DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

mãltari/mãltare

mãltari/mãltare (mãl-tá-ri) sf mãltãri (mãl-tắrĭ) – luguria (faptã dit un ameastic di azvesti, arinã, cimentu, etc. cu apã) cari s-ashtearni (s-azvistuseashti) ca un petur pri stizmi sh-tãvani (tra s-li facã ischi shi s-li apãrã di agudituri); curasani
{ro: tencuială}
{fr: plâtre, enduit, crépi}
{en: plaster}
ex: ninca nu-lj deadi mãltari a udãlui

§ mistrii/mistrie (mis-trí-i) sf mistrii (mis-tríĭ) – hãlatea cu cari masturlu tindi mãltarea (cimentul, curasanea, etc.) pi stizmã
{ro: mistrie}
{fr: truelle}
{en: trowel}
ex: mistria easti hãlatea-a masturlui

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

ciup1

ciup1 (cĭúpŭ) sm ciuchi (cĭúchĭ) – hirili shcurti di cãnipã tsi-armãn dupã lucrarea-a ljei; stupã;
(expr:
1: om (gioni) di ciuchi = om tsi nu-ahãrzeashti multu, tsi nu-adunã ghideri, tsi nu lu-arãseashti lucrul;
2: ai ciuchi tu ureclji = nu-avdzã, eshti surdu, cuf)
{ro: câlţi}
{fr: étoupe}
{en: loose hemp}
ex: atsea cama marea turtsea ciuchi (stuchi); lj-lipsescu ciuchi trã mãltari

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

curasani/curasane

curasani/curasane (cu-ra-sá-ni) sf curasãnj (cu-ra-sắnjĭ) – chi-rimidã chisatã sh-amisticatã cu azvesti tra si s-facã ca unã soi di cimentu cu cari s-azvistusescu stizmili di casã; mãltari
{ro: ten-cuială}
{fr: brique pilée et melangée à la chaux et au sable pour en faire une sorte de ciment}
{en: crushed brick mixed with lime to make a kind of ciment to plaster the room walls}

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

laspi/laspe

laspi/laspe (lás-pi) sf lãschi (lắs-chi) – loclu amisticat cu apã, moali, cari s-alicheashti lishor di lucri (pãputsã); ameastic di tsarã cu baligã, apã shi palji tra s-facã unã soi di mãltari cu cari, tu chirolu veclju, s-aundzea n casã loclu di mpadi i stizma; muzgã, mãzgã, tinã, bãtãchi;
(expr:
1: cad tu lãschi = fac alatus;
2: multsã vor di ploai s-fugã shi tu lãschi s-afundã = zbor tsi s-dzãtsi tr-atsel tsi va s-fugã di-unã lãeatsã sh-da di-unã lãeatsã ma mari)
{ro: noroi}
{fr: boue, crotte, fange, crépi}
{en: mud, mire, dung}
ex: dupã ploai s-fac multi lãschi; dzãsi la doi oaminj a lui sã-l scoatã dit lãschi; lu-alãsã tu lãschi; mizi tricum di lãschi; lj-deadi mãltari cu laspi; alichi guvili cu laspi

§ lãspusescu (lãs-pu-sés-cu) (mi) vb IV lãspusii (lãs-pu-síĭ), lãspuseam (lãs-pu-seámŭ), lãspusitã (lãs-pu-sí-tã), lãspusiri/lãspusire (lãs-pu-sí-ri) – umplu di lãschi; dau stizma (udãlu, pizuljlu, etc.) cu mãltari di laspi; mãzgãlescu, ntinedz
{ro: întina, înnoroi}
{fr: crotter, se souiller}
{en: dirty with mud; rough-cast (wall)}
ex: lãspusim pizuljli

§ lãspusit (lãs-pu-sítŭ) adg lãspusitã (lãs-pu-sí-tã), lãspusits (lãs-pu-sítsĭ), lãspusi-ti/lãspusite (lãs-pu-sí-ti) – tsi easti mplin di lãschi; tsi easti dat cu lãschi; mãzgãlit, ntinat
{ro: întinat, înnoroit}
{fr: crotté, souillé}
{en: dirtied with mud; rough-casted (wall)}
ex: caljlji suntu lãspusits (mplinj di lãschi) pãnã di pãnticã

§ lãspusi-ri/lãspusire (lãs-pu-sí-ri) sf lãspusiri (lãs-pu-sírĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu s-lãspuseashti cariva i tsiva; mãzgãliri, ntinari
{ro: acţiunea de a întina, de a înnoroi; întinare, înnoroire}
{fr: action de crotter, de se souiller}
{en: action of dirtying with mud; of rough-casting (wall)}

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

tinã

tinã (tí-nã) sf tini/tine (tí-ni) – loclu amisticat cu apã, moali, cari s-alicheashti (s-acatsã) lishor di lucri (pãputsã); mãzgã, muzgã, laspi
{ro: noroi}
{fr: boue}
{en: mud}
ex: s-featsi troc di tinã (lãschi); lj-arucã cu tinã (muzgã)

§ ntinedz (nti-nédzŭ) (mi) vb I ntinai (nti-náĭ), ntinam (nti-námŭ), ntinatã (nti-ná-tã), ntinari/ntinare (nti-ná-ri) – umplu di tinã; intru tu lãschi; dau stizma (udãlu, pizuljlu, etc.) cu mãltari di tinã (laspi); mãzgãlescu, lãspusescu;
(expr: si ntinã, ca luplu = s-lãvushi multu)
{ro: (se) întina, (se) înnoroi, (se) murdări cu noroi}
{fr: crotter, se souiller de boue}
{en: dirty with mud}
ex: si ntinã, s-featsi ca luplu

§ ntinat (nti-nátŭ) adg ntinatã (nti-ná-tã), ntinats (nti-nátsĭ), ntinati/ntinate (nti-ná-ti) – tsi easti mplin di tinã; tsi easti dat cu lãschi; mãzgãlit, lãspusit
{ro: întinat, înnoroit, murdărit cu noroi}
{fr: crotté, souillé de boue}
{en: dirtied with mud}
ex: mizia tsãnea pãputsãli n cicior di ntinati (mplini di lãschi) tsi eara

§ ntinari/ntinare (nti-ná-ri) sf ntinãri (nti-nắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu sã ntineadzã cariva i tsiva; mãzgãliri, lãspusiri
{ro: acţiunea de a (se) întina, de a (se) înnoroi; întinare, înnoroire}
{fr: action de crotter, de se souiller}
{en: action of dirtying with mud}

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã