DICTSIUNAR XIYISITU ONLINE A LIMBÃLJEI ARMÃNEASCÃ  
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ


Dictsiunar: Tuti ; Zboarã: Di iutsido; (cama multi...)

chipenghi/chipenghe

chipenghi/chipenghe (chi-pén-ghi) sf chipenghi (chi-pén-ghi) –
1: ushi i cãpachi tsi astupã intrarea tu-un udã di sum loc (un tsilar, pishtireauã, lãgumi, gãlumi, etc.); chipeni, chipinecã, glãvãnii, gãlvãnii;
2: luguria (di lemnu, scãnduri, mital, etc.) tsi s-bagã dupã firidz icã ush (pi dinafoarã) tra s-li-afireascã di znjii icã s-nu-alasã tutã lunjina s-intrã n casã; cãnatã, cãnat
{ro: chepeng; oblon}
{fr: porte d’écluse, trappe; volet}
{en: trap door; window shutters}
ex: shidea pri chipenghi shi grea

§ chipeni/chipene (chi-pé-ni) sf pl(?) – (unã cu chipenghi)
ex: chipenea (cãnata) fu ncljisã

§ chipinecã (chi-pi-né-cã) sf chipinets (chi-pi-néts) – (unã cu chipenghi)
ex: apleacã chipineca (cãnata) di nsus; shadi pi chipinecã (usha, cãpachea tsi ncljidi intrarea)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

gãlumi/gãlume

gãlumi/gãlume (gã-lú-mi) sf gãlunj (gã-lúnjĭ) – cali di sum loc (acupiritã nsus shi nghios, nastãnga sh-nandreapta), faptã (di oaminj i di fisi) tra s-poatã s-treacã dunjaea pri sum muntsã i sum apã (pri padi i ncãlar, cu trenlu i cu machina, etc.); cãnali tsi treatsi sum loc; unã soi di odã (spiljauã) fisico, i adratã di om, tsi s-aflã sum loc; lãgãmi, lãgumi, lugumi, gãlãmi, glãmi, vii; spilã, spilei, spiljauã, spilj
{ro: canal subteran, tunel, cavernă}
{fr: canal souterrain, grotte, caverne}
{en: tunnel, cave, cavern}
ex: tu pishtireauã eara nã gãlumi ahãndoasã

§ gãlãmi/gãlãme (gã-lắ-mi) sf gãlãnj (gã-lắnjĭ) – (unã cu gãlumi)
ex: la noi suntu multi gãlãnj iu tu zãmani oaminjlji s-ascundea di fricã

§ glãmi/glãme (glắ-mi) sf glãnj (glắnjĭ) – (unã cu gãlumi)

§ lugumi/lugume (lu-ghú-mi) sf lugunj (lu-ghúnjĭ) – (unã cu gãlumi)
ex: unã njicã lugumi

§ lãgami/lãgame (lã-gá-mi) sf lãgãnj (lã-gắnjĭ) – (unã cu gãlumi)
ex: s-ascumsirã di fricã pit lãgãnj; s-aflã nã lãgami di pisti nã njilji di cots lungã; shumuronjlji fac lãgãnj pit agri

§ lãgã-mi/lãgãme (lã-gắ-mi) sf lãgãnj (lã-gắnjĭ) – (unã cu gãlumi)
ex: lj-featsi aclo unã njicã lãgãmi

§ lãgumi/lãgume (lã-ghú-mi) sf lãgunj (lã-ghúnjĭ) – (unã cu gãlumi)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

glãvãnii/glãvãnie

glãvãnii/glãvãnie (glã-vã-ní-i) sf glãvãnii (glã-vã-níĭ) – intrarea tu-unã spiljauã i gãlumi di sum loc; ushi i cãpachi tsi astupã intrarea tu-un udã di sum loc (un tsilar, spiljauã, lãgumi, gãlumi, etc.); udãlu (spiljaua, gãlumea, etc.) tsi s-aflã sum loc; glãvãnii, chipeni, chipenghi, chipinecã, gãlumi, lãgumi, ghiriz; tsilar (sum loc); spiljauã;
(expr: s-fatsi glãvãnii = s-fatsi mari sh-dishcljisã ca unã gãvãnii, intrarea tu-unã spiljauã)
{ro: chepeng, intrarea dintr-un loc subteran}
{fr: porte d’écluse, trappe; entrée d’une cave; souterrain}
{en: trap door; entrance to a cavern; cavern, underground}
ex: alagã tu-un udã, alagã tu-alantu, deadi di unã glãvãnii (chipenghi); prit glãvãnii, intrã n tsilar; ocljilj si featsirã glãvãnii
(expr: s-dishcljisirã mãri ca intrarea tu-unã spiljauã)

§ gãlvãnii/gãlvãnie (gãl-vã-ní-i) sf gãlvãnii (gãl-vã-níĭ) – (unã cu glãvãnii)
ex: intrãm ca tu-unã gãlvãnii (lãgumi, spiljauã); pãdurea s-niurã ca ca nã gãlvãnii (spiljauã) pustã

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã        

pishtireauã1

pishtireauã1 (pish-ti-reá-ŭã) sf pishtirei (pish-ti-réĭ) – guvã adratã di fisi prit cari s-intrã tu loc (di-aradã la munti, multi ori ahãntu mari, cã omlu poati si ncapã shi s-bãneadzã nuntru); pishcireauã, spilã, spilei, spiljauã, spilj
{ro: peşteră, cavernă}
{fr: antre, grotte, caverne}
{en: cave, cavern}
ex: tu pishtireauã bãna lamnja; eara nã pishtireauã (spilã) shi sh-avea nã lãgumi, tsi isha mardzinea di-amari; tricurã piningã unã pishtireauã mari (spilã); intrarã shi tru-atsea pishtireauã, cari eara lungã, largã, ahãndoasã shi multu ntunicoasã; cã tut loclu lu-alãgãm shi tru pishtireaua-aestã nu in-trãm; izvurul di la pishtiteauã

§ pishcireauã1 (pish-ci-reá-ŭã) sf pishcirei (pish-ci-réĭ) – (unã cu pishtireauã1)

T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã