tsi tsãni (da, adutsi) cãroari; cãlduros
{ro: călduros}
{fr: qui donne ou garde de la chaleur excessive}
{en: that keeps or gives intense heat}
ex: oda easti cãruroasã (multu cãl-duroasã)

§ ncãldzãscu (ncãl-dzãs-cu) (mi) vb IV ncãldzãi (ncãl-dzắĭ), ncãldzam (ncãl-dzámŭ), ncãldzãtã (ncãl-dzắ-tã), ncãldzã-ri/ncãldzãre (ncãl-dzắ-ri) – l-fac pri cariva sã-lj hibã caldu; lu-aprochi un lucru di-un izvur di cãldurã tra s-lu fac ma caldu; (chirolu) s-fatsi ma caldu; mi-aprindu di cãldurã, alãgari shi avursealã multã; ncãlduredz, ncãluredz, dugurescu;
(expr: nu mi ncãldzashti = nu mi ntiriseadzã; nu mi sinfirseashti; nu-nj dzãtsi mari lucru)
{ro: (se) încălzi, (se) înfierbânta}
{fr: (se) chauffer}
{en: warm up, heat up}
ex: soarili ncãldzashti loclu; la chept s-lu strãndzi s-lu ncãldzãshti; si ncãldza tu soari; ncãldzashti carnea; aestã bideni va s-lji ncãldzascã oslu; si ncãldzã chirolu; mi-apru-cheai di foc s-mi ncãldzãscu; nu mi ncãldzãscu mini
(expr: nu-nj dzãc mari lucru) aesti; nu si ncãldzã faua ghini

§ ncãldzãt (ncãl-dzắtŭ) adg ncãldzãtã (ncãl-dzắ-tã), ncãldzãts (ncãl-dzắtsĭ), ncãldzãti/ncãldzãte (ncãl-dzắ-ti) – tsi lj-easti (tsi s-featsi) ma caldu; ncãldurat, ncãlurat
{ro: încălzit, înfierbântat}
{fr: chauffé}
{en: warmed up, heated up}

§ ncãldzãri/ncãldzãre (ncãl-dzắ-ri) sf ncãldzãri (ncãl-dzắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva i tsiva si ncãldzashti; ncãldurari, ncãlurari
{ro: acţiunea de a (se) încălzi, de a (se) înfierbânta; încălzire}
{fr: action de (se) chauffer}
{en: action of warming up, of heating up}

§ ncãlduredz (ncãl-du-rédzŭ) (mi) vb I ncãldurai (ncãl-du-ráĭ), ncãlduram (ncãl-du-rámŭ), ncãlduratã (ncãl-du-rá-tã), ncãldurari/ncãldurare (ncãl-du-rá-ri) – (unã cu ncãldzãscu)

§ ncãldurat (ncãl-du-rátŭ) adg ncãlduratã (ncãl-du-rá-tã), ncãldurats (ncãl-du-rátsĭ), ncãldura-ti/ncãldurate (ncãl-du-rá-ti) – (unã cu ncãldzãt)

§ ncãldura-ri/ncãldurare (ncãl-du-rá-ri) sf ncãldurãri (ncãl-du-rắrĭ) – (unã cu ncãldzãri)

§ ncãluredz (ncã-lu-rédzŭ) vb I ncãlurai (ncã-lu-ráĭ), ncãluram (ncã-lu-rámŭ), ncãluratã (ncã-lu-rá-tã), ncãlura-ri/ncãlurare (ncã-lu-rá-ri) – l-fac pri cariva tra sã-lj hibã multã cãldurã; lu-aprochi un lucru di-un izvur di cãldurã tra s-lu fac multu caldu; mi-aprindu di multã cãldurã, alãgari shi avursealã multã; ncãldzãscu; dugurescu; ncãlduredz
{ro: (se) înfierbânta}
{fr: (se) chauffer}
{en: heat up}
ex: di cãloari mari, tuts aveam ncãluratã (apreasã di cãldurã), pãnã sh-caljlji

§ ncãlurat (ncã-lu-rátŭ) adg ncãluratã (ncã-lu-rá-tã), ncãlurats (ncã-lu-rátsĭ), ncãlura-ti/ncãlurate (ncã-lu-rá-ti) – tsi s-ari ncãldzãtã multu; tsi s-ari apreasã multu (di-alãgari, di avursiri); ncãldzãt, ncãlurat
{ro: înfierbântat}
{fr: chauffé}
{en: heated up}

§ ncãlura-ri/ncãlurare (ncã-lu-rá-ri) sf ncãlurãri (ncã-lu-rắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu cariva sã ncãlureadzã; ncãldzãri, ncãldurari, duguriri
{ro: acţiunea de a (se) înfierbânta}
{fr: action de (se) chauffer}
{en: action of heating up}

§ mulashcu (mu-lásh-cu) adg mulashcã (mu-lásh-cã), mulashchi (mu-lásh-chi), mulashchi/mulashche (mu-lásh-chi) – (unã cu molav)
ex: ari ficior mulashcu (moali, imir, dobru)

§ mulatic (mu-lá-ticŭ) adg mulaticã (mu-lá-ti-cã), mulatits (mu-lá-titsĭ), mulatitsi/mulatitse (mu-lá-ti-tsi) – (unã cu molav)
ex: easti mulatic (moali, molav), nu fatsi

§ molj1 (móljĭŭ) (mi) vb I muljai (mu-ljĭáĭ), muljam (mu-ljĭámŭ), muljatã (mu-ljĭá-tã), muljari/mu-ljare (mu-ljĭá-ri) –
1: fac un lucru s-hibã (cama) moali (cu udarea-a lui);
2: bag un lucru tu apã tra si s-facã moali; (stranjili) li bag tu apã ninti di-aspilarea-a lor; ud, crihtescu
(expr:
1: s-moalji (chirolu) = si ncãldzashti;
2: inima-nj si moalji = mi fac ma bun, mi ndultsescu;
3: l-molj tu 99 di buei = l-fac arizilji;
4: lj-molj oasili (di bãteari, di shcop, di chiutecã, etc.) = l-bat sãnãtos, lj-frãngu oasili di bãteari, di shcop, di chiutecã, etc.)
{ro: muia}
{fr: amollir, tremper; s’attendrir}
{en: wet, soak; soften (heart)}
ex: muljats-lji (bãgats-lji si s-udã) tu apã-aratsi; s-moalji carnea ma s-shadã tru apã; mi mulje (udã) pãnã la cheali; s-mulje loclu cu ploaea aestã; lji mulje oasili di chiutecã
(expr: l-bãtu vãrtos, lj-freadzi oasili di bãteari); tu noauãdzãtsinoauã di buei u mulje
(expr: u featsi tutã arizilji); tu bitisita-a Shcurtlui avea muljatã
(expr: chirolu s-avea ndultsitã, ncãldzãtã); mi muljai di apã (mi udai, mi feci moali); sh-mulje (sh-bãgã) coada tu untulemnu; lã si mulje
(expr: ndultsi) inima-a arachilor; easti cu inati, nu s-moalji
(expr: nu sã mbuneadzã, nu-lj treatsi inatea)

§ muljat (mu-ljĭátŭ) adg muljatã (mu-ljĭá-tã), muljats (mu-ljĭátsĭ), muljati/muljate (mu-ljĭá-ti) – tsi s-ari faptã ma moali (di udari, di bãgari tu apã, etc.); tsi-i faptu muceali; udat
{ro: muiat}
{fr: amolli, trempé; radouci, attendri}
{en: wet, soaked; softened (heart)}
ex: stranjili-lj suntu muljati (udi); di-l fatsi drac muljat; tuti lj-eara muljati (udati) di ploai

§ muljari2/muljare (mu-ljĭá-ri) sf muljeri (mu-ljĭérĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-moalji un lucru; udari
{ro: acţiunea de a muia; (în)muiere}
{fr: action d’amollir, de tremper; de radoucir, de s’attendrir}
{en: wet, soak; soften (heart)}
ex: lãna va muljari; fui ti pãtigiuni la muljarea (arcarea tu apã) a crutsiljei

§ molj2 (móljĭŭ) invar – ud multu di multu; amolj, muceali, muclishti, lercã, pãpulj, pupulj, bljondã, saragarã
{ro: ud leoarcă}
{fr: mouillé, trempé jusqu’au os}
{en: wet, soaked}
ex: hii udã molj (muceali); vinjim udz molj (muceali) di ploi

§ amolj (a-móljĭŭ) invar – (unã cu molj2)
(expr: bag pãputsãli amolj = mi ndreg s-fug, s-u-angan cãtsaua lishor);
ex: cãpitãnjlu ud amolj (muceali) di lãcrinj; bag stranjili amolj (si s-moalji tra s-easã ma lishor murdãria tu-aspilari); tu tsintsili di Yinar, noaptea, carcandzalji bagã tsãruhili amolj
(expr: sã ndreg s-fugã-alantã dzuã, si s-facã afanj); amoljlu (atsel tsi easti ud) di ploai nu s-aspari

§ muljiturã (mu-lji-tú-rã) sf muljituri (mu-lji-túrĭ) –
1: lugurii (ca apa, ceaea, supa, sãndzili, dzama di limonji, etc.) tsi nu poati si sta fãrã-andoapir, singurã tu-un loc, ma curã cãtã nghios; lugurii cari nu ari unã formã maxutarcã a ljei ma lja forma-a vaslui iu s-aflã bãgatã; mãcari tsi easti moali, cu multã dzamã;
2: chiro moali, nutios, cu pluinj; muinã, muhladã, udalj
{ro: lichid; vreme moale}
{fr: liquid (thé, soupe, jus, bouillon, etc.); mouillure, temps humide}
{en: liquid; wet weather}
ex: ceai icã itsido muljiturã; afoarã easti muljiturã (nutii, chiro nutios, udalj)

§ dizmolj (diz-móljĭŭ) (mi) vb I dizmuljai (diz-mu-ljĭáĭ), dizmuljam (diz-mu-ljĭámŭ), dizmuljatã (diz-mu-ljĭá-tã), dizmulja-ri/dizmuljare (diz-mu-ljĭá-ri) – bag un lucru tu-unã muljiturã (apã) tra si s-moalji; bag un lucru tu-unã muljiturã tra si s-tucheascã, si s-facã unã cu ea
{ro: înmuia; dizolva}
{fr: mouiller, tremper; dissoudre}
{en: immerse (in to a liquid); dissolve}
ex: dizmoalji boea tu apã; s-dizmuljarã ghini curãili cã shidzurã tutã noaptea tu puscã

§ dizmuljat (diz-mu-ljĭátŭ) adg dizmuljatã (diz-mu-ljĭá-tã), dizmuljats (diz-mu-ljĭátsĭ), dizmuljati/dizmuljate (diz-mu-ljĭá-ti) – tsi easti bãgat tu-unã muljiturã tra si s-moalji icã si s-tucheascã
{ro: înmuiat; dizolvat}
{fr: mouillé, trempé; dissous}
{en: immersed (in to a liquid); dissolved}

§ dizmuljari/dizmuljare (diz-mu-ljĭá-ri) sf dizmuljeri (diz-mu-ljĭérĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu un lucru easti dizmuljat
{ro: acţiunea de a înmuia; de a dizolva}
{fr: action de mouiller, de tremper; de dissoudre}
{en: action of immersing (in to a liquid); of dissolving}