|
gãreauã
gãreauã (gã-reá-ŭã) sf gãrei (gã-réĭ) – unã soi di arburi di pãduri, di boi njicã, cu frãndzãli tsi sta daima verdzã, cu lilici albi icã aroshi, cu fructi ca mãrdzeali njits aroshi, cu un lemnu sãnãtos dit cari s-fac, multi ori, cãrlidzi di picurari; agãreauã, pixari, pixu, bãngiu, shimshir, piscu, pliscu
{ro: merişor}
{fr: sorte de buis don’t on fait des houlettes}
{en: kind of box-tree, good for making shepperd’s crook}
ex: cãrlig di gãreauã
§ agãreauã (a-gã-reá-ŭã) sf agãrei (a-gã-réĭ) – (unã cu gãreauã)
agãreauã
agãreauã (a-gã-reá-ŭã) sf – vedz tu gãreauã
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: gãreauãaghãreauã
aghãreauã (a-ghã-reá-ŭã) sf aghãrei (a-ghã-réĭ) – unã cu agãreauã
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: agãreauãbãngiu
bãngiu (bắn-gĭu) sm pl(?) – unã soi di arburic di munti di boi njicã, cu frãndzãli tsi sta daima verdzã, cu lilici albi icã aroshi, cu fructi ca mãrdzeali njits aroshi, cu un lemnu sãnãtos dit cari s-fac, multi ori, cãrlidzi di picurari; pixari, pixar, pixu, piscu, pliscu, shimshir, agãreauã, gãreauã
{ro: merişor}
{fr: petite pervenche, buis}
{en: periwinkle, box-tree}
ex: lj-inshirã nãinti cu bãngiu tu mãnj; dãm a ficiorlor tsi nveatsã curunj di bãngiu
cãlush
cãlush (cã-lúshĭŭ) sn cãlushi/cãlushe (cã-lú-shi) – lugurii cu cari s-astupã gura-a omlui tra s-nu poatã si zburascã; lugurii tsi s-bagã tu gura-a omlui (a pravdãljei) tra s-u tsãnã dishcljisã; ligãreauã
{ro: căluş}
{fr: baillon}
{en: gag}
ex: lj-bãgã cãlushlu (ligãreaua) n gurã
ghãreauã
ghãreauã (ghã-reá-ŭã) sf ghãrei (ghã-réĭ) – unã cu gãreauã
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: gãreauãligãreauã
ligãreauã (li-gã-reá-ŭã) sf ligãrei (li-gã-réĭ) – veargã lungã sh-suptsãri, tsi si nduplicã lishor, (di-aradã tãljatã i aruptã dit unã-alumachi suptsãri di arburi); veargã, purteacã, shupãrteacã, dãrmã, shufrã, vitsã, lurã, etc.; (fig:
1: ligãreauã = lugurii cu cari s-astupã gura-a omlui tra s-nu poatã si zburascã; cãlush; expr:
2: lj-bag ligãreaua = lj-bag tsiva (cãlushlu) n gurã tra s-nu poatã sã scoatã un zbor i s-mãcã; lji ncljid gura; [zborlu yini di-aclo cã atselj tsi-acatsã un cal, gumar i mulã xeanã tu livadea-a lor, ãlj leagã limba cu falca di nghios cu unã rãchitã “ligãreauã”, ashi cã mãrata pravdã nu poati dip s-mãcã; ma s-nu s-aflã cariva s-lj-u scoatã ligãreaua, pravda va moarã di nimãcari])
{ro: nuia; căluş}
{fr: osier; bâillon}
{en: willow twig, switch; gag}
ex: cutar di ligãrei
lighãreauã
lighãreauã (li-ghã-reá-ŭã) sf lighãrei (li-ghã-réĭ) – unã cu ligãreauã
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã vedz: ligãreauãlurã
lurã (lú-rã) luri/lure (lú-ri) – veargã lungã sh-suptsãri, tsi si nduplicã lishor, (di-aradã tãljatã i aruptã dit unã-alumachi suptsãri di arburi); veargã, purteacã, shupãrteacã, dãrmã, shufrã, vitsã, ligãreauã, etc.
{ro: nuia}
{fr: gaule (qui peut servir de fouet)}
{en: twig, switch}
ex: adush ndauã luri dit pãduri
pixari/pixare
pixari/pixare (pic-sá-ri) sf pixãri (pic-sắrĭ) – unã soi di arburi di pãduri, di boi njicã, cu frãndzãli tsi sta daima verdzã, cu lilici albi icã aroshi, cu fructi ca mãrdzeali njits aroshi, cu un lemnu sãnãtos galbin-arosh, dit cari picurarlji au adetea si sh-facã cãrlibanili (lingurli di lemnu, sfurlili, etc.); pixar, pixu, piscu, pliscu, agãreauã, gãreauã, bãngiu, shimshir
{ro: merişor}
{fr: sorte de buis don’t on fait des houlettes}
{en: kind of box-tree, good for making shepperd’s crook}
ex: lemnul di pixari easti cãftat shi tr-atsea easti scumpu
§ pixar (pic-sárŭ) sm pixari (pic-sárĭ) – (unã cu pixari)
§ pixu (píc-su) sm picshi (píc-shi) – (unã cu pixari)
§ piscu2 (pís-cu) sm pishti (písh-ti) – (unã cu pixari)
ex: di lemnu di piscu s-fac lingurli di lemnu
§ pliscu (plís-cu) sm pl(?) – (unã cu pixari)
§ pixãrish (pi-xã-ríshĭŭ) adg pixãrishi/pixãrishe (pi-xã-rí-shi), pixãrish (pi-xã-ríshĭ), pixãrishi/pixãrishe (pi-xã-rí-shi) – adrat di pixu
{ro: de merişor}
{fr: de buis}
{en: of box-tree}
ex: ciubanã pixãrishi (adratã di pixu)
shimshir
shimshir (shim-shírŭ) sm shimshiri (shim-shírĭ) – unã soi di arburic di pãduri di boi njicã, dit cari s-fac, multi ori, cãrlidzi di picurari; pixari, pixar, pixu, piscu, pliscu, bãngiu, agãreauã, gãreauã
{ro: merişor}
{fr: buis}
{en: box-tree}
ex: nj-adrai curunã di shimshir