DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

clãrnetã

clãrnetã (clãr-né-tã) sf clãrneti/clãrnete (clãr-né-ti) shi clãrnets (clãr-nétsĭ) – hãlati muzicalã (di-aradã adratã di lemnu), tsi sh-u-adutsi cu-unã sulinã lãrdzitã multu la un capit, cu guvi dealungului, tsi s-astupã cu deadzitlu i s-alasã distupati cãndu omlu suflã tu sulinã tra si scoatã bots muzicali; gãrnetã
{ro: clarinet}
{fr: clarinette}
{en: clarinet}

§ clarinã (cla-rí-nã) sf clarini/clarine (cla-rí-ni) – (unã cu clãrnetã)

§ gãrnetã (gãr-né-tã) sf gãrneti/gãrnete (gãr-né-ti) shi gãrnets (gãr-nétsĭ) – (unã cu clãrnetã)
ex: shtii s-cãntã cu (s-batã) gãrneta

§ gãrnetãgi (gãr-ne-tã-gí) sm gãrnetãgeadz (gãr-ne-tã-gĭádzĭ) – omlu tsi cãntã (bati) gãrneta
{ro: clarinetist}
{fr: qui joue de la clarinette}
{en: clarinet player}

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

largu2

largu2 (lár-gu) adg largã (lár-gã), lãrdzi (lắr-dzi) shi lardzi (lár-dzi), lãrdzi (lắr-dzi) shi lardzi (lár-dzi) – tsi nu easti strimtu, alargu, lat
{ro: larg}
{fr: large}
{en: wide}
ex: easti largu tu plãtãri; cãljurli aljurea suntu lãrdzi shi ndreapti; cãt largu easti?

§ alargu2 (a-lár-gu) adg – (unã cu largu2)

§ lãrgonj (lãr-gónjĭŭ) adg lãrgoa-nji/lãrgoanje (lãr-gŭá-nji), lãrgonj (lãr-gónjĭ), lãrgoanji/lãrgoanje (lãr-gŭá-nji) – multu largu sh-mari
{ro: amplu, spaţios}
{fr: ample, spacieux}
{en: ample, spacious}
ex: ca si s-aspunã lãrgonj

§ lãrguriu (lãr-gu-ríŭ) adj lãrgurii/lãrgurie (lãr-gu-rí-i), lãrgurii (lãr-gu-ríĭ), lãrgurii (lãr-gu-ríĭ) – cari easti cãt lipseashti di largu; cari easti ma largu dicãt easti ananghi; para-largu
{ro: destul de larg, prea larg}
{fr: trop large, qui est assez large}
{en: (more than) sufficiently wide}
ex: unã vuloagã lãrgurii (cãt lipseashti di largã); adimtu lãrguriu (multu largu)

§ lãrdzescu (lãr-dzés-cu) (mi) vb IV lãrdzii (lãr-dzíĭ), lãrdzeam (lãr-dzeamŭ), lãrdzitã (lãr-dzí-tã), lãrdziri/lãrdzire (lãr-dzí-ri) – fac un lucru s-hibã ma largu shi s-acatsã ma multu loc; lãrguescu, mãrescu
{ro: lărgi}
{fr: élargir}
{en: widen}
ex: lãrdzim (u fãtsem ma largã) mãnica; tindi-ti sh-lãrdzea-ti (sh-acatsã ma multu loc); nji s-lãrdzi (mãri) casa cu dauãli odi nali tsi adrãm; ded sã-nj lãrdzeascã (sã-nj li facã ma lãrdzi) pãputsãli; tsi ti lãrdzish (teasish) ashi?

§ lãrdzit (lãr-dzítŭ) adg lãrdzitã (lãr-dzí-tã), lãrdzits (lãr-dzítsĭ), lãrdziti/lãrdzite (lãr-dzí-ti) – tsi easti faptu s-hibã cama largu; lãrguit, mãrit
{ro: lărgit}

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn

strimtu1

strimtu1 (strím-tu) adg strimtã (strím-tã), strimtsã (strím-tsã), strimti/strimte (strím-ti) – tsi ari unã lãrdzimi ma njicã di cãt atsea tsi lipsea s-aibã di-aradã (cãndu-lj fãtsem biani cu lundzimea tsi u-ari); tsi easti ngustu (nu largu); (loc) tsi easti stres (njic) trã lucrul tsi s-aflã bãgat nãuntru; nstrimtu, strãmtu, angustu, ngustu, stres, suptsãri;
(expr: strimti; stranji strimti = stranji strimti ca-atseali dit Ivropi, stranji ivrupineshti)
{ro: îngust, strâns}
{fr: étroit, serré}
{en: narrow, tight}
ex: calea easti strimtã (ngustã); stranjlu lj-easti strimtu (lj-easti ngustu, njic, nu lu ncapi); atselj suldats shed strimtsã (stresh, adunats stog) cu mari fricã; budzãli strimti (streasi); cu inima strimtã (streasã); intrã tu stranji strimti
(expr: stranji ivrupineshti); s-bãgã tu strimti
(expr: stranji ivrupineshti)

§ nstrimtu (nstrím-tu) adg nstrimtã (nstrím-tã), nstrimtsã (nstrím-tsã), nstrimti/nstrimte (nstrím-ti) – (unã cu strimtu1)
ex: lj-suntu nstrimti (lj-suntu njits, lu stringu) pãputsãli

§ strãmtu1 (strắm-tu) adg strãmtã (strắm-tã), strãmtsã (strắm-tsã), strãmti/strãmte (strắm-ti) – (unã cu strimtu1)
ex: tu un ubor strãmtu

§ strimtedz (strim-tédzŭ) (mi) vb I strimtai (strim-táĭ), strimtam (strim-támŭ), strimtatã (strim-tá-tã), strimtari/strimtare (strim-tá-ri) – fac un lucru s-hibã (ma) strimtu (ma ngustu, ma suptsãri, s-nu hibã sh-ahãntu largu); njicshuredz lãrdzimea-a unui lucru; ãl fac s-hibã ma stres; angustedz, ngustedz
{ro: îngusta}
{fr: rétrécir, resserrer}
{en: narrow}
ex: strimteadzã-nj (fã-nj-lu ma strimtu) stranjlu; lj-strimtã mãnica di la stranj; cãljurli si strimtarã (ngustarã) tu-atsel loc

§ strimtat (strim-tátŭ) adg strimtatã (strim-tá-tã), strimtats (strim-tátsĭ), strimtati/strimtate (strim-tá-ti) – tsi s-ari faptu ma strimtu; angustat, ngustat
{ro: îngustat}
{fr: rétréci, resserré}
{en: narrowed}

§ strimtari/strimtare (strim-tá-ri) sf strimtãri (strim-tắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu si strimteadzã tsiva; angustari, ngustari

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã         ma multu/ptsãn

suhãts

suhãts (su-hắtsĭ) sf pl – vinili lãrdziti sh-umflati di la guva di cur cari, multi ori, sãndzineadzã shi dor cãndu omlu easi nafoarã (s-cacã); suhãdz, luschidz, trãnci
{ro: hemoroizi}
{fr: hémorroïdes}
{en: haemorrhoids}
ex: am suhãts sh-mi doari cãndu caftu s-es nafoarã

§ suhãdz (su-hãdzĭ) sf pl – (unã cu suhãts)
ex: nu pu sã ncljidã ocljilj di dauã stãmãnj di suhãdz

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã